Контакт

Култура

Кон претставата „Лерин“ ,од Русомир Богдановски, во режија на Слободан Унковски

Објавено пред

 

dobivaj vesti na viber

Во саботата, во Кино Култура премиерно беше изведена претставата „Лерин полиња жито, ридишта крв“,по текст на Русомир Богдановски, а во режија на Слободан Унковски.

Во претставата играат: Мартин Манев, Стефан Вујисиќ,Наталија Теодосиева, Ивана Павлаковиќ,Симона Димковска, Горан Ников и Владимир Петровиќ.Музиката е на Златко Ориѓански . Костимите се на Розе Трајческа Ристеска. Проектот е во продукција на Кино Култура-Театар на навигаторот Цветко.

Претставата Лерин е дел од трилогијата Солун, Лерин, Скопје и ги обработува настаните од граѓанската војна во Грција, положбата на македонското население и теророт на кој било изложено од страна на грците,битката за Лерин и падот на Демократската армија на Грција во која значаен удел имале и македонците.Претставата е замислена како низа сцени и сведочења кои отвараат значајни прашања за македонската историја , за улогата на комунистичката партија на Грција во обидот за решавање на македонското национално прашање и за последиците што ги предизвикува за нас овде, поразот на демократска Грција во судир со монархофашистите.Граѓанската војна ја има една од најзначајните битки за заземање на Лерин каде големи партизански сили(тринаесет до четиринаесет илјади борци) претрпеле катастрофален пораз и масакр во кој загинале неброени македонци од Егејска Македонија.Претставата е замислена како едно сведоштво на неколкумина преживеани борци од битката кај Лерин(13 февруари 1949), кои одат да ја посетат во Лерин масовната гробница на паднатите борци од ДАГ – Демократската армија на Грција. Но никаде не можат да најдат траги од споменикот. Грците се потрудиле да уништат секакви траги од борбите на македонците и Комунистичката партија во Грција.Единствените преживеани борци од ДАГ , одат во Лерин со автобус, а возачот на автобусот(Стефан Вујисиќ) си ги трие рацете задоволен од бизнисот кој го започнал, носејќи ги Егејците во посета на нивните домови во Егејска Македонија.Смета дека тоа е одличен почеток на еден добар бизнис.На неколку маси, како на конференција за печат седат наредени борците од ДАГ и ги евоцираат спомените од Леринската битка и од премрежијата за време и по битката.Тука е и командантот Јорго(Горан Ников) ,кој е веќе на одмината возраст , со тешко и тромаво тело и бавна, малаксана душа, како што вели самиот. На рака сиот живот го носел застанатиот часовник, од еден загинат соборец.Сиот живот го минал со чувство на вина затоа што останал жив, додека сите негови другари загинале на Лерин.Во претставата , покрај битката кај Лерин се споменуваат и битките кај Вичо,(по која еден од борците го добил и прекарот Вичо), битката кај Грамос…

До него на масите е и Марија(Наталија Теодосиева) , ќерката на командантот Јорго , испратена како мало девојче во Полска а на станицата ја дочекала мајка и облечена во шарен фустан и која не можела да ја препознае бидејќи мајка и сиот живот носела народна носија .Сега Марија е возрасна , има семејство и деца , живее во Скопје и сака да ја посети Грција, родното место на татко и.

Стефан Вујисиќ глуми два лика, возачот на автобусот и момчето на Славејка(Ивана Павлаковиќ) која му била девојка, и дал прстен кој таа се уште го носи на раката, но која ја оставил за друга девојка со која се оженил и заминал во Австралија, каде оформил семејство.

Тука до нив е и „доброто дете“-сега возрасен човек кој и во зрелата возраст се навраќа на спомените од најраното детство , детството како период кога сме во состојба на чистота и невиност.Евоцира нежни спомени како мајка му го капела во дрвено корито, го бришела со пешкир по капењето и му велела дека неговата душа е чиста и анѓелска.Тој се чувствува валкано затоа што присуствувал на сцени на терор од страна на монархофашистите , го гледал со свои очи тој терор врз недолжното население, а потоа бил спасен од партизаните . Долги години минал во молчење, ниту збор не прозборел за стравотиите низ кои минал, никогаш не се оженил и не формирал семејство, поради тие трауми.Се уште во својата свест ги привикува убавите спомени од најраното детство и ликот на мајка си која му вели дека тој се уште е нејзиното „добро дете“ со чиста душа.
Во претставата ги следиме и сеќавањата на жената(Симона Димковска) која на 14 години била испратена во Чехословачка, каде била вработена во текстилна фабрика и шиела на машина, а потоа работела како кондуктер во еден трамвај и секое утро ги поздравувала патниците во трамвајот.Си сошила и пантолони по модата на жените во Чехословачка и ког а дошла во Македонија му ги подарила на нејзиниот брат бидејќи нејзиниот татко не одобрил жена да носи пантолони.

