Македонија
ДУИ: Дискриминаторски буџет од Владата, без етнички легитимитет
Демократската унија за интеграција денес преку Прес конференција ја покажа некомпетентноста и празните зборови на оваа владина коалиција без етнички легитимитет, особено на албанскиот партнер кој уште еднаш докажа дека е таму само за лични интереси, без никаков капацитет да влијае врз одлучувањето, овојпат на суштинскиот документ кој ги дефинира сите финансиски, економски, но и социјални текови на една држава.
„Денеска сме пред вас за уште еднаш да посведочиме за некомпетентноста и празните зборови на оваа владина коалиција без етнички легитимитет, особено на албанскиот партнер кој уште еднаш докажа дека е таму само за лични интереси, без никаков капацитет да влијае врз одлучувањето, овојпат на суштинскиот документ кој ги дефинира сите финансиски, економски, но и социјални текови на една држава.
Сега зборуваме за предлог-буџетот на државата како предлог поминат во Владата без етнички легитимитет, а доставен до собранието на Република Северна Македонија.
Во една позната изрека на римскиот политичар и државник Цицерон, за буџетот се вели: Буџетот мора да се избалансира, Државната каса да се надополни, јавниот долг да се намали, ароганцијата на службениците да се ублажи и контролира.
Анализирајќи го предлог-буџетот, со жалење констатираме дека ниту една од овие карактеристики или атрибути на развоен и демократски буџет не е ни приближно предвидена во владиниот предлог-буџет за 2025 година!
Зошто го кажуваме ова?
Имаме енормно зголемување на буџетските расходи, касата нема да се полни затоа што не се почитуваат фискалните правила со дефицит, кој сега е уште поголем од 2024. Јавниот долг уште повеќе ќе се зголеми и сето тоа покажува дека ароганцијата на функционерите ниту се скратуваат ниту се контролираат!
Дозволете ми да одам еден по еден… но накратко, бидејќи, има толку многу да се зборува што не можеме да стигнеме на оваа прес-конференција.
Неопходно е да изразиме длабоко жалење и разочарување, од оние кои ветуваа фискална консолидација по формирањето на владата без етнички легитимитет. Во нивниот предлог-буџет евидентно е дека буџетот за 2025 година не ги почитува фискалните правила сега дефинирани со закон!
За да биде појасно за пошироката јавност, во предложениот буџет за 2025 година има поголеми приходи и расходи од буџетот за 2024 година, во структурата на буџетот капиталните расходи се пониски (12,6% наспроти 13,1%) и има поголем дефицит во однос на првичниот буџет за 2024. (Зборуваме за буџетот за 2024 година пред ребалансот од страна на владата без етнички легитимитет, кога буџетскиот дефицит значително се зголеми, а резервираните средства за капитални и стратешки проекти за 2024 година се намалија).
Еден од главните „дефекти“ на буџетите е високиот буџетски дефицит. Овие планирани приходи и расходи резултираат со проектиран буџетски дефицит во апсолутна вредност од 41,4 милијарди денари или на ниво од 4% од проектираниот БДП. Иако е помал од проектираниот дефицит со ребалансот на буџетот за 2024 година.
(но за ова треба да се почека следниот ребаланс), ако се спореди со првичниот буџет за 2024 година тој е повисок, беше планиран на ниво од 33,5 милијарди денари, поточно на ниво од 3,4% од проектираниот БДП. .
Јавниот долг продолжува да расте. Со високиот буџетски дефицит, јавниот долг се зголемува на над 60% од БДП, што на крајот на оваа година се предвидува да биде 62,7% од БДП и уште поголем на крајот на 2025 година. (дури и според Стратегијата за Управување со јавен долг 2025-2029, објавен во октомври 2024 година, јавниот долг ќе достигне 65,2% од БДП).
Но, да бидеме искрени, мораме да го поздравиме и фактот што во предлог-буџетот за 2025 година е нагласено дека најголем придонес во растот за 2025 година се очекува да имаат бруто инвестициите со пораст од 8,1%, главно како резултат на интензивирањето на реализација на големите инфраструктурни проекти финансирани од државата, главно автопатиштата во Коридорите 8 и 10Д, проекти кои од сите партнери на оваа власт беа повеќе од критикувани дури и од албанските партнери без легитимитет.
Во владините програми (финансирани од основниот буџет)
1. Децентрализација. Обезбедени се 6 милијарди денари за инфраструктурни проекти за општините кои се поделени, но треба да се напомене дека сега тоа се планира да се направи, не по клучот за еднаков регионален развој како досега и исклучување на дијаспората како критериум во распределба на средства. Јавноста е веќе информирано дека со одлука на Владата, дијаспората како можен придонесувач за економскиот развој на државата, иако со право на глас на изборите, веќе не е предвидена во критериумите за распределба на државните средства за развојот на регионите, односно општините, а како резултат на тоа општините со албанско нселение не само што ќе имаат помалку членови во општинските совети, туку и помалку финансиски средства за економски развој распределени од владата на Република Северна Македонија.
