Македонија
Царовска на министерски состанок на УНЕСКО: Не дозволивме застој во образованието
Република Северна Македонија успешно се справува со пандемијата во делот на образованието и ќе спречи генерациска катастрофа, благодарение на фокусот кој беше и сè уште е ставен на забрзување на процесот на дигитализација на образованието. Не дозволивме образованието да има застој. Правото на образование е овозможено на сите, преку хибриден модел на едукација кој понуди во училиштата, зависно од ситуацијата на локално ниво, да се примени настава со физичко присуство или, пак, онлајн или друга форма на настава на далечина, рече министерката за образование и наука Мила Царовска на панел-дискусијата на министерскиот состанок на високо ниво организиран од УНЕСКО, во рамките на Глобалната коалиција за образование.
„Успеавме во онлајн настава да вклучиме над 91% од вкупниот број на ученици. Помогнавме на околу 32.000 деца кои потекнуваат од 18.000 семејства во социјален ризик да бидат дел од таа онлајн настава, преку доделување ваучери за бесплатен интернет, а најголемиот дел од нив добија и ИТ-уреди со поддршка на локалните самоуправи и бизнис-заедницата. Наставата, пак, која се одвива во училиштата за учениците за кои имаме согласност од родителите и старателите дека сакаат да посетуваат настава со физичко присуство, се покажа како безбедна и училиштата не се трансмитери на заразата. Тоа го потврдува фактот дека, и на крајот од првото полугодие и сега во моментов помалку од 1% од наставниците и учениците во училиштата се заразени со вирусот. Ова значи дека планот и протоколите за организирање на наставата се добро обсмислени и најважно е што се почитуваат од сите засегнати страни“, укажа министерката Царовска во онлајн обраќањето.
Таа нагласи дека учебниците делумно се дигитализирани, бидејќи актуелниот закон е таков што го ограничува целосното дигитализирање, но тоа, со новата регулатива, наскоро ќе се смени. Со новиот закон, за кој во тек е јавна расправа, се предвидува сите учебници и наставни и дидактички материјали од кои децата ќе учат, да бидат достапни преку посебна и единствена електронска платформа.
„Пандемијата дури и нé мотивираше да се забрзаат одредени процеси, на кои во минатото им требаше повеќе внимание од страна на институциите на системот. Меѓу нив се и обуките на наставниците за онлајн настава и воопшто за работа во вакви услови со ученици, но и јакнењето на стручните психолошко-педагошки служби во секое училиште, за да се заштити менталното здравје на младите и од сето ова да излезат посилни и поподготвени за предизвиците што ги носи подоцнежниот период од животот“, укажа Царовска.
Потврдувајќи дека дигитализацијата на образованието е еден од врвните приоритети и на Владата, министерката рече дека тој процес постојано се надградува поради креирањето и појавата на иновациите.
„Свесни сме дека отсуството на инвестиции во овој процес, значи ризик да се заостане во развојот на човечкиот потенцијал и затоа, целта ни е да изградиме образование кое ќе биде флексибилно и лесно прилагодливо на секоја идна состојба која се појавила, а не сме можеле да ја предвидиме. Во оваа насока е и неодамна усвоената Концепција за основно образование, со која за првпат се воспоставуваат национални стандарди за компетенциите што треба да ги стекнат учениците за време на основното образование, меѓу кои се и компетенциите за дигитална писменост. Тоа се едни од клучните компетенции за доживотно учење опфатени во препораките на Советот на ЕУ и препораките кои произлегуваат од меѓународни студии со цел да го подобрат квалитетот на образованието во земјите членки“, рече министерката.
Предизвик останува опремувањето на училиштата, но и континуирано следење на глобалните стандарди во сферата на ИТ- технологијата.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Андоновски на МАСИТ: Владата е партнер на приватниот сектор, да ја изградиме најмодерната дигитална администрација во регионот
Министерот за дигитална трансформација, Стефан Андоновски, денеска учествуваше на 20. годишната конференција по повод 25 години МАСИТ. Андоновски во своето oбраќање на една од дискусиите истакна дека дигитализацијата не е само технолошки процес, туку системска промена која го подобрува начинот на кој институциите работат и комуницираат со граѓаните и бизнисите.
„Веруваме во силата на домашните ИКТ компании. Затоа им даваме простор да бидат носители на проекти, пристап до инфраструктура преку Везилка AI и можности за иновации и развој преку ЕДИХ INNOFEIT. Нашата цел е едноставна: технологија создадена во Македонија да стане технологија што ја користи регионот и Европа“, изјави министерот.
