Контакт

Македонија

Проф. д-р Тониќ-Рибарска: Концептот на намалување штети може да ги минимизира штетните ефекти од тутунот

Објавено пред

Неодамна беше презентиран мултидисциплинарниот проект „Социјален пристап и прифаќање на намалување на штети преку наука и истражување“ спроведен од Центарот за стратегиски истражувања „Ксенте Богоев“ при Македонската Академија на Науките и Уметностите. Проектот како дел од работната програма на МАНУ се спроведува во соработка со членови на Академијата во други центри и со останати научни институции од областа на предметот на истражување.

dobivaj vesti na viber

Главен заклучок од спроведениот проект е дека „Науката го препознава концептот на намалување на штетите при креирањето на политиките“, а неговото изведување е поттикнато од научните истражувања и сознанија кои го акцентираат пушењето цигари како еден од најзначајните ризик фактори за појава на хронични незаразни болести, влијаејќи на квантитетот и квалитетот на човековиот живот.

Проф. д-р Јасмина Тониќ Рибарска од Фармацевтскиот факултет во Скопје, се појави како еден од презентерите на овој проект. Таа се осврна на здравствените импликации од пушењето и релацијата помеѓу хемијата на тутунот и никотинот, истакнувајќи дека изнаоѓањето на алтернативни начини на задоволување на потребата од никотин, базирани на производи кои се карактеризираат со помала штетност во однос на цигарите е важна гранка од современата наука и технологија.

„ Бројни релевантни научни студии истакнуваат дека цигарите предизвикуваат извонредно сериозни здравствени проблеми, вклучувајќи кардиоваскуларни заболувања, хронична опструктивна белодробна болест, емфизем, рак на белите дробови, зголемена подложност на различни инфективни болести. Штетата што ја предизвикува пушењето на цигари е повеќеслојна и сложена. Изложувањето на штетни и потенцијално штетни хемикалии кои во најголема мера се создаваат при процесот на согорување на тутунот, е главната причина за развој на болести поврзани со пушењето“, посочи Тониќ Рибарска.

Според неа, концептот на ,,намалување на штетата” од користење на тутунот може да помогне во намалувањето на штетните ефекти од тутунот во согласност со активностите за промоција на јавното здравје. „Суштината на овој концепт е престанување со пушење како најдобра опција, но на останатите кои не можат да се откажат од оваа навика, им се дава сугестија за користење на помалку штетни производи кои го загреваат, а не го согоруваат тутунот“.

Од друга страна, Тониќ Рибарска смета дека тутунските производи со модифициран ризик се дизајнирани значително да го намалат или елиминираат ослободувањето на штетни материи, а истовремено колку што е можно повеќе да го зачуваат вкусот, сетилното искуство, профилот на испорака на никотин, како и ритуалните карактеристики на цигарите.

„Штетните здравствени ефекти од пушењето се примарно предизвикани од хроничната изложеност на токсични супстанции кои се формираат при согорувањето на тутунот, а не од самиот никотин. Иако никотинот не е без ризик и предизвикува зависност, сепак тој не е примарна причина за болестите поврзани со пушењето“, нагласи професорката.

Несогорливите производи од тутун, односно електрично загреаните тутунски производи претставуваат понова категорија производи, којашто се базира на иновативни технологии кои

континуирано се развиваат и подобруваат, а се развиени со цел да се намали ризикот поврзан со пушење цигари кај возрасни пушачи, кои немаат намера да се откажат од пушење.

„ Податоците од научните анализи укажуваат на намалена токсичност во аеросолот присутен кај оваа нова категорија на производи. Овие производи го загреваат тутунот на температури доста пониски од температурата која е потребна за да дојде до согорување, така што се генерира аеросол кој содржи никотин, но и значително пониски нивоа на штетни и потенцијално штетни хемикалии (HPHC) за разлика од чадот од цигарите“, истакна Тониќ Рибарска.

Според неа, за да се демонстрира дека целосното преминување на несогорливи тутунски производи ја намалува штетноста врз здравјето, потребно е да се направи споредба со ефектите од континуираното пушење, како и со ефектите кои ги има откажувањето од пушење.

