Македонија
Во Скопје одбележан Светскиот ден на Алцхајмеровата болест

Под мотото „Сети се“, во организација на Здружението на граѓани „Институт за Алцхајмерова болест и невронаука“ – Скопје, денеска на плоштадот „Македонија“ во Скопје беше одбележан 21 септември – Светскиот ден на Алцхајмеровата болест.
Целта на настанот е подигнување на јавната постоењето на болеста како и социјална поддршка и реинтеграција на болните и нивните семејства во општеството. На настанот, својата поддршка ја даде сопругата на претседателот на државата Ствео Пендаровски, Елизабета Ѓоргиевска.
„Да потсетиме дека секој ден нашата свесност и информираност може да им го олесни животот на болните, да не ги оставиме изолирани и надвор од општеството. Деменцијата не засега сите нас. Таа одамна веќе не е нешто што му се случува на некој друг. Нашиот придинес во борбата со неа ги надминува медицинските достигнувања и навлегува во сферата на човечките доблести. Колку повеќе ја поттикнуваме кај себе човечноста, разбирањето и информирањето за болеста, толку влијаеме на создавањето хумани услови за живот подеднакви за сите, особено за оние што го бараат лекот за себе. Секој од нас е вклучен во мисијата да им се помогне на луѓето кои трагаат по сеќавњето и ја губат можноста самите да го креираат својот живот. Можно е да се живее со деменција, најбитна е личноста, а не болеста, што почнува незабележливо и трае долго со неизгледен исход. Мотото на нашиот денешен собир е Сети се! На тоа да се сеќаваме секој ден и во присутсво на секој засегнат. Да ги потсетуваме и да се грижиме за болните, знаејќи дека старите спомени последни исчезнуваат“, изјави Ѓоргиевска.
„Преку музика и инсерти од филмови од 50-60-тите и 70-тите години, ќе се обидеме да ги разбудиме старите спомени, да ги вратиме нашите драги во времето на нивната младост, во времето на игранките во Кермес, затоа што старите спомени , последни исчезнуваат. Алцхајмеровата болест тивко влегува во домот и станува болест на целото семејство. Раното препознавање на симптомите на болеста и навремено отпочнување со терапија, овозможува подобар квалитет на живот, како на болните така и на нивните семејства. Митот кој е причина за малиот процент на дијагностицирани и лекувани, митот против кој активно се бориме веќе неколку години е дека ..заборавањето е дел од нормалното стареење.. За ова сценарио да се промени, потребно е да се подигне јавната свест за постоењето и навременото препознавање на симптомите на Алцхајмеровата на болест, а токму таа порака денеска ја испраќаме “, изјави д-р Габриела Новотни,невролог при Универзитетската клиника за неврологија-Скопје и претседател на Институтот за Алцхајмерова болест и невронаука – Скопје.
Алцхајмеровата болест ја нарекуваат епидемија на 21 век. Таа е најчестиот вид на деменција и претставува огромен медицински проблем, особено што и по 113 години од нејзиното откривање, не постои лек за излекување или успорување на текот на болеста.
Со зголемувањето на животниот век, енормно расте и бројот на заболени од Алцхајмеровата болест. Во 2018 година вои светот имало 50 милиони заболени, а до 2050 година се очекува овој број да се триплира и да достигне 152 милиони лица.
Во Северна Македонија, според светската статистика, би требало да има околу 20.000 болни со Алцхајмерова деменција. Од нив само 20 отсто се дијагностицирани и лекувани.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
Во недела во Градскиот парк десетти јубилеен настан за поддршка на лицата со Вилсонова болест

