Македонија
Костадиновска-Стојчевска: Со новиот закон за употреба на македонскиот јазик даваме придонес во заштитата на нашата посебност и идентитет
Собраниската Комисија за култура го разгледа Предлог-законот за употребата на македонски јазик во прво читање и едногласно одлучи дека е прифатлив и треба да се даде на понатамошно читање.
Министерството за култура со Советот за македонски јазик, пристапија кон изготвување нов закон за употреба на македонскиот јазик имајќи предвид дека, и покрај тоа што актуелниот Закон има позитивни ефекти во подигањето на јазичната култура во државата, во практиката сè повеќе се забележува непочитувањето на законските мерки и негрижата за македонскиот јазик во различни сегменти и на различни нивоа од општествениот живот.
Пред членовите на собраниската комисија, министерката за култура Бисера Костадиновска-Стојчевска рече дека постојниот Закон за употребата на македонскиот јазик нуди многубројни решенија и механизими за градење соодветна јазична политика, кои е потребно да се прошират и со дополнителни механизми што се во функција на зајакнување на почитувањето на македонскиот стандарден јазик и неговата правилна употреба.
„Со донесување на нов закон за употребата на македонскиот јазик, ќе се прошират областите во кои задолжително се употребуваат македонскиот стандарден јазик и неговото кирилско писмо. Ќе се прошири опсегот на задолжително лекторирање на текстови што се објавуваат, а задолжително лекторирање ќе го врши само лектор со лекторска лиценца“, потенцираше министерката за култура. Беше објаснето дека задолжително ќе се лекторираат: општите и поединечните акти на законодавната, на извршната и на судската власт и на единиците на локалната самоуправа, службените документи и текстови на овие органи, но и на јавните установи и институции од областа на културата, образованието и науката. Задолжително ќе се лекторираат меѓународните договори ратификувани во согласност со Уставот, но задолжително ќе се лекторираат и публикациите и учебниците што се издаваат на македонски јазик, магистерските и докторските трудови што се напишани на македонски јазик, како и тие што се преведуваат на македонски јазик од други јазици, плакатите, летоците, проспектите, транспарентите и друг вид рекламен материјал во физичка форма на правните лица, понатаму називите на производите, амбалажите, налепниците, упатствата, декларациите, сертификатите, лекарствата, сметките, фактурите, уплатниците, потврдите и слично.
Костадиносвка-Стојчевска, во своето излагање истакна: „Со предлогот на Законот ќе се даде правна основа за донесување Национална стратегија за македонскиот јазик. Министерството за образование и наука ќе објавува конкурси за стипендирање кадри за изучување на македонскиот јазик. Како и досега, и со овој закон проверката на потребното стручно знаење за лекторирање ќе се врши преку полагање испит за добивање лекторска лиценца. Во изминативе 20 години од примената на Законот, повеќе од 400 лица го положиле испитот за добивање лекторска лиценца. Испитот се полага пред Комисија што ја основа министерот за култура“.
Во однос на казнената политика, министерката за култура објасни дека за вршење инспекциски надзор над примената на Законот се предлага основање Инспекторат за употребата на македонскиот стандарден јазик, орган во состав на Министерството за култура со својство на правно лице. „Инспекторатот ќе биде насочен кон вршење на инспекциски надзор исклучиво од аспект на примената на македонскиот стандарден јазик, со што верувам дека ќе се зголеми правилната употреба на македонскиот јазик и тоа во сите области и сфери во кои тој се употребува. Прекршочните одредби се усогласени со новиот Закон за прекршоците. Во овој предлог на закон, во согласност со Законот за прекршоците, а имајќи предвид дека станува збор за прекршоци од областа на заштитата на културното наследство (јазикот како духовно, нематеријално културно богатство), се пропишуваат глоби во трикратно повисок износ од максимално утврдените глоби“, рече Костадиновска-Стојчевска.
Јазикот е нашиот темел, израз на нашиот идентитет. Затоа, секој стручен влог во донесување на правната рамка за негова употреба, за правилно пренесување и користење, а со тоа и чување на неговите посебности е драгоцен придонес за нас самите и за нашата државност.
