Контакт

Култура

Кон претставата „Лерин“ ,од Русомир Богдановски, во режија на Слободан Унковски

Објавено пред

 

dobivaj vesti na viber

Во саботата, во Кино Култура премиерно беше изведена претставата „Лерин полиња жито, ридишта крв“,по текст на Русомир Богдановски, а во режија на Слободан Унковски.

Во претставата играат: Мартин Манев, Стефан Вујисиќ,Наталија Теодосиева, Ивана Павлаковиќ,Симона Димковска, Горан Ников и Владимир Петровиќ.Музиката е на Златко Ориѓански . Костимите се на Розе Трајческа Ристеска. Проектот е во продукција на Кино Култура-Театар на навигаторот Цветко.

Претставата Лерин е дел од трилогијата Солун, Лерин, Скопје и ги обработува настаните од граѓанската војна во Грција, положбата на македонското население и теророт на кој било изложено од страна на грците,битката за Лерин и падот на Демократската армија на Грција во која значаен удел имале и македонците.Претставата е замислена како низа сцени и сведочења кои отвараат значајни прашања за македонската историја , за улогата на комунистичката партија на Грција во обидот за решавање на македонското национално прашање и за последиците што ги предизвикува за нас овде, поразот на демократска Грција во судир со монархофашистите.Граѓанската војна ја има една од најзначајните битки за заземање на Лерин каде големи партизански сили(тринаесет до четиринаесет илјади борци) претрпеле катастрофален пораз и масакр во кој загинале неброени македонци од Егејска Македонија.Претставата е замислена како едно сведоштво на неколкумина преживеани борци од битката кај Лерин(13 февруари 1949), кои одат да ја посетат во Лерин масовната гробница на паднатите борци од ДАГ – Демократската армија на Грција. Но никаде не можат да најдат траги од споменикот. Грците се потрудиле да уништат секакви траги од борбите на македонците и Комунистичката партија во Грција.Единствените преживеани борци од ДАГ , одат во Лерин со автобус, а возачот на автобусот(Стефан Вујисиќ) си ги трие рацете задоволен од бизнисот кој го започнал, носејќи ги Егејците во посета на нивните домови во Егејска Македонија.Смета дека тоа е одличен почеток на еден добар бизнис.На неколку маси, како на конференција за печат седат наредени борците од ДАГ и ги евоцираат спомените од Леринската битка и од премрежијата за време и по битката.Тука е и командантот Јорго(Горан Ников) ,кој е веќе на одмината возраст , со тешко и тромаво тело и бавна, малаксана душа, како што вели самиот. На рака сиот живот го носел застанатиот часовник, од еден загинат соборец.Сиот живот го минал со чувство на вина затоа што останал жив, додека сите негови другари загинале на Лерин.Во претставата , покрај битката кај Лерин се споменуваат и битките кај Вичо,(по која еден од борците го добил и прекарот Вичо), битката кај Грамос…

До него на масите е и Марија(Наталија Теодосиева) , ќерката на командантот Јорго , испратена како мало девојче во Полска а на станицата ја дочекала мајка и облечена во шарен фустан и која не можела да ја препознае бидејќи мајка и сиот живот носела народна носија .Сега Марија е возрасна , има семејство и деца , живее во Скопје и сака да ја посети Грција, родното место на татко и.

Стефан Вујисиќ глуми два лика, возачот на автобусот и момчето на Славејка(Ивана Павлаковиќ) која му била девојка, и дал прстен кој таа се уште го носи на раката, но која ја оставил за друга девојка со која се оженил и заминал во Австралија, каде оформил семејство.

Тука до нив е и „доброто дете“-сега возрасен човек кој и во зрелата возраст се навраќа на спомените од најраното детство , детството како период кога сме во состојба на чистота и невиност.Евоцира нежни спомени како мајка му го капела во дрвено корито, го бришела со пешкир по капењето и му велела дека неговата душа е чиста и анѓелска.Тој се чувствува валкано затоа што присуствувал на сцени на терор од страна на монархофашистите , го гледал со свои очи тој терор врз недолжното население, а потоа бил спасен од партизаните . Долги години минал во молчење, ниту збор не прозборел за стравотиите низ кои минал, никогаш не се оженил и не формирал семејство, поради тие трауми.Се уште во својата свест ги привикува убавите спомени од најраното детство и ликот на мајка си која му вели дека тој се уште е нејзиното „добро дете“ со чиста душа.
Во претставата ги следиме и сеќавањата на жената(Симона Димковска) која на 14 години била испратена во Чехословачка, каде била вработена во текстилна фабрика и шиела на машина, а потоа работела како кондуктер во еден трамвај и секое утро ги поздравувала патниците во трамвајот.Си сошила и пантолони по модата на жените во Чехословачка и ког а дошла во Македонија му ги подарила на нејзиниот брат бидејќи нејзиниот татко не одобрил жена да носи пантолони.

