Македонија
„Ако сакаш да победиш, не смееш да изгубиш!“ – колумна на Живко Груевски

Реално можно ,, светло во тунелот “ за нашата национална економија
Во последниве две години под жестоки удари на глобалната пандемија, се соочуваме со последици изразени како досега незапаметена здравствена, економска, енергетска, инфлаторна и социјална криза. Инвазијата на Русија врз Украина предизвика нова економска криза со потенцијал од епски пропорции. Влеговме во уште една поголема неизвесност која се заканува да биде катастрофална за нашата национална економија со енормно зголемени притисоци од неконтролираниот раст на светско ниво кај цените на храната, суровините и енергијата. Светските економии се соочуваат со нови несигурности и предизвици кои незапирливо брзо се прелеваат од една земја во друга земја, а тоа најмногу ги загрозува посиромашните економии затоа што тоа е „смрт“ за бизнисот и инвестициските активности. Новата геополитичка, економска, енергетска и социјална реалност наметнува потреба за нов и енергичен пристап за изнаоѓање на конкретни решенија за отворените, горечки прашања. Ова е време на вонредно тешки предизвици, а во период на криза со сите елементи на „виша сила“, неизбежно се менуваат и приоритетите со цел да се изнајдат најдобри и најефикасни решенија.
Во услови на вакви драматично загрижувачки состојби, мојата совест не ми дозволува да бидам само пасивен академски набљудувач и „мудар сеирџија“ кој салонски анализира, говори и пишува популистички колумни. Како одговорен граѓанин недвосмислено алармирам дека нашата држава не смее и понатаму да си дозволи „економски мазохизам“ и упорно да го игнорира неоправдано стигматизираниот потенцијал за инстантно ефектуирање на стратешки круцијална поддршка за националната економија. Неопходно е, час поскоро, да се организира конструктивен дијалог со глобалниот деловен гигант – групацијата Трафигура која е и најголемиот инвеститор во мега инвестицискиот Проект на компанијата Еуромакс Ресоурцес. Имено, Трафигура е една од водечките независни трговски, дистрибутивни, логистички и производни компании во секторот на круцијално потребните „commodities“ или берзанските суровини како нафтата и нафтените деривати, природниот гас, „green“ минерали и метали неопходни за новите технологии со кои се намалуваат ефектите од глобалните климатски промени и се овозможува постепената транзиција кон декарбонизирани и обновливи извори на „зелена“ енергија.
Да потсетам, неодамна групацијата Трафигура го објави годишниот извештај за финансискиот период на 2021, кој покажува рекордно високи резултати и одлична подготвеност за уште позасилен иден развој и нови инвестиции во светот. Вкупниот промет, тргуваниот волумен, приходите и чистиот профит во 2021 се највисоки во нивната историја со што се демонстрира структурна и квалитативна конзистентност на деловните и финансиските показатели. Нивниот приход (revenue) е зголемен за 57 проценти во однос на 2020 и изнесува 231.1 милијарди долари, што е за цели 16 пати поголем износ од македонскиот БДП!
Од највисокиот менаџмент на групацијата, во неколку наврати аргументирано ни порачуваат дека се целосно подготвени брзо и ефикасно да продолжат со ефектуирање на постојната инвестиција во рударскиот комплекс „Иловица-Штука“ која само за првите 2 години изнесува 350 милиони евра , а ќе обезбеди и околу 3200 директни и индиректни работни места!
Доколку нашата држава и на дело манифестира реален „пријателски однос“ кон странските инвеститори , тие се веднаш спремни да стартираат и сосема нови мега-инвестициски проекти од интерес на Република Северна Македонија, посебно во стратешки важниот енергетски сектор. Во овие кризни времиња важно е да се нагласи дека тие несомнено имаат потенцијал (секако доколку нашата држава тоа би го побарала!) да помогнат со интервентно обезбедување и достава на неопходни енергенси и други круцијално важни суровини и производи!!!
Во спротивно, за жал тие ќе бидат принудени неизбежно да ја покренат легитимната постапка за заштита на своите права како странски инвеститор, односно да ја активираат веќе одамна подготвената меѓународна арбитражна постапка пред „Интернационалниот центар за заштита на инвестициони спорови“ (ИЦСИД во Вашингтон), или пред ад хок Судот воспоставен во согласност со арбитражните правила на Комисијата за меѓународно трговско право на Обединетите Нации (УНЦИТРАЛ). Со оглед на планираната долгорочна функционалност на овој Проект, искуствено би се очекувало огромно оштетно финансиско побарување кон нашата држава кое ќе треба сите ние како и нашите поколенија да го отплаќаме. Треба да бидеме рационално свесни дека и самиот чин на евентуалното покренување на ваков високо профилен арбитражен спор, гласно ќе одекне во деловните и финансиски кругови во Европа и светот, што значајно ќе ја руинира репутацијата на нашата земја и ќе ја маркира на светската мапа како непосакувана и несигурна дестинација за големите странски инвестиции.
