Контакт

Македонија

Ретрауматизацијата на преживеаните од родово базирано и семејно насилство со сајбер говорот на омраза

Објавено пред

Моника Тасевска, активистка за човекови права е жена која преживеала семејно насилство. Дел од коментарите на социјалните мрежи, каде таа го споделила своето искуство, биле со осуда.

dobivaj vesti na viber

„Осетив потреба да го опишам [искуството] на мојот Фб профил каде што често сум ‘гласна’ и зборувам ‘гласно’ за проблемите во нашата држава, па покрај коментарите за поддршка од познаници и блиски добив и коментари со осуда, навреди од типот ‘сама сум го барала’. И тоа, најчесто таквите коментари доаѓаат од лица кои воошто не ме ни познаваат. Многумина кои ме осудија дури не ми се ни во листа на пријатели туку се лица кои потајно ме следат и на секоја моја таква или слична објава се тука да ги поддржуваат престапниците, а виктимизират жртвите“, вели Моника. Како што вели таа случајот бил проследен и со непрофесионално постапување на припадници на МВР.

„Дури добив и коментар од полицаец. Најпрво коментираше со навреди, па после и со закани, и сето само за тоа што на мојот профил опишав што доживеав, а тоа што го доживеав не беше ни малку наивно со оглед на тоа што завршив во болница со траен инвалидитет и трајни последици како резултат на насилството“, вели Тасевска.

Тасевска е гласна во однос на политиките што спречуваат и заштитуваат од родово-базирано и семејно насилство, често ги следи објавите и коментарите на социјалните мрежи и тврди дека говорот на омраза и виктимизирањето на жртвите предничат во коментарите.

„Најчесто тоа се случува од мажи, но не се исклучок и жените. Пред некој ден имаше објава за нападната жена во казино и за нашето општество. Според коментарите беше важно што бара жена во казино. Насилството беше занемарено како ништо важно. И баш прашав: ‘А истата жена, со истиот карактер, начин на живот и облека ако беше нападната во верски храм, дали тогаш ќе се солидализиравте со неа?’ Нормално, репликите беа повторно со говор на омраза и виктимизирањето на жртвите на семејно насилство, па и со лични навреди кон мене“, завршува Тасевска.

Незадоволително ниво на казнивост на говор на омраза од страна на органите на прогонот

Порталите и социјалните мрежи се преплавени со негативни коментари за жртвите и говорот на омраза на Интернет го поткопува чувството на сигурност кај корисниците.

Наташа Петковска, правна советничка во Хелсиншкиот комитет за човекови права вели дека двојна виктимизација на жртвите на родово базирано насилство и говорот на омраза е комплексна појава поради лесниот и масовен пристап кон социјалните мрежи. Според неа самите медиуми имаат свои профили на социјалните мрежи и иако тие самите многу ретко користат говор на омраза, коментарите на нивните читатели често шират говор на омраза.

„Тоа е причината за препораката до медиумите и од Комисијата за спречување и заштита од дискриминација и од Советот за етика на медиумите, профилите на социјалните мрежи да бидат исчистени од говор на омраза, односно да се бришат таквите коментари“, вели Петковска и додава:

„Второ и можеби поважно решение кое може да донесе резултати е надлежните институции да постапуваат по претставките и на тој начин поефикасно да се справуват со овие појави“. Петковска потсетува дека сѐ уште нема задоволително ниво на казнивост од страна на органите на прогонот.

На нашето прашање како да се заштитат жртвите на семејно насилство од говор на омраза преку социјалните мрежи, Тасевска, пак,вели дека тие треба треба да се охрабрат и да ги пријавуваат овие случаи.

„Само така на поголем број луѓе ќе им стане јасно дека се работи за кривични дела. Хелсиншкиот комитет е целосно отворен да им помогне на овие жртви со бесплатни правни совети и другите алатки што ни се на располагање“, посочува правната советничка во Хелсиншкиот комитет за човекови права

Хелсиншкиот комитет има посебна платформа за мапирање и следење на говорот на омраза во јавниот простор и медиумите. Оттаму велат дека говорот на омраза годинава е во пораст, а според бројот на регистрирани случаи на прво место се примерите врз основа на етничка припадност, а на второ место е говорот на омраза врз основа на сексуалната ориентација. Според податоците на Хелсиншкиот комитет за човекови права кој ги регистирира случаите на говор на омраза и вознемирувачки говор, преку платформата www.govornaomraza.mk во периодот од почетокот на 2023 година до денеска, имало 1395 случаи на говор на омраза регистрирани на платформата, 769 врз основа на етничка припадност, 320 поради сексуална ориентација и родов идентитет, 288 по национална припадност, 228 по основ на политичка припадност, 103 по основ на род и пол, итн.

