Македонија
Долговите кон извршителите застаруваат, Уставниот суд не ги прифати иницијативите за поништување на последните законски измени
Уставниот суд на денешната седница не ги прифати иницијативите да се поништат измените на Законот за облигационите односи и на Законот за извршувањето од јули минатата година, кои пропишаа застарување на извршувањата, овозможија граѓаните да бараат деблокирање на сметките ако се поминати 10 години од решенијата од извршител, да бараат намалување на каматите оти тие не смее да го надминат износот на основниот долг и низа други олеснувања за граѓаните.
„Уставниот суд одлучи да не поведе постапка за Законот за изменувањето и дополнувањето на Законот за облигационите односи и на Законот за извршувањето од причина што смета дека двата закона се во согласност со Уставот. Ова значи дека не се прифатени наводите на подносителите од 15 иницијативи, кои за овој предмет беа поднесени до судот. Остануваат во правниот промет сите членови од измените на Законот за облигационите односи, како што е членот 1, кој дефинира дека износот на достасаната, неисплатена казнена камата престанува да тече кога ќе го достигне износот на главниниот долг. Според Уставниот суд, неприфатливо е тврдењето во иницијативите дека се повредува правото на сопственост на доверителите со тоа што законодавецот, односно Собранието, предвидело да се ограничи висината на казнената камата кога ќе го достигне износот на главниот долг. Судот смета дека оспорениот член 4 од Законот за облигациони односи нема повратно дејство, односно ретроактивност бидејќи се однесува на постапки кои се уште траат, не се завршени, а не и на оние постапки кои пред влегувањето во сила на законот завршиле. Судот оцени и дека не е повреден принципот на поделба на власта, како што се тврди во иницијативите. Според Уставниот суд, неприфатливо е тврдењето во иницијативите дека должникот е доведен во попривилегирана положба во однос на доверителот, бидејќи членот 1 не дефинира за кого се однесува, туку напротив јасно и прецизно произлегува дека се однесува на сите субјекти на пазарот подеднакво“, соопшти Уставниот суд попладнево.
Извршителите реагираа веднаш по усвојувањето на измените на законите и заедно со адвокатите, поддржани од коморите, побараа Уставниот суд да ги поништи измените. Во барањето за поништување на законите наведоа дека со измените во нееднаква положба се ставаат странките, односно се врши дискриминација на доверителите, а должниците се ставаат во привилегирана состојба. Тие негодуваа поради тоа што измените на законите по изминување на периодот од 10 години како апсолутен рок на застареност, сметано од денот на поднесување на барањето за извршување, се гасат правата на доверителите за наплата на побарувањата и со тоа должниците се целосно ослободени од секаква обврска што ја имаат кон доверителите. За подносителите на иницијативата, ваквото законско решение има негативно влијание во однос на еднаквоста на странките во облигациониот однос.
Иако измените на законите беа донесени во јули минатата година и граѓаните што имаа блокирани сметки од извршители повеќе од 10 години можеа да побараат деблокирање, извршителите не постапуваа по нивните барања. Во изминатите пет месеци имаше и граѓани што извршителите ги препраќаа во судовите за бришење на застарените долгови или деблокирање на сметките, па многумина почна и такви постапки, но и судиите не постапуваа по измените.
Денешната одлука на Уставниот суд само ги потврди измените изгласани во јули минатата година, па граѓаните што имаат блокирани сметки од извршители повеќе од 10 години може да побараат деблокирање, да побараат застарување на долгот или доколку не им поминале 10 години од извршителското решение, да побараат намалување на каматите, кои не смее да бидат поголеми од основниот долг, а извршителите и судиите мора да постапуваат по измените изгласани во јули минаата година.
Активистката Ана Глигорова, која со месеци организира протести и гласно бараше извршителите да постапуваат по изгласаните измени на законите, попладнево објави дека Уставниот суд донел правилна одлука со тоа што не ги прифатил иницијативите за поништување на измените.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Утре без вода за пиење делови од општина Бутел
Од ЈП Водовод и Канализација известуваат дека утре ( петок ) поради змена на вентил во шахт Ф 2“1/2“ (два и пол цола) на улица Натанаил Кучевишки бб. градинката 11-ти Октомври со прекинато водоснабдување ќе бидат дел од корисниците на улицата Натанаил Кучевишки, Краишка и Хо Ши Мин.
Водоснабдувањето ќе биде прекинато од 10:30 часот до завршување на работните активности.(општина Бутел )
Македонија
Предлог-Законот за Судски совет едногласно го помина првиот собраниски филтер, поддршка доби и од опозицијата
Комисијата за политички систем и односи меѓу заедниците и Законодавно-правната комисија ја усвоија потребата од донесување на новиот Предлог Закон за Судски совет кој претставува основа за суштинска реформа во правосудството. Предлог законот доби поддршка од сите членови на комисиите, вклучително и од опозицијата.
Министерот за правда , Игор Филков образложувајќи ја потребата од носење на законот истакна дека со него се поставуваат темелите на независна и функционална судска власт, што е предуслов за владеењето на правото.
