Македонија
Галичка свадба: Спој на традицијата, културното наследство и вистинските партнерства
Од 15 до 17 јули во живописниот Галичник, на падините на планината Бистра, ќе се одржи 48. издание на автентичната културно-сценска манифестација „Галичка свадба“. За галички зет и невеста оваа година се избрани Илчо Димитров и Елена Дуровска, а карактеристично за годинешната манифестација е што покрај нив, во црквата „Свети Апостол Павле“ во ист ден ќе бидат венчани и Искра Блажевска и Марко Бекриќ, додека Марија Крстевска и Владимир Черепналковски ќе го кажат судбоносното „да“ во Галичник на 28 август.
„Многу сме среќни што интересот на младите за учество на Галичка свадба од година во година се зголемува, што покажува дека традицијата и народните обичаи остануваат темел на нашиот колективен идентитет и вредности. Конкретно оваа година се пријавија пет двојки, од кои три во целост ги исполнија пропишаните критериуми, по што организацискиот тим одлучи сите нив, на најдобар можен начин, да им даде можност да учествуваат во годинешната манифестација“, објасни претставникот на организацискиот тим на Месната заедница Галичник, Александар Костиќ. Тој информираше дека благодарение на поддршката од големиот број поддржувачи и оваа година Галичник е подготвен да им посака добредојде на сите посетители од земјава и странство кои ќе дојдат да ги видат и да посведочат за убавината и уникатноста на свадбарските обичаи, богатиот колорит на народните носии на свадбарите и изворните песни и ора, карактеристични за овие македонски предели.
И овој пат покровител на Галичка свадба е претседателот Стево Пендаровски, а еден од традиционалните поддржувачи на манифестацијата е Министерството за култура.
„Галичката свадба е повеќе од традиција, повеќе од културно богатство, од адет, од наследство. Галичката свадба е идентитет. За восхит е гордоста на галичани на своите корени, на своите семејни стебла, на својот Галичник. Нивната печалбарска историја, која од колено на колено се прераскажува за да не се заборави, е драгоцен запис од македонското минато. Препознавајќи ги трудот и љубовта што се вложуваат за зачувување на оваа уникатна традиција, со Институтот за фолклор работиме на елаборат за зачувување и заштита на галичките свадбени обичаи, со што Галичката свадба и нејзините обичаи, за првпат во нивното шеесетгодишно манифестациско постоење, ќе ја добијат заслужената институционална заштита“, изјави министерката за култура, Бисера Костадиновска-Стојчевска.
Пиварница Скопје и нејзините брендови и оваа година се дел од Галичка свадба, со што продолжува партнерството кое непрекинато трае од самите почетоци на манифестацијата, односно 48 години, а ќе продолжи и во годините што доаѓаат.
„Во годината кога Пиварница Скопје прославува 100 години од своето основање, ни претставува посебна чест и задоволство да ја продолжиме поддршката и партнерството со една од најпознатите манифестации во нашата земја. Токму традицијата е она што ги поврзува Пиварница Скопје и Галичка свадба и она што сите нас нè држи заедно, и затоа во пресрет на одбележувањето на 60-годишнината од почетоците на Галичка свадба во сегашната форма, што ќе се случува следната година, ние во Пиварница Скопје сме подготвени да го продолжиме и дополнително да го зајакнеме нашето меѓусебно партнерство, со што ќе овозможиме продолжување на богатата традиција која е дел од нашето заедничко културно наследство“, истакна Марија Мининчиќ, менаџерка за партнерства со заедницата на Пиварница Скопје.
Покрај финансиска поддршка која е неопходна за одржување на континуитетот и високото ниво на Галичка свадба, Пиварница Скопје традиционално обезбедува и пијалаци за учесниците во свадбeната церемонија.
„Се вели дека нема свадба или друга прослава без пијалаците на Пиварница Скопје, а особено без СКОПСКО. Ако е така, тогаш сосема природно е што СКОПСКО било и останува да биде дел од најпознатата македонска свадба. Дополнително, создавањето на СКОПСКО, како еден од најпознатите македонски брендови е процес во кој се вградени многу знаење, љубов и долга, речиси 100-годишна традиција. Ова е уште една причина зошто партнерството помеѓу Пивара Скопје, СКОПСКО и Галичка свадба опстојува толку долго и ќе трае и во иднина“, вели Марта Завкова, сениор бренд-менаџерка за Скопско во Пиварница Скопје.
И во оваа пригода, од Пиварница Скопје го повторија својот постојан апел до сите кои наредниот викенд ќе дојдат во Галичник, а тоа е: да консумираат алкохол одговорно, да не возат доколку пијат и максимално да се грижат за одржување на чистата природа.
Инаку, програмата на годинешната Галичка свадба започнува вечерта на 15 јули, со јубилеен концерт посветен на великанот на народната песна Александар Сариевски, кому годинава му се навршуваат 100 години од неговото раѓање и 20 години од неговата смрт, а кој родум е токму од Галичник.
Свадбените активности, пак, традиционално ќе започнат в сабота, на 16 јули, со поставување на свадбарскиот бајрак и симболичниот чин на „фрлање три пушки“ од куќата на зетот. Потоа ќе бидат изведени свадбарските ритуали – „пречек на топаните“, кои два дена ќе ги веселат сватовите и гостите, свекрвата ќе го одигра свекрвиното оро, а членовите на „Фолклорни бисери“ од Скопје ќе го одиграат орото „Тешкото“ – симболот на свадбите и на веселбите, на испраќањето и пречекувањето на печалбарите, на непокорот и оптимизмот. Исто така, на платото пред опеаната чешма Упија ќе бидат одиграни невестинското, манукот и други ора. Импресивна ќе биде глетката кога сватовите со борина в рака ќе ја носат девојката да наполни вода на три чешми, а веселбата ќе продолжи до раните утрински часови. Венчавањето на младенците ќе се изврши в недела, 17 јули, во храмот „Св. Апостоли Петар и Павле“, а свеченоста ќе заврши со чинот на испраќање на тапанџиите и зурлаџиите.