Тука е и жената (Ивана Павлаковиќ) старица која е нагласено побожна , постојано се крсти и го повикува господ. Таа го глуми ликот на Славејка , девојката која е оставена од нејзиното момче, кој заминал во Австралија откако заедно минале низ битките и маките. Исто и нејзиниот татко и брани да облече пантолони и таа го почитува тоа сиот живот, но на погребот на татка си е облечена во пантолони, во знак на независност и еманципираност.

Возбудливиот и потресен ракопис на Русомир Богдановски ни ги прикажува тешките судбини на овие борци на Лерин, а низ нивните светови не води младата актерска екипа под водство на искусниот режисер Унковски,кој и преку оваа претстава си го потврди своето големо режисерско постоење./крај/мф/св

Култура

Концерт на барокниот ансамбл „Театро ала мода“

Објавено пред

Ансамблот „Театро ала мода“ составен од музичари кои живеат и работат во Холандија, в четврток со почеток во 20 часот ќе настапат во Камерната сала на Филхармонија. Во ансамблот свири македонската чембалистка Цветанка Созовска, Лилија Славни (барокна виолина) и Џошуа Читам (виола да гамба). На програмата се дела Букстехуде, Телеман, Ј. С. Бах, Ж. Мари-Леклер, Форкере и Рамо.

dobivaj vesti na viber

Преземајќи го името од сатиричниот памфлет на венецијанскиот композитор Бенедето Марчело (напишан во 1720 година), „Театро ала мода“ се посветува на изведување барокна музика, но во нејзиниот автентичен манир, онолку колку што постојат информации низ историјата за начинот на изведба. Членовите на овој ансамбл доаѓаат од четири различни културни средини, но го пронашле својот обединет музички јазик во Холандија, за време на студиите на Кралскиот конзерваториум во Хаг.

Комбинирајќи ја виртуозноста и длабокото изучување на автентичната барокна изведувачка пракса, музичарите од „Театро ала мода“ го истражуваат и го претставуваат репертоарот за различни инструментални комбинации за камерен состав, користејќи историски копии на инструменти, како што се виолина, флејта, обоа, фагот, виола да гамба, чембало. Нивниот репертоар го опфаќа периодот од раниот барок до појавата на класичниот музички стил.

Инаку, „Театро ала мода“ редовно настапува во Холандија и веќе има остварено меѓународни дебија на различни музички фестивали низ Европа, во Исланд, Франција, Португалија, но и во Скопје и во Охрид.

На концертот во Скопје се претставуваат во формација трио со барокна виолина, виола да гамба и чембало, со програма специфична токму за овие инструменти од барокниот музички период.

Прикажи повеќе...

Култура

Шест години постоење на независниот „Театар Провокација“

Објавено пред

Театар Провокација по повод 6 години од оформувањето на театарот, ќе имаат премиерна изведба на претставата „ Земја на штркови“ во МКЦ – Скопје на 11.12 (среда), со почеток од 20 часот.

dobivaj vesti na viber

Во овие години Театар Провокација ги реализираше следниве претстави:

Претстави за возрасни: Првин ќе ме земеш после ќе ме…, Скандал, Ожени ме, Разведи ме, Пациенти, Земја на штркови, како и претставите за деца: Веселиот Дедо Мраз, Како ли да го задржам Дедо Мраз кај нас, Зеленковци, Јас сум Акико, Другарство, Штурците и Мравките, како и двата фестивала: Фестивал на балканската независна театарска сцена „Провокација“ и Фестивалот на дуодрама „Бранко Ѓорчев“ – Неготино.

Претставата која ќе биде изведена по повод роденденот на Театар Провокација „ Земја на штркови“, говори за големиот бран на иселување на младите луѓе од својата татковина. Оваа претстава и ги следи животните разидувања на два пара во однос на иселувањето од Македонија. Едниот – разделен пред 20-тина години, а другиот – го живее моментот на разидување од истите причини.

