Македонија
Половина милијарда денари ќе чинат пет години необезбедените учебници по странски јазици за основните училишта
Јавната набавка, која треба да ја реализира Министерството за образование и наука за да обезбеди учебници по странски јазици за основните училишта, чини половина милијарда денари или 8,1 милиони евра. Четворица министри за образование не успеаја да ја реализираат набавката петта година по ред во основните училишта странски јазици се учат без учебници. Сегашната министерка за образование, Весна Јаневска, вината за ненабавените учебници посочи дека е во претходното раководство на Министерството, кое, поради неквалитет, ја поништило постапката за јавна набавка. Не можела за оваа учебна година да набави учебници по странски јазици оти сè уште траат жалбени постапки, но најави дека штом завршат жалбените постапки, тие ќе објават нов оглас за набавка на учебниците.
„За следната учебна година сите учебници по странски јазици ќе бидат обезбедени. Според процените, ќе биде потребен буџет од речиси 500 милиони денари“, велат од кабинетот на министерката Јаневска за „Макфакс“.
Од кабинетот не одговорија на прашањето зошто учебниците по странски јазици не може да се обезбедат за второто полугодие од оваа учебна година имајќи предвид дека доцнат петта учебна година по ред.

Вишиот просветен инспектор во пензија, Ѓорѓи Илиевски, кој четири децении го следи образовниот процес кај нас, вели дека не се сеќава оти некогаш учебници доцнеле како сега. Тој посочи дека одговорност за ненабавените учебници треба да се бара кај четворицата министри за образование, Арбр Адеми, Мила Царовска, Јетон Шаќири и сегашната Весна Јаневска, кои не си ја завршиле обврската и сите еднакво манипулирале со учениците, наставниците и со родителите постојано изјавувајќи дека учебниците ќе бидат набавени. Тој смета дека проблем за набавката е распределбата на тендерите.
„Ниедна реална причина не може да ја одложува набавката на учебници со години. Ако не бил квалитетен еден предложен учебник, можел да се замени со друг, иако искуството покажува дека еден учебник може да има отстапки, но не во целост. Оние делови што нема да поминат, доволно е да се вратат на преработка за да се приспособат на програмите од Бирото за развој на образованието и тоа не е процес што би траел седум, не пет години, како што сега вели министерката. Ова остава простор сериозно да се сомневаме дека тендерите и договорите кому да му се додели издавањето на учебниците се пречката што го кочи обезбедувањето учебници. Ниеден од овие министри не кажа јавно каков проблем има со учебниците по странски јазици“, вели инспекторот во пензија, Илиевски, кој смета дека прирачник за учениците и наставниците може да биде решение на проблемот додека се обезбедат учебниците.
Единствената тужба за необезбедени учебници е откажана
Единствен обид да се побара одговорност за необезбедените учебници беше оној на Комисијата за спречување и заштита од дискриминацијата од лани кога учебната година почна без да се обезбеди една третина од учебниците. Тогашната претседателка на Комисијата, Весна Бендевска, на посебна прес-конференција, кусо, по почетокот на учебната година, соопшти дека првпат во историјата ќе биде поднесена тужба против Министерството за образование и против тогашниот министер Јетон Шаќири затоа што недостигаа 34 отсто од учебниците, односно од вкупно 126 учебници, не беа обезбедени 43 учебници. За трето и за шесто одделение немаше ниеден учебник, а учебници недостигаа и за сите други одделенија. Комисијата извести дека размислува за тужбата, потоа дека ја подготвува тужбата, но не свика прес-конференција по одлуката да не поднесе тужба, која била донесена три месеци по најавата дека ќе тужи.

„Комисијата за спречување и заштита од дискриминација на 31. седница, одржана на 11.12.2023 година, донесе одлука за поништување на одлуката за поднесување тужба за заштита од дискриминација од јавен интерес против Министерството за образование за сторена дискриминација врз учениците во основното образование со необезбедување учебници. Ваквата одлука следува по утврдената фактичка состојба при собирање на доказите во подготовка на тужбата, која се разликува од фактичката состојба утврдена во моментот на донесување на одлуката за поведување на оваа постапка. Во согласност со податоците од МОН, Комисијата заклучи дека во меѓувреме се обезбедени учебници по сите наставни предмети за прво, четврто и за шесто одделение, кои беа земени како одделенија кои се понеповолно третирани во споредба со другите одделенија“, објаснија од Комисијата за „Макфакс“.
