Македонија
Зајкова: Системот треба да се гради така што ќе обезбедиме рана детекција и рана превенција на проблемите со менталното здравје

Менталното здравје не е тема што ја засега само Македонија, туку и Европа и светот. Во последните години почна многу поотворено да се зборува и да се бараат системски решенија за луѓето да може да се чувствуваат слободно да зборуваат за својот проблем, но и да го превенираат и секако да се грижат за тоа, без да бидат осудувани од колегите, пријателите, семејството. За да го зачуваме менталното здравје, треба и позитивни информации да ѝ пласираме на јавноста затоа што светот на постојана негативност и тензија создава чувство на несигурност кај луѓето, а сето тоа влијае на менталното здравје. Сè уште голем проблем е стигматизацијата од општеството, особено кај младите од врсниците и затоа ние имаме многу случаи на анксиозност на која луѓето воопшто не обрнуваат внимание, а која полесно може да еволуира во депресија, подлабока депресија и други форми на ментални нарушувања. Системот треба да се гради така што да обезбедиме рана детекција и рана превенција, да не дојдеме до случаи на самоубиството, истакна Моника Зајкова, пратеничка и претседателка на Либерално-демократска партија на конференцијата за подигнување на свеста за менталното здравје во основните и средните училишта во организација на Либерален институт – Скопје.
„Треба да сме свесни дека глобалните трендови се менуваат и дека навистина сега генерациите живеат под поголем притисок, поголем стрес, а до тоа доведува и брзиот пристап на информации, социјалните мрежи итн. Факт е дека повеќето од луѓето не може да си дозволат психотерапија, токму затоа ни треба закон што ќе гарантира бесплатни сесии за советување, а веќе работиме и на национална стратегија за ментално здравје кај младите луѓе, но и подобрување на законот за ментално здравје, кој засега ги третира само душевните и менталните растројства“, рече претседателката на Либерално-демократска партија, Моника Зајкова.
Таа додаде дека сè повеќе познати личности и во светот и во Македонија ги споделуваат јавно своите проблеми со менталното здравје, но дека табуата постојат, особено во руралните средини, каде што овие проблеми се решаваат тајно. Зајкова ја потенцира и потребата од повеќе конференции на овие теми, повеќе кампањи, затоа што законот е едно, меѓутоа тој ќе треба да се имплементира и да се менува свесноста кај луѓето за темата ментално здравје.
„Менталното здравје не го опфаќа само врсничкото насилство, тоа влијае и во постпородилниот период кај жените. Исто така, влијае во секојдневните односи, најчесто младите се жалат на неприфаќање на нивните врски од страна на родителите, секојдневниот булинг што го имаме во училиштата и што го гледаме на социјалните мрежи, сето тоа се рефлектира да имаме нарушено ментално здравје кај помладите и тие да почнуваат да размислуваат во негативен контекст, односно да имаме бројки и проценти што покажуваат дека значително незанемарувачки број на луѓе размислуваат дури на самоубиство, што навистина е загрижувачко“, вели Зајкова.
Таа додава дека исто се случува и со студентите, таму е пострашно бидејќи нема служба во високото образование која може да детектира доколку некој има проблем, тие сакаат некаде да го кажат. Но, кога се зборува за отворање такви канцеларии, повеќето од студентите и средношколците бараат тие да бидат надвор од округот на универзитетите бидејќи се плашат дека ако бидат видени од своите врсници, бараат помош, ќе бидат предмет на потсмев или критика дека нешто не е во ред со нив.
„Најголемите ѕвезди, кои имаат и финансиска и општествена моќ, баш поради тоа може да страдаат од депресии и анксиозност поради брзата динамика на живот.
Музичарот Авичи во филмот снимен за него зборуваше колку веќе му е товар славата и никој не го ислушува и разбира за да се заврши приказната со самоубиство, да не дозволиме и да превенираме вакви идни приказни, додаде Зајкова.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
Големо невреме на автопатот Штип-Миладиновци, зголемен број на одрони

Големо невреме вечерва има на автопатот Штип-Миладиновци. Кај наплатната станица Кадрифаково покрај поројниот дожд имало и град.
Подружницата на „Македонија пат“, информира дека поради зголемен број одрони на патот Делчево-Пехчево-Берово, екипи на претпријатието работат на нивно чистење.
„Апелираме на претпазливо возење и почитување на сообраќајната сигнализација. Екипите остануваат на терен до целосно отстранување на одроните“, информираа од „Македонија пат“.
Македонија
Зелен хуман град: Труењето предизвикано од рудникот Тораница е меѓупартиска пресметка која генерира невини жртви