„Денеска почнуваме со сетот реформски закони – нешто што сме го ветиле на изборите и го испорачуваме пред граѓаните.Постоечкиот закон од 2019 година, според сите релевантни анализи – Европската комисија, Стејт департментот, експертската јавност и граѓанскиот сектор укажаа на сериозни недостатоци:
Недоволна транспарентност при избор и разрешување на судии,
Можност за политичко влијание,
Нејасни критериуми за избор и оценување на судиите,
Неефикасни механизми за утврдување одговорност на членовите на Советот и на самите судии, што често во минатото доведуваше до кочење на работата на Советот, проследено со немили сцени во јавноста што секако влијаеше на кредибилитетот и интегритетот на самата институција”, рече Филков.
Овие слабости, како што посочи министерот, ја наметнале потребата од целосно редефинирање на положбата, надлежностите и критериумите за работа на Судскиот совет, со јасна цел – враќање на довербата во правосудството.
,,Со овој закон во Министерството е започната нова ера на работа и функционирање, во којашто секој битен и суштински закон за граѓаните на Република Македонија ќе се изготвува низ отворен, јавен и транспарентен процес. Фокусот на изготвувањето на законите е, донесување на квалитетни законски решенија – нешто што досега не било пракса во Министерството за правда,” потенцира Филков.
Клучни новини во предложениот Закон се:
Јавност во постапката за разрешување на претседател на Судскиот совет,
За прв пат прецизирање на критериумите за избор на „истакнат правник“.
Воведување јавна расправа при избор на кандидатите за не-судски членови со цел поголема транспарентност и одговорност,
Зајакнување на критериумите за избор, одговорност и разрешување на членови на Советот од редот на судиите,
Јасно прецизирање на постапката за дисциплинска одговорност на судиите, но и на членовите на судскиот совет,
Воспоставување обврска Судскиот совет да ги прецизира, индивидуализира и образложи одлуките за избор и утврдување одговорност на судиите,
Утврдување на рокови за преземање дејствија за дисциплинска одговорност на судиите, како и прецизирање на основите и постапката за жалба против одлуката на Судскиот совет, како и
бројни други решенија за унапредување на целокупната правна рамка согласно препораките на ЕУ.
Министерството за правда спроведе транспарентен процес на изработка на законот:
-Експертска оценска мисија на Европската комисија (септември–декември 2023),
-Јавни консултации низ државата (ноември–декември 2024),
-Работна група составена од експерти, судии, членови на Советот и граѓанскиот сектор (2025),
-Објавување на нацрт-законот на ЕНЕР и разгледување на сите пристигнати коментари,
-Комплетна интеграција на препораките на Венецијанската комисија (јуни 2025).
Предлог Законот за Судски совет ќе се најде на дневен ред на собраниска седница на 16 декември.
Македонија
Гаши: Денот на лицата со попреченост е повик за институционална одговорност да изградиме општество каде секој поединец е третиран со достоинство и почит
По повод Меѓународниот ден на лицата со попреченост и Меѓународниот ден на човековите права, денеска, се одржа настан на тема „Поттикнување на инклузивни општества за лицата со попреченост за унапредување на социјалниот напредок“.
Присуствуваа претставници од парламентот, институции, граѓански организации, академската заедница, како и студенти и засегнати страни.
Настанот започна со поздравно обраќање на претседателот на Собранието, Африм Гаши, и воведно обраќање на претседавачот на Интерпартиската парламентарна група за правата на лицата со попреченост, Никола Мицевски.
„Посебно задоволство и чест е да бидеме заедно во Собранието на овој настан што нè потсетува на една од најфундаменталните вредности на демократијата: вклучувањето на секој граѓанин без разлика. Денот на лицата со попреченост е годишен повик за размислување за нашата институционална одговорност да изградиме општество каде што секој поединец е третиран со достоинство, еднаквост и почит“, истакна Гаши.
Во однос на овогодишната тема, „Поттикнување на инклузивни општества за лицата со попреченост за општествен напредок“, Гаши сподели дека таа нè потсетува дека напредокот на едно општество се мери не само според економскиот или технолошкиот развој, туку и според неговата способност да создава простори каде што секој човек, без оглед на предизвиците со кои се соочува, може да напредува, да придонесува и да го реализира својот уникатен потенцијал.
Претседавачот на Групата, Мицевски посочи дека одбележувањето на Меѓународниот ден на лицата со попреченост и Меѓународниот ден на човековите права ни служи да се подсетиме на важноста на најголемиот демократски принципи, а тоа е вклучувањето на сите наши граѓани во демократските процеси. На овој ден кажуваме дека тие се видливи, а ние како политички чинители внимаваме на нивната општествена благосостојба при креирањето на политиките. Оваа важна комуникација се спроведува преку Интерпартиската парламентарна група за правата на лицата со попреченост.
Потоа следеа презентациите на Јоана Тренеска (ИДСЦС / ПСП) и Ана Богдановска (Парламентарен институт) кои ја претставија актуелната состојба и наоди од истражувања за маргинализираните групи и предизвиците со кои се соочуваат лицата со попреченост.
Во панел-дискусијата, модерирана од Александра Крстеска (НДИ), панелистите Ангелинка Петкова, Јована Тренчевска, Снежана Трпевска, Елена Кочоска и Љубиша Савески разговараа за стратегиите за унапредување на инклузивноста, социјалниот напредок и пристапот до образование, здравство и социјални услуги за лицата со попреченост.
Настанот заврши со прашања и коментари од публиката, при што студентите и претставниците на граѓанските организации активно учествуваа во дискусијата.