Говор на омраза може да се документира и на оналајн формуларот на веб-страницата на невладината организација Коалиција МАРГИНИ.

ЛГБТИ посебно таргетирани со говор на омраза на социјалните мрежи

Мартин Тасевски, правен советник и адвокат во Скопскиот Квир Центар вели дека ЛГБТИ луѓето трпат насилство поради нивната сексуална ориентација или родов идентитет, но, најчесто не го пријавуваат случајот во ниту една институција заради недовербата во системот.

„Кога разговараме за ЛГБТИ како жртви, секогаш мора да имаат комуникација со органите на прогонот како Министерството за внатрешни работи и Обвинителството. За жал, невладините организации кои се бават со прашања од интерес за ЛГБТИ луѓето во Македонија, но и праксата на институциите, покажува дека МВР и Обвинителството, не обезбедуваат доволна заштита на правата и слободите на ЛГБТИ луѓето. Правните механизми ги користат најчесто преку нас, невладините здруженија да им помогнат кога е во прашање насилството дали преку социјалните мрежи или кога е во прашање во домот“, вели Тасевски.

„Говорот на омраза особено е присутен кога се одржува ‘Skopje Pride Weekend’ или ‘Парадата на гордоста’, а стереотипите и предрасудите имаат големо влијание за појава на дискриминација и говор на омраза. Тасевски вели дека и по четири успешни паради на гордоста, ЛГБТИ заедницата во Македонија чувствува страв.

„Заканите секогаш ги има, за време на ‘Прајдот’, после ‘Прајдот’, најчесто ги има на социјалните мрежи, главно, за различни теми, но, најчесто и за политички цели. Граѓаните многу често знаат ЛГБТИ прашањата да ги злоупотребуваат во коментарите и статусите на Фејсбук, кога се во прашање некакви си избори, дали локални, парламентарни, претседателски, особено во објавите на страниците на онлајн порталите. Говорот на омраза на Интернет е зголемен во последните години, а овој говор кој се практикува на социјалните мрежи е со една порака, а тоа е да се чуствуваат засрамено ЛГБТИ луѓето, чувството дека мора да се кријат по плакарите дома, чувството дека не се безбедни овие лица и ако побараат инклузија, права, бракови и сл. дека ќе бидат истепани и уште полошо. За жал, исто така, педофилијата злонамерниците сакаат да ја поврзат со ЛГБТИ заедницата, како начин за да ги дискредитираат и да ја намалат легитимноста на борбата за правата на ЛГБТИ лицата“, посочува Тасевски.

Според него, сето ова е форма на дискриминација и стереотипирање кои треба да биде категорично осудено, а педофилијата е кривично дело и е категорички осудено од сите сериозни држави, заедници и законодавства и не е правилно и не е етички да се поврзува педофилијата со ЛГБТИ заедницата или со било која друга заедница или група.

„Нападите со пристрасна мотивација на социјалните мрежи, се префрлаат и на улиците, како криминал со дискриминаторски мотив или едноставно кажано како дела од омраза. Моето скромно размислување е дека нема да има подобрување во иднина, ако, органите на прогонот, МВР и Обвинителството не почнат со соодветни обуки или сензибилизација на вработените за прашања поврзани со ЛГБТИ заедницата со цел спречување на виктимизација на жртвите на насилство и говор на омраза на Интернет“, истакнува Тасевски и додава:

„Мојата борба во иднина би била, Јавното обвинителство на Македонија да назначи и обучи Обвинители низ Основните јавни обвинителства низ државава, кои ќе соработуваат со невладиниот сектор по прашања поврзани за правата и слободите на Интернет, но, најважно, заштита на жртвите од говор на омраза, но и санкција за сторителите.“

Во анализата на сексуалните малцинства, родот и мидиумите и медиумското покривање на темите поврзани со ЛГБТИ заедницата и родово заснованото насилство во изработка на Ирена Цветковиќ, Мања Величковска и Елена Гаговска се вели дека медиумите имаат главна улога во создавањето на моралната паника, дури и кога не учествуваат активно и механички ги презентираат фактите, соопштенијата, реакциите, честопати целосно преземајќи ги објавите и коментарите од јавните профили на социјалните мрежи.