Едно е сигурно – не смееме да си дозволиме таков „луксуз“ и пасивно да чекаме олујното невреме да помине, туку активно да се потрудиме и научиме да „играме“ и на поројниот дожд и силниот ветер. Да, реалноста на животот повремено наликува на машина за перење облека која те превртува, полива, те гмечи и удира, но на крај од „програмата“ излегуваш почист, поцврст и поискусен за да можеш да се справуваш со старите и нови предизвици. Во кризни времиња пасивноста, игнорантноста и деструктивноста со својата „мртва тежина“ не притискаат и се всушност најголемата неправда кон нас самите. Додека ние и понатаму упорно пимпламе со односот кон нашата колективна иднина, развиениот свет незапирливо оди напред и постојано се менува. Неопходно е конечно да развиеме способности за адаптабилност за да ги препознаеме и прифатиме промените како можности… да успееме да управуваме со промените и преку нив да реализираме прогрес и поквалитетни услови за достоинствено живеење.
За сите вас кои подолго паметите, сосема е јасно дека луцидната изрека искористена во насловот на овој текст – „АКО САКАШ ДА ПОБЕДИШ, НЕ СМЕЕШ ДА ИЗГУБИШ! “, е позајмена од ултрапопуларниот комично-сатиричен италијански стрип (креиран од Max Bunker & Magnus во печат од 1969 година) насловен по централниот лик на „агентот“ – „Алан Форд“, дел од незграпната агентска група „ТНТ“ која оперира од нивното седиште – комична цвеќара во Њујорк. Стрипот изобилува со нивни дијалози набиени со надреален црн хумор и саркастични коментари кои ги исмеваат социјалните деформации на американското општество, капитализмот и расизмот. Легендарните ликови на сите „агенти“ од групата се прикажани како первертирано некомпетентни и мрзеливи, но сепак интелигентни и лукави, посебно кога тоа им одговара на нивните лични интереси…
Се надевам дека и во овие тмурни времиња, дел од нивните безвременски изреки ќе измамат насмевки на вашите лица :
– „Кој не сака кога може, нема да може кога сака.“
– „Имало и поголеми проблеми, па не сме ги решиле.“
– „Да бидеме луѓе не е тешко, па и на мајмуните им успеало.“
– „Подобро да си помалку глупав отколку помалку паметен.“
– „Ова се моменти за големи одлуки! Подобро е да се живее 100 години како милионер, отколку 7 дена во сиромаштија и беда!“
…
Драги пријатели, од мене толку во оваа прилика а што би забележал генијалниот преведувач на стрипот за поранешна Југославија, Ненад Брикси од Хрватска – „тко разумије, схватит ќе“.
Д-р Живко Груевски
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
„Влен“: ДУИ вети, но труеше, ќе ја затвориме депонијата Никуштак засекогаш!

„Во Никуштак, Липковско, започната е историска акција за затворање и санација на една од најопасните депонии во земјата, отворена рана со децении, која ги труеше воздухот, земјата и водата на илјадници граѓани“, велат од „Влен“.
„Оваа депонија, идентификувана во Националниот план како една од најкритичните точки за јавното здравје и животната средина, беше заборавена од ДУИ 24 години. Бескрајни ветувања, нула решенија! Жителите на Липково, Никуштак, Арачиново, Грушино и Орланце доживеаа само чад, отров и опасност по животот.
Промената дојде со ВЛЕН! Владата, произлезена од волјата на граѓаните, преку Министерството за животна средина и просторно планирање, обезбеди 5 милиони денари од Буџетот за 2025 година, како и потребната механичка опрема за трајно затворање на оваа дива депонија. Проектот веќе ја има подготвена геодетската студија, додека работите веќе се започнати.
Ова е најјасен пример дека ВЛЕН не ветува, туку дејствува! За само една година направивме она што ДУИ не го направи за две децении. Со оваа акција го враќаме достоинството на жителите на Липково и целиот регион. Ставаме крај на долгогодишен кошмар и докажуваме дека промената е реална, опиплива и неповратна.
ВЛЕН е гаранција дека ова не е само победа за животната средина, туку и за здравјето, безбедноста и животите на нашите граѓани. ВЛЕН за Липково без отпад, за чиста животна средина, за живот со достоинство!“, се наведува во соопштението на „Влен“.
