Македонија
Дезинформациите привлекуваат кликови, но фактите градат доверба

Поминавме долг пат од економијата на пари, преку економијата на информации, потоа до економијата на внимание, па се до економијата на емоции. Денес имаме економија на доверба. Клучната промена е што повеќе не прашуваме ‘Дали е вистина?’, туку ‘Дали му верувам на изворот?’ — прашање што бара да градиме критичко размислување, дигитална писменост, комуникација, соработка, емпатија и сочувство. Со овие зборови медиумската експертка од Романија, Јоана Авадани, ја отвори работилницата „Фактс Контент Лаб“ во Подгорица, кој се одржува во рамките на кампањата за медиумска писменост на DG ENEST WeBalkans – „Фактите на прво место“.
Pаботилницата претставуваше ретка можност за новинари, инфлуенсери, факт-чекери и креатори на содржини од целиот Западен Балкан да се соберат и да ги споделат своите локални перспективи за дезинформациите. Тие дискутираа за влијанието на овој феномен врз секојдневниот живот во регионот и ја истакнаа важноста на точноста на информациите кои треба да се базираат на факти, на критичкото размислување и информираното граѓанско учество.
„Дезинформацијата не е само ширење на невистини, туку контрола на јавниот дискурс и поткопување на демократските вредности. Спротивставувањето на дезинформациите ја штити демократијата, го поттикнува информираното донесување одлуки и води кон посилни, медиумски писмени општества,“ рече Ралука Костаке, тим лидер на програмата WeBalkans и додаде: „Преку кампањата „Фактите на прво место“ нагласуваме дека создавањето конфузија е поволно за ширење на дезинформации, додека пак фактите носат јасност. Перспектива за пристапувањето кон ЕУ заснована на факти им овозможува на граѓаните на Западен Балкан критички да ја проценуваат информацијата и да ги отфрлаат лажните наративи.“
Главен фокус на работилницата беше разобличување на вообичаените заблуди за пристапувањето кон ЕУ. Учесниците дискутираа како креаторите на содржини, особено новинарите, можат да ги разоткријат лажните наративи и да и понудат на публиката од ЕУ и Западен Балкан појасно разбирање на процесот на пристапување кон Европската Унија.
Еден од најинтересните сегменти беше проекцијата на „иднина на вистината“. Учесниците размислуваа што би можело да влијае врз вистината во 2040 година. Вести генерирани со помош на вештачка интелигенција беа препознаени и како предизвик и како призма преку која повторно се афирмира улогата на човекот. Заклучокот беше јасен: вештачката интелигенција може да помогне, но човечката емпатија ќе води — затоа што луѓето секогаш ќе имаат потреба од луѓе.
„Кога известувате и се обидувате да ги проверите изворите и тврдењата, станувате свесни не само за брзината со која се шират дезинформациите, туку и за нивната масовност во јавниот дискурс — и колку длабоко го обликуваат јавното мислење. Нашата задача не е само да ги коригираме невистините, туку и повторно да ја освоиме довербата на луѓето, буква по буква, приказна по приказна,“ рече новинарот Дејан Шајиновиќ од „Независне новине“.
Учесниците на настанот истражуваа нови и ефективни начини за спротивставување на дезинформациите. Работејќи во динамични тимови, тие развија креативна мултимедијална содржина дизајнирана да влијае врз публиката и да промовира кредибилни извори кои својата работа ја базираат на факти.
„Како инфлуенсерка, верувам дека најважно е да останам верна на тоа која сум во вистинскиот живот. Не сум само личност што зборува за книги — ја користам својата платформа за да ги споделам своите вистински ставови и да придонесам за значајни разговори во албанското општество, секогаш проверувајќи ги изворите и фактите. Како и со рецензиите на книги — не можете да зборувате за книга кажувајќи сосема друга приказна. На социјалните мрежи искреноста треба да биде вашата цел ако сакате да изградите долгорочна врска со публика што навистина ви верува,“ рече Џорџина Роци, инфлуенсерка.
Покрај дезинформациите генерирани со помош на вештачка интелигенција, учесниците анализираа и техники на убедување, пристрасно известување и тешко воочливо рекламирање, кои сè повеќе ја замаглуваат границата меѓу информација и манипулација.
