Филм
Со 'Големиот Гетсби' започнува филмскиот фестивал во Кан

Со прикажувањето на филмот „Големиот Гетсби“ на австралискиот режисер Баз Лурмен во средата навечер започнува 66-то издание на филмскиот фестивал во Кан, кој секоја година кон средината на мај, од 15-ти до 26-ти, станува центарот на филмскиот свет собирајќи стотици филмови, актерски и режисерски ѕвезди коишто ги очекуваат престижните признанија Златните палми.
Филмот на Баз Лурмен, „Големиот Гетсби“ (The Great Gatsby) со холивудската ѕвезда Леонардо Дикаприо во главната ролја, всушност е веќе четвртата екранизација на истоимениот роман на Френсис Скот Фицџералд, а ќе биде прикажан вон конкуренција.
Тоа е сторија за порочното американско општество од 1920-те во кој ликовите на Ник Карау и неговата братучетка Дејзи Бјукенен ги толкуваат Тоби Мегваер односно Кери Малиган, а насловната ролја на самиот Гетсби – Леонардо Дикаприо. Тој во Кан не се појави од 2007 година кога го претстави својот филм посветен на еколошките проблеми „Единаесеттиот час“ (The 11th Hour). „Големиот Гетсби“ ќе биде вториот во историјата на фестивалот филм кој на отворањето ќе биде прикажан во 3Д формат. До овој филм на Лурман, во таков формат Канскиот фестивал беше отворен во 2009 година со анимацијата „Up“.
Годинешната конкуренција на еден од најценетите филмски фестивали во светот, ќе претстави дваесетина филмови, од кои само еден го режираше жена, а голем е бројот на афирмираните режисерски имиња, како браќата Коен, Роман Полански, Џим Џармуш, Паоло Сорентино, Александер Пејни и Стивен Соденберг.
Со фестивалското жиро годинава ќе претседава славниот Стивен Спилберг, кој всушност е првиот американски режисер кој ја доби оваа чест, а најавено е и доаѓањето на славните холивудски филмски ѕвезди, како Никол Кидман, Леонардо Дикаприо, Роберт Редфорд, но и на европските, како што е француската актерка Марион Котијар.
Браќата Жоел и Етан Коен во Кан годинава ќе го презентираат филмот „Inside Llewyn Davis“ со Џастин Тимберлејк и Кери Малиган, посветен на њујоршката фолк сцена од 1960-те.
Новиот филм на Џим Џармуш на негов особен начин се придружува на трендот на ткн вампирски филмови и како и претходниот зборува за музиката. Во филмот „Само љубовниците преживеаја“ (Only lovers left alive) во улогата на вампирот Адам се јавува Том Хидлстон а неговата љубена, нормално, со име Ева ја толкува Тилда Свинтон.
Стивен Спилберг ќе се претстави со „Зад канделабрите“ (Behind the Candelabra), приказна која почива на автобиографскиот роман за врската на славниот американски пијанист Валентино Либераче и неговиот многу помлад љубовник, двојката што ја глумат Мајкл Даглас и Мет Дајмон.
Роман Полански се враќа во Кан со два филма, адаптацијата на оф-Бродвеј претставата „Венера во крзно“ (La Venus a la Fourrure) со Емануела Сение и Матје Амалрик, и со документарниот филм кој ќе биде прикажан вон конкуренција „Weekend of a Champion“ посветен на возачот на Формула 1, славниот Џеки Стјуард.
Драмата „Небраска“ на оскаровецот Александар Пејни, го следи остарениот татко и оттуѓениот син на пат од американската сојузна држава Монтана до државата Небраска каде треба да ја подигнат наградата од милион долари. Уште еден американски режисер влегува во конкуренцијата со филм чие дејствие е сместено во дваесеттите години од минатиот век, Џејмс Греј „The Immigrant“ во кој настапуваат Хоакин Феникс и Марион Котијар.
Постојаниот гостин на Кан, Франсоа Озон учествува со филмот „Jeune et jolie“ во кој продолжува да се занимава со темата од претходното остварување „Во домот“ за тинејџерите, кој зборува за тинејџерка од високиот општествен слој која станува проститутка.
