Македонија
Костадиновска-Стојчевска: Со новиот закон за употреба на македонскиот јазик даваме придонес во заштитата на нашата посебност и идентитет
Собраниската Комисија за култура го разгледа Предлог-законот за употребата на македонски јазик во прво читање и едногласно одлучи дека е прифатлив и треба да се даде на понатамошно читање.
Министерството за култура со Советот за македонски јазик, пристапија кон изготвување нов закон за употреба на македонскиот јазик имајќи предвид дека, и покрај тоа што актуелниот Закон има позитивни ефекти во подигањето на јазичната култура во државата, во практиката сè повеќе се забележува непочитувањето на законските мерки и негрижата за македонскиот јазик во различни сегменти и на различни нивоа од општествениот живот.
Пред членовите на собраниската комисија, министерката за култура Бисера Костадиновска-Стојчевска рече дека постојниот Закон за употребата на македонскиот јазик нуди многубројни решенија и механизими за градење соодветна јазична политика, кои е потребно да се прошират и со дополнителни механизми што се во функција на зајакнување на почитувањето на македонскиот стандарден јазик и неговата правилна употреба.
„Со донесување на нов закон за употребата на македонскиот јазик, ќе се прошират областите во кои задолжително се употребуваат македонскиот стандарден јазик и неговото кирилско писмо. Ќе се прошири опсегот на задолжително лекторирање на текстови што се објавуваат, а задолжително лекторирање ќе го врши само лектор со лекторска лиценца“, потенцираше министерката за култура. Беше објаснето дека задолжително ќе се лекторираат: општите и поединечните акти на законодавната, на извршната и на судската власт и на единиците на локалната самоуправа, службените документи и текстови на овие органи, но и на јавните установи и институции од областа на културата, образованието и науката. Задолжително ќе се лекторираат меѓународните договори ратификувани во согласност со Уставот, но задолжително ќе се лекторираат и публикациите и учебниците што се издаваат на македонски јазик, магистерските и докторските трудови што се напишани на македонски јазик, како и тие што се преведуваат на македонски јазик од други јазици, плакатите, летоците, проспектите, транспарентите и друг вид рекламен материјал во физичка форма на правните лица, понатаму називите на производите, амбалажите, налепниците, упатствата, декларациите, сертификатите, лекарствата, сметките, фактурите, уплатниците, потврдите и слично.
Костадиносвка-Стојчевска, во своето излагање истакна: „Со предлогот на Законот ќе се даде правна основа за донесување Национална стратегија за македонскиот јазик. Министерството за образование и наука ќе објавува конкурси за стипендирање кадри за изучување на македонскиот јазик. Како и досега, и со овој закон проверката на потребното стручно знаење за лекторирање ќе се врши преку полагање испит за добивање лекторска лиценца. Во изминативе 20 години од примената на Законот, повеќе од 400 лица го положиле испитот за добивање лекторска лиценца. Испитот се полага пред Комисија што ја основа министерот за култура“.
Во однос на казнената политика, министерката за култура објасни дека за вршење инспекциски надзор над примената на Законот се предлага основање Инспекторат за употребата на македонскиот стандарден јазик, орган во состав на Министерството за култура со својство на правно лице. „Инспекторатот ќе биде насочен кон вршење на инспекциски надзор исклучиво од аспект на примената на македонскиот стандарден јазик, со што верувам дека ќе се зголеми правилната употреба на македонскиот јазик и тоа во сите области и сфери во кои тој се употребува. Прекршочните одредби се усогласени со новиот Закон за прекршоците. Во овој предлог на закон, во согласност со Законот за прекршоците, а имајќи предвид дека станува збор за прекршоци од областа на заштитата на културното наследство (јазикот како духовно, нематеријално културно богатство), се пропишуваат глоби во трикратно повисок износ од максимално утврдените глоби“, рече Костадиновска-Стојчевска.
Јазикот е нашиот темел, израз на нашиот идентитет. Затоа, секој стручен влог во донесување на правната рамка за негова употреба, за правилно пренесување и користење, а со тоа и чување на неговите посебности е драгоцен придонес за нас самите и за нашата државност.
Членовите на Комисијата за култура се согласија дека станува збор за квалитетен Предлог-закон, и посочија дека предлог текстот сепак има простор за подобрување. На забелешките кои се главно од техничка природа, во второто читање ќе се реагира амандмански.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
„Вреди“: Невзат Бејта е наш кандидат за посилен Гостивар
Коалицијата „реди“ објавува дека на изборите за Општина Гостивар на 11 јануари, нивен кандидат за градоначалник ќе биде Невзат Бејта.
„Одлуката доаѓа по интерен процес на консултации и анкети со граѓаните на Гостивар, каде што Бејта убедливо резултираше како најдоверлив и најпосакуван избор. Граѓаните го ценеа неговото искуство, имплементираните проекти и позитивното влијание што го имаше за време на претходните мандати на чело на општината“.
„Вреди“ како што велат од партијата, верува дека Невзат Бејта претставува стабилност, професионализам и визија за континуиран развој на Гостивар. Коалицијата, додаваат од таму, останува посветена на тоа да им понуди на граѓаните силни алтернативи и докажани кандидатури во конкретни работи.