За труењето предизвикано од рудникот Тораница знаеме само зашто се спротивставени политичките партии на локално и на централно ниво – градоначалникот на Крива Паланка, Сашко Митковски кој е од СДСМ, а Државниот инспекторат за животна средина е на коалицијата на власт – Вреди и ВМРО ДПМНЕ. Вака не изгледа неселективна борба со корупција, вака изгледа меѓупартиска пресметка која продолжува да генерира невини жртви во Македонија и да се коцка со нашите животи! Со оглед дека министерот за животна средина Изет Меџити изјави дека инсистира на целосна транспарентност и одговорност, бараме веднаш да се споделат јавно Извештајот од Државниот инспекторат за животна средина од вонреден надзор извршен на 24 март 2025 година и од Извештајот од ангажираната независна лабораторија од страна на градоначалникот на Крива Паланка, Сашко Митовски, соопштија од невладината Зелен хуман град.
Градоначалникот на Крива Паланка побара Јавното обвинителство да постапи и да го гони сторителот според Кривичниот законик. Доколку е вистина дека според извештајот од ангажираната независна лабораторија се исполнуваат битијата на членовите 218, 219 и 233 од Кривичниот законик, одговорните лица од рудникот може да бидат казнети и со затвор од најмногу 10 години. Дури и да се бранат со небрежност – се предвидува максимална затворска казна до три години, реагираат од Зелен хуман град.
„Тројцата инспектори од ДИЖС кои го вршеле вонредниот надзор не земале примероци за анализи, тоа значи дека не си ја извршиле својата должност, односно постапиле несовесно во службата или ја злоупотребиле службената должност и положбата за да го заштитат сторителот, што се кривични дела казниви со затвор и до пет години!“, велат од Зелен хуман град.
Од невладината организација велат дека Државниот инспекторат во својата објава на фејсбук ја повторува изјавата на Булмак 2016 дека водата не е загадена, само е заматена.
„Никаде во изјавата нема информација дека ДИЖС ја прогласува водата за незагадена врз основа на извршена анализа на собрани примероци што им е обврска по Законот за инспекциски надзор. Градоначалникот на Крива Паланка ја ангажирал лабораторијата Технолаб за да изврши анализа на мостри од водата и тоа еден ден по хаваријата. Во резултатите од таа анализа е утврдено 10 пати поголемо присуство на олово од дозволеното и стотици пати поголема концентрација на цијанид, фосфор и азот. Ниту извештајот од Државниот инспекторат за животна средина, ниту анализата од Технолаб не се јавно достапни. Со актуелната поставеност на Законот за животна средина, единствено е можна привремена забрана за вршење дејност во период од најмногу 30 дена. Во 2007 година мнозинството во Собранието го избришало членот 213 од Законот за животна средина според кој забраната за вршење дејност на правното лице можела да се изрече и за период од најмногу три години!“, посочуваат од Зелен хуман град.
Оттаму појаснуваат дека со искористувањето на можноста за спогодба од Законот за животната средина, сторителот ја избегнува судската постапка, секако во согласност со закон и со тоа ја елиминира можноста од членот 96-б од Кривичниот закон, според кој судот има надлежност да изрече трајна забрана за вршење одделна дејност или престанок на правното лице доколку оцени дека постои опасност сторителот во иднина да го повтори делото.
„ДИЖС во својата објава на фејсбук известува дека правното лице Булмак 2016 ДООЕЛ Пробиштип подружница Рудник Тораница, Крива Паланка потпишало спогодба со Државниот инспекторат за животна средина, со што според закон, му се овозможува глобата да биде намалена до половина од износот на пропишаниот минимум на глобата за прекршокот. Оттука, имајќи ги предвид и горенаведените аргументи, сторителот може да плати и мизерни 100 илјади денари за прекршокот и веднаш да продолжи да работи! Имајќи предвид дека се работи за потенцијални кривични дела, бараме Министерството за внатрешни работи по службена должност да започне истрага и да покрене соодветни постапки вклучително против актуелни функционери ако коалицијата Вреди-ВМРО-ДПМНЕ која е моментално на власт сака да почне да наликува на администрација која навистина работи во корист на граѓаните, а не за лични интереси кои нас, обичните смртници, нѐ чинат животи!“, велат од Зелен хуман град.
Македонија
На 2-ри април синдикален протест заради минималната плата

Претседателот на Сојузот за синдикатите на Македонија (ССМ), Слободан Трендафилов денеска на прес-конференција најави дека на 2 април ќе одржат протест на улиците во Скопје. Ова доаѓа откако во вторникот Владата ја усвои информацијата дека минималната плата ќе се зголеми за 1.800 денари во нето износ, а според ССМ, одлуката е незаконска.
-ССМ излегува на улица на 2-ри април, онака како што ветивме пред еден месец. Часот кога ќе почне јавната седница на органите и телата на ССМ, вклучително и синдикатите здружени во ССМ, е 12:05, имајќи во предвид дека 5 до 12 одамна помина, а 12 часот помина тогаш, кога Владата одлучи еднострано да усвојува информација, и со информација да утврдува износ на минимална плата на штета на работниците во Македонија, не прифаќајќи ги нивните предлози за утврдување на висината на износот на минималната плата, рече Трендафилов.
Тој напомена дека до сега, ниту со поголемиот дел од гранските синдикати здружени во ССМ не се преговара, не се разговара за висините на платите на вработените во јавниот сектор, онака како што е предвидено во општиот колективен договор.
-Не се преговара и не се разговара за висините на платите на вработените во јавниот сектор, онака како што е предвидено во општиот колективен договор, а тоа е да добиеме функционерски плати, просечна плата по коефициент на сложеност или зголемување на платите на вработените во јавниот сектор за 12,6 проценти во нето, или 12, 9 проценти во бруто, додаде Трендафилов.