До Комисијата годинава не стигнале претставки за необезбедени учебници, а бидејќи учебниците за странски јазици ги нема за сите одделенија, Комисијата смета дека нема дискриминација.
„Доколку нема учебници по странски јазици за сите ученици, Комисијата не може да поведе постапка за заштита од дискриминација бидејќи повредата на правото е насочена кон сите ученици, а не кон одредени ученици врз основа на некоја нивна заштитна карактеристика. Оттука, ваквата повреда може да се третира како повреда на право од задолжително образование, но не претставува дискриминација во согласност со Законот за спречување и заштита од дискриминацијата“, велат од Комисијата и посочуваат дека проблемот може да го разгледуваат Државниот просветен инспекторат и Народниот правобранител.

Пензионираниот инспектор Илиевски, сепак, вели дека има дискриминација со необезбедените учебници по странски јазици.
„Сметам дека Комисијата треба подетаљно да навлезе во анализа на проблемот. Дискриминација има. Оние деца чии родители не може да платат курсеви за странски јазици се дискриминирани“, рече Илиевски.
Државниот просветен инспекторат не одговори на прашањата од „Макфакс“ за недостигот на учебници по странски јазици и за мерките што досега ги презеле.
Канцеларијата на Народниот правобранител, пак, годинава, исто како и Комисијата за спречување и заштита од дискриминација, нема претставки од граѓаните за учебниците по странски јазици.
„Со оглед на тоа што беше најавено дека ќе нема учебници по странски јазици, ги охрабрувам и учениците, и наставниците, и родителите, ако забележат проблем во образовниот процес по странски јазици, тоа да го пријават за да можеме да поведеме постапка“, вели Васка Бајрамовска-Мустафа, раководител на одделението за детски права во канцеларијата на Народниот правобранител.
Конкретен чекор, но не кај домашните, туку кај странските институции, ќе преземе пензионираниот инспектор Илиевски. Најави дека недостигот од учебници по странски јазици за сите одделенија, кој се провлекува со години, ќе го пријави во УНИЦЕФ.
Со овој текст „Макфакс“ се приклучува на иницијативата за зголемена транспарентност на институциите што Институтот за комуникациски студии ја спроведува во соработка со медиумите во рамките на проектот „Користи факти“, кој е поддржан од британската амбасада.

©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Општина Карпош: Сите училишта во општината имаат фотоволтаични системи
Општина Карпош ги опреми десетте основни училишта на своја територија, со фотоволтаични централи кои произведуваат електрична енергија за свои потреби, соопштија од таму.
„Локалната самоуправа ја реализираше оваа иницијатива, откако претходно ја реновираше и кровната конструкција на сите училишни установи. Во случајов, училиштата и детските градинки во Карпош се енергетски ефикасни објекти, со оглед на тоа што истите имаат поставено термичка изолација, прозорци со трослојно стакло, а некои од нив се загреваат на системи од обновливи извори на енергија.
Општина Карпош е првата локална самоуправа во Македонија која постави хибридни колектори на детската градинка „Мајски цвет“ во Тафталиџе 2, кои служат за производство на електрична енергија и топла вода. Поточно, овие колектори произведуваат струја со моќност од 3,2 kw, а преку искористување на сончевата енергија се произведуваат и 300 литри санитарна топла вода, која се користи за потребите на кујната на оваа детска установа“.
Според планираната динамика, како што најавуваат, Општината ќе ги опреми и останатите детски градинки, кои заедно со основните училишта ќе бидат енергетски ефикасни и финансиски одржливи институции.
Македонија
Како ќе живеат 5000 луѓе на простор предвиден за 1500 кај „Треска“, Белчева јавно го праша Герасимовски зошто не го спроведе конкурсот
Јана Белчева-Андреевска, досегашна советничка во Советот на Општина Центар, која на овие избори влезе во Советот на Скопје јавно го праша градоначалникот на Горан Герасимовски зошто не го спроведе конкурсот кој е одлука на Советот за уредување на земјиштето на просторот на поранешна „Треска“. Преку објава на социјалните мрежи Белчева – Андреевска праша и зошто ниту ниту Уставен суд, ниту Министерството за транспорт тогаш водено од СДСМ не се охрабри да го спаси градот од таква катастрофа.