Тука е и жената (Ивана Павлаковиќ) старица која е нагласено побожна , постојано се крсти и го повикува господ. Таа го глуми ликот на Славејка , девојката која е оставена од нејзиното момче, кој заминал во Австралија откако заедно минале низ битките и маките. Исто и нејзиниот татко и брани да облече пантолони и таа го почитува тоа сиот живот, но на погребот на татка си е облечена во пантолони, во знак на независност и еманципираност.

Возбудливиот и потресен ракопис на Русомир Богдановски ни ги прикажува тешките судбини на овие борци на Лерин, а низ нивните светови не води младата актерска екипа под водство на искусниот режисер Унковски,кој и преку оваа претстава си го потврди своето големо режисерско постоење./крај/мф/св

Култура

Почнува 19. издание на фестивалот за современи уметности АКТО

Објавено пред

Месецов почнува 19-тото издание на фестивалот за современи уметности АКТО и ќе се одвива во текот на целата година. Новото 19-то издание на АКТО продолжува на линија на минатогодишното издание АКТО 18 „Јавни простори во движење (кон) II“ и се отвора со низа мурали, на кои работат тројца млади уметници/чки, а е предвидено да се изработат во разни градови во државата опфаќајќи тематики во духот на солидарноста на заедницата. Првиот мурал, кој е веќе завршен, се наоѓа во Скопје на зградата број 33 на булеварот Митрополит Теодосиј Гологанов наспроти студентскиот дом „Кузман Јосифовски-Питу“ и ќе биде отворен в четврток на 28 март. На него работеа уметниците Ивана Самандова, Ана Трајковска и Доротеј Нешовски.

dobivaj vesti na viber

Во центарот на Скопје, на зградата број 33 на булеварот Митрополит Теодосиј Гологанов, наспроти студентскиот дом „Кузман Јосифовски-Питу“ пред 30-ина години беше ставен голем рекламен материјал, кој заедно со фасадата веќе одамна беше во разрушена состојба. Затоа, поткрепени со оптимистичката поддршка и ентузијазам на станарите во зградата, организацијата „Факултет за работи што не се учат“ – ФРУ заедно со уметниците Ивана Самандова, Ана Трајковска и Доротеј Нешовски иницираа акција за обновување на заборавениот ѕид, со цел да остане визуелна игра, но и значаен потсетник во строгиот центар на градот.

Идејата зад овој мурал не беше само да се обнови фасадата на зградата ниту, пак, во фокусот беше да се претстави само визуелно решение, туку да се создаде потсетник за важноста на солидарноста во општеството. Играта со архитектурата е замислена да оствари директна комуникација со самите случајни минувачи во секојдневието – оние што се упатени кон (или заминуваат од) работа, училиште, факултет, пазарување, прошетки. Mинувачи пронајдени во самиот визуелен изглед на муралот што ја носи главната порака, која гласи: „Големината на заедницата најпрецизно се мери преку солидарните постапки на нејзините членови“.

Оваа порака од Корета Скот Кинг (авторка, активистка и лидерка на граѓански права) се упатува кон многуте заедници што го оформуваат разновидниот карактер на општеството, а за да опстанат, тие зависат во голема мера од солидарните и добронамерни постапки токму од нејзините членови. Затоа, неслучајно оваа мисла е носечката порака на првиот мурал, таа служи како потсетник дека токму членовите се одговорни за градењето на меѓусебно разбирање, толеранција и заеднички борби за создавање подобри и поздрави услови на живеење овозможувајќи поддршка и слободно заедничко творештво – не само во културата и уметноста туку и пошироко во рамките на општеството во кое живееме.

