Македонија
Депониите и сиромаштијата заеднички именител за отровниот воздух во најзагадените градови
Горење гуми, пластика и други неразградливи и опасни материи, стари возила и диви депонии, на кои се спалува разновиден опасен отпад, се примарни заеднички именители на Скопје, Лахор во Пакистан, Вухан во Кина, Делхи во Индија и на Приштина, градовите што минатава недела се водечките пет во загаден воздух во целиот свет.
Демографските и географските разлики не може да бидат докрај споредени бидејќи ги немаат истите карактеристики ако се земе предвид дека станува збор за градови со милионски жители наспроти македонската метропола, но, сепак, преголемата густина на населението и градежната џунгла се заеднички за сите.

Анализата на „Макфакс“ покажува дека заеднички причинители за загадувањето во овие градови се чадот што се крева од горењето сè и сешто за затоплување на домовите што немаат пари за посоодветно и еколошко затоплување. Но, светските еколошки организации посочуваат дека ниската свест на населението и несовесното раководење со отпадот од надлежните институции во државите се исто така голем причинител за загадувањето. Дивите депонии во кои неселективно и несоодветно се гори секаков отад имаат најпоразително влијание врз квалитетот на воздухот.
Но, ако се земат предвид разликите во размерите на населението во градовите во Кина и Индија, потоа животните навики, доминантните индустрии, Скопје и Приштина ни одблиску не се доближуваат до овие бројки, а сепак се меѓу петте најзагадени градови во светот. Ова ги отвора сомнежите дека во овие два града во Европа, сепак, се случува и нешто друго.
Поразителните факти од анализата на „Транспаренси интернешнл“, која беше објавена вчера, вели дека Македонија, Косово и Албанија имаат највисока стапка на корупција меѓу земјите во Западен Балкан. Доколку во овие земји цвета корупцијата, тогаш се отвора прашањето кој замижува и пред раководењето со опасниот отпад што се собира и во земјата, а и колку од него нелегално влегува од трети земји.

Вухан, Кина
Иако надлежните институции, како Државниот инспекторат за животна средина, Институтот за јавно здравје, Министерството за животна средина и просторно планирање и градските татковци, секогаш даваат протоколарни одговори во кои не се чувствува некоја особена загриженост, сепак активистите и оние што подолго време ја истражуваат оваа проблематика имаат став дека некој му прогледува низ прсти на отровот за да стигне до нас.
Како што пишуваше „Макфакс“, единствената печка во „Дрисла“ нема доволно капацитет да го спали медицинскиот отпад и речиси 500 тони од ова високоризично ѓубре не е јасно каде завршува.