2. Интеграција во НАТО, иако државата е полноправна членка на најважната светска алијанса НАТО, членство кое има многу привилегии и придобивки но и дефинирани обврски. Средствата предвидени за интеграција во НАТО се намалени од 5,4 милијарди денари во 2024 година на 4,8 милијарди денари со буџетот за 2025 година.
3. Реформа во јавната администрација. Продолжува трендот на напади врз правичната застапеност, по укиниувањето на балансерот, сега дури се намалени и финансиските средства посветени на остварување правична застапеност! Таа што, средствата за правична и еднаква застапеност се намалени од 135,6 милиони денари на 112 милиони денари во однос на буџетот за 2024 година.
4. Рамноправен регионален развој. Средствата за рамноправен регионален развој според клучот и методологијата предвидени со закон се намалени за повеќе од 50% соодветно од 632,9 милиони денари на 304 милиони денари во однос на буџетот за 2024 година.
5. Инвестиции во образованието. Се зборуваше за развојот на образованието, но тоа не се прави со намалување на средствата, сумата за инвестиции во образованието е намалена за над 30%, или од 779,9 милиони денари на 529,6 милиони денари во однос на буџетот за 2024 година.
Што се однедува на развојните потпрограми (финансирани од основниот буџет)
1. Иако конечно признаа дека проектот „Коридор 8 и 10Д“ е многу важен за нашата држава. И овде имаме огромно намалување на средствата! Сумата е намалена за 50%, односно од 15,1 милијарди денари на 8 милијарди денари во однос на буџетот за 2024 година.
2. Здравство. Не помина ден, без да ја критикуваат состојбата во здравствените установи, а тоа ќе го решат со намалување на средствата за нивна реконструкција!
Намалени се средствата за реконструкција на јавните здравствени установи. На пример, за Општа Болница Кичево, предивдени 15 милиони денари од 65 милиони денари во однос на буџетот за 2024 година.
Додека во, Посебен дел од буџетот (проекти, капитални расходи и други ставки)
1. Износот за проекти во основното и средното образование е намален во однос на буџетот за 2024 година, и тоа за основно образование од 717,6 милиони денари на 551,6 милиони денари и за средно образование од 362,7 милиони денари на 286,4 милиони денари.
2. И почитувани, едно од најголемите достигнувања во првите 100 дена од владата, на партнерот без легитимитет ВРЕДИ, на 3 септември годинава, вицепремиерот, Изет Меџити, помпезно изјави дека: цитирам „Денеска на седница на Владата е донесена историска одлука, голема инвестиција од 34,5 милиони евра. Го градиме Универзитетскиот Кампус „Мајка Тереза“!. Дури и за нас беше изненадување кога видовме дека во предлогот на владиниот буџет без етнички легитимитет, за капитални инвестиции во Универзитетот „Мајка Тереза“ се планирани „нешто помалку“ од 34,5 милиони евра….точно 209.000 евра или 12 милиони денари. Ова е дури помалку од она што беше предвидено во буџетот за 2024 година, кога беше планирано 10 пати повеќе од сега, односно 120 милиони денари или околу 2 милиони евра за капитални инвестиции, во Универзитетот „Мајка Тереза“ во Скопје. Односно, разликата меѓу 34,5 милиони евра буџет и 209.000 евра планирани во предлог-буџетот не може да се прикаже ниту со процент! Но, ова е некаде 150 пати помалку !!!“, велат од ДУИ.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Утре без струја делови од Гази Баба и Карпош
Регионалниот центар за управување со кризи на Град Скопје, по добиеното известување од ЕВН Македонија АД, соопшти дека: поради технички зафати во електродистрибутивната мрежа, без електрична енергија ќе останат:
· од 08.00 до 14.00 часот, корисниците на ул. 22 во нас. Инџиково. (Општина Гази Баба)
· од 09.00 до 13.00 часот, корисниците на ул. Јуриј Гагарин бр. 57. (Општина Карпош)
Македонија
(Видео) Министерството за животна средина да ја одземе одземе интегративната дозвола на ТИТАН УСЈЕ, побара пратеникот на Левица
На седницата за пратенички прашања, пратеникот од Левица Реџеп Исмаил, повикувајќи се на податоци од меѓународни организации, сподели податоци за зголемување на смртноста поради загадениот воздух.
„Според податоци на УНИЦЕФ (коишто за жал датираат од 2018 Г.) дури едно од девет новороденчиња умираат поради загадениот воздух. Според новите истражувања на меѓународни организации, дури пет илјади и петстотини предвремени смртни случаи, има секоја година, токму поради аерозагадувањето во Скопје.“
Пратеникот истакна дека и покрај зголемувањето на бројот на смртните случаи и респираторните заболувања од година во година, Македонија увезува отпад за којшто, како што оцени, нема капацитет да го контролира или обработи.