Од целата програма на Галичка свадба 2022 ќе се врши пренос „во живо“, на специјален екран поставен на платото пред чешмата Упија, како и преку интернет, на социјалните мрежи.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Муцунски во Белград: Регионалното поврзување е клучно за забрзување на европската интеграција
Министерот за надворешни работи и надворешна трговија, Тимчо Муцунски, вечерва во Белград учествуваше на работна средба со министрите за надворешни работи на земјите-членки на Централноевропската иницијатива (ЦЕИ).
Фокусот на разговорите беше ставен на проширувањето на Европската унија, актуелните геополитички околности и предизвиците што произлегуваат од нив, како и на регионалната безбедност и неопходноста од засилено регионално поврзување и соработка.
Министрите уште еднаш ја потврдија важноста на ЦЕИ како стабилна платформа за продлабочување на соработката во сите области од заемен интерес, унапредување на партнерствата и ефективно справување со регионалните предизвици.
Во своето обраќање министерот Муцунски ја нагласи улогата на регионалното поврзување и регионалните иницијативи како клучни алатки за забрзување на европската интеграција – најзначајниот процес за поддршка на мирот, безбедноста и економскиот развој на континентот. Тој ја потврди целосната посветеност на Република Северна Македонија на европскиот пат, нагласувајќи дека тоа е геостратешка неопходност за стабилен, сигурен и просперитетен регион.
Македонија
Сиљановска-Давкова: Фемицидот е еден од најтешките општествени проблеми со коишто сме соочени
Претседателката Гордана Сиљановска-Давкова денеска се обрати на панел-дискусијата насловена „Од пријавување на насилството до спречување на фемицид – системски одговор“, организирана од мисијата на ОБСЕ во Скопје.
Таа истакна дека и покрај бројните конвенции, закони, стратегии и проекти, рапидно расте родово-базираното насилство и бројот на убиените жени само затоа што биле жени. За неа, фемицидот е последица на насилство коешто се случувало во континуитет, а не било превенирано или санкционирано.
Според неа, борбата против фемицидот мора да започне дома, во градинка и во основното образование, да продолжи со правни акти и институционални механизми, вклучувајќи ги и јавно-обвинителските и судските.
Сиљановска-Давлова посочи дека ако фемицидот е системски предизвикан проблем, тогаш и неговото решавање мора да биде системско.
На првиот панел се обратија и амбасадорот Килиан Вал, шеф на мисијата на ОБСЕ во Скопје, Ѓоко Велковски, заменик-министер за социјална политика, демографија и млади и Муамет Реџепи, помошник на министерот за внатрешни работи, презентирајќи свои видувања, податоци и решенија за надминување на еден од најтешките општествени проблеми со коишто сме соочени.
Во вториот панел се обратија: Уранија Пировска од Хелсиншкиот комитет за човекови права, јавната обвинителка Фатиме Фетаи, судијката Габриела Гајдова, Светлана Цветковска од Mинистерството за социјална политика, демографија и млади и Елена Димушевска од Националната мрежа против насилство врз жени и семејно насилство.
Секоја од нив, во рамките на својата работа ги детектираше најголемите слабости во справувањето со насилството врз жените, вклучувајќиго и фемицидот, оценувајќи ја позитивно воспоставената соработка со надлежните институции, како гаранција за позитивен исчекор во оваа битка. Сите ја поздравија нововоспоставената платформа Femicide Watch.
Сите учесници беа согласни дека покрај 16 дена активизам, потребно е 349 денови ангажман на сите во справувањето со фемицидот.
Македонија
Левица: Власта повторно го одби амандманот за изградба на домови за стари лица
На денешната седница на Комисијата за финансирање и буџет, пратеникот и потпретседател на Левица, Реџеп Исмаил – Хактан, образложи амандман за грижата за старите лица.
Амандманот беше со цел да се наменат средства со што би можеле да се изградат најмалку три државни домови онаму каде што потребата е најголема.
Тој предупреди дека државата целосно го запоставила овој сегмент на социјалната заштита.
„Државните домови имаат само 600 сместувачки капацитети, додека приватните имаат двојно повеќе – 1.200. Луѓето практично немаат избор, освен да посегнат по приватните домови, а пензионерите тоа едноставно не можат да си го дозволат,“ рече пратеникот од Левица.
Листите на чекање се долги, а времето за чекање е од пет до седум години.
„За човек над 65 години, тоа не е малку. Во меѓувреме може и да почине пред воопшто да добие сместување,“ додаде тој.
Исмаил потсети и на европските стандарди, според кои треба да има 20–30 легла на 1.000 стари лица, додека Македонија е далеку под минимумот.
„Оваа јавна услуга постои само на хартија. Ако не почнеме да создаваме капацитети сега, со забрзаното стареење на населението ќе западнеме во уште полоша состојба, со уште подолги листи, уште подолго чекање и уште помалку достоинствена грижа,“ предупреди тој.
Иако проблемот е драматичен, власта сè уште не дава образложение зошто не го прифаќа овој амандманот.
„Доколку овој амандман не се прифати, очекувам барем објаснување од министерот,“ побара Хактан, нагласувајќи дека грижата за старите лица мора да биде во приоритетите, а не заборавена ставка во буџетот.