Во овој контекст, беше нагласена важноста на проверката на факти како процес кој не е само лов на лажни тврдења—туку начин да се успори сензационализмот во јавниот простор за да има време да се увиди вистината. Во морето од вирални содржини, улогата на факт-чекерите е повторно да го стават фокусот на доказите.
Исто така, работилницата ја потенцираше потребата од создавање подобри услови за зајакнување на независна и професионална медиумска средина. Преку поддршка на интегритетот на медиумите, иницијативите за проверка на факти и медиумската независност, ЕУ има за цел да ја зајакне довербата на граѓаните во кредибилното новинарство низ Западен Балкан.
„Борбата против дезинформации не претставува само презентирање на факти — туку повторна изградба на доверба. Луѓето треба да веруваат не само во точноста на информацијата, туку и во интегритетот на оние што ја споделуваат. Довербата е мостот меѓу вистината и разбирањето, а без доверба, фактите можат да бидат занемарени,“ рече Авадани.
Тридневната интензивна работилница резултираше со содржини подготвени за објава: видеа, статии и приказни за социјалните мрежи кои не само што ги отсликуваат ставовите на новинарите, инфлуенсерите, факт-чекерите и креаторите на содржини за темата дезинформации, туку и начинот на кој тие би комуницирале за оваа тема со својата публика.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
„Зелен хуман град“: Ја добивме првата затворска казна за убиство на куче во историјата на Македонија!

„Денес е голем ден! Денес монструозниот убиец Љубе Крстевски доби првостепена пресуда со ефективна затворска казна од 3 месеци за грозоморното убиство на Феликс! Ефективна затворска казна е изречена првпат во историјата на Македонија!“, велат од граѓанска иницијатива „Зелен хуман град“ преку писмено соопштение.
„Активистите за заштита на животните повторно испишаа историја! Пресудата е жив доказ дека да се биде активен граѓанин се исплати, промените се случуваат! Кога се бориме против неправда, тоа има ефект!
Судиjката Лидија Петровска при изрекувањето на пресудата рече: „Изрекувањето ефективна казна затвор има значење за заштита на јавниот интерес и ќе превенира слични постапки во иднина. Се работи за дело што предизвика висока јавна чувствителност и морална загриженост, особено во контекст на зголемениот број случаи на суровост кон животните. Со изрекувањето затворска казна се испраќа порака дека ваквите постапки нема да се толерираат и дека секој граѓанин има обврска за хуман однос кон животните“.
Адвокатот на убијците, Горан Колев, кој не ни знаел дека постои Законот за заштита и благосостојба на животните, во својот завршен збор изјави „Сепак не е човек, сепак е куче“. Горан, од убиство на куче до убиство на човек има само еден чекор! Тоа е непобитен факт!
Ќе се жалат, ама ќе се жалиме и ние! Но, денес, ќе славиме и ќе се сеќаваме на милиот Феликс! Ќе се сеќаваме на секое друго животно што настрадало од човечка рака! Ниедно не е заборавено! Нема да се откажеме и ќе се бориме до крај! Додека и последното живо суштество не го добие правото што му припаѓа по раѓање – да живее живот во слобода!“, се додава во соопштението на граѓанската иницијатива „Зелен хуман град“.
Македонија
(Видео) СДСМ до Јаневска: Дали може мирно да спиете знаејќи дека учениците со попреченост на 1 септември нема да го имаат својот образовен асистент до себе

„ВМРО-ДПМНЕ го партизира секој сегмент од општеството, дури и онаму каде што најмалку треба да има политика- во образованието. Ова е опасен, свесен и систематски напад врз она што треба да биде темел на едно праведно и хумано општество. Денес повторно сме сведоци на нов скандал на Владата на ВМРО-ДПМНЕ со партиски вработувања – овојпат ударот е директен кон најранливите – ги одземаа образовните асистенти на учениците со попреченост“, вели Розалија Ангелковска, членка на Комисијата за образование и наука на СДСМ.
„Минатогодишниот скандал со доцнењето во процесот на ангажирање на образовни асистенти оваа година го надградија со уште поголем скандал – постоечките асистенти ги заменија со нови партиски вработувања.
Четири години образовните асистенти професионално работеа со учениците со попреченост во училиштата – но сега се заменети со лица чиј единствен „квалификатив“ е партиката припадност.
На последниот оглас тие ни ги добија потребниот број на поени, кои се добиваат врз основа на досегашното работно искуство, за да добијат нов работен ангажман.
