Македонија
Депониите и сиромаштијата заеднички именител за отровниот воздух во најзагадените градови
Горење гуми, пластика и други неразградливи и опасни материи, стари возила и диви депонии, на кои се спалува разновиден опасен отпад, се примарни заеднички именители на Скопје, Лахор во Пакистан, Вухан во Кина, Делхи во Индија и на Приштина, градовите што минатава недела се водечките пет во загаден воздух во целиот свет.
Демографските и географските разлики не може да бидат докрај споредени бидејќи ги немаат истите карактеристики ако се земе предвид дека станува збор за градови со милионски жители наспроти македонската метропола, но, сепак, преголемата густина на населението и градежната џунгла се заеднички за сите.

Анализата на „Макфакс“ покажува дека заеднички причинители за загадувањето во овие градови се чадот што се крева од горењето сè и сешто за затоплување на домовите што немаат пари за посоодветно и еколошко затоплување. Но, светските еколошки организации посочуваат дека ниската свест на населението и несовесното раководење со отпадот од надлежните институции во државите се исто така голем причинител за загадувањето. Дивите депонии во кои неселективно и несоодветно се гори секаков отад имаат најпоразително влијание врз квалитетот на воздухот.
Но, ако се земат предвид разликите во размерите на населението во градовите во Кина и Индија, потоа животните навики, доминантните индустрии, Скопје и Приштина ни одблиску не се доближуваат до овие бројки, а сепак се меѓу петте најзагадени градови во светот. Ова ги отвора сомнежите дека во овие два града во Европа, сепак, се случува и нешто друго.
Поразителните факти од анализата на „Транспаренси интернешнл“, која беше објавена вчера, вели дека Македонија, Косово и Албанија имаат највисока стапка на корупција меѓу земјите во Западен Балкан. Доколку во овие земји цвета корупцијата, тогаш се отвора прашањето кој замижува и пред раководењето со опасниот отпад што се собира и во земјата, а и колку од него нелегално влегува од трети земји.

Вухан, Кина
Иако надлежните институции, како Државниот инспекторат за животна средина, Институтот за јавно здравје, Министерството за животна средина и просторно планирање и градските татковци, секогаш даваат протоколарни одговори во кои не се чувствува некоја особена загриженост, сепак активистите и оние што подолго време ја истражуваат оваа проблематика имаат став дека некој му прогледува низ прсти на отровот за да стигне до нас.
Како што пишуваше „Макфакс“, единствената печка во „Дрисла“ нема доволно капацитет да го спали медицинскиот отпад и речиси 500 тони од ова високоризично ѓубре не е јасно каде завршува.