Прикажи повеќе...

Култура

Љутков е новиот претседавач со Советот на министри за култура на ЈИЕ- јакнење на културата во функција на одржливиот равој

Објавено пред

Министерот за култура и туризам, Зоран Љутков, денеска во Херцег Нови, имаше свое обраќање на состанокот на Советот на министри за култура на Југоисточна Европа-јакнење на културата во функција на одржливиот равој (КОМОКОСЕЕ) на кој Република Северна Македонија и официјално го презеде од Црна Гора претседавањето со ова значајно тело во период од една година.

dobivaj vesti na viber

Во своето обраќање пред присутните Љутков рече дека има големи очекувања од регионалната соработка, за која верува дека ќе се продлабочи и ќе се интензивира следната, 2025 година.

„Верувам дека во годината кога одбележуваме 20 години од потпишувањето на Повелбата на Советот на министри за култура од Југоисточна Европа, ќе успееме да ги завршиме преговорите за формирање на Фондот за културна соработка, за кој сме согласни дека ќе претставува уште еден механизам за зацврстување на регионалното поврзување преку нови идеи и решенија, со што ќе дадеме значаен придонес во обезбедувањето сигурен напредок на културата“, порача Љутков.

Претходно, министрите за култура и шефовите на делегациите на земјите членки разговараа за зацврстување на соработката во Култура и уметност за одржлив развој во време кога светот се соочува со сериозни предизвици.

Во годината кога се одбележува деценија од усвојувањето на Охридската регионална стратегија за културна соработка во ЈИЕ, Љутков, говорејќи за значењето на состанокот, во своето обраќање ја потенцираше улогата на културата во глобалните процеси, истакнувајќи ја потребата за унапредување на соработката и создавање нови можности преку нејзина интеграција во образовните системи.

„Во време кога светот се соочува со сериозни предизвици, постои потреба сите да работиме на создавање одржливи и инклузивни општества каде што културата ќе има клучна улога во глобалните процеси. Свесни сме за улогата на културата во меѓусебното разбирање и за тоа колку се мали разликите, а колку се големи сличностите меѓу нас, а сето тоа заедно создава простор за нови можности. Затоа, нашата посветеност и одговорност како министри за култура треба да биде во насока на интеграција на културата во образовните системи, односно да создадеме образовни програми кои не само што ќе ги промовираат културните вредности, туку ќе ги поттикнат младите да бидат консуматори на културата, но и нејзини активни креатори и промотори“, рече Љутков.

Министерот информираше дека образованието за култура и уметност за одржлив развој во нашата земја добива сè поголемо значење, особено преку интегрирање на уметничките и културните активности во разни инцијативи, програми и проекти.

„Ние сме посветени на создавање нови можности за младите, поттикнувајќи иновации и интеграција на културните вредности во образованието. Во тој контекст, сакам да ги истакнам конкурсите на Министерството за поддршка на стручно усовршување на дефицитарни кадри во областа на културата, со кои ги стимулираме младите и придонесуваме за нивното образование во областите што се од особена важност за културата и уметноста“, истакна Љутков.

Тој додаде дека со поддршка од Министерството, институциите од областа на културата континуирано организираат едукативни проекти за подигнување на свеста за важноста на културата и уметноста, а е подобрена и пристапноста и инклузијата на лицата со попреченост и на маргинализираните групи кон програмите и содржините во институциите.

На состанокот во Црна Гора министрите за култура и високите претставници на земјите од ЈИЕ ја усвоија и Декларацијата од Херцег Нови.

Прикажи повеќе...

Најново

Македонија1 час

„Тие што треба да не штитат, не трујат со наши пари“: Граѓаните со протестен марш против загадувањето

Со протестен марш, кој започна пред Министерството за животна средина, попладнево иницијативата „Зелен хуман град“ заедно со други граѓански организации...

Македонија3 часа

Под истрага 23 лица во акцијата „Адитив“

По двонеделна предистражна постапка што започна да се спроведува од 21.11.2024 година кога предметот е доставен на надлежно постапување на...

Македонија6 часа

За Мицкоски, ДУИ е политички глодач: Знаат дека утре ништо нема да се случи со Законот за јазиците, но ќе излезат и ќе кажат дека поради нивниот притисок, сè е одложено

На членовите на Демократската унија за интеграции им е многу јасно дека утре не може ништо да се случи со...