Јавно ја прашуваме министерската Јаневска – дали имате малку свест и дали може мирно да спиете знаејќи дека учениците со попреченост на 1 септември нема да го имаат својот образовен асистент до себе – лицето на кое што му веруваат, лицето со кого го минуваат денот во среќа и лицето со кои напредуваат во образованието.
Дали министерки знаете каква штета им нанесувате на овие деца и на нивните родители?
Вие, министеркe, заедно со вашата партија, наместо да ги решавате проблемите, вие создавате нови. Очгледно не ви е важен образовниот процес на овие деца. Важно ви е по секоја цена зголемувањето на вашата партиска војска.
Ако навистина се грижевте за овие семејства, ќе носевте закони и политики што ги штитат. Но вие менувате правилници за да им ја отворите вратата на нови партиски вработувања. Пред само еден месец го сменивте Правилникот за норматив за образовни асистенти, опис на компетенции и работни задачи, и сега веќе не се вреднува работното искуство, знаењето, обуките на постоечките асистенти, туку се вреднува нешто друго, можеби партиските книшки.
Ова е вистинската слика на владеењето на ВМРО-ДПМНЕ. Секогаш кога ВМРО-ДПМНЕ е на власт, го руши дигнитетот и авторитетот на вработените во образованието. Секогаш кога се на власт,најмногу страдаат оние кои најмалку треба да бидат повредени: децата.
СДСМ како одговорна партија бара итна ревизија на огласот за образовни асистенти и враќање на професионалците кои четири години се столбот на инклузивното образование. Бараме целосна департизација на образовниот систем и враќање на достоинството на наставниците, професорите и стручните кадри.
Образованието мора да биде натпартиска и надетничка тема.Се работи за нашата иднина. Нема да дозолиме враќање во црни времиња каде што политичките интереси ја газат човечката вредност“, изјави Розалија Ангелковска, членка на Комисијата за образование и наука на СДСМ.
Македонија
Успешен настап на тимот на Клиниката „Жан Митрев“ на меѓународниот турнир во шутбал во Будимпешта

Тимот на Клиника Жан Митрев оствари забележителен успех на меѓународниот турнир во шутбал (walking football), кој се одржа од 11 до 13 јули на терените на клубот „Ференцварош“ во Будимпешта, Унгарија.
На турнирот учествуваа вкупно 16 екипи од Унгарија, Италија, Австрија, Израел, Англија и Македонија, во категории над 50 и над 60 години возраст, а натпреварите беа организирани под покровителство на Унгарската федерација.
Во силна конкуренција со реномирани екипи, меѓу кои и АС Рома од Рим, екипата на Жан Митрев Клиник го освои високото 8-мо место, постигнувајќи значителен број голови и оставајќи силен впечаток како достоен претставник на Република Македонија.
Овој успех е особено значаен имајќи предвид дека шутбал односно фудбал со одење, е спорт кој доживува експанзија во Европа и светот, а во некои од земјите-учеснички е веќе на значително повисоко развојно ниво.
Покрај спортските резултати, тимот на Клиника Жан Митрев активно ја предводи иницијативата за развој и официјализирање на шутбал и во Македонија.
Очекувањата се дека до крајот на годинава, нашата земја, предводена токму од овој тим, ќе стане полноправна членка на Меѓународната федерација на Walking Football.
Со тоа, Македонија ќе се вклучи уште посериозно во развојот на спортот кој носи здравствени и социјални бенефити за луѓето во постара возраст, кои и понатаму се чувствуваат активни и полни со енергија.
Според планот на екипата, веќе од септември се очекува почеток на формирање на национална „Македонска лига“ со повеќе домашни тимови, што претставува нова страница во спортската сцена на земјата.
Дополнително, во текот на следната година, Жан Митрев Клиник планира организација на голем меѓународен турнир под името „Walking Football Tournament – Macedonia Open 2026“, со учество на екипи од повеќе европски земји.
Овој настан ќе ја позиционира Македонија не само како спортски центар, туку и како гостопримлива дестинација за спорт, дружење и позитивна енергија.
Тимот на Клиника Жан Митрев останува посветен на мисијата да ја промовира културата на здрав и активен начин на живот, истовремено носејќи нов спорт на македонската сцена и претставувајќи ја државата во најдобро светло на европските и светски натпревари.
ПР