Македонија
Не може потпис на правен акт да е предизвикувач на пожар, рече Шилегов, бранител на државниот советник Шофкет Хазари обвинет во „Пулс“
Нешто повеќе од половина час, денес, во судницата во „Идризово“, адвокатот Петре Шилегов, бранител на државниот советник во Министерството за економија, Шофјет Хазари, обвинет за трагедијата во Кочани, во која загинаа 63 лица, а над 200 беа повредени, даваше воведен збор. Рече дека е свесен оти и тој како бранител, но и сите во судницата, се наоѓаат во можеби најтешкиот предмет во македонското судство и дека не постои суд и пресуда на светот што ќе ги отстрани последиците. Рече дека ако кој било од присутните може да го врати времето, првин на што ќе помисли е датумот 16 март 2025 година.
За обвинението рече дека не видел „правно поаналфабетски памфлет и не заслужува да го носи името обвинителен акт“. Ги читаше делата за кои е обвинет поранешниот државен советник Хазари и рече дека за секое ќе докаже дека е невозможно да го сторил.
„На Шофкет Хазари му се става на товар дека бил свесен оти може да настапи штетна последица и се согласил со нејзиното настанување, и тоа за кривично дело опишано во член 288 од КЗ на РМ, квалификувано во член 292. Обвинителството нè убедува, а ние ќе докажеме оти е невозможно обвинетиот Шофкет Хазари во периодот од 13.12.2012 година до 28.03 2019 се согласил дека на 16 март 2025 ќе има пожар во ноќниот клуб во Кочани. Делото што се става на товар вели – тој што со пожар, поплава, експлозија отров или отровен гас и озонирачко зрачење, моторна пила, електрична или друга енергија или со друго општо опасно дејство или средство ќе предизвика значителна опаснос за животот и имотот на луѓето од поголеми размери, па се предвидува казната. Тоа е делото што го сторил обвинетиот Шофкет Хазари. Со кои средства?“, праша адвокатот Шилегов.
Понатаму, објасни дека други вработени во Министерството за економија ги изработувале и ги контролирале лиценците на кои се нашол и потписот на Хазари, еднаш оти дал согласност за лиценцата во 2013 година и трипати оти ги проверил лиценците за 2014, 2017 и за 2018 година, што му била работна обврска. Шилегов рече оти во обвинението ги барал, но не ги нашол зборовите согласност и проверено, па смета дека е нејасно како Хазари предизвикал пожар или дал придонес за пожарот.
„Не може потпис на правен акт што сте биле должни да го дадете како дел од работните обврски да е предизвикувач на пожар. За мене, барем е неразбирливо и мислам дека човек и не треба да е правник за оваа нелогичност присутна во памфлетот на Обвинителството да каже дека ја сторил овој обвинет“, рече адвокатот Шилегов.
Хазари, според Шилегов, не може да одговара ниту за соизвршителство оти не ги познавал другите обвинети за соизвршителство, а прв и единствен пат оди во Кочани на денот кога е уапсен и го спроведува полиција, па праша како можел да ја запали дискотеката или да му помогне некому да ја запали.
Врв на глупоста, според Шилегов, е теоријата на каузалитет, односно постоење причинско-последични врски оти лиценците на кои е потпишан Хазари имаат рок на важност од една година.
„Со издавање на секоја лиценца прекинува важноста на претходната. Не може лиценца издадена во 2013, 2014, 2017 и во 2018 година, каде што се наоѓа потписот на Хазари, да има правна важност за работата на дискотеката. Годишни се барањата. Ако имате прекини, не може да имате континуитет по дефиниција“, рече Шилегов и праша зошто не се во судницата сите вработени во Министерството за економија, кои работеле на постапките и зошто има поранешни министри и директори, а нема актуелни.
Тој побара Обвинителството да го повлече предметот и квалитетно да го доработи нагласувајќи дека Обвинителството можело да врши кривичен прогон против Хазари за кое било кривично дело врзано со службена злоупотреба или несовесно работење.
На крајот, првин се извини за она што ќе го каже, а потоа му се обрати на обвинителот од Кочани: „Ако нам ни тврдевте дека постоел тој јавашлак, што правевте вие 13 години во Кочани? Што правевте? Ако ја прифатиме ваквата теорија, тогаш обвинителот требаше да го слуша, а не да го чита обвинителниот акт“.
Судењето продолжува со воведни зборови на бранителите на вработените во Министерството за економија и во Државниот пазарен инспекторат.
Македонија
СДСМ: Британската телевизија ГНБ го потврди договорот за мигранти со Македонија
СДСМ денеска во соопштение реагираше на новите информации од британската телевизија Great Britain News (GBN), која, како што велат, го потврдува договорот за стационирање мигранти во Северна Македонија.
Во соопштението се цитира изјава пренесена од GBN, во која Бери Гардинер вели:
„Ние не можеме да ги држиме овде, велиме не можете да останете во Обединетото Кралство, но не можеме ниту да ги вратиме од каде што се дојдени. Затоа им велиме дека ќе бидат стационирани во Северна Македонија, каде што ќе можат да работат, каде што има потреба од работна сила и да изградат живот таму. Тоа не е скапо за нас, поскапо е да ги оставиме овде“.
Во соопштението, партијата оценува дека овие информации претставуваат „уште еден потоп за сите лаги од кујните на ВМРО-ДПМНЕ“ и го повикува лидерот на ВМРО-ДПМНЕ, Христијан Мицкоски, да се изјасни за Резолуцијата против мигранти со прашањето: „До кога Мицкоски ќе бега од одговор за Резолуцијата против мигранти? Нека каже дали ќе ја поддржи, да или не?“.