„За добивање на дефинитивни одговори на прашањето дали овие производи го намалуваат ризикот од развој на болести, неопходни се долгорочни епидемиолошки студии, а доколку навистина го намалуваат, тоа намалување треба да може квантитативно да се определи. За таа цел, овие производи треба да бидат достапни на пазарот подолг временски период и треба да бидат користени од голем процент од пушачите. Со оглед на фактот дека станува збор за здравјето на корисниците на овие производи, неопходна е темелна карактеризација на сите хемиски ентитети генерирани од ваквите производи и евалуација на нивната потенцијална штетност“, заврши Проф. д-р Јасмина Тониќ Рибарска.

ПР

Македонија

Голем пожар кај Вардариште, жителите на делови од Ародром, Ново Лисиче и Гази Баба без струја

Објавено пред

Пожар кај Вардариште остави беа струја делови од неколку скопски општини.

dobivaj vesti na viber

Жителите преку социјалните мрежи со остри реакции и повици да се стави крај на таквата состојба.

Пишуваат дека веќе два до три часа надлежните не можат да се справат со пожарот, кој како што велат веќе се проширува.

„На 35 степени зачадени ни ја исклучија струјата. Ако отвориш прозор ќе се угушиш од чад“, реагираат засегнатите граѓани.

Регионалниот центар за управување со кризи- Скопје, известува дека Противпожарната бригада, од околу 12:00 часот во кругот на поранешната депонија Вардариште на поголема неутврдена површина, гаснат запалена сува трева и отпаден материјал.

Моментално во гаснењето учествуваат седум противпожарни возила и најмалку 20-тина пожарникари.

Поради опасноста од зафаќање на трафостаница и електрични водови, превентивно струјата е исклучена и поради тоа поголемиот дел од општината Аеродром е без електрична енергија, велат од ЦУК.

Прикажи повеќе...

Македонија

(Видео) Битиќи до Кочоска: Фирмите страдааат, кога ќе обезбедите поврат на ДДВ кон сите компании

Објавено пред

Пратеникот на СДСМ, Фатмир Битиќи, на денешната собраниска седница посветена на пратенички прашања упати прашање до министерката за финансии Гордана Димитриеска-Кочоска, а се однесуваше на доцнењето на повратот на ДДВ. Битиќи потенцираше дека одредени компании добиваат приоритет при поврат на ДДВ, додека други, кои исто така имаат еднакви законски права, се оставени да чекаат.

dobivaj vesti na viber

„Според информациите што пристигнуваат од различни делови на стопанството, повратот на ДДВ доцни меѓу 6 и 9 месеци. Дополнително, имам информации, кои за жал, веројатноста е голема дека се вистините со оглед на факт дека недостасува транспарентност во делот на извршувањето на законските буџетски обврски, а се однесуваат на тоа дека одредени компании добиваат приоритет при поврат на ДДВ, додека други, кои исто така имаат еднакви законски права, се оставени да чекаат. Кој ќе ја добие милоста или суровоста од Владата, како што сум информиран, се одлучува во партиски штабови. Се прават „приоритетни листи“ за поврат на ДДВ и останати финансиски обврски, односно компаниите се вреднуваат според политичката подобност“.

Според него, ликвидноста на фирмите не треба да биде прашање на политичка волја или партиска наклонетост, тоа е прашање на фер економска политика и на одговорност кон јавниот интерес.

Оцени дека секоја неплатена фактура, секој задоцнет поврат на ДДВ е потенцијален ризик за опстанок на илјадници претпријатија, за задржување на работните места, за стабилноста на платите на вработените.

„Не смееме да го занемариме и фактот дека, иако Владата ја најави поддршката за стопанството преку унгарскиот кредит како инструмент за свеж капитал, реализацијата досега е помалку од 50% – исплатени се само 125,8 милиони евра за осум месеци, што е помалку од акумулираниот долг на државата кон стопанството од над 150 милиони евра само по основ на задоцнет поврат на ДДВ и други неплатени, а доспеани обврски. Значи, кога зборуваме за поддршката на Владата кон стопанството, тогаш тоа е „во минус“ од 24,2 милиони евра, што најдобро зборува за длабоката неусогласеност помеѓу политичките најави и реалната состојба на бизнисот. Компаниите се оставени сами да се снаоѓаат, како што знаат и умеат за да опстојат и осигурат егзистенцијата на илјадници вработени“, додада Битиќи.