„Македонија увезува многу, многу повеќе отпад од она што самата го генерира. На пример, ЕУ обработува само триесет проценти од отпадот којшто го генерира. Другите седумдесет проценти од генерираниот отпад во ЕУ се извезува во трети земји.“
Потсетувајќи дека државата нема капацитети ниту да го контролира ниту да го обработува увезениот отпад и земајќи ја во предвид кривичната пријава на Град Скопје за работата на ТИТАН УСЈЕ, која, како што рече, три години е заклучена во фиока, Исмаил го праша Министерот за животна средина дали барем времено ќе ја одземе интегрираната дозвола за работа на ТИТАН УСЈЕ, барем додека не биде завршена постапката.
„Град Скопје пред три години има поднесено кривична пријава во врска со работењето на Усје и по истата нема никаков исход. Нели мислите дека крајно време е (земајќи во предвид дека има кривична пријава која три години стои во фиока) да ја одземате оваа интегративна дозвола на ТИТАН УСЈЕ барем привремено, додека не се реши исходот од оваа кривична пријава?“
Од говорница, Исмаил побара од новиот Министер за животна средина Мухамед Хоџа да изврши мерења на квалитетот на воздухот во индустриските капацитети од независни и акредитирани институции и лаборатории.
Македонија
Митрески: До кога владата ќе си игра мајтап со работниците
Пратеникот на СДСМ, Јован Митрески, на денешната седница посветена на пратенички прашања упати две прашања до министерот за економија и труд Бесар Дурмиши, а се однесуваа на минималната плата за која, како што велат од СДСМ, владата не сака да даде конкретни одговори, а е најниска во регионот, како и за високите цени за кои граѓаните не се задоволни, па дури одат и во соседни земји да пазарат.
„Некако кога се зборува за минималната плата и она што го давате како одговор создава впечаток во јавноста дека владата не сака да даде конкретни одговори.
Зошто ова го кажав: претходно, во однос на износот на минималната плата, се кажа и денес дека не е најниска и дека се прави погрешна споредба со другите земји од соседството, дека наводно таму е бруто, а кај нас нето-плата.
Не е точно. Правиме споредба помеѓу нето минималната плата кај нас и нето минималната плата во соседството и за жал дојдовме да сме на најниско ниво.
Повисока минимална плата од нас имаат дури и некои земји кои се формираа како независни пред само неколку години. До тоа ниво сме стигнале.
Се разбира, користејќи ПР-изјави, продолжувате да кажувате дека ’и ние сме за повисока минимална плата, не само 500.000 евра, и илјада евра нека е, јас сум и за 2.000 евра‘, ама да се договорат работниците и работодавачите“, тоа во превод звучи како да кажете „што да се договорат волкот и јарето што вечер да вечераат“.
Се дојде до ситуација да треба да се договори помеѓу чеканот и наковалната – тие што ги даваат платите и оние што треба да ги примаат.
Едно образложение кое држи вода, кое го давате како министер за економија, е дека треба да се договорат затоа што може да дојде до отпуштања на работници или затворање на компании. Да ја изгубат работниците не само платата, туку и својата работа.
Почитуван министер, до кога ќе играте мајтап со работниците“, прапа Митрески.
Ако чекаме на договор помеѓу работниците и работодавачите, додаде тој, договорот како што вели, никогаш нема да се случи.
„Волкот и јагнето, почитуван министер никогаш нема да се договорат. До кога ќе капитулирате пред оние кои трупаат богатства на грбот на работниците“.
Второто прашање на пратеникот од СДСМ беше поврзано со цените.
„Очигледно, никој не оди во продавница да види што е тоа што се случува. Сега проблем е што граѓаните не се задоволни, па дури одат и во соседни земји да пазарат.
Прашањето е до министерот за економија: имаме ситуација откупот на млеко да биде од 29-31 денар за домашните млекари. Истите млекари продаваат литар млеко во маркет за 85 денари.
Фактички, ем земјоделците не се задоволни поради тоа што се случува, ем граѓаните плаќаат висока цена за готов производ во маркетите. Значи остваруваат некој екстра профит.
Поднесовме закони како опозиција, кои мислевме дека ќе придонесат за намалување на цените, но тие не беа прифатени.
Поднесовме мерки кои биле ветени во програмата, пред избори и тие не беа прифатени. Кажавте дека ќе се донесат кошнички. Донесовте, божиќна, велигденска, рамазанска, училишна. Денес имате изјави дека тие мерки не дале резултати, па моето прашање е: што ќе преземете за ова да не биде на штета на граѓаните, како што е со минималната плата на штета на работниците“.