АКТО 19 претставува продолжение на тематиката – „Јавните простори во движење (кон)“, преку која минатата година фестивалот презентира неколку практики, кои замислуваа ослободен простор, дури и привремено, за гласот на игнорираните, запоставените, замолчените, испуштените и маргинализираните во рамките на постојната хегемонија. АКТО смета дека овие уметнички практики може повторно да создадат јавен простор преку борбите за правата и во блиска врска со општествените движења или дури и да ги стимулира во моменти кога се чини дека се слаби.

Фестивалот АКТО е во организација на здружението „Факултет за работи што не се учат“ – ФРУ и во текот на годината во своите рамки ќе продуцира повеќе настани во земјава и странство.

Прикажи повеќе...

Култура

„Госпоѓиците од Авињон“ на сцената на Националната опера и Балет

Објавено пред

На сцената на Националната опера и Балет, на 11 април, со почеток во 20 часот, ќе се изведе атрактивната балетска претстава во 9 слики, „Госпоѓиците од Авињон“. Со оваа претстава почнува jубилејното 20. издание на интернационалниот фестивал „Танц фест Скопје 2024“, кое ќе има нов концепт и повеќе разни програми, меѓу кои и програмата со наслов „Паралели“, во која ќе се прикажат три претстави од репертоарот на Националната опера и Балет, со цел да се прикажат современите текови на Националниот балет и да се претстават повеќе домашни кореографи.

dobivaj vesti na viber

Балетската претстава „Госпоѓиците од Авињон“ е инспирирана од истоимената слика на уметникот Пабло Пикасо, зборува за пет жени и нивниот живот, нивната потрага по љубовта, смртта и слободата.

Музиката во претставата е на Калиопи Букле, за кореографијата и режијата задолжена е Олга Панго. Либретото и драматургијата се на Сашо Димоски, костимограф е Раде Василев, а на мултимедија и дизајн работеше Емил Петров, дизајн на светло – Милчо Александров, а дизајн на шминкa – Златица Поповска. Асистенти на кореографот се Горан Божинов и Саша Евтимова. Користени се сценографски елементи од операта „Змејовата невеста“ – сценограф Валентин Светозарев.

Настапуваат: Александра Мијалкова, Мими Поп-Алексова Атанасовска, Ивана Коцевска, Саша Евтимова, Христина Наќевска, Мирослав Митрашиновиќ, Балаж Лочеи, Агим Бафтии, Ендру Кук.

Прикажи повеќе...

Култура

Бесплатен влез за две претстави во МНТ за Светскиот ден на театарот

Објавено пред

Македонскиот народен театар, по повод 27 Март, Светскиот ден на театарот, за љубителите на театарската сцена организира две бесплатни претстави.

dobivaj vesti na viber

Станува збор за детско-младинската претстава „Силјан Штркот шанца“ во режија на Срѓан Јаниќијевиќ, која ќе се одигра на малата сцена на 30 март во 12 часот, и изведбата на претставата „Бесачи“, во режија на Јавор Грдев, која ќе биде со вечерна изведба на 6 април со почеток во 20 часот.

Гратис билетите ќе се подигнуваат пред почетокот на изведбите.

ПР-текст

Прикажи повеќе...

Најново

Економија48 минути

Трендафилов најави неколку протести: Во вторник ќе ги охрабриме судиите да ја преиначат срамната пресуда за конфискација на Работничкиот дом

Претседателот на ССМ, Слободан Трендафилов, денеска, на прес-конференција, за 2 април најави протест, кој ќе почне пред седиштето на ССМ...

Топ2 часа

Го оградил државното земјиште зад Поликлиниката „Бит-пазар“ и наплаќал за приватен паркинг: кривична за скопјанец

Единицата за економски и компјутерски криминал при СВР Скопје поднесе кривична пријава против А. Р. (62) од Скопје и против...

Македонија2 часа

(Видео) „ДПМНЕ и Тошковски ја загрозуваат безбедноста на граѓаните“, вели Талевски

„Два месеца откако ВМРО-ДПМНЕ го презеде раководењето со Министерството за внатрешни работи, безбедносната состојба во Прилеп никогаш не била полоша....

Економија2 часа

„Растот на платите со кои се фали Битиќи е лага, платите се стопија со порастот на трошоците на живот“, велат од ВМРО-ДПМНЕ

„Уште една голема манипулација на СДСМ кои се во очај! Во отсуство на било какви економски резултати, Фатмир Битиќи на...