Членовите на Комисијата за култура се согласија дека станува збор за квалитетен Предлог-закон, и посочија дека предлог текстот сепак има простор за подобрување. На забелешките кои се главно од техничка природа, во второто читање ќе се реагира амандмански.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Филков до СДСМ: Груевски има политички азил, се занимавате со циркус а не со реална работа
Министерот за правда Игор Филков одговарајќи на пратеничко прашање од Миле Талески од СДСМ, зошто не се бара екстрадиција на поранешниот премиер Никола Груевски, рече дека се додека некое лице ужива азил, екстрадицијата ја одбиваат.
Состојбата внимателно се следи, истакна тој, и кога ќе се создадат услови ќе се поднесе ново барање, што впрочем е исто како за секој предмет за екстрадиција.
,,Министерството за правда нема ништо заедничко со тоа министерство што го имавте вие во вашето време кога заедно со Артан Груби, Али Ахмети договаравте кој каде ќе избега. Ова Министерство си ги бара сите бегалци, но вие говорите за политички азиланти ако доволно ве следев. Што значи, дека секојпат кога ќе бидат создадени услови, Министерството за правда повторно ќе си ги бара своите граѓани. Во меѓувреме треба да дадете одговор каде се оние другите со кои што вие договаравте бегство”, потенцира Филков.
Министерот за правда му порача на СДСМ да има сериозен пристап и да се занимава со реална работа.
,,Мора да престанете да ја замајувате македонската јавност со ваков шарлатански пристап. Што уште треба да направите за народот да ви ја прати пораката и на следните избори. Значи, да се соземете, да бидете сериозни затоа што не е добро тоа за вас ниту како опозиција ниту за државата да се занимавате со циркус а не со реална работа. Тоа граѓаните ви го кажаа и на последните избори а убеден сум дека и следниот пат кога и да бидат парламентарните избори ќе ве пратат во историјата”, рече Филков.
Македонија
(Видео) Талески до Филков: Дали Министерството за правда има поднесено ново барање за екстрадиција на Никола Груевски
Пратеникот на СДСМ, Миле Талески, на денешната седница за пратенички прашања обвини дека одредени структури во Владата и во ВМРО-ДПМНЕ активно подготвуваат терен за враќање на Никола Груевски во Македонија и негова амнестија, дека политиките на актуелната власт се копија на матрицата на Груевски. Талески упати пратеничко прашање до министерот за правда, Игор Филков, дали Министерството за правда има поднесено ново, обновено барање за екстрадиција на поранешниот премиер и бегалец од правдата Никола Груевски.
„Во јавноста, но и во политичките кругови, интензивно се зборува за нешто што сериозно ја загрижува македонската јавност: дека одредени структури во Владата и во ВМРО-ДПМНЕ активно подготвуваат терен за враќање на Никола Груевски во Македонија и негова амнестија,“ истакна Талески.
Тој нагласи дека до него стигнале информации на луѓе блиски до актуелната власт, дека „постои план, сценарио за создавање клима во која бегалецот од правдата би се вратил во земјата.“
Во своето обраќање Талески предупреди дека политиките на актуелната власт се копија на матрицата на Груевски:
„Злоупотреба на државни институции во партиски цели, злоупотреба на полиција, АНБ, УЈП, инспекции. Напад врз независни институции, политичка хајка против опозицијата, меѓународна изолација, блокирани реформи – се само копија на матрицата на нивниот ментор Никола Груевски.“
Тој потсети дека „Мицкоски политички и идеолошки се формира по ликот и делото на Никола Груевски.
„Тој е неговиот политички ментор, неговиот учител, неговиот модел.“
Во таа насока, Талески праша дали Владата работи „тивко, под радар“ на сценарио за амнестија и намерно не поднесува барање за екстрадиција на Никола Груевски.
„Дали Министерството за правда има поднесено ново, обновено барање за екстрадиција на поранешниот премиер и бегалец од правдата Никола Груевски? Барам конкретен одговор со ‘да’ или ‘не’“ рече Талески.
Македонија
Мицкоски: Жал ми е што реформите во правосудството се сведуваат за пари, ако се прифатат покачувањата, државата ќе биде рекордер во светот
На денешната седница на Собранието посветено на пратенички прашања, премиерот Христијан Мицкоски одговараше на прашање посветено на темата за платите на вработените во правосудството, како дел од реформите во оваа област.