Под слоганот „Подај рака“, во недела (12.10.2025) на летната сцена „Лепеза“ во Градскиот парк во Скопје со почеток во 10.30 часот ќе се одржи јубилејниот десетти по ред хуманитарен хепенинг за поддршка на лицата заболени од ретката болест Вилсон.
Целта на настанот е подигнување на јавната свест за ретките болести вклучувајќи ја и Вилсон, и поддршка на заболените, но и нивните семејства во справувањето со предизвиците со кои се соочуваат.
Организаторите на овој настан Здружението на граѓани за поддршка на лица со ретка болест – Вилсон, веќе 10 години по ред преку забава и рекреација се трудат да едуцираат и информираат дека кога станува збор за оваа ретка болест, навременото откривање и редовната терапија се клучни.
„Настанот, како и секоја година, ќе биде богат со веќе традиционалните трки: штафетна, детска трка, и трка за миленици, придружени со одлична музика, дружба и изненадувања за сите учесници. Со овој јубилеен настан ја славиме силата на заедништвото и се потсетуваме дека заедно можеме повеќе – да создадеме општество во кое лицата со ретки болести не се невидливи, туку рамноправни и поддржани“, велат организаторите.
„Здружението Вилсон искажува огромна благодарност до сите учесници и донатори со чија помош низ годините успеа да спроведе едукативни активности кои допреа до повеќе од 100 медицински професионалци. Беше организирана првата регионална конференција за Вилсонова болест, наменета за пациенти и лекари од Македонија, Србија и Бугарија. Воспоставена е соработка со светски експерти за Вилсонова болест и со сите релевантни домашни институции. Подобрени се условите за дијагностика и следење на болеста, обезбедени се услови за неопходни лабораториски испитувања кои за жал сеуште не се достапни во државата. Обезбедена е директна и континуирана поддршка за семејствата кои се соочуваат со Вилсоновата болест“, велат од Здружението.
Болеста Вилсон предизвикува нарушување во метаболизмот што доведува до таложење на бакар во црниот дроб, мозокот и очите, процес кој се одвива постепено, со години, пред појавата на првите симптоми. Натрупувањето на бакар во централниот нервен систем може да доведе до проблеми со говорот и голтањето, потешкотии во координацијата, тремор, неконтролирани движења, мускулна вкочанетост, промени во однесувањето. Сепак, Вилсоновата болест може успешно да се лекува. При навремено откривање на болеста и редовна (доживотна) терапија, пациентите со Вилсонова болест можат да имаат нормален живот, со минимални диететски рестрикции.
Македонија
Движењето ЗНАМ отвори AI-платформа за директен дијалог со граѓаните, „ZnamGPT: Прашај го градоначалникот“

Движењето ЗНАМ за Наша Македонија денеска ја промовираше, како што велат, првата интерактивна платформа со вештачка интелигенција во македонската политика – „ZnamGPT: Прашај го градоначалникот“, со што, велат од ЗНАМ, се отвора ново поглавје во дигиталната демократија и политичката транспарентност во земјата.
„Со оваа иновација, Движењето ЗНАМ овозможува директен и брз дијалог меѓу граѓаните и кандидатите за градоначалници на движењето. Платформата им овозможува на граѓаните да поставуваат прашања, да добиваат прецизни и навремени одговори, како и да се информираат за сите проекти, програми и визии на кандидатите“, истакна Маја Рисова Мутлулар, член на Централниот Одботр на Движењето ЗНАМ за наша Македонија.
Таа додаде дека „ZnamGPT“ претставува чекор кон нова политичка култура – култура во која секој може да праша, секој добива одговор и секој знае што се случува во неговата општина.
„Денеска не промовираме само дигитален производ – промовираме нов начин на водење политика. Политика што слуша. Политика што одговара. Политика што не се крие зад изговори, туку стои зад вистината. Преку оваа алатка, граѓаните ќе имаат пристап до информациите за локални проекти и планови, податоците за инфраструктура, урбанизам и јавни услуги, како и за визијата на кандидатите за одржлив и современ развој на градовите. Платформата е достапна 24 часа дневно, 365 дена во годината, и може да се користи од секое место преку линкот www.znamgpt.mk“, рече Рисова Мутлулар.
Македонија
ВЛЕН: Паднаа во вода тврдењата на ДУИ за наводен атентан врз Зеќирија Шаини

Коалицијата ВЛЕН реагира за случајот во кој беше повреден активистот и носител на листата на НАИ во Липково, Зеќирија Шаини.
Од таму велат дека особено загрижува фактот што политичките опоненти, предводени од ДУИ, се обидоа да ѝ дадат политичка димензија на оваа трагедија, грубо манипулирајќи со семеен конфликт во сред изборна кампања.
„Но случајот се покажа како семеен проблем и нема никаква врска со политиката. ДУИ доживеа тежок пораз, бидејќи не ѝ успеа обидот да ја искористи ситуацијата за сопствена политичка корист. Тие беа демантирани и од самиот нивен активист, Зеќирија Шаини, кој јавно изјави дека нема политичко непријателство со никого, со што паднаа во вода сите тврдења за наводен „политички атентат“.ДУИ сакаше да се претстави како херој во туѓи сметки – но тоа не помина. Наместо да придонесе за смирување на ситуацијата, партијата повторно приредува политички театар, обидувајќи се, како и секогаш, да создаде перцепција дека „некој работи против нив“. Помогната од неколку платени новинари, кои дење и ноќе шират лаги против власта, ДУИ ги злоупотребува дури и проблемите на сопствените партиски членови. Ова е стар модел на јавна манипулација и политичка виктимизација, кој има цел да го прикрие падот на довербата и губењето на електоратот“, велат од ВЛЕН.