Македонија
Покачувањето на пензиите води кон зголемување на старосната граница за пензионирање и покачување на придонесот за пензиско, предупредуваат експертите
За едни очекувано и неопходно, за други неправедно и неправично. Линеарното покачување на пензиите од 2.500 денари, кое треба да се пресмета во септемвриските пензии, ги загрижи економските експерти. Зголемен дефицит со продлабочување на дупката во Фондот за пензиско осигурување, која се покрива со пари од централниот буџет, оддалечување од стремежот за независност на Фондот за пензиско осигурување, политики што водат кон зголемување на старосната граница за пензионирање и зголемување на придонесот за пензиско осигурување, се последиците од зголемувањето на пензиите на ваков начин за кои предупредуваат експертите.
Поранешниот вицепремиер за економски прашања и актуелен пратеник, Фатмир Битиќи, смета дека линеарното покачување ќе нанесе силен удар, кој може да има далекосежни последици.
„Линеарното зголемување на пензиите води кон две неминовни работи. Правата е зголемување на старосната граница за пензионирање, а втората е зголемување на придонесот за пензиско осигурување. Реално, в година ќе ни требаат над 200 милијарди евра само за линеарното покачување на пензиите, што значи, за да се исплатат, ќе се кратат расходи за работи што му требаат на населението. На среден рок се доведува до прашање и одржливоста на Фондот за пензиско осигурување, имаме демографски карактеристики со иселувањето, во следните 5-10 години ќе имаме стареење на населението и сериозна бројка на луѓе ќе станат пензионери. Без сериозни реформи, Фондот нема да издржи долго време“, вели Битиќи.
Со линеарното покачување смета дека повеќе од половина пензионери ќе добијат помало зголемување на пензиите отколку со планираното системско усогласување на пензиите со растот на трошоците за живот и растот на просечната плата.
„Ова не е праведно и правично решение. Речиси 150.000 пензионери реално ќе добијат по 2.500 денари, но другите ќе добијат помалку отколку што би добиле со досегашното системско усогласување на пензиите. Линеарното покачување е неправедно за пензионерите и оти законското усогласување ќе се укине. Ветените 5.000 денари уште во изборната кампања ќе ги добијат, половина сега, половина со мартовските пензии, но за ново покачување ќе треба да чекаат нови предизборни ветувања од политичарите. Во септември следната година нема да има усогласување на пензиите. Ќе треба да чекаат до изборите во 2028 година кога на власта повторно ќе ѝ требаат гласови за ново линеарно покачување на пензиите“, рече Битиќи.
Министерката за финансии, Гордана Димитриевска-Кочоска, не одговори на прашањето од „Макфакс“ дали линеарното покачување на пензиите значи целосно напуштање на системското процентуално усогласување на пензиите двапати годишно.
„Одлуката за линеарно зголемување на пензиите по 2.500 денари донесена од страна на Владата се однесува за септември 2024 и март 2025 година“, вели министерката и не кажува конкретно дали целосно го напуштаат системското усогласување на пензиите.
За линеарното покачување на пензиите до крајот на оваа година, министерката уверува дека се обезбедени средства со ребалансот на буџетот.
„За исплата на пензиите до крајот на 2024 година со ребалансот се обезбедени 5 милијарди денари. Од овој износ 2,5 милијарди се дополнителни средства за реализација на линеарното зголемување на пензиите и 2,5 милијарди денари се обезбедени средства што не биле првично планирани со иницијалниот буџет“, вели министерката Димитриевска-Кочоска.
За да обезбедат средства за исплата на покачувањето во иднина, пак, министерката вели дека на редовна основа ќе ја следат наплатата на придонесите и извршувањето на расходите од страна на Фондот за пензиско осигурување и ќе реагираат доколку има потреба. Очекува дека во наредниот период со растот на платите и бројот на вработените ќе се зголемат изворните приходи на Фондот и тоа ќе влијае на стабилизирање на состојбата. Како мерка за стабилизирање на финансиската состојба на Фондот министерката ја наведува и борбата со неформалната економија, особено во делот на исплата на платите.
Фондот исплаќа пензии и за вработени за кои фирмите не плаќале пензиско
Поранешната директорка на Фондот за пензиско осигурување, Билјана Јовановска, сведочи дека во Фондот треба да се направат многу измени, кои може да ја подобрат неговата финансиска состојба.