Мицкоски се осврна на предлозите за измени на законот според кои треба средствата за правосудството да се покачат на 0,8% од БДП за судовите и 0,5% за обвинителите или тоа е отприлика 1,5% од БДП.
„Следната година ќе имаме 20,5 – 20,6 милијарди долари БДП, тоа значи дека отприлика 260-270 милиони долари ќе треба да се обезбедуваат пари за судовите и за обвинителствата, или 3-4 пати повеќе од сега. Кога на тоа ќе се додадат расходите коишто се за редовна исплата на пензии, кога на тоа ќе се додадат редовните плати на администрацијата, кога на тоа ќе се додадат сѐ поголемите потребни трошења во Армијата и МО и кога на тоа ќе се додадат капиталните инвестиции и долговите поголеми од 2,2 милијарди направени во минатото, тогаш буџетот ќе треба да биде отприлика 8-9 милијарди евра на расходната страна или пак буџетскиот дефицит на биде 8-10% од БДП. Нормално тоа е невозможно“, рече премиерот Мицкоски и додаде дека кога се зборува за реформи треба да се зборува за суштина, а не за пари.
„Жал ми е што дебатата се сведува за пари. Тоа се реформите. Автономен буџет и пари. Тоа е првата теза, па откако видоа дека јавноста лошо реагира, еден мал дел којшто ги контаминира сите, одлучија да ја свртат тезата, па велат немаме основни средства за работа, компјутери, дактилографи, асистенти и слично. Второто надградено барање е дека плановите за вработување и унапредување требало да ги одобрува Судскиот совет и Советот на јавни обвинители, а Владата само да ја информираат. Што е во ред. Тие се судска власт, ние сме извршна, ова е законодавна, сосема различни и тоа не е никаков проблем. Еве не треба дури ни да не информираат. Ќе им дадеме автономен буџет самите да го управуваат“, кажа Мицкоски, но забележа дека истите тие кои ги бараат овие реформи го доведоа правосудството во ситуација граѓаните да немаат доверба.
Според Мицкоски, ако се прифатат овие покачувања, тогаш државата ќе биде апсолутен рекордер во светот, односно 2,5 пати повеќе ќе одвојуваме од државата која одвојува најмногу. Според извештајот на Советот на Европа, Македонија во моментот издвојува 0,39% од БДП, а тоа е повеќе од просекот во земјите кои ги опфаќа Советот на Европа и 75% повеќе од земјите во ЕУ.
„Секој кој кажува различно или манипулира или не ја говори вистината, без разлика дали е надворешен дипломат или домашен експерт, политичар итн. Ова се бројки и факти, од кои 0,3% од БДП според тој извештај се одвојуваат за судовите. Албанија има 0,14%, Молдавија има 0,18 %, а ние „послабиве“ имаме 0,30%. Тоа е дупло повеќе. И тоа е повеќе и од просекот, кој 0,22% и од медијаната која е 0,19%. Кај Обвинителството треба да се поработи, ние сме 0,08%, а просекот е 0,09% од БДП. Ние прифаќаме да биде 0,1% да стои тоа во закон, минимум 0,1% од БДП. Ако се создадат услови, ако дозволува буџетското консолидирање кое ни го бараат меѓународните финансиски институции, ние немаме проблем повисоки плати да им дадеме. Еве малку се 3.000 евра, нека бидат 5.000“, посочи Христијан Мицкоски.
Тој потсети дека во СЈО тие обвинители добиваа плата 10 пати поголема од просечната, пишуваа дневници па сумата стануваше 20-30 пати поголема плата од просечната и сето тоа заврши спакувано во чанта од Луј Витон.
„Овие што требаше да бидат грации, борци на правдата, живот што ќе носеа, сето тоа го спакуваа со неколку милиони евра во една чанта од брендот Луј Витон. Така што, не било до парите, до нешто друго било.
Сакам јавно да кажам дека немаме проблем сѐ да прифатиме, пари немаме толку колку што бараат, бидејќи прво не заслужуваат малкумина, а второ, тоа коешто ќе го обезбедиме ќе биде сосема доволно за да имаат пристојни плати и многу пати повеќе од просекот“, заклучи Мицкоски.

