Македонија
Врховниот суд: Државата е должна да обезбеди здрава животна средина, а непреземањето дејствија е повреда на правата на граѓаните

Општата седница на Врховниот суд на Република Северна Македонија денеска утврди начелен став за правото на здрава животна средина и загадувањето на воздухот.
Во Начелниот став се утврдува дека државата согласно националната и меѓународната правна регулатива, е должна да обезбеди здрава животна средина и дека со непреземањето дејствија од страна на надлежните јавни органи се повредува уставно загарантираното право на здрава животна средина.
„Согласно националната и меѓународна правна регулатива, Државата е должна да обезбеди здрава животна средина, меѓу кои и правото на чист воздух, како поединечно право на граѓаните, кои како странка во управна постапка, можат да бараат да се задолжат надлежните органи, да ги донесат Основните плански документи, од член 23 од Закон за квалитет на амбиенталниот воздух, како Општи акти“, се наведува во Начелниот став.
Претседателката на Врховниот суд на Република Северна Македонија, Беса Адеми, истакна дека правото на здрава животна средина е фундаментално граѓанско и човеково право и непосредно поврзано со унапредувањето на здравјето на граѓaните и со законски пропишаните обврски и должности за заштита на животната средина.
„Една од темелните вредности на уставниот поредок на Република Северна Македонија е уредувањето и хуманизацијата на просторот и заштитата и унапредувањето на животната средина и на природата. Пристапот до здрава животна средина е основно човеково право, на што упатува и Советот за човекови права на Обединетите нации“, истакна претседателката на Врховниот суд, додавајќи дека прашањето е важно и од аспект на Европската конвенција, Советот на Европа, Европскиот суд за човековите права и Европскиот суд на правдата.
Професорот д-р Борче Давитковски истакна дека судската власт е коректив на другите власти и дека преку својата отвореност кон јавноста, Врховниот суд дава исклучителен придонес за јакнење на јавната доверба, особено што Општата седница расправа за прашања кои се од интерес на граѓаните и човековите права.
Професорот Давитковски нагласи дека правото на здрава животна средина е уставно загарантирано право и дека секој има право на информации за здравата животна средина, односно за загадувањето на воздухот, согласно конвенциското право и домашното законодавство.
Во таа насока, професорот истакна дека согласно Уставот, секој може да бара заштита на своето право, посебно во ситуација кога јавните органи не ги презеле дејствијата кои согласно законот биле должни да ги преземат и дека од големо значење е што судската власт застанува во одбрана на правата и интересите на граѓаните.
Судијата Џемали Саити истакна дека секој човек има право на здрава животна средина и дека во остварувањето на правото на здрава животна средина се применуваат и одредбите од Законот за управните спорови, кои обезбедуваат судска заштита од незаконити акти и дејствија. На тоа се надоврза судијата Анита Бошковска, која нагласи дека утврдувањето на начелниот став е од големо значење како за граѓаните и јавниот интерес, така и за судството.
Судијата Мирјана Лазарова Трајковска подвлече дека најзначајниот аспект е дека не секогаш со чинење се повредуваат правата, туку може многу поголеми повреди да бидат извршени со не чинење. Во оваа насока, судијата Лазарова Трајковска потенцираше дека правото на здрава животна средина, а во смисла на судската заштита подразбира и право на пристап до суд.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
Мицкоски до Филипче: Време е да бидат конструктивна опозиција, растот на нето-платата сега е двојно поголем во однос на периодот на Владата на СДСМ

„Добро е да се направи споредба меѓу параметрите што ги прават СДСМ и ДУИ кога тие беа во Владата седум години во периодот јуни 2017 до мај 2024 година, кога порастот на реалната нето-плата што ја зедоа вработените во Македонија беше околу 3,5 проценти и оваа една година на Владата на ВМРО-ДПМНЕ и коалицијата односно од јуни 2024 до јуни 2025 кога реалниот пораст на нето платата е 6,5 проценти“, одговори денес претседателот на Владата Христијан Мицкоски на вчерашните обвинувања од страна на претседателот на СДСМ Венко Филипче.
„Математички, но и било како гледано, 6,5 отсто е речиси двојно повеќе од 3,5 проценти. Селективниот пристап и ваквиот тип на политика на СДСМ донесе резултати во Македонија како што бевме сведоци изминатите седум години катастрофални и уништувачки. Но она што е поважно и мој совет до раководството на СДСМ е дека тие со ваквиот селективен пристап ја уништија и сопствената партија, рече тој им порача дека СДСМ треба да е конструктивна опозиција, наместо да лиферува невистини.
Мој совет до СДСМ и до луѓето од раководството е дека тие со ваквиот селективен пристап ја уништија и сопствената партија. Мојот совет е конечно да бидат конструктивна опозиција, наместо да спинуваат и да лиферуваат навистина да почнат да предлагаат нешто коешто ќе значи подобар живот за граѓаните, но и за нас како Влада ќе претставува нешто што е предизвик којшто ние би го прифатиле и би го имплементирале во нашите политики, со еден збор да бидат конструктивна опозиција бидејќи тоа е она коешто им е потребно денеска на граѓаните.“
Македонија
Османи: Албанците никогаш нема да прифатат некој друг да одлучува во нивно име