Белчева – Андреевска потсети на вистината за планот за „Треска“.
„ 1. Планот кој се релизира на 30.000м2 не соодветствува со Генералниот план за градот ,па наместо 1500 жители на локацијата се овозможува да се населат повеке од 5000 жители.
2. При подготовка за градба се исечени 105 дрвја кои градби со подземни нивоа не можат да ги надоместат.
3. Градоначалникот потенцира дека не продава државно земиште, а за реализација на планот приватизирани се неколку илјади квадрати државно земјиште.
4. На местото каде по планот е предвидено јавно зеленило од 7.000м2 се наоѓаат објекти од 2000м2 корисна, но легализирана површина кои Општината треба да ги откупи за да го реализира единственото зеленило. 1200м2 од тие обекти се во соственост на инвеститорите на ‘Треска’ кои дополнително можат да се офајдат со дополнителни 960.000 евра. Обидот тоа да се избегне иницирано од ‘Шанса за Центар’ во актуелниот момент не беше подржано од градоначалникот.
5. Награденото решение на Конкурсот за ‘Треска’ го ревидираше планот согласно Генералниот план, со тоа го заштити јавниот интерес и ги отстрани добар дел од неговите недостатоци. Правото на градба на приватниот имот не им беше одземено на инвеститорите туку беше регулирано да се одвива според правилата на Урбанистичко планиранье.
За конкурсот не се залудно потрошени парите. Напротив. Конкурсот беше доказ дека ако се направи триаголник на соработка: политичари со визија и со примарна цел-јавниот интерес; ангажман на докажани стручни и професионални лица; и соработливи инвеститори флексибилни за договор и свесни за јавниот интерес, а не само алчни, е тогаш може да се менува развојот на просторот. Но укинувањето на конкурсот на ‘Треска’ еднострано и незаконски од градоначалникот е доказ како политичката моќ не се користи за одбрана на јавниот интерес“, објави Белчева – Андреевска и во прилог стави линк од обраќањето на архитектот Миодраг Радоњиќ, претседател на конкурсната комисија и актуелен претседател на Академијата на архитекти на Македонија кое е целосен демант на тврдењата на актуелниот градоначалник.
Македонија
ЈП „Паркинзи на Општина Центар“ со нови информативни табли и можност за плаќање со QR-код
Јавното претпријатие за јавни паркиралишта „Паркинзи на Општина Центар“- Скопје, денеска успешно реализираше поставување на нови информативни табли со современ дизајн и вграден QR-код кој овозможува едноставно и брзо плаќање на паркинг услугата со платежна картичка.
Во рамки на напорите за дигитализација и модернизација, претпријатието денес започнува со замена на сите информативни табли со нов, модерен дизајн, како и поставување дополнителни табли за подобра информираност и полесна ориентација на корисниците. Новите табли содржат јасно означени податоци за зоните, тарифите и начинот на плаќање, а QR-кодот овозможува директен пристап до безбеден систем за електронско плаќање, без потреба од најава, регистрација или испраќање SMS порака, соопштија од таму.
Со едно скенирање, корисниците можат брзо и удобно да ја извршат уплатата, што претставува чекор напред во модернизацијата на услугите за паркирање во oпштина Центар.
„Воведувањето на QR-код системот е дел од нашата стратегија за дигитализација и поедноставување на услугите за граѓаните. Со ова решение, секој возач може за неколку секунди да го плати паркирањето без апликации, без регистрации и без дополнителни чекори. Нашата цел е да обезбедиме модерно, ефикасно и кориснички ориентирано паркирање во oпштина Центар,“ изјави Душко Коцевски, директор на ЈП Паркинзи на Општина Центар.
Овој проект е дел од континуираните активности на ЈП ПОЦ за унапредување на јавните услуги, подобрување на искуството на корисниците и воведување на иновативни дигитални решенија во интерес на граѓаните и посетителите на општина Центар.