„6 отсто од пензискиот придонес Фондот на ПИОМ го префрла на приватните фондови, а тие сѐ уште немаат обврска да исплаќаат пензии. Фондот на ПИОМ уплаќа секој месец во ФЗОМ за секој пензионер 13 % за задолжително здравствено осигурување, а за вработени тој изнесува 7,5 %. Исто така, Фондот ги исплаќа во целост и пензиите и за сите што беа вработени со проектот ‘Македонија вработува’, иако за нив фирмите не уплаќаа придонес за пензиско осигурување со години, односно беа ослободени од плаќање со закон. Таа финансиска обврска не ја презеде ниту Министерството за труд ниту, пак, Министерството за финансии и никој не врши уплата со намена за придонес за пензиско осигурување за тие лица. Кога се пензионираат, во основицата за пензија им се засметува и им се исплаќа пензија и за тој стаж како да е платен иако во Фондот никој не направил уплата“, вели Јовановска.
Токму поради ваквите проблеми во Фондот, Јовановска смета дека од исклучително значење за полнењето на буџетот на Фондот за пензиско осигурување се политиките на Владата. Зголемувањето на бројот на осигурениците е најсигурниот извор, па таа смета дека пријавувањето на сите вработени, трансформирањето на договорите на дело и сведувањето на минимум на авторските договори како во јавниот така и во приватниот сектор се решение за полнење на буџетот. Но, и покрај сите овие забелешки, таа вели дека пензијата и досега можела да се покачи.
„Зголемувањето на пензиите сепак мора да се случи. Тоа е и реална потреба. Според постојната регулатива, тоа би било процентуално, па, така, за едни ситно, за други многу. Со линеарното зголемување овој буџет ќе се распредели еднакво кај сите и ќе се дополни со трансфер од централниот буџет. Пензионерите исто се соочија со сите кризи изминативе години, како и со зголемени цени, зголемени трошоци. Реално, државата мора да ги зголеми пензиите во согласност со нивните потреби. Мојот став уште пред повеќе од една година беше дека по речиси 2.500 денари може да се зголемат пензиите во 2023, без никаков проблем“, вели Јовановска.
Иако е непопуларна мерка, и таа смета дека Владата може да одлучи да го зголеми процентот што работодавците го уплаќаат како пензиски придонес за секој вработен за да обезбеди сигурснот на пензискиот фонд.
Работодавците се против зголемување на придонесот за пензиско
Организацијата на работодавците на Македонија е категорично против зголемување на придонесот за пензиско осигурување што го уплаќаат за вработените.
„Работодавците не се согласуваат со идејата за зголемување на стапката на придонесот за пензија затоа што вкупните давачки од нето-платата се огромни и ваквата измена би предизвикала зголемување на сивата економија и ќе го поттикне работењето на црно. Проблемот со пензискиот фонд треба да се решава најпрвин со зголемување на старосната граница за одење во пензија по примерот на повеќето европски држави“, велат од Организацијата на работодавците на Македонија (ОРМ).
По зголемувањето на старосната граница, од ОРМ нагласуваат дека треба да се направат и потешките реформи на пазарот на трудот, каде што „седат“ 110.000 невработени, а стопанството има проблем да најде работници. Зголемувањето на бројот на вработени, според ОРМ, е едно од решенијата на проблемот, барем на краток рок, но за да се поттикне, требаат реформи во образованието, поттикнување на претприемаштвото, намалување на бирократските процедури, сеопфатно подобрување на условите на стопанисување, како и зголемување на наталитетот и намалување на одливот на работоспособното население во странство.
Придонесот за пензиско осигурување што го издвојуваат работодавците за секој вработен изнесува 18,8 отсто од платата и последен пат беше зголемен пред четири години.
(Продложува)
Со овој текст „Макфакс“ се приклучува на иницијативата за зголемена транспарентност на институциите што Институтот за комуникациски студии ја спроведува во соработка со медиумите во рамките на проектот „Користи факти“, кој е поддржан од британската амбасада.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Студентите на протест поради јавниот превоз, бараат и набавка на нови автобуси и велосипедска инфраструктура
Универзитетското студентско сообрание (УСС-УКИМ) за утре, 22 ноември, најавува протест поради проблемите со јавниот превоз што ќе се случува од 14 часот пред Стара Пошта и ќе продолжи во 14.30 часот пред Град Скопје.
Организаторите ги повикаа сите да излезат на протестот и да го искажат незадоволството.
По спроведената анкета на која одговориле 3.568 студенти, 85 отсто од нив рекле дека во последните денови чекаат автобус повеќе од 15 минути, а 66,7 проценти од нив, чекаат автобус над 20 минути.
Дополнително, 93,6 отсто од студентите не се задоволни од квалитетот на јавен градски превоз во градот, а 66,7 проценти изјавиле дека од истите воопшто не се задоволни од истиот.