Кандидатот за градоначалник на Чаир од редовите на ДУИ, Бујар Османи, реагираше на последните изјави на премиерот Мицкоски, кој најави дека ДУИ ќе изгуби на следните избори и ќе треба да биде конструктивна опозиција.
Османи порача дека ваквите јавни настапи се спротивни на приватните пораки што доаѓаат од ВМРО-ДПМНЕ.
„Нормално, премиерот во јавност дава такви пораки, сметајќи дека така ќе им помогне на коалиционите партнери, меѓутоа не пушта такви пораки во приватните канали. Други пораки се праќаат до ДУИ за да се затоплат односите,“ рече Османи.
Според него, обидите да се третираат Албанците како пазарна категорија – влези еден, излези друг – се крајно навредливи и недемократски.
„Албанците нема да дозволат така некој да ги потчини, дека немаат право на одлучување, туку се една аморфна маса во којашто премиерот решава како на пазар, како во дуќанче. Не, Албанците ќе гласаат на избори и ќе одлучат сами кои ќе ги претставува,“ изјави тој.
Османи го обвини Мицкоски дека сака да инсталира „свои“ Албанци во институциите, како некакви декоративни претставници без легитимитет.
„Треба да седнам во седиштето на ВМРО-ДПМНЕ, ако станам пријател со Мицкоски и тој да ми постави министер. Како што ги поставил министри своите поранешни заменици и директори со кои направил некое пријателство и нив ги претставува како претставници на Албанците.“
Повикувајќи се на историскиот пример од Косово со Рахман Морина, Османи порача дека Албанците никогаш нема да прифатат некој друг да одлучува во нивно име. Во таа насока, тој ја потенцира и актуелната политичка реалност, според анкетите, Алијансата за интеграција води убедливо пред ВЛЕН:
„Анкетите покажуваат 3 спрема 1 победа на Алијансата за интеграција наспроти ВЛЕН. И мислам дека и Мицкоски тоа го има сфатено, и затоа ВМРО-ДПМНЕ секој ден ни праќа пораки како да ги затоплиме односите.“
Според Османи, таквата дволичност – едни пораки за јавноста, други за зад сцената – само ја покажува несериозноста на владејачката структура и обидот да се спроведе изборна математика со албанофобичен наратив во јавноста, додека во исто време трагаат по компромис со ДУИ зад затворени врати.
„Јас морам да бидам искрен, затоа што не можам веќе да ги слушам овие различни ставови – едно приватно, едно јавно,“ заклучи Османи.
Македонија
(Видео) Кузеска: Врв на неспособност, граѓаните едвај врзуваат крај со крај а власта им вели „немаме магично стапче“

Додека власта сака да им каже на луѓето дека не знаат како живеат, дека цените не растат, дека не е се поскапено и дека тече мед и млеко, сите податоци покажуваат дека граѓаните живеат сè потешко и посиромашно, истакна денеска Богданка Кузеска портпаролка на СДСМ.
„Синдикалната минимална кошница е поскапа за речиси 5.000 денари, само за една година. Во исто време, минималната плата порасна за само 1.800 денари.
-Зеленчукот поскапел за 63,3%, а овошјето за 33% само за една година.
-Инфлацијата е 4,8% и ги јаде примањата на граѓаните.
-Реалната плата во јуни порасна за само 3,8%, додека со мерките на СДСМ растот беше над 11%. За прв пат по долго време имаше и пад на просечната плата споредено со претходниот месец. Со други зборови: цените растат, платите мируваат, а куповната моќ на граѓаните паѓа“.
За само една година власт на ВМРО-ДПМНЕ, според Кузеска, Македонија е доведена во најголема економска несигурност досега.
„Министерката за финансии Кочовска вели дека владата „немала магично стапче“ за инфлацијата.
Тоа е само изговор. Владата не е таму да се правда додека се луксузира на грбот на народот, туку да преземе мерки.
Сите земји во регионот, Србија, Бугарија, Хрватска, имаа навремени мерки и интервенции за цените и инфлацијата. Само во Македонија граѓаните се оставени сами на себе. „Немаме магично стапче“ е врв на неспособност и значи дека оваа власт нема ниту план, ни волја да им помогне на граѓаните.
Не треба „магично стапче“ треба владата и пратениците на ВМРО-ДПМНЕ да ги прифатат предлозите на СДСМ за покачување на минималната плата на 500 евра, на укинување на ДДВ за храна и покачување на платите во сите сектори“.
Додава дека платите во Македонија се само 35 % од европските просеци а цените, пак, достигнуваат 60% од европскиот просек.
Тоа, како што оцени Кузеска, значи дека граѓаните плаќаат речиси европски цени, а живеат со трипати пониски плати.
Проблемот, како што вели, не е кај работниците ниту во магичните стапчиња, туку во оваа влада што според Кузеска, свесно држи ниски плати за да им одговара на бизнис-елитите блиски до ВМРО-ДПМНЕ.
„Почетокот на есента е еден од економски најтешките периоди за македонските семејства и СДСМ ќе ја продолжи борбата за повисоки плати. Законските решенија повторно ќе ги поднесеме. Тоа е борба за достоинствен живот“.