Македонија6 часа

Доказите за црната листа на САД се лесно достапни, македонските институции може самите да ги обезбедат, рече американската амбасадорка Агелер

Американската амбасадорка Ангела Агелер вели дека се разгледува можноста за дополнителни санкции за поранешниот вицепремиер Артан Груби и за судијата...

Македонија6 часа

Васко Ковачевски не е во државата веќе подолго време, но Мицкоски очекува бргу денеска да биде обезбеден и вратен

Васко Ковачевски не е во државата подолго време, но очекувам и да го обезбедиме и да го вратиме во државата,...

Македонија7 часа

Силјановска-Давкова очекува судот и Обвинителството да постапaт по црната листа на САД

Лицата што се нашле на црната листа на САД не треба да продолжат со редовни активности, смета претседателката Гордана Силјановска-Давкова...

Македонија7 часа

Петрушевски за полициската акција: ЕСМ и РЕК „Битола“ беа користени од поранешните функционери за испумпување милиони преку тендери

ВМРО-ДПМНЕ ги охрабрува институциите да продолжат во спроведување на законот и овозможување на правдата во врска со денешната полициска акција...

Топ9 часа

Македонец почина во зимски центар во Бугарија

51-годишен маж од Македонија почина на патеката Шилигарник над Банско во Бугарија, објави „Бгнес“. Веројатна причина за смртта на мажот...

Македонија10 часа

ДУИ: Ја почитуваме одлуката на Стејт департментот

Демократската Унија за Интеграција соопшти дека ја почитува одлуката на Стејт Департментот на САД. „Како партија, остануваме посветени на стратешката...

Македонија10 часа

Голема акција на МВР поврзана со РЕК „Битола“

Голема акција на Министерството за внатрешни работи поврзана со работењето во РЕК Битола. Утрово има големи претреси во Битола, Велес,...

Македонија10 часа

Парламентот да усвои закон за политичка одговорност за сите што се на црната листа на САД, предлага Демократскиот сојуз

Демократски сојуз смета дека сите што се на црната листа на САД поради криминал, треба да понесат политичка и кривична...

Македонија11 часа

ВМРО-ДПМНЕ: Со одлуката за црната листа на САД се докажа дека претходната влада е до гуша во корупција

Власта на СДС и ДУИ, предводена од Артан Груби, се докажа дека е до гуша во корупција, Груби и Беџети...

Свет11 часа

Победниците и губитниците од падот на Асад

Oткако бунтовниците брзо го зазедоа Дамаск и го принудија на бегство сирискиот моќник Башар ал-Асад, светот се обидува да го...

Европа12 часа

Ердоган: Останаа двајца искусни лидери во светот

Турскиот претседател Реџеп Таип Ердоган вчера изјави дека во светот останале само двајца лидери со долгогодишна служба и искуство во...

Свет13 часа

Орбан се сретна со Трамп и Маск на Флорида

Унгарскиот премиер Виктор Орбан синоќа се сретна со Доналд Трамп и милијардерот Илон Маск во домот на новоизбраниот американски претседател...

Македонија14 часа

СДСМ ја поздрави одлуката на Стејт департментот: Сите сомнежи за корупција мора да бидат санкционирани без компромис

СДСМ ја поздравува одлуката на Стејт департментот на САД за ставaње на нови лица од државата на црната листа. СДСМ...

Македонија22 часа

Пожар во фирмата „Атлантик“ во Визбегово, горат два шлепери, постои опасност од проширување

Преку Единствениот повикувачки број за итни случаи 112 во ЦУК, вечерва, во 21.14 часот, е добиена пријава за пожар во...

Македонија23 часа

Поради вмешаност во корупција, Артан Груби и судијата Енвер Беџети се на црната листа на САД

Стејт департментот назначи нови 14 лица во црната лица на САД, меѓу нив се најдоа и поранешниот вицепремиер и висок...

Македонија24 часа

ВМРО-ДПМНЕ: Тажна е сликата од едвај 30-тина луѓе околу Ахмети кој направи богатство на грбот на народот, а сега остана буквално сам

Ахмети зборуваше пред едвај 30-тина луѓе. Тажна е сликата за политичарот кој направи кариера зборувајќи за правата на народот кој...

Македонија1 ден

Утре протест поради загадениот воздух

Утре во Скопје протести поради загадениот воздух. Маршот започнува во 16 часот пред Министерството за животна средина, продолжува кон Собранието...