Дополнително, организаторите на протестот апелираат на воспоставување на нови и ефикасни транспортни решенија и конечно отпочнување на предвидените инфраструктурни проекти најавени во градоначалничката предизборна програма, но и од страна на претходните градоначалници.
Конкретно, барањата се следните: Продолжување и финализирање на проектот за Bus Rapid Transit; Воведување на градска железница со искористување на постоечките капацитети и изградба на пруга до Аеродромот Скопје; Отпочнување и финализирање на предвидените инфраструктурни проекти (Јужен Булевар, бул. Хрватска, бул. Србија, мостот кај Хотел Русија, продолжување на бул. Климент Охридски преку Вардар, под Кале до бул. Никола Карев, продолжување на бул. Илинден, Источна обиколница), Набавка на нови автобуси и отворање на нови автобуски линии; Надградба на велосипедската инфраструктура и промоција и поддршка на алтернативни видови на транспорт.
Македонија
Стојановски: Нафта утре ќе има, а јавната набавка за една недела ќе биде реализирана
Добро е што има кој да мисли на граѓаните, а тоа е Владата, која на денешната седница донесе и одлука не за некаква награда, туку апсолутно тоа е позајмување на гориво до Градот Скопје и ЈСП, изјави советникот во Советот на Град Скопје од ВМРО-ДПМНЕ, Мартин Стојановски.
Советничката група на Левица остро ја критикуваше градската власт. Нивната критика наиде на контрареакција од советникот Мартин Стојановски.
„Па сакам, ете, јавно да ја прашам советничката Катерина, зошто сеуште три директори од партијата Левица имаат во јавните установи на Градот Скопје и зошто, ако не се сложуваат со политиките на актуелната политичка градска власт, одамна не ги напуштија местата и не беа дел од градските институции? Сомнително е зошто толку се сменија 40 тина директори, а не се сменија токму тие 3 директори, не се пипнати од политичката партија Левица,“ рече Стојановски.
„Да не го политизираат ова, колешката Катерина од советничката група на Левица, мислам дека политички го одржа својот говор денеска на оваа седница“, истакна Стојановски.
И покрај владината интервенција, останува прашањето за долгорочната стабилност на јавниот превоз.
„Нафта утре ќе има, а јавната набавка за една недела ќе биде реализирана од страна на Градот Скопје и повторно автобусите би требало да возат, секако доколку тоа успеат службите од Градот Скопје да го менаџираат“, рече Стојановски.
Додаде дека за граѓаните, оваа состојба не е само технички проблем, туку и доказ за политичките игри што го доведоа ЈСП до колапс.
Македонија
Шутаров: За да може да функционира ЈСП бараме да се прецизира износот на 2,5 милијарди литри нафта
Советниците на СДСМ со предлог решенија сакаат да помогнат за да се надминат проблемите во градот Скопје. Затоа излеговме со три конкретни мерки кои бараме преку Заклучоци да ги усвои Советот, рече советникот на СДСМ, Гордан Шутаров на вонредната седница на Советот на Град Скопје.
-Предлог на СДСМ за финансиска инекција од државата, со Закон, е соодветно решение и досега се практикувало. Пример е 2018 година кога владата ги финансираше општините за да ги покријат долговите и за да може општините да функционираат. Со негова измена и дополнувања по скратена постапка, рече Шутаров.
Коректна е одлуката на Владата да доделу субвенции, тоа беше предлог и на СДСМ, но тука се јавуваат отворени прашања и нема наведно колкав износ.
-Затоа СДСМ бара заклучок, да го наведеме износот, од 2,5 милиони литри којшто би биле доволни за ЈСП да јз извршува функцијата до крајот на годината, кога веќе треба да стапи на сила и буџетот за следната година. Затоа бараме и за оваа ставка поддршка, рече советникот на СДСМ, Гордан Шутаров.
-Граѓаните со право реагираат со коментари од типот „леле што му се случува на Скопје“. Од тоа што го гледаат во Скопје како хаос и катаклизма, од тоа што го дозволивте како мнозинство во советот. Најреалниот одговор е дека Скопје не постои моментално само заради политика и инает. Скопје е блокиран Град, заглавен, нечист, без јавен превоз. Тоа е Скопје во 21 век, во којшто ништо не функционира освен политиката, рече Шутаров.
Деветнаесетгодишна девојка го управувала автомобилот со којшто беше усмртена жената во Чаир
Деветнаесетгодишна девојка (А.Џ.) управувала со автомобилот „сеат алтеа“, со којшто попладнево беше прегазена жената во скопската населба Чаир којашто почина...
Студентите на протест поради јавниот превоз, бараат и набавка на нови автобуси и велосипедска инфраструктура
Универзитетското студентско сообрание (УСС-УКИМ) за утре, 22 ноември, најавува протест поради проблемите со јавниот превоз што ќе се случува од...
