Македонија
Дезинформациите привлекуваат кликови, но фактите градат доверба

Поминавме долг пат од економијата на пари, преку економијата на информации, потоа до економијата на внимание, па се до економијата на емоции. Денес имаме економија на доверба. Клучната промена е што повеќе не прашуваме ‘Дали е вистина?’, туку ‘Дали му верувам на изворот?’ — прашање што бара да градиме критичко размислување, дигитална писменост, комуникација, соработка, емпатија и сочувство. Со овие зборови медиумската експертка од Романија, Јоана Авадани, ја отвори работилницата „Фактс Контент Лаб“ во Подгорица, кој се одржува во рамките на кампањата за медиумска писменост на DG ENEST WeBalkans – „Фактите на прво место“.
Pаботилницата претставуваше ретка можност за новинари, инфлуенсери, факт-чекери и креатори на содржини од целиот Западен Балкан да се соберат и да ги споделат своите локални перспективи за дезинформациите. Тие дискутираа за влијанието на овој феномен врз секојдневниот живот во регионот и ја истакнаа важноста на точноста на информациите кои треба да се базираат на факти, на критичкото размислување и информираното граѓанско учество.
„Дезинформацијата не е само ширење на невистини, туку контрола на јавниот дискурс и поткопување на демократските вредности. Спротивставувањето на дезинформациите ја штити демократијата, го поттикнува информираното донесување одлуки и води кон посилни, медиумски писмени општества,“ рече Ралука Костаке, тим лидер на програмата WeBalkans и додаде: „Преку кампањата „Фактите на прво место“ нагласуваме дека создавањето конфузија е поволно за ширење на дезинформации, додека пак фактите носат јасност. Перспектива за пристапувањето кон ЕУ заснована на факти им овозможува на граѓаните на Западен Балкан критички да ја проценуваат информацијата и да ги отфрлаат лажните наративи.“
Главен фокус на работилницата беше разобличување на вообичаените заблуди за пристапувањето кон ЕУ. Учесниците дискутираа како креаторите на содржини, особено новинарите, можат да ги разоткријат лажните наративи и да и понудат на публиката од ЕУ и Западен Балкан појасно разбирање на процесот на пристапување кон Европската Унија.
Еден од најинтересните сегменти беше проекцијата на „иднина на вистината“. Учесниците размислуваа што би можело да влијае врз вистината во 2040 година. Вести генерирани со помош на вештачка интелигенција беа препознаени и како предизвик и како призма преку која повторно се афирмира улогата на човекот. Заклучокот беше јасен: вештачката интелигенција може да помогне, но човечката емпатија ќе води — затоа што луѓето секогаш ќе имаат потреба од луѓе.
„Кога известувате и се обидувате да ги проверите изворите и тврдењата, станувате свесни не само за брзината со која се шират дезинформациите, туку и за нивната масовност во јавниот дискурс — и колку длабоко го обликуваат јавното мислење. Нашата задача не е само да ги коригираме невистините, туку и повторно да ја освоиме довербата на луѓето, буква по буква, приказна по приказна,“ рече новинарот Дејан Шајиновиќ од „Независне новине“.
Учесниците на настанот истражуваа нови и ефективни начини за спротивставување на дезинформациите. Работејќи во динамични тимови, тие развија креативна мултимедијална содржина дизајнирана да влијае врз публиката и да промовира кредибилни извори кои својата работа ја базираат на факти.
„Како инфлуенсерка, верувам дека најважно е да останам верна на тоа која сум во вистинскиот живот. Не сум само личност што зборува за книги — ја користам својата платформа за да ги споделам своите вистински ставови и да придонесам за значајни разговори во албанското општество, секогаш проверувајќи ги изворите и фактите. Како и со рецензиите на книги — не можете да зборувате за книга кажувајќи сосема друга приказна. На социјалните мрежи искреноста треба да биде вашата цел ако сакате да изградите долгорочна врска со публика што навистина ви верува,“ рече Џорџина Роци, инфлуенсерка.
Покрај дезинформациите генерирани со помош на вештачка интелигенција, учесниците анализираа и техники на убедување, пристрасно известување и тешко воочливо рекламирање, кои сè повеќе ја замаглуваат границата меѓу информација и манипулација.
