Македонија
Сложни попови и во петок мрсат: власта и опозицијата молчешкум се офајдија со подебели плати

Без врева и во тајност, пратениците си ги зедоа покачените плати овозможени со одлуката на Уставниот суд. Покачувањето за март е за 8 дена или, конкретно, за деновите по одлуката на Уставниот суд. Но, доколку пратениците не донесат измена на Законот за платите и не ги намалат функционерските коефициенти, веќе во април сите избрани и именувани лица ќе добијат плата потешка за 78 проценти. Во овие 17 дена од укинувањето членови од законот, никој, ниту Владата ниту пратениците од власта или од опозицијата, нема поднесено измена на Законот за платите, со што би си намалиле коефициентите, а со тоа и зголемените плати. „Макфакс“ стапи во контакт со седум партии од власта и опозицијата со прашањето дали во овој случај важи народната поговорка сложни попови и во петок мрсат. Од нив, одговорија само две, но не и директно на прашањето.
Најголемата владејачка партија СДСМ и опозициската ВМРО-ДПМНЕ, кои во јавност често се расправаат за трошењето на државните пари – овој пат молчат. „Макфакс“ ги праша зошто нивните пратеници не ги поднесат измените на законот, но не добивме одговор. Со тоа остана неодговорено и прашањето дали е договор меѓу сите партии со молчење да се заборават зголемените плати. ВМРО-ДПМНЕ доби и дополнително прашање – дали адвокатот, кој ја поднел иницијативата за укинување на одредбите од законот што донесе зголемени плати, е близок до нивната партија. Тие не одговорија.
Истите прашања ги доби и политичката партија Левица. Неподнесувањето измени на Законот за платите го правдаат со тоа што досега имале три иницијативи за намалување на привилегиите на функционерите, но не биле усвоени од мнозинството. Нема одговор дали ќе поднесат иницијатива и за намалување на коефициентот.
„Во однос на привилегиите на функционерите, Левицата е единствена парламентарна партија што поднесе три иницијативи за нивно намалување: предлог-закон за намалување на патните трошоци, предлог-закон за укинување на апанажата и предлог-закон за уставните судии (со цел да се анулира додатокот за плати, кој уставните судии го изгласаа со промена на Деловникот во октомври 2020 година, а со кој ќе може да примаат додатоци до 35 % од основната плата). Ниту еден од овие предлог-закони не беше усвоен од парламентарното мнозинство, со што се потврди дека нема реална политичка волја кај Владата за намалување на привилегиите на функционерите.
Молк и од ДУИ. Нивниот лидер Али Ахмети, кој е пратеник, Талат Џафери, кој е собраниски претседател, пратениците од т.н. огнена група, односно 15 народни избраници, веќе добија покачени плати. Ако во просек до сега тие земале 60.000 денари, само со зголемувањето за 8 дена од март, односно од моментот на одлуката на Уставниот суд, тие добија плата од 80.000 денари. Собранискиот претседател, шефот на државата и премиерот досега земаа околу 90.000 денари. Според некои пресметки, поради автоматското зголемување и на износот за минат труд, нивните месечни примања од април ќе бидат поголеми од 200.000 илјади денари.
Конкретни чекори најавува Алтернативата на Африм Гаши. Од таму велат дека ако Владата не интервенира, тие ќе преземат конкретни чекори.
„Алтернативата смета дека во услови на економска криза и растечка сиромаштија платите на функционерите не се и не смее да бидат приоритет. Што се однесува до одговорноста, јавноста треба да знае дека пред да донесе одлука, Уставниот суд побарал и добил мислење од Владата. Затоа, Министерството за финансии сега е обврзано да постапи во една или друга насока. Доколку Владата не интервенира во методологијата за пресметка за висината на функционерските плати да е соодветна на актуелната економска состојба, тогаш ние ќе преземеме соодветни чекори“, велат од Алтернативата.
Од Беса на Билал Касами и Алијансата на Албанците на Арбен Таравари два дена нема одговор на прашањата. Едната е дел од Владата, другата е опозициска партија. Нивните 11 пратеници веќе добија поголеми плати за март.