Во конкуренција влегуваат и криминалниот трилер „Wara no tate“ на Такаши Миике, социјалната драма „Допир на гревот“ (Tian zhu ding) на Тјан Чжанк, „Боргман“ (Borgman) на Алекс ван Вармердам, „Минатото“ (Le passe) на иранскиот оскаровец Асагар Ферхади со ѕвездите на оскаровскиот „Уметникот“ Беренис Бежо, Хели Амат Ескаланте, „Џими Пикард“ (Jimmy P:Psychotherapy of plains indian), на Арно Деплешен со Бенисио Делторо, „Животот на Адел“ (La vie d’Adele) на Абделатиф Кешиш, „Каков татко, таков син“ (Soshite chichi ni naru) на Хирокаѕу Корееда, „Grisgris“ на Махамат-Салех Харун од Џад, „Големата убавина“ (La grande bellezza) на Паоло Сорентино за кризата на високото општество, „Микалел Кохлас“ (Michael Kohlhaas) на Арно де Палера со минатогодишниот добитник на Златната палма за најдобра машка улога Мадс Микелсен, „Само бог простува“ (Only God Forgives) на Николас Виндинг Рефн со Рајан Гослинг во насловната ролја, и „Замок во Италија“ (Un chateau en Italie) на Валери Бруни-Тедески, во кој игра самата режисерка со познатиот француски актер Луј Гатрел.
Во конкуренцијата на кусите филмови годинава се натпреваруваат девет, а меѓу нив првпат е и едно палестинско остварување, додека програмата „Извесен поглед“ донесуваа 18 долгометражни филмови,. Меѓу кои се и новите дела на режисерките Клер Дени и Софи Копола.
На репертоарот на полноќните проекции ќе бидат прикажани „Monsoon Shootout“ „Blind Detective“ и „Hommage Jerry Lewis: Max Rose“, а ќе се одржат и програмите „La Quinzaine des realisateurs“ чија цел е откривање млади автори и оддавање почест на веќе признатите, како и секцијата „La Semaine de la critique“ паралелен избор на филмови кои откриваат новите таленти, прикажувајќи ги само првите и вторите долгометражни филмови.
Многумина очекуваа дека на фестивалот ќе ја претстави својата најнова работа и шпанскиот мајстор Педро Алмодовар, но неговиот филм „Јас сум многу возбуден“, не влезе во конкуренцијата и ќе го мине Кан само во селекцијата на меѓународната дистрибуција. Во селекцијата за главната конкуренција меѓу учесниците не се јавува ниту Ларс фон Трир кој пред две години во Кан беше прогласен за персона нон-грата поради провокации. Без разлика на тоа што организаторите на филмската смотра објавија дека го очекуваат режисерот, неговото дело „Нимфоманка“ не влезе во конкуренцијата, бидејќи не е финализирано./крај/мф/сн
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Холивуд се збогува со Редфорд: „Замина еден гениј“

Веста за смртта на Роберт Редфорд го потресе филмскиот свет. Холивудската икона и основач на филмскиот фестивал Санденс почина денес, а бројни реакции од колеги и соработници продолжуваат да пристигнуваат.
Актерката Марли Матлин ја истакна неговата клучна улога во независниот филм. „Нашиот филм, CODA, го привлече вниманието на сите поради Sundance. А Sundance се случи поради Роберт Редфорд. Почина еден гениј“, напиша таа на социјалната мрежа Икс.
Film at Lincoln Center, исто така, му оддаде почит на легендата, нарекувајќи го „вистинска икона на големото платно, неуморен застапник на филмските режисери во подем“.
Our film, CODA, came to the attention of everyone because of Sundance. And Sundance happened because of Robert Redford. A genius has passed. RIP Robert. pic.twitter.com/nwttVD1GvL
— Marlee Matlin (@MarleeMatlin) September 16, 2025
Новинарот Пирс Морган се потсети на некои од неговите најпознати улоги. „Почивај во мир Роберт Редфорд, 89. Една од најголемите филмски ѕвезди на сите времиња. Вистинска холивудска легенда која глумеше во толку многу од моите омилени филмови: Butch Cassidy and the Sundance Kid, The Sting, The Way We Were, All The President’s Men. Каква кариера, каков актер, каква тажна загуба“, рече тој.
Robert Redford has passed away. He was part of a new and exciting Hollywood in the 70s and 80s. Hard to believe he was 89.
— Stephen King (@StephenKing) September 16, 2025
Писателот Стивен Кинг го нагласи неговото влијание врз филмската индустрија: „Роберт Редфорд почина. Тој беше дел од новиот и возбудлив Холивуд од 70-тите и 80-тите години. Тешко е да се поверува дека имаше 89 години.“
Маријана Вилијамсон се осврна на неговите пошироки општествени придонеси. „Малкумина во својот живот направиле повеќе за да придонесат за американското општество од Роберт Редфорд. Во области од филмот до екологијата и политиката, тој ја користеше својата огромна моќ за да помогне во создавањето подобар свет“, напиша таа.
Бројни други познати личности, вклучувајќи ја и Роузи О’Донел, му оддадоа почит на социјалните медиуми.
Култура
Почина Роберт Редфорд

Почина актерот и режисер Роберт Редфорд. Имаше 89 години.