Во изјава за медиумите, Андоновски ја истакна важноста на приватниот сектор и појасни дека соработката меѓу Владата и компаниите ја гради дигиталната трансформација на државата.
„Ја испратив пораката дека потребно е заедно да соработуваме, Владата уште во минатото одлучила да се потпре на приватниот сектор во дигитализацијата и дигиталната трансформација на општеството, а сега треба заедно да градиме проекти кои ќе значат реализација во државата, но и на извоз на овие продукти во Европа. Мислам дека имаме одлични кадри кои излегуваат од универзитети, сега е шансата тие да ги искористиме во приватниот сектор, а да и помогнат и на државата’’, соопшти Андоновски.
Македонија
Oтстранети 𝟣𝟧𝟢𝟢 кубни метри отпад од диви депонии и изготвени 𝟣𝟩𝟫 записници за правилно одлагање на отпадот во текот на ноември
Во текот на месец ноември 2025 година, Еко-патролата при ЈП Комунална хигиена-Скопје реализираше вкупно 179 едукативни разговори со претставници на стопанските субјекти, како и со лица коишто биле затекнати при неправилно одлагање на отпадот. Претставниците на Еко-патролата ги информираа и едуцираа граѓаните на кој начин, каде и во кои термини, согласно законските одредби, треба да го одлагаат комуналниот отпад и отпадот од пакувања, со цел – заштита на животната средина и јавното здравје, известуваат од ЈП Комунална хигиена-Скопје.

„Во текот на минатиот месец, екипите на ЈП Комунална хигиена-Скопје подигнаа и транспортираа 1500 кубни метри непрописно одложен мешан комунален, кабаст и градежен отпад. Интервенирано е во речиси сите скопски општини, како и на таканаречените „црни точки“ каде што е забележано континуирано одлагање отпад на јавни и на сообраќајни површини“, велат од ЈП Комунална хигиена-Скопје и додаваат дека во наведените месечни податоци, не се пресметани отстранетите количини непрописно одложен отпад во рамките на масовната акција за чистење на градот што се одвиваше во периодот од 6-9 ноември.


Македонија
„РКЕ да ја преземе во целост надлежноста во формирање конечна цена на водата“, порака од тркалезната маса
РКЕ да ја преземе во целост надлежноста во формирање на конечна цена на водата – е пораката од тркалезна маса „Иницијатива за промена на постапката за утврдување на тарифите за водни услуги и влијанието на соодветните тарифи врз најгорливите проблеми со кои се соочуваат комуналните претпријатија“ во организација на Здружение на даватели на комунални услуги – АДКОМ.
Податоците покажуваат дека актуелниот начин на определување на цената е сложен, финансиски неодржлив, а услугата несоодветна поради што загубите на вода на национално ниво се искачија на 64%. Анализите на РКЕ покажуваат дека од 79 претпријатија што обезбедуваат водни услуги, за 20 од нив се донесени регулаторни одлуки, при што за 11 од нив советите на општините не дале согласност, а додека девет Јавни комунални претпријатија воопшто не ни поднеле барање за нова цена.
„Целта на ова иницијатива е преку интервенции во законските решенија да се создаде поедноставен, транспарентен и стабилен систем за утврдување на тарифите за водни услуги. Нудиме јасен и едноставен процес во формирање на конечната цена. Предлагаме кратење на бирократскиот процес, од шест во два чекори, со доставување на барање и утврдување на конечна цена . РКЕ подолго време алармира дека сегашниот начин на утврдување на цена е неефикасен: се доведува во прашање квалитетот на услугата, дефектите се зголемуваат, а јавните комунални претпријатија се борат за ликвидност“, изјави Лирим Сулејмани, заменик претседател на РКЕ.
Анализите покажуваат дека од година во година трошиме поголеми количини на вода, а наплата се намалува и бројот на вработени се зголемува.
„Актуелните тарифи за вода не ги покриваат реалните трошоци и затоа јавните комунални претпријатија работат со загуба, па општините се приморани да ги субвенционираат. Последиците се мултидимензионални, а она што е најзагрижувачки е дека поради недостаток на средства, инвестиции нема и процентот на загуба на вода од година во година расте и сето тоа е резултат на старата водоводна мрежа. Со реализација на оваа иницијатива – ќе се создадат предуслови РКЕ да спроведе регулаторни одлуки и мерки со што ќе се обезбеди самоодржливост на ЈКП на долг рок. Ние дефинираме конечна цена, но предвидуваме и задолжителни средства за инвестиции и го ограничуваме бројот на вработени“, посочи Фатон Амбари член на РКЕ.