Упати прашање до надлежните: кога министерството за финансии ќе обезбеди поврат на ДДВ и на останати доспеани побарувања кон сите компании, без политички приоритети, и дали конечно ќе се стави крај на оваа практика со доцнење? Праша и колку должи државата по основ на доспеани, но неисплатени обврски кој стопанството.

Прикажи повеќе...

Македонија

(Видео) Спасовски: Не треба да правите политиканство, помошта за повредените и семејствата на загинатите во Кочани треба да биде најголем приоритет

Објавено пред

СДСМ на денешената собраниска седница побара Законот за Кочани да биде прва точка на дневен ред во Собранието

dobivaj vesti na viber

Пратеникот Оливер Сапасовски, истакна дека, оваа помош и поддршка за повредените и семејствата на загинатите треба да биде најголем приоритет во моментот.

-Сè друго што денеска го гласаме како итна постапка или по скратена постапка резултираше со незаконски решенија, особено оние закони со кои се менуваат, на пример, условите за директори и слично. Ништо не е позначајно од ова. Затоа предлагам овој закон да биде прва точка на дневниот ред на оваа седница. Дајте нешто да направиме заеднички, рече Спасовски.

Тој реагираше на односот на ВМРО-ДПМНЕ и подвлече дека од ова прашање не треба да се прави политика.

-Не треба да правите политика, ниту политиканство. Имаме предлог, го дадовме предлогот – предлогот да биде на гласање. Тоа е овозможено со Деловникот и немаше никаква, ниту политика, ниту политиканство. Ако мислите дека истите тие 107 милиони денари, собрани од граѓаните на Македонија преку сметката во Црвен Крст, ќе ги претставите дека владата ги има исплатено, не е така, јас ја прашав министерката, таа кажа дека досега се исплатени 11 милиони од буџетот, наместо одобрените 30 милиони, рече Спасовски.

Во однос на Комисијата за труд и социјална политика Спасовски рече дека власта досега користеше деловничка можност за да не се одржи Комисија и директно ги ставаше законите на дневен ред и ги повика таа пракса власта да ја примени и за Законот за настраданите во Кочани за да се донесе што поскоро.

-Има една деловничка можност, којашто ја користи често претседателот,да не се одржи Комисијата, туку да го ставите директно на дневен ред. Да не ја лажете македонската јавност сега. Или, втората можност, којашто исто така ја правите, претседателот на Комисијата да задолжи еден пратеник од ВМРО-ДПМНЕ, како што ја задолжи колешката Ласкоска минатиот пат, и ќе дојдете на Комисија и ќе речете: „За ова сум задолжен, само законот за Кочани да го гласаме, другото не дозволуваме да се помине. Така што опциите се тие коишто вие си ги направивте пракса. Јас само предлагам по таа пракса да се постапи и за Законот за настраданите во Кочани, рече пратеникот на СДСМ, Оливер Спасовски.

Прикажи повеќе...

Најново

Македонија26 минути

Голем пожар кај Вардариште, жителите на делови од Ародром, Ново Лисиче и Гази Баба без струја

Пожар кај Вардариште остави беа струја делови од неколку скопски општини. Жителите преку социјалните мрежи со остри реакции и повици...

Свет1 час

(Фото) „Боингот“ се урна врз мотел за доктори, делови од авионот останаа во зградата

Патничкиот авион Боинг 787-8 Дримлајнер, управуван од „Ер Индија“, кој полета од Ахмедабад до Лондон утрово, се урна неколку минути...

Свет3 часа

(Видео) Луѓето трчаат да ги спасат преживеаните: детали по падот на авионот во Индија

Авион на Ер Индија со 232 патници и 10 членови на екипажот се урна во Ахмедабад, Гуџарат, како што потврди...

Македонија3 часа

Игуменот Георгиј избран за нов митрополит на Дебарско – кичевската епархија

Игуменот Георгиј (Ѓорѓевски) е избран за нов духовен водач на Дебарско-кичевската епархија Тој е назначен на местото на упокоениот митрополит...

Македонија3 часа

Бројот на гости и ноќевања расте со историски 20% во однос на лани, целта ни е да стигнеме до четири милиони ноќевања, вели Мицкоски

Премиерот Христијан Мицкоски утрово при посетата на Машинскиот факултет историски успех го нарече зголемениот број регистрирани ноќевања и туристи во...