Цела недела „Макфакс“ не доби одговори ниту од министерот за финансии, Фатмир Бесими, кој заедно со Владата за себе вели дека е најтранспарентен за јавноста. Со оглед дека имаше тврдења дека платите нема да се зголемат 78 %, прашавме, за колку проценти повисоки плати ќе добијат функционерите од државниот буџет. Иако во неколку наврати потсетивме дека не одговориле на новинарските прашања – тие решија и натаму да молчат.
Во јавноста изминатите 17 дена, освен ветувања за донирање на покачувањето што ќе го добијат и ветување за идни решенија – нема конкретни чекори ниту од Владата ниту од пратениците на власта и опозицијата.
Само претседателот Стево Пендаровски, коментирајќи ја одлуката на Уставниот суд, со која се овозможува зголемување на платите на функционерите, истакна дека Владата мора да направи сè што е во нејзина моќ и надлежност платите на функционерите од него, па сè до локалната самоуправа.
Поголемите плати ги донесе укинувањето на фиксната основица според која се пресметуваат платите на избраните и именуваните лица. Од пратеници преку градоначалници и владини функционери, именувани лица во претпријатија и државни фирми, па до судии – сите ќе добијат поголеми плати во согласност со одлуката на Уставниот суд. Сите се правдаат дека одлуките на Уставниот суд мора да се почитуваат, но тоа не значи дека не може да ги сменат законите. Но, очигледно, сите се надеваат дека народот и на власта и на опозицијата ќе им заборават дека, прво и единствено, си го гледаат сопствениот џеб.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
Вработени во Општина Гази Баба организирале создавање и палење депонии, објави Арсовска

Општината Гази Баба и нејзиното јавно претпријатие се затекнати во незаконски активности кои директно ја загрозуваат животната средина и здравјето на граѓаните. Возила со општински ознаки, кои само пред една недела добија нови црвени таблици заради разграничување од комерцијалните, се затекнати во создавање диви депонии на подрачјето на Јурумлери, објави градоначалничката на Градот Скопје, Данела Арсовска.
Наместо да ја извршат својата законска обврска и да го исчистат просторот на Вардариште, додава таа, одговорните во општината самите организирале создавање на депонии.
Дополнително, вели Арсовска, дел од нив биле и запалени, со што е предизвикано сериозно загадување.
„Оваа практика претставува сериозен доказ дека дел од општинските структури активно учествуваат во создавањето и ширењето на диви депонии, а потоа свесно ги палат, со што предизвикуваат голема штета по животната средина и по квалитетот на воздухот. Потсетуваме дека ваквите активности се во директна спротивност со законските обврски на општините и претставуваат кривични дела за кои мора да следи соодветна одговорност“, вели Арсовска.
Таа ги повика сите надлежни органи веднаш да постапат согласно законските надлежности.
Македонија
Зоран Божиновски исклучен од ЗНМ за „сериозни етички повреди и родово базирано вознемирување“

Управниот одбор на Здружението на новинарите на Македонија (ЗНМ), постапувајќи по предлог на Советот на честа при ЗНМ, донесе одлука за исклучување на Зоран Божиновски од членството на ЗНМ поради прекршувања на повеќе членови на Етичкиот кодекс на новинарите.
„Одлуката е донесена поради тешки и повторливи повреди на Етичкиот кодекс – преку серии неодамнешни објави што поттикнуваат родово базирано вознемирување кон новинарки и го нарушуваат угледот и приватноста. Освен ова, овие објави иницираат малициозни коментари со што се поттикнуваат и охрабруваат други лица да шират говор на омраза и закани, а на тој начин се создава непријателска средина и се зголемува ризикот по безбедноста на новинарките“, велат од ЗНМ.
„Советот на честа при ЗНМ, следејќи го Статутот и Правилникот за работа, по разгледување на пет доставени претставки до ЗНМ од страна на новинарките Жана Божиновска, а во име на Мирослава Симоновска, потоа од Јована Костадиновска, Анета Андонова, Сашка Цветковска и Мери Попова, одлучи дека Зоран Божиновски грубо ги прекршил член 10, член 15 и член 16 од Кодексот на новинарите. Врз основа на тоа, Советот даде предлог за исклучување, кој беше прифатен од Управниот одбор на ЗНМ.
