Неискористените годишни одмори од 2019 година, како и првиот дел од одморот за 2020 година, задолжително треба да ги користат само вработените во приватните компании кои ја користат мерката за чување дете до 10 години, бремените и вработените со хронични болести, кои веќе останаа дома поради епидемијата на коронавирусот. Уредбата на Владата, без дополнителни насоки за постапување, ги збуни приватните компании за тоа како и кому треба да му дадат годишен одмор за време на вонредната состојба.

Од Државниот инспекторат за труд за „Макфакс“ објаснуваат дека уредбата не важи за вработените што работат, без разлика дали тоа го прават од дома или, пак, од канцеларија.

„Уредбата не важи за сите вработени во приватните компании, туку само за оние што сега користат некоја од мерките за родители на деца до 10 години, бремени жени или хронично болни и веќе седат дома. Оваа уредба е всушност олеснување за приватниот сектор за да не се доведат во ситуација да мораат двапати да им даваат одмори на некои од вработените. За да не се случи оние што сега седат дома, веднаш кога ќе заврши мерката, да побараат одмор, па работодавците да мораат двапати да ги пуштаат на платен одмор“, објасни Злате Стојановски, раководител во Државниот инспекторат за труд.

Доколку вработените, кои се веќе дома, имаат стар одмор од минатата година, уредбата ги обврзува да го искористат заклучно со 31 мај. Првиот дел, пак, од новиот одмор за 2020 година во траење од две недели треба да го искористат до 30 јуни годинава.
Уредбата не остава простор работниците или, пак, работодавците да не се согласни да се користи одморот.

„Уредбата има сила на закон, нејзиното почитување е императив. Не е оставен простор да избираат ниту вработените дали ќе го користат одморот ниту, пак, работодавиците дали ќе ги пуштат работниците на одмор“, вели Аљадин Хавзиу, директор на Државниот инспекторат за труд.

Вработените што не користат некоја од мерките на Владата за спречување на ширењето на коронавирусот годишните одмори може да ги користат како и досега, односно стариот одмор од минатата година да го искористат заклучно со јуни, а првиот дел од новиот одмор до крајот на годината. Оние компании што поради работниот процес нема да имаат можност да им дадат одмор на вработените, одморот треба да им го платат.

„Работниците треба да знаат дека по нивен избор може да користат само два дена од годишниот одмор. Кога ќе го користат преостанатиот дел од одморот, законски одредува работодавецот. Ако поради организирање на работниот процес во приватна компанија работодавецот на работникот не му даде годишен одмор, тогаш тој е обврзан да му плати за секој ден од одморот, а за пресметка се зема последната исплатена плата“, објасни раководителот Стојановски.

Тој ги охрабри сите работници да пријавуваат нерегуларности во Државниот инспекторат за труд, кој постапува по секоја претставка.

Техничкиот премиер, Оливер Спасовски, денес на прашање како ќе постапуваат со оние што нема да ги почитуваат уредбите на Владата, вклучително и уредбата за годишните одмори, рече дека за секое непочитување има одредби во Кривичниот законик и дека надлежните институции ќе поднесуваат прекршочни и кривични пријави.

Мерката еден родител на дете до 10 години да остане дома, како и дома да останат хронично болните и бремените, почна да се применува од 11 март со заклучок на Владата.

Уредбата со законска сила за примена на Законот за работните односи беше објавена во „Службен весник“ на 4 април. Со оваа уредба Владата ги презема трошоците што компаниите ќе ги направат за трите категории граѓани што останаа дома како мерка за заштита од коронавируост.