Трагедија вечерва во Чаир: Загина жена, ја прегази автомобил
Жена загина во скопската неселба Чаир, кога во неа удрил автомобил со скопски регистерски ознаки. Според информациите од СВР Скопје...
Владата ќе му позајми на градот Скопје дел од нафтените резерви на државата за ЈСП
Владата вонредно расправаше поради недостигот на енергенси за обавување на јавниот сообраќај на територијата на Град Скопје, при што беше...
(Видео) Избегната тепачка во Собранието, Гаши го повика обезбедувањето
Во македонскиот парламент денеска избегната тепачка меѓу некои од пратениците. Инцидентот се случи меѓу лидерот на Левицата, Димитар Апасиев, и...
Црната листа на САД е многу динамична и отворена за додавање нови имиња, порача Агелер
Американската амбасадорка Анџела Агелер, денеска, одговарајќи на новинарско прашање во врска со црната листа на САД, рече дека таа е...
(Видео) СДСМ со решенија за кризата во Скопје: закон за финансиска поддршка на Градот и на ЈСП, субвенциии за гориво, вели Јанчева
„Како што најавивме, денес сме тука за да ги презентираме нашите конкретни предлози за надминување на кризата во која се...
ЈСП избрало неприфатлива понуда во набавката на „евродизелот“, утврдени неправилности во постапката, соопшти Бирото за јавни набавки
Постапката за јавна набавка на „евродизелот“ објавена од страна на договорниот орган ЈСП беше предмет на управна контрола во Бирото...
Славески свика итна вонредна седница на Советот на Скопје поради колапсот на јавниот превоз
Претседателот на Совет на Скопје Трајко Славески за денеска во 18 часот закажа итна вонредна седница на која треба да...
Колапс на јавниот превоз, скопјани се солидаризираат: „Застанете ако сте со автомобил, превезете некого“
Од синоќа, со оглед дека нема автобуси, на социјалните мрежи се споделуваат повици за оние што одат на работа со...
Ексминистер и двајца поранешни директори меѓу уапсените за уривањето на натстрешникот на Железничката станица во Нови Сад
Поради уривањето на натстрешникот на Железничката станица во Нови Сад, уапсени се 11 лица, соопшти Вишото јавно обвинителство во Нови...
(Видео) Русите ја нападнаа Украина со шест бомбардери „ту-95“ и „миг“, Днепар во пламен
Во денешниот руски ракетен напад е оштетена индустриска компанија во Днепар, а во градот избувнале пожари, изјави началникот на воената...
Ажурираната нуклеарна доктрина на Русија е лукав потег на Путин против Бајден и му оди во прилог на Доналд Трамп
Нуклеарните закани на Москва се прилично суптилна игра која директно не ѝ штети на Русија, туку му штети на актуелниот...
Северна Кореја и Русија потпишаа протокол за соработка
Северна Кореја и Русија потпишаа протокол за соработка по состаноците за трговија, економија, наука и технологија во Пјонгјанг, објави севернокорејскиот...
(Видео) Еруптира вулкан на Исланд
Вулкан во близина на главниот град на Исланд доцна синоќа еруптираше по десетти пат во последните три години, исфрлајќи големи...
(Видео) Заглавен сообраќајот во Скопје, автобуси нема, Брзата помош не можеше да се пробие на Бит Пазар
Скопје е парализирано попладнево. Автобусите не сообраќаат, а граѓани се жалат дека не успеваат да најдат ниту слободно такси поради...
Осудени велешаните кои силуваа 14-годишно девојче, највисоката казна е 5 години и 6 месеци затвор
Во Основниот кривичен суд денес беше објавена пресудата против тринаесетте лица од Велес кои беа обвинети за сексуално злоставување на...
Мицкоски за Шекеринска: Ѝ честитав за изборот за заменик-генерална секретарка на НАТО, за нас – националното единство е пред партиските интереси
„Не е тајна дека во минатото сме имале многу концептуални разлики кога станува збор за справувањето со актуелните проблеми, политиките,...
Со гордост ќе ја претставувам Северна Македонија на оваа висока меѓународна позиција, рече Шекеринска
Радмила Шекеринска, која беше назначена за втор човек на НАТО, односно заменик-генерална секретарка на алијансата, утрово се заблагодари за честитките...
Поднесени 20 претставки за загадениот воздух, Меџити вели дека гасификацијата е решение за урбаните средини
До народниот правобранител поднесени се 40 претставки од областа на животната средина, од кои 20-ина за квалитетот на воздухот, изјави...