Зошто е донесена оваа одлука? ЗНМ има обврска да ги штити професионалните стандарди и безбедноста на своите членови. Нормализирањето на вознемирувањето и јавните понижувања – особено кога се насочени кон жени – директно ја поткопува слободата на изразување, ја нарушува довербата во медиумите и ги обесхрабрува новинарките да бидат гласни и присутни во јавната сфера.
Кои се последиците ако ова не се третира соодветно? Игнорирањето на ваквите појави води кон зголемена неказнивост, ескалација на онлајн и офлајн напади, самоцензура и системско потиснување на женските гласови во медиумите, што е штетно за јавниот интерес и демократскиот дискурс. ЗНМ потсетува дека согласно измените на Кривичниот законик од 2023 година, загрозувањето на сигурноста на медиумските работници претставува кривично дело, за кое веќе постои и судска пракса.
Укажуваме дека секој член на ЗНМ при зачленување потпишува изјава дека ќе ги почитува одредбите на Етичкиот кодекс. Согласно член 20 од Статутот, член против кого се поднесени и прифатени претставки за сериозни прекршувања на Кодексот може да биде исклучен од здружението, а со тоа да ги изгуби бенефитите од членството – правна помош и застапување, право на добивање и користење новинарска легитимација (национална и меѓународна, согласно правилата), учество во органите и програмите на ЗНМ, пристап до обуки, мрежи и други членски услуги.
ЗНМ, како најстара професионална организација на новинари во земјата со 79-годишна традиција, останува на страната на професионалното новинарство и на сите новинар(к)и кои со интегритет и одговорност ја вршат својата работа во интерес на јавноста“, се додава во соопштението на ЗНМ.
Македонија
В недела посебен режим на сообраќај во Скопје поради одржување на „Скопскиот маратон 2025“

На 05. октомври, недела, со почеток во 08:00 часот, ќе се одржи „Скопскиот Маратон 2025“ со следните траси на движење: траса на движење на трката од 5км – Старт на ул.„11-ти Октомври“ (кај зелен пазар), право по ул.„11-ти Октомври“, лево по бул.„Крушевска Република“, десно по бул.„3-та Македонска Бригада“, полукружно на крстосница помеѓу бул.„3-та Македонска Бригада“ и ул.„Васко Карангелевски“ и по истата траса назад до целта – Плоштад „Македонија“ на ул.„11-ти Октомври“ и траса на движење на маратонот, полумаратонот и штафетната трка (по наведената траса за штафетната трка и маратонот натпреварувачите се движат 2 пати) – Старт Собрание на РСМ на ул.„11-ти Октомври“, право кон „Рекорд“ односно по ул.„Димитрие Чуповски“, право по ул.„Митрополит Теодосиј Гологанов“, право по ул.„Војвода Васил Чакаларов“, се до крстосница со ул.„Ангел Динев“ каде се врти полукружно назад по истата траса се до Собрание на РСМ на ул.„11-ти Октомври“ и се продолжува право по ул.„11-ти Октомври“, лево по бул.„Крушевска Република“, десно по бул.„3-та Македонска Бригада“, лево по ул.„Васко Карангелевски“, десно по бул.„Јане Сандански“ се до крстосница со бул.„Србија“ каде се врти полукружно и во истата коловозна лента назад по бул.„Јане Сандански“ се до крстосница со бул.„Кузман Јосифовски Питу“ каде се врти полукружно назад во истата коловозна лента до крстосница со ул.„Васко Карангелевски“, десно по ул.„Васко Карангелевски“, десно по бул.„3-та Македонска Бригада“, лево по бул.„Крушевска Република“, десно по ул.„11-ти Октомври“ до целта- Плоштад Македонија.
Од тие причини Единица за безбедност на патниот сообраќај при СВР Скопје ќе преземе мерки за посебен режим на сообраќај, при што сообраќајот ќе се пренасочува по околните сообраќајници.
МВР апелира до граѓаните да ги почитуваат наредбите што ги издаваат полициските службеници по сообраќајниците каде ќе се одвива настанот.