Македонија4 часа

Картел во фармацевтскиот бизнис – две веледрогерии го оштетиле буџетот за 1,1 милион евра

Вишиот управен суд со пресуда го потврди решението на Комисијата за заштита на конкуренцијата со кое утврди дека две големи...

Македонија4 часа

Трајко Славески со платa од 3.000 евра им порачува на граѓаните да работат по три работи, тоа е лицемерие на човек кој цел живот е во фотелји, велат од СДСМ

Новиот гувернер на Народната банка, Трајко Славески, според СДСМ, уште на почетокот го покажал својот вистински лик, надмен, без допир...

Македонија6 часа

Филипче со денови молчи за бугарската фирма, Обвинителството да поведе постапка, бара ВМРО-ДПМНЕ

Филипче со денови молчи за бугарската фирма Пауер Ај 8, која е во негова 100% сопственост, а ја основал на...

Свет6 часа

Германскиот министер за одбрана: Правиме сè што можеме за да ѝ помогнеме на Украина да се одбрани

Германскиот министер за одбрана, Борис Писториус, пристигна во Киев за да разговара за воената поддршка за Украина во нејзината војна...

Македонија6 часа

За три дена, 109 повредени од Кочани доставиле барања и предлози на телефонската линија на Владата

109 граѓани за три дена од пуштање на телефонската линија за повредените лица и нивните семејства, која е во директна...

Свет18 часа

Вучиќ е единствениот кој не ја потпиша декларацијата за поддршка на Украина

Претседателот на Србија, Александар Вучиќ, ги опиша денешните состаноци во Одеса на самитот „Украина-Југоисточна Европа“ како многу успешни, но тој...

Македонија19 часа

Меџити во Украина: Силно ја осудуваме руската агресија и бараме итно запирање на војната

Првиот вицепремиер и министер за животна средина и просторно планирање на Република Северна Македонија, Изет Меџити, денес учествуваше на Самитот...

Топ20 часа

Битолчанка сакала да ги убие своите баба и дедо, ги избодела со нож

Полицијата приведе жена од Битола која со нож ги избодела своите баба и дедо. „По овластување на јавен обвинител од...

Економија22 часа

Паушалите во сметките за струја ќе станат минато, Министерството за енергетика почна серија брифинзи за новиот закон

До 2031 година 80 отсто од граѓаните треба да имаат смарт броила, а првите веќе се очекува да бидат инсталирани...

Македонија1 ден

Македонската дипломатија нема да биде ничија партиска сопственост, одговори МНР по прозивките од СДСМ

Македонската дипломатија не е, и нема да биде ничија партиска сопственост. По години на политичка злоупотреба, ја враќаме дипломатијата на...

Македонија1 ден

Побаран доживотен затвор за убијците на Вања и Панче: Двете дела се убиства на свиреп начин за кои е предвидена најтешка казна

Обвинителките Ана Стојковиќ-Димитровска и Жаклина Крстевска во завршните зборови на денешното судење за убиствата на 14-годишната Вања Ѓорчевска и 74-годишниот...

Македонија1 ден

(Видео) Обвинителството да отвори постапка за криминалниот круг Филипче – Заев – Зобек мининг, бара Петрушевски

Фрапирани сме од молкот во СДС и кај Венко Филипче, за неговата фирма во Бугарија, џипот купен од фирма која...

Македонија1 ден

(Видео) Костова: Тотален дебакл на Мицкоски во економијата, инфлацијата го изеде семејниот буџет

Се случува тотален дебакл на економски план, економската политика на владата на Мицкоски и ВМРО-ДПМНЕ е целосно промашена. Последните податоци...

Македонија1 ден

За прв пат после шест години, учениците во основните училишта ќе имаат учебници по сите странски јазици, вели Јаневска

„Наместо училиштата да им делат парталави и неупотребливи учебници на учениците, треба да ги пријават во електронскиот систем на Министерството...

Македонија1 ден

Арсовска: Аценце, те чекам на ТВ дуел

Градоначалничката на Град Скопје, Данела Арсовска преку социјалните мрежи го повика градоначалникот на Ѓорче Петров на ТВ дуел. „Во меѓувреме...