Редфорд, кој е најпознат по своите улоги во класици како што се „Butch Cassidy and the Sundance Kid“ и „President’s Men“ и кој ја оживеа американската независна кинематографија како член-основач на Филмскиот фестивал Санденс, почина во вторник наутро во својот дом во Јута.
Синди Бергер, извршен директор на фирмата за односи со јавноста „Rogers & Cowan PMK“, ја сподели веста во изјава за „Њујорк тајмс“. Таа рече дека Редфорд починал во сон, но не наведе конкретна причина.
Роберт Редфорд, роден како Чарлс Роберт Редфорд помладиот на 18 август 1936 година, во Санта Моника, Калифорнија, беше еден од најважните и најразновидните американски филмски уметници од втората половина на 20 век. Тој беше познат како актер, режисер, продуцент и основач на филмскиот фестивал Санденс, а неговата кариера траеше повеќе од шест децении.
Пораснал во семејство од средната класа – неговиот татко Чарлс бил сметководител, а неговата мајка Марта починала кога Роберт имал 18 години, што оставило длабок белег врз него. Како млад човек, бил склонен кон бељи и често запаѓал во неволји, но откако добил стипендија за студирање уметност на Универзитетот во Колорадо, почнал посериозно да размислува за својата иднина. Се откажал, патувал низ Европа и живеел некое време како млад уметник во Париз и Фиренца. По враќањето во Соединетите Држави, се запишал на часови по глума на Американската академија за драмски уметности во Њујорк, што го означило почетокот на неговата актерска кариера.
Најпрво, Редфорд се појавуваше на телевизија и во театарски претстави, а привлече пошироко внимание со својата улога во бродвејската претстава Sunday in New York. Својот прв значаен филмски успех го постигна со улога во комедијата Barefoot in the Park (1967) со Џејн Фонда, а светска слава стекна со вестернот Butch Cassidy and the Sundance Kid (1969), во кој глумеше заедно со Пол Њуман. Филмот стана култен класик и му ги отвори вратите кон светот на најголемите холивудски продукции.
Нивниот втор заеднички филм, криминалистичкиот трилер The Sting (1973), му донесе номинација за Оскар и го потврди неговиот статус на ѕвезда.
Врв на кариерата
1970-тите и 1980-тите беа врвот на неговата актерска кариера. Редфорд глумеше во филмови како што се The Candidate (1972), All the President’s Men (1976), кој следеше по скандалот Вотергејт, и Out of Africa (1985) со Мерил Стрип, кој ја освои наградата Оскар за најдобар филм.
Покрај глумата, тој почнал и да режира – неговото режисерско деби Ordinary People (1980) му донесе Оскар за најдобар режисер и го потврди како автор со одлично разбирање на човечката психологија и сложените семејни односи.
Покрај неговата филмска работа, Редфорд беше познат по своите придонеси во независното кино. Тој го основа Институтот Санденс и го лансираше Филмскиот фестивал Санденс, кој стана најважната платформа за млади и независни филмски режисери во Соединетите Американски Држави. Неговиот активизам се прошири и на областите на екологијата и човековите права – со години се залагаше за зачувување на животната средина и поддржуваше прогресивни социјални иницијативи.
Својот приватен живот го држеше што подалеку од јавноста. Беше во брак со Лола Ван Вагенен од 1958 до 1985 година и имаа четири деца, иако изгубија едно дете на рана возраст. Во 2009 година, се ожени со Сибил Сагарс, германска уметница.
Се смета за еден од последните големи актери од „златната ера“ на Холивуд, кој успеа да ги комбинира комерцијалниот успех и уметничкиот интегритет, оставајќи зад себе неизбришлив белег како актер, режисер и културен визионер.
Култура
„Галичник филм фестивал“ од 1 до 3 август

Галичник Филм Фестивал го најавува своето шесто издание, кое ова лето ќе донесе 35 внимателно одбрани филмови од целиот свет во – Галичник.
Од 1 до 3 август, во срцето на планината Бистра, фестивалот ќе биде место на среќавање за автори и публика, за смели идеи и длабоки емоции, за традиција и современост. Оваа година, програмата ќе понуди филмови што го преиспитуваат светот, што допираат длабоко, што зборуваат гласно – и тивко.
„Галичник не е само локација – тоа е став, историја и инспирација што се прелива на големо платно,“ вели директорката на фестивалот, Јана Пауноска. „Горди сме што токму тука ги прикажуваме овие 35 филмови – на место каде што секој камен има приказна, а секој залез изгледа како последен кадар.“
Се додава дека фестивалот годинава се случува без поддршка од Агенција на филм, но со огромна верба – во филмот, во местото, и во луѓето што не се откажуваат.
Целосната програма е објавена на: [www.galichnikfilmfestival.com]