Македонија
Група aкадемици со став дека со договорот со Бугарија нашата историја почнува по 1945 година
Академците Катица Ќулавкова, Витомир Митевски, Зузана Тополињска, Ѓорги Поп Атанасов, Вера Битракова Грозданова, Ратко Јанев, како и од дописните членови на Академијата Марјан Марковиќ, Сашко Кедев и Александар Димовски, како издвоена група членови на МАНУ упатија соопштение дека договорите на Македонија со соседите, особено со Бугарија, водат кон тоа официјалната историја на земјата да започнува од 1945.
„Постојат индиции дека со договорот со Бугарија се актуализира негацијата на правото на македонскиот народ на средновековната и нововековната историја. Како резултат на таквите политики, македонската историја официјално би започнала дури од 1945 година. Македонскиот идентитет е богат, тој не се исцрпува со овие историски личности, но никој нема право да ја негира нивната историска улога во повеќевековната борба за конституирање на автономна македонска држава. Чувствителноста спрема историската фактографија главно произлегува од политичките концепти, но се рефлектира и врз научните, особено кога инсистира врз политичка коректност. Систематското осуетување на македонската државна автономија во 19 век не е знак за неоформен македонски идентитет, туку последица на регионални, балкански и пошироки европски геополитички интереси. Таквиот пристап не е европска вредност. Европската цивилизација почитува, а не негира идентитети, подразбира плуралност и инклузивност во толкувањето на историјата, а не негација и присвојување на туѓата историја. Неопходно е да се почитуваат научно легитимните методи на толкување на споделените историски настани и на историските факти во рамки на дадените историски околности, со цел да се избегне ексклузивниот однос спрема историјата, однос кој резултира со екстензивно и нетолерантно присвојување историјата“, пишува во соопштението на оваа група академици.
Според нив, научната расправа околу националната и културната историја на Македонците и на Бугарите треба да се води непристрасно и независно од владејачките политички платформи, а не под нивно влијание.
„Во таа смисла, функцијата на билатералната македонско-бугарска комисија не се состои во тоа да ги затвори, во експресен рок, отворените прашања, ниту да биде политички коректна алатка на актуелната власт во двете држави. Политичките матрици во двете држави се менувале радикално во текот на 20 век, па комисијата нема мандат да настапува селективно и прагматично-политички спрема тие матрици, ниту да прави ревизија на востановениот идентитетски наратив на македонскиот народ. И Цар Самоил и Гоце Делчев, како и многу други историски личности кои живееле во специфични општествени констелации се неотуѓив дел од македонската колективна меморија и од македонскиот државотворен наратив. Ставовите на оваа комисија треба да бидат засновани врз мултидисциплинарни научни експертизи, што значи дека треба да се создадат услови за долгорочни и специјализирани научноистражувачки дијалози“, сметаат тие.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Ахмети од протестот на плоштадот „Скендербег“: Процесот во Хаг треба да заврши со ослободителна пресуда
Лидерот на ДУИ, Али Ахмети, денеска се обрати на протестот што се одржа на плоштадот „Скендербег“ во Скопје, организиран во знак на поддршка за поранешните команданти на Ослободителната војска на Косово (ОВК), на кои им се суди во Хаг за воени злосторства.
Ахмети порача дека судскиот процес треба да заврши со ослободителна пресуда, оценувајќи дека обвинетите се соочуваат со обвинувања за дела кои, како што рече, не ги сториле.
Тој нагласи дека ОВК не била насочена против ниту еден народ, туку дека се борела за слободата на албанскиот народ.
„Време е нашите синови да се вратат дома. Нашите синови се невини, нашата борба е чиста. Војната на ОВК е света и затоа сите ние, големи и мали, мажи и жени, сме ОВК“, рече Ахмети .
Лидерот на ДУИ оцени дека, по Тирана и Приштина, и Скопје го покажало својот став со поддршката за, како што наведе, слобода и правда за поранешните припадници на ОВК.
Меѓу обвинетите во Хаг се поранешниот косовски премиер Хашим Тачи и поранешниот косовски претседател Јакуп Красниќи.
Македонија
Затворен сообраќајот на граничниот премин Евзони
Од 11:00 часот граничниот премин Евзони (ГП Богородица) е затворен за сообраќај, соопшти АМСМ.
Сообраќајот на државните патишта се одвива непречено, по претежно суви коловози.
Од 15.11.2025 година започна законската обврска за задолжително поседување на зимска опрема во возилата, без оглед на моменталната временска состојба. Оваа обврска ќе трае до 15.03.2026 година.
Интензитетот на сообраќај на патните правци надвор од градските средини е умерен. На граничните премини од македонска страна, нема подолги задржувања за влез и излез од државата.
АМСМ препорачува прилагодена брзина на движење, почитување на поставената сообраќајна сигнализација и внимателно управување со возилата, особено на патиштата низ котлините, речните долини и клисурите, каде има можност од појава на одрони. Ова посебно се однесува за делниците Катланово – Велес, Маврово – Дебар – Струга, Виница – Берово и Кочани – Делчево.
Македонија
За првпат во Македонија е изведена хируршка интервенција кај дете со ретка конгенитална деформација
На Универзитетската клиника за трауматологија, ортопедски болести, анестезија, реанимација, интензивно лекување и ургентен центар (ТОАРИЛУЦ) за прв пат во Македонија е изведена комплексна хируршка интервенција кај 4-годишно дете со редок конгенитален Спренгелов деформитет (Sprengel deformity), во соработка со проф. д-р Уфук Ајдинли од Република Турција.
Интервенцијата претставува значаен чекор во јакнење на капацитетите на македонскиот здравствен систем за третман на ретки и сложени ортопедски состојби во детската возраст, преку тимска работа, пренос на знаење и примена на современи оперативни техники.
„Оваа интервенција е резултат на врвна мултидисциплинарна координација – ортопедски тим, анестезија, интензивна нега и ургентна поддршка – со јасен фокус на сигурноста и квалитетот на самата постапка. Благодарение на соработката со проф. д-р Уфук Ајдинли, направивме значаен исчекор во третманот на ретки конгенитални деформации кај деца. Нашата цел е овој тип процедури да станат стандарден дел од клиничката пракса во земјата, со континуирана едукација и развој на домашните тимови,“ вели директорот на ТОАРИЛУЦ, проф. д-р Игор Мерџаноски.
Според министерот за здравство, Азир Алиу градењето доверба во здравствениот систем се прави со ваков вид на резултати, со знаење, со тимска работа и со создавање услови најсложените интервенции да се изведуваат во државата.
„Ова е пример како меѓународната соработка, размената на експертиза и знаење директно се претвораат во подобра грижа за пациентите. Министерството ќе продолжи да ја поддржува модернизацијата на клиниките, развојот на човечките ресурси и воведувањето современи медицински методи, со цел граѓаните да добијат модерен, функционален и одржлив здравствен систем“, вели министерот Алиу.
Спренгеловиот деформитет е ретка конгенитална состојба при која лопатката е поставена ненормално високо и е недоволно развиена поради неуспешна надолна миграција за време на ембрионалниот развој. Ова најчесто предизвикува видлива „испакнатина“ и ограничување на движењето на рамото. Состојбата неретко е поврзана и со други придружни наоди, како синдромот Клипел-Фил, сколиоза, а понекогаш и дополнителна коскена/влакнеста врска со ’рбетот (омовертебрална лента), поради што за прецизна дијагностика и планирање се користат снимања како КТ и/или МРИ. Оперативниот третман најчесто се резервира за потешки случаи во возраст од 3 до 8 години, со цел подобрување на функцијата и изгледот.