Во овој контекст, беше нагласена важноста на проверката на факти како процес кој не е само лов на лажни тврдења—туку начин да се успори сензационализмот во јавниот простор за да има време да се увиди вистината. Во морето од вирални содржини, улогата на факт-чекерите е повторно да го стават фокусот на доказите.
Исто така, работилницата ја потенцираше потребата од создавање подобри услови за зајакнување на независна и професионална медиумска средина. Преку поддршка на интегритетот на медиумите, иницијативите за проверка на факти и медиумската независност, ЕУ има за цел да ја зајакне довербата на граѓаните во кредибилното новинарство низ Западен Балкан.
„Борбата против дезинформации не претставува само презентирање на факти — туку повторна изградба на доверба. Луѓето треба да веруваат не само во точноста на информацијата, туку и во интегритетот на оние што ја споделуваат. Довербата е мостот меѓу вистината и разбирањето, а без доверба, фактите можат да бидат занемарени,“ рече Авадани.
Тридневната интензивна работилница резултираше со содржини подготвени за објава: видеа, статии и приказни за социјалните мрежи кои не само што ги отсликуваат ставовите на новинарите, инфлуенсерите, факт-чекерите и креаторите на содржини за темата дезинформации, туку и начинот на кој тие би комуницирале за оваа тема со својата публика.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
„Влен“: Министерот на ДУИ, Насер Нуредини ја дал дозволата на складиштето во Трубарево

„ДУИ е партијата што ја дала дозволата за работа на складиштето за електронски отпад во Трубарево, отпад што се наоѓа во населено место, веднаш до градот Скопје. Потписот на дозволата за работа на овој ризичен отпад е на министер, личен избор на Али Ахмети и близок и личен другар на Бујар Османи“, велат од „Влен“.
„ДУИ денеска се обидува да ја префрли одговорноста врз други, но граѓаните знаат дека токму оваа партија е главниот виновник за еколошката катастрофа која ја живее Скопје и цела Северна Македонија.
Бујар Османи е во тежок зорт кога почна да си ги мести и своите сопартијци, во овој случај неговиот довчерашен колега Насер Нуредини.
ДУИ е партијата што ја дала дозволата за работа на објектот во Трубарево, отпад што се наоѓа во населено место, веднаш до градот Скопје.
Потписот на дозволата е на министер, личен избор на Али Ахмети и близок другар на Бујар Османи. ДУИ 20 години раководеше со екологијата во државата. За тие две децении создадоа депонија во центарот на Тетово, депонија во центарот на Кичево, депонија веднаш до Струга, како и десетици депонии околу Скопје. Наместо решенија, ни оставија отровна животна средина.
ДУИ управува и со јавното претпријатие задолжено за отпадот во Скопје. Директорот е нивен кадар. Ако денес Скопје се гуши во чад и отрови, тоа е директна последица на нивното партиско владеење и нефункционалност на институциите под нивна контрола.
Додека граѓаните живееја во загаден воздух и отровна почва, функционерите на ДУИ купуваа трговски центри, фотоволтаични централи и нафтени бизниси. ДУИ нема право да зборува за екологија. Тие се симбол на партизација, корупција и урбан хаос. Граѓаните на 19 октомври ќе кажат стоп на оваа политика и ќе изберат власт што ќе ја врати чистата животна средина, ќе ги затвори дивите депонии и ќе воведе ред во управувањето со отпадот.
На ДУИ треба да му се инсталира детектор за лаги без одлагање. Количеството на лаги кои го пласираат станува медицински проблем. Како е можно ДУИ да го обвинува Изет Меџити за дозвола потпишана и издадена во време кога министер е Насер Нуредини? Како е можно партијата која 20 години раководи со ресорот животна средина да го обвинува Изет Меџити, кој е министер само 1,5 година? Како е можно ДУИ да е толку отуѓена од реалноста за вака дрско да ги потценува граѓаните“, прашуваат од „Влен“ преку писменото соопштение.