Лахор, Пакистан
Во земјата има 54 активни и контролирани општински депонии, поделени на депонии со висок, среден и низок ризик, како и 270 неконтролирани депонии во Скопскиот Регион со речиси 5.512 кубни метри отпад, говорат податоците на МВР.
Црниот чад се шири и од оџаците на малите погони, а тие не може да бидат санкционирани затоа што во 2010 година Министерството за животна средина донело правилник за граничните вредности на емисиите во воздухот, но за печките со мал капацитет не предвиделе гранични вредности.
За промена на овој правилник, потребни се најмалку 60 дена за сите процедури. Јавноста е загрижена и секојдневно прави притисок на социјалните мрежи, а се чини дека никој нема слух за итни мерки, кои значително ќе ја подобрат состојбата. Секојдневно се истражуваат и се детектираат загадувачите, но казни и радикални чекори засега не се преземаат.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Често миење раце, фрлање ѓубре со ракавици и дезинфекциони бариери во школите препорачаа лекарите од ИЈЗ
Засега не е регистриран пораст на заболувања кои можат да бидат предизвикани од натрупаното ѓубре по улиците во Скопје, велат лекарите од Институтот за јавно здравје (ИЈЗ) кој во реално време добива податоци за сите пријавени заболувања во земјава. Институтот денес препорача мерки за заштита на населението додека не се исчисти градот од ѓубре.
„Често миење раце, дезинфекција на раце после одлагање на отпад, носете и ракавици доколку е можно при одлагањето на отпадот. За одлагање на отпад се препорачува граѓаните да го прават тоа на места кои се обележани, контејнери, да не одлагаат надвор од тие места за да не се создаваат депонии кои дополнително ја контаминираат средината. Исто така да внимаваат со домашните миленици кога доѓаат во контакт со отпад. Вработените кои го собираат отпадот треба да имаат лична заштитна опрема и секако да бидат заштитени од оние блести кои можат да се спречат со вакцинација, односно редовно да бидат вакцинирани согласно нивната професија’, рече Драган Кочински, раководител на секторот епидемиологија во ИЈЗ.
За трајно надминување на состојбите тој препорача дека е неопходно да се почне со селекција на отпадот уште дома, процес кој на почеток би бил волонтерски и би предвидувал некаква награда за оние кои ќе селектираат, се додека не се воведе законски.
Кочински уверува дека и покрај исклучително големата нехигиена во Скопје изминативе неколку недели, засега не е забележан пораст на заболувања кои можат да бидат предизвикани од расфрланото ѓубре.
„Тука се цревните заразни заболувања, салмонелози, гастроентероколити кои што можат да се јават. Ние ја следиме состојбата и засега нема пораст на бројот на заболени од овие заболувања, а во однос на заболувањата кои ги пренесуваат глодачите кои што се карактеристични за нашата земја тука спаѓаат туларемија, хеморагична треска со бубрежен синдром, и лептоспирозата кои веќе сме ги регистрирале, а можно е да се појават сега со зголемениот број глодачи. Се додека постојат поволни услови за нивно размножување, а тоа е присуството на отпадот, се повеќе и повеќе се зголемува популацијата на глодачите, а тоа претставува ризик за населението односно ширење на болести“, рече Кочински од ИЈЗ.
Мирајана Димоска, раководителка на одделението за безбедност на вода и санитација на животна средина во ИЈЗ препорача дека е добро училиштата да постават дезинфекциони бариери на праговите и слики за правилно миење раце според возраста, а истата препорака за дезинфекциони бариери рече дека е добро да ја послушаат и сите граѓани за становите за да спречат внесување нечистотија во домовите.
Директорката на Институтот Марија Андоновска рече дека на сите општини како и на Град Скопје им е препорачано да направат вонредна дезинфекција, дезинсекција и дератизација.
Македонија
Синдикатот на контрола на летање: Наводите на М -НАВ дека Тасевски признал дека штрајкот е незаконски се невистинити
Синдикатот на контрола на летање ( ССКЛ) демантира дека во било кој исказ, изјава или писмена форма, од било кој член на ССКЛ, вклучувајќи го и претседателот на синдикатот, е изнесено признание дека штрајкот најавен од страна на ССКЛ за 20 октомври, кој, како што велат, беше забранет како наводно незаконит од страна на Основниот граѓански суд Скопје, е незаконит, ниту, пак, дека се свесни оти постапуваме надвор од закон.
„Наводите на М-НАВ АД Скопје дека претседателот на ССКЛ, Тасевски, признал дека штрајкот што го најавил е незаконски се целосно невистинити и имаат за цел да го дефокусираат јавниот дискурс од реалниот проблем кој постои уште од 2023 година, а кој сегашниот менаџмент нема капацитет да го надмине. Со овие дезинформации, М-НАВ АД Скопје свесно ја манипулира јавноста, со цел да се наруши угледот на претседателот Александар Тасевски и на ССКЛ – синдикат кој доследно и единствено се спротивставува на секој обид, внатрешен или надворешен, што има за цел да ја поткопа професионалноста на компанијата“, сенаведува во демантот.
Од Синдикатот наведуваа дека не е вистина дека ССКЛ нема право на штрајк. „За истиот овој штрајк, во 2024 година, целата јавност беше сведок дека претставници на тогашната Влада и на надлежните министерства јавно ја изразија својата поддршка за истите барања што важат и денес. Како може тогаш штрајкот да бил легитимен, а денес не? – Не е вистина дека не е завршена постапката во фазата на помирување. Не е вистина дека ССКЛ има политички цели или позадини“, се наведува во демантот.
Од Синдикатот најавија дека ќе продолжат да ја докажуваат вистината и пред медиумите и пред институциите.
„ССКЛ ќе ја обжали одлуката на Граѓанскиот суд за времената мерка за забрана на штрајкот, и ќе побара предметот да биде вратен на рочиште, за да ја изложиме нашата одбрана и аргументи пред надлежниот суд“, велат од Синдикатот на контрола на летање.
Македонија
Љутков од Виница: По седум години започнуваме со нови културни инвестиции за заштита и промоција на културното наследство
Министерот за култура и туризам Зоран Љутков денеска е во посета на Општина Виница.
Покажуваме, рече тој, дека и помалите општини заслужуваат системска поддршка и внимание, особено кога станува збор за заштита и промоција на културното и историското наследство.
На археолошкиот локалитет Виничко Кале, каде е откриено едно од најзначајните богатства на македонската археологија со ретка уметничка и духовна вредност, познатите теракотните икони, министерот најави почеток на голем проект за истражување, конзервација и ревитализација на локалитетот.
„Во 2026 година Министерството за култура и туризам, преку своите институции: Националниот конзерваторски центар и Археолошки музеј од Скопје заедно со локалниот Музеј „Теракота“ од Виница, ќе започне со реализација сеопфатен проект за истражување, заштита, конзервација и ревитализација на локалитетот. Проектот вклучува целосна конзервација на објектите и на бедемите, структурна стабилизација на загрозените делови, како и современи археолошки истражувања, што ќе овозможат долгорочна заштита и достапност на локалитетот за јавноста“, рече Љутков.
Целта е, како што истакна, Виничко Кале да стане централна точка за културен туризам, научни истражувања и едукативни програми во овој дел на државата. Тоа, според кажаното не значи само зачувување на наследството, туку и нова перспектива за економски и туристички развој на целиот регион. Локалитетот ќе стане жив културен простор, отворен за сите граѓани, посетители и идни генерации.
Во Виница Љутков ќе ги посети и сите локални институции од областа на културата.