Македонија
На граничните премини поради летните одмори се чека до 40 минути

Утрово, од 5 часот, регионалниот пат Р-1106 Нова Брезница – Македонски Брод, преку националниот парк Јасен, е пуштен за сообраќај во термините од Министерство за внатрешни работи. Се препорачува внимателно возење, почитување на сигнализацијата и приспособување на брзината поради можни одрони на патот, соопштува АМСМ.
Сообраќајот на државните патишта се одвива непречено, по суви коловози.
Интензитетот на сообраќај на патните правци надвор од градските средини е зголемен, поради летните одмори, се бележи зголемена фрекфенција на возила, на ГП Богородица времето на чекање за влез е 40-ина минути, на ГП Дојран времето на чекање за влез е 20-ина минути, на ГП Табановце времето на чекање за излез е 30-ина минути, а на другите граничните премини од македонска страна нема подолги задржувања за влез и излез од државата.
АМСМ препорачува приспособена брзина на движење, почитување на поставената сообраќајна сигнализација и внимателно управување со возилата, особено на патиштата низ котлините, речните долини и клисурите, каде што има можност од појава на одрони. Ова особено се однесува за делниците Катланово – Велес, Маврово – Дебар – Струга, Виница – Берово и Кочани – Делчево.
Македонија
(Видео) Филипче: СДСМ нуди чесни кандидати за градоначалници, кои се почитувани во заедницата

Претседателот на СДСМ Венко Филипче, на денешната прес-конференција упати критики до премиерот Христијан Мицкоски и неговите насоки околу тоа, како да работат градоначалниците на ВМРО-ДПМНЕ. Резултатите од тоа, вели Филипче, се катастрофално управување со општините од страна на ВМРО-ДПМНЕ. Спротивно на ова, нагласи Филипче, СДСМ нуди чесни кандидати за градоначалници кои се почитувани во заедницата.
„Јас го слушам примерот како дава насоки како да работеле градоначалниците и сметам дека тоа е многу погрешно. Сметам дека тоа доведе Скопје да стане страшно валкан и едноставно неубав град за живеење со нивната градоначалничка, Данела Арсовска, од која понатаму во текот на мандатот се обидоа да се дистанцираат, но јасно е дека не им успеаја диловите, па затоа и се скараа. Јас давам гаранција дека сите градоначалници на СДСМ ќе работат чесно и одговорно, со целосна поддршка и гаранција од мене и од партијата“, изјави Филипче.
Истакна дека СДСМ на претстојните локални избори настапува со постојната коалиција, со најдобрите кандидати кои уживаат кредибилитет во своите средини. Тие се подготвени да излезат пред граѓаните со реални и остварливи програми, големи развојни планови за крупните општини и микро-планови за решавање на секојдневните проблеми во помалите средини.
Во однос на вториот изборен круг, тој најави разговори и со партии од албанскиот блок.
Претседателот на СДСМ изрази жалење што власта не успеа да обезбеди мнозинство за измените на Изборниот законик. По одлуката на Уставниот суд со која беа укинати два члена, остана нерегулирано прашањето за независните листи на кандидати, што може да предизвика хаос и да ги загрози независните кандидати.
„ Ние помогнавме, го прифативме предлогот да се намали бројот на потребни потписи за пријавување на кандидатурите од 1% што го укина Уставниот суд, на 0,5%, што мислиме дека е фер и дека добро го регулира тој простор“, нагласи Филипче.
Тој додаде дека лично ја поддржува волјата на независните и на граѓаните да кандидираат свои кандидати.
„Сметам дека со тоа се зголемува можноста за избор на граѓаните и сметам дека треба да има кандидати. А ние, нормално, ќе се бориме со целиот наш демократски капацитет и со сите демократски инструменти за да ја добиеме довербата на граѓаните“, потенцира Филипче.
Претседателот на СДСМ најави дека СДСМ ќе води позитивна кампања.
„Ние нема да се спуштиме на тоа ниво. Ќе водиме добра, позитивна кампања. Ќе ги промовираме нашите кандидати и нашите добри политики. Ќе бидеме генерално фокусирани на локалните теми, но ќе се задржиме и на дел од централните теми, бидејќи сметаме дека е важно луѓето да знаат за кого гласаат“, истакна Филипче.
Тој потсети дека сите ветувања на ВМРО-ДПМНЕ од 2024 година останаа неисполнети.
„Ништо од тоа не е реализирано. Требаше да имаме подобри услови за преговори со Европа, но тоа не се случи. Албанија и Црна Гора не претекнаа, додека стандардот во Македонија стагнира. Не смееме да дозволиме повторно да се врати политиката на лажни ветувања,“ рече Филипче.