Македонија
За викендот од 1549 прекршоци дури 844 за непочитување на пропишаната брзина на движење

Во деновите од изминатиот викенд како резултат на редовните сообраќајни контроли што ги реализираат полициските службеници од сите сектори за внатрешни работи на патиштата низ земјава, од вкупно 1549 издадени платни налози повеќе од половината, односно 844 се однесуваат на сообраќајните прекршоци поврзани со непочитување на пропишаната брзина на движење, извести МВР.
Понатаму, според бројноста следат 148 прекршоци за неправилно паркирање, потоа 145 прекршоци за возачи што управувале возила без возачки доволи, како и 76 прекршоци за возачи кај кои е утврдено присуство на алкохол во крвта над законски дозволеното ниво.
Исто така, а согласно одредбите од Законот за безбедност на сообраќајот на патиштата, во текот на овој викенд санкционирани се и 46 возачи на моторцикли заради неносење заштитен шлем, потоа 23 лица заради говорење на мобилен телефон при возење, само еден пешак и петмина возачи што минале на црвен семафор, додека пак прекршочно се казнети уште 58 лица кои некористеле сигурносен појас. Воедно, во текот на викендот полициските службеници евидентирале и 16 кривични дела – „безобзирно управување со моторно возило“ по член 297-1 од КЗ на РСМ, од кои што 11 кривични дела се однесуваат на прекумерно количестрво алкохол (над 1,5 промили во крвта) и пет кривични дела причинети со управување со брзина поголема од дозволената, соопшти МВР.
Инаку согласно Законот за возила, регистрирани се 14 прекршоци кај возила што учествувале во сообраќајот без валидна сообраќајна регистрација.
Македонија
(Видео) Граѓани го блокираа мостот „Близнаци“: Секој ден без акција значи уште еден ден вдишување отрови

Граѓани утрово од 7 часот и 30 минути еден час ја блокираа крстосницата кај мостот „Близнаци“ помеѓу општините Аеродром и Гази Баба.
„Овој чекор го преземаме поради немањето слух на надлежните органи за нашите барања и сѐ поголемото труење кое му се прави на овој народ“, велат од „Стоп за Вардариште“.
Од таму велат дека ќе блокираат секој ден се додека не се исполнат нивните барања:
– Итно преземање мерки за гаснење на активните пожари на депонијата.
– Континуирано обезбедување на локацијата со физичко присуство од страна на МВР и/или припадници на АРМ за спречување нови палења.
– Поставување ограда околу целата депонија.
– Поставување камери вклучително термални на повеќе точки низ Вардариште кои онлајн ќе бидат јавно достапни за сите граѓани 24/7.
– Итно одвојување финансиски средства и од локалните самоуправи и од централната власт за спроведување на сите неопходни активности за санација и затворање на депонијата Вардариште, согласно еколошките стандарди.
– Формирање независна комисија за испитување на причините за палењето и одговорноста.
– Целосна реформа на системот на управување со отпад преку воведување концепт нула отпад.
„Сакаме да ја алармираме јавноста и надлежните институции за сериозниот и континуиран проблем со палењето на депонијата Вардариште, што резултира со секојдневно загадување на воздухот, почвата и водата во Скопје и околината.
Граѓаните кои живеат во близина на депонијата, како и сите жители на градот, се изложени на штетни гасови, чад и канцерогени честички кои се ослободуваат при палењето на отпадот. Медицински лица постојано предупредуваат јавно за последиците по нашето здравје, особено по здравјето на децата. Овој проблем не е нов, но неговата зачестеност и интензитет во последните месеци достигнаа алармантно ниво.
Според официјални податоци уште од 2014 г., на локацијата се претпоставува дека биле депонирани околу 2.500.000 м3 отпад. Точното количество на отпадот не се знае, како ни неговиот состав. Анализите укажуваат на високозагадена и контаминирана средина, како и дека покрај комунален е складиран и индустриски отпад. Резултатите од мониторингот уште во 2013/2014 г. укажувале на многу негативно влијание врз животната средина, особено врз подземните води.
Ова не е само еколошко прашање – ова е прашање на јавна здравствена безбедност. Секој ден без акција значи уште еден ден во кој децата, возрасните и сите граѓани вдишуваат отрови“, наведуваат од „Стоп за Вардариште“.
фото: фејсбук