Македонија5 часа

Ванковска: Преспанскиот и бугарскиот договор се колонизаторски договори

Професорката Билјана Ванковска и претседателски кандидат на Левица во Фејсбук статус истакнува дека има разочарани млади луѓе кои мислат дека...

Свет5 часа

Масовен руски напад врз Харков: Бомби паѓаа цела ноќ, две лица загинаа

Во текот на ноќта руските војници гранатираа 17 населени места во областа Херсон, при што загинаа две лица, а четворица...

Свет5 часа

Две тела пронајдени во автомобил под урнатиот мост во Балтимор, паднале од височина од 50 метри во водата

Полицијата во американската сојузна држава Мериленд објави дека две тела биле пронајдени во автомобил во реката Патапско, каде што мостот...

Македонија6 часа

Целосен молк од страна на Пендаровски, Ковачевски и СДС за улогата и начинот на ангажирање на спорниот странски консултат Асаф Еисин, велат од ВМРО-ДПМНЕ

Целосен молк од страна на Пендаровски, Ковачевски и СДС за улогата и начинот на ангажирање на спорниот странски консултат, Асаф...

Регион6 часа

Потрагата по Данка Илиќ продолжува трет ден, се проверуваат телефоните на родителите

И покрај прекинатата теренска потрага по Данка во Бањско Поле и околината, полицијата продолжува со интензивна оперативна работа за утврдување...

Свет6 часа

Путин: Обвинувањата дека Русија ќе ја нападне Европа по Украина се целосна глупост

Рускиот претседател Владимир Путин ги осуди обвинувањата на Западот дека Русија планира да се бори против Европа. Ги нарече „целосна...

Свет6 часа

Маж во Илиноис уби четири лица и избоде петмина, нападот траел 20 минути

Четири лица загинаа, а пет се повредени во напад во Рокфорд, Илиноис, додека 22-годишен осомничен е уапсен. Полицијата, исто така,...

Македонија21 час

Турската демократска партија се приклучува на Европскиот фронт, Ахмети: Овој сојуз е историски

По потпишувањето на коалицијата за Европскиот фронт со ДПА на Мендух Тачи, Народното движење на Скендер Реџепи Зејд, ПДЕ на...

Македонија22 часа

Тошковски: Ќе сторам сè МВР да гарантира организирање на безбедни избори

Денеска министерот за внатрешни работи Панче Тошковски присуствуваше на панел дискусија „Зајакнување на соработката помеѓу институциите за проценка на изборните...

Македонија23 часа

Дисциплински постапки за петмина полицајци за пукањето пред тетовската болница

Поднесени се две две кривични пријави од СВР Тетово против М. Т., полициски службеник во Полициската станица за граничен надзор...

Македонија1 ден

ГРОМ, Интегра и ПЦЕР се здружија: коалицијата „Храбро за Македонија“ нема да поддржи уставни промени ниту пред ниту по изборите

Политичките партии Граѓанската опција за Македонија (ГРОМ), Интегра и Партијата за целосна еманципација на Ромите (ПЦЕР) денес се здружија во...

Македонија1 ден

„Вреди“: Албанците нема да му простат на Бујар Османи за случајот Монструм

Претходно кога објаснувавме кој е Бујар Османи, дојде време да се откриваат неговите корупциски скандали, но и политичките ставови што...

Македонија1 ден

Мицкоски: Имаме принципиелен договор за настап на парламентарните избори врз кој ќе функционираме како идна влада

Ние имаме принципиелни разговори и преговори и принципиелен заеднички договор за настап на следните парламентарни избори и очекуваме понатаму, врз...

Свет1 ден

Бајден: Да ja ​​заштитиме Украина од месарот Путин

Американскиот претседател Џозеф Бајден уште еднаш го навреди рускиот претседател Владимир Путин говорејќи пред гласачите во американската сојузна држава Северна...

Регион1 ден

Вучиќ: Следуваат тешки денови за Србија, не ми е лесно да кажам какви вести добивме

Српскиот претседател Александар Вучиќ синоќа изјави дека пред Србија претстојат тешки денови, пренесува „Нова.рс“. Вучиќ најави дека во наредните денови...

Македонија1 ден

СДСМ: Скопје е запустен град, граѓаните се изневерени, ДПМНЕ нема план за иднината

Платформа од минатиот век се новите лажни ветувања на ДПМНЕ по примерот на Скопје. Откако ги изневерија граѓаните на Скопје,...