Лахор, Пакистан
Во земјата има 54 активни и контролирани општински депонии, поделени на депонии со висок, среден и низок ризик, како и 270 неконтролирани депонии во Скопскиот Регион со речиси 5.512 кубни метри отпад, говорат податоците на МВР.
Црниот чад се шири и од оџаците на малите погони, а тие не може да бидат санкционирани затоа што во 2010 година Министерството за животна средина донело правилник за граничните вредности на емисиите во воздухот, но за печките со мал капацитет не предвиделе гранични вредности.
За промена на овој правилник, потребни се најмалку 60 дена за сите процедури. Јавноста е загрижена и секојдневно прави притисок на социјалните мрежи, а се чини дека никој нема слух за итни мерки, кои значително ќе ја подобрат состојбата. Секојдневно се истражуваат и се детектираат загадувачите, но казни и радикални чекори засега не се преземаат.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Затворен сообраќајот на граничниот премин Евзони
Од 11:00 часот граничниот премин Евзони (ГП Богородица) е затворен за сообраќај, соопшти АМСМ.
Сообраќајот на државните патишта се одвива непречено, по претежно суви коловози.
Од 15.11.2025 година започна законската обврска за задолжително поседување на зимска опрема во возилата, без оглед на моменталната временска состојба. Оваа обврска ќе трае до 15.03.2026 година.
Интензитетот на сообраќај на патните правци надвор од градските средини е умерен. На граничните премини од македонска страна, нема подолги задржувања за влез и излез од државата.
АМСМ препорачува прилагодена брзина на движење, почитување на поставената сообраќајна сигнализација и внимателно управување со возилата, особено на патиштата низ котлините, речните долини и клисурите, каде има можност од појава на одрони. Ова посебно се однесува за делниците Катланово – Велес, Маврово – Дебар – Струга, Виница – Берово и Кочани – Делчево.
Македонија
За првпат во Македонија е изведена хируршка интервенција кај дете со ретка конгенитална деформација
На Универзитетската клиника за трауматологија, ортопедски болести, анестезија, реанимација, интензивно лекување и ургентен центар (ТОАРИЛУЦ) за прв пат во Македонија е изведена комплексна хируршка интервенција кај 4-годишно дете со редок конгенитален Спренгелов деформитет (Sprengel deformity), во соработка со проф. д-р Уфук Ајдинли од Република Турција.
Интервенцијата претставува значаен чекор во јакнење на капацитетите на македонскиот здравствен систем за третман на ретки и сложени ортопедски состојби во детската возраст, преку тимска работа, пренос на знаење и примена на современи оперативни техники.
„Оваа интервенција е резултат на врвна мултидисциплинарна координација – ортопедски тим, анестезија, интензивна нега и ургентна поддршка – со јасен фокус на сигурноста и квалитетот на самата постапка. Благодарение на соработката со проф. д-р Уфук Ајдинли, направивме значаен исчекор во третманот на ретки конгенитални деформации кај деца. Нашата цел е овој тип процедури да станат стандарден дел од клиничката пракса во земјата, со континуирана едукација и развој на домашните тимови,“ вели директорот на ТОАРИЛУЦ, проф. д-р Игор Мерџаноски.
Според министерот за здравство, Азир Алиу градењето доверба во здравствениот систем се прави со ваков вид на резултати, со знаење, со тимска работа и со создавање услови најсложените интервенции да се изведуваат во државата.
„Ова е пример како меѓународната соработка, размената на експертиза и знаење директно се претвораат во подобра грижа за пациентите. Министерството ќе продолжи да ја поддржува модернизацијата на клиниките, развојот на човечките ресурси и воведувањето современи медицински методи, со цел граѓаните да добијат модерен, функционален и одржлив здравствен систем“, вели министерот Алиу.
Спренгеловиот деформитет е ретка конгенитална состојба при која лопатката е поставена ненормално високо и е недоволно развиена поради неуспешна надолна миграција за време на ембрионалниот развој. Ова најчесто предизвикува видлива „испакнатина“ и ограничување на движењето на рамото. Состојбата неретко е поврзана и со други придружни наоди, како синдромот Клипел-Фил, сколиоза, а понекогаш и дополнителна коскена/влакнеста врска со ’рбетот (омовертебрална лента), поради што за прецизна дијагностика и планирање се користат снимања како КТ и/или МРИ. Оперативниот третман најчесто се резервира за потешки случаи во возраст од 3 до 8 години, со цел подобрување на функцијата и изгледот.
Македонија
„Зелен хуман град“: Министерството за животна средина со децении противзаконски толерирало загадувачи
Граѓанската иницијатива „Зелен хуман град“ денеска го обвини Министерството за животна средина дека со децении противзаконски толерирало загадување, дозволувајќи информациите за емисии и согорување да се кријат под изговор на „деловна тајна“.
Во соопштението се наведува дека Министерството, обидувајќи се да се оправда за едно, како што велат, злодело, признало друго – дека со години дозволувало загадувањето да се третира како деловна тајна, иако, според иницијативата, не постои законска основа загадувањето или штетата по животната средина и здравјето да бидат класифицирани на таков начин.
Од „Зелен хуман град“ посочуваат дека Министерството тврди оти постоеле закони и подзаконски акти што ѝ овозможувале на индустријата да ги крие податоците за согорување, но прашуваат кои се тие акти и каде се, наведувајќи дека, освен Законот за тутун, не постои друг пропис во кој загадувањето може да се смета за деловна тајна.
Според иницијативата, додека институциите ја насочувале вината кон домаќинствата како најголеми загадувачи, со најновите изјави излегло дека со децении се прикривал еколошки криминал на штета на здравјето на граѓаните и животната средина.
„Зелен хуман град“ бара Јавното обвинителство по службена должност да отвори итна истрага за институционалната улога во прикривањето на загадувањето, да утврди кој, кога и по чија наредба дозволил информациите да се кријат од јавноста и да се утврди кривична одговорност кај сите инволвирани.
Иницијативата бара и целосна јавност на сите податоци за емисии, без исклучоци, посочувајќи дека правото на здрав живот е загарантирано со Уставот.
Фото: pexels