„Дури и кога релевантните написи се временски дистанцирани и се среќаваат во различни медиуми, штом ќе влезат во медиумскиот дискурс, тие неизбежно учествуваат во пишувањето на приказната која ја портретира заканата и стануваат дел од моралната паника. Сите текстови, надополнувајќи се, ја предизвикуваат т.н. „спирала на преувеличување на ‘девијантното’ и имаат ефект на снежна топка која прераснува во лавина“ . Тоа во пракса резултира со „медиумски хајп“, или зголемување на бројот на медиумски известувања за заканувачкото однесување“, се додава во анализата.

Во Република Северна Македонија веќе се познати случаите ,,Јавна соба,” ,,Јавна соба 2,” и „Ромска, „Јавна соба” каде што фотографии на млади девојки и млади жени, дел од нив малолетни, беа споделувани во групи на социјалната мрежа Телеграм.
„Покрај експлицитни фотографии, се споделуваа и видеоснимки и лични податоци. Групите броеле од 7000-10.000 членови, исклучиво машки. Овие случаи претставуваат типичен пример на родово базирано насилство извршено со злоупотреба на технологијата“, пишува во родово базирата анализа за онлајн – врсничко насилство (сајбер-булинг) од Даниела Антоновска.
Во студијата се додава дека родово базираниот говор на омраза е препознаен кај Законот за спречување и заштита од дискриминација како и кај Комисијата за спречување и заштита од дискриминација. Загрозувањето на безбедноста или испраќањето закани преку информатичка технологија и дигитални уреди може да се пријави во Одделението за компјутерски криминал и дигитална форензика при МВР, кое е единственото што има пристап до механизмите за собирање докази во онлајн-просторот.

Неодамна, на маж од Демир Капија му е изречена условна осуда, казна затвор во траење од една година, бидејќи на социјалната мрежа Фејсбук, под медиумска содржина напишал два коментари со вознемирувачки говор на омраза кон ЛГБТИ+ заедницата, со кои повикувал на насилство кон оваа маргинализирана група. Ова е прва осудителна пресуда во Македонија за говор на омраза врз основа на сексуална ориентација и изречена е условна казна атвор од една година, која нема да се изврши доколку обвинетиот во рок од една година по правосилноста на пресудата не стори друго кривично дело.

Македонија

Претежно сончево и многу топло, максималната температура до 42 степени

Објавено пред

Времето денеска ќе биде претежно сончево и многу топло. Ќе дува слаб до умерен ветер од променлив правец.

dobivaj vesti na viber

Минималната температура ќе биде во интервал од 13 до 22, а максималната ќе достигне од 36 до 42 степена.

Во Скопје, сончево и многу топло со слаб до умерен ветер од северозападен правец. Минималната температура ќе се спушти до 21, а максималната ќе достигне до 41 степен.

Времето во наредните денови

Во петок и во сабота ќе се задржи сончево и многу топло време со мала до умерена локална облачност и со температура која наместа ќе достигне и 43°C. Во недела ќе има локална појава на нестабилност со пороен дожд и грмежи, а температурата ќе биде во опаѓање.

Прикажи повеќе...

Македонија

Нема подолги задржувања за влез и излез од државата

Објавено пред

Сообраќајот на државните патишта се одвива непречено, по суви коловози, извести АМСМ.

dobivaj vesti na viber

Денеска во временски период од 09:00 до 14:00 часот поради обезбедување на велосипедска трка, сообраќајот од центар на град Куманово по улицата 3-та МУБ, обиколница за Свети Николе, магистрален пат Куманово – Крива Паланка и по регионален пат Куманово граничен премин Пелинце до Меморијален центар АСНОМ во село Пелинце ќе биде во прекин.

Интензитетот на сообраќај на патните правци надвор од градските средини е зголемен. На граничните премини од македонска страна, нема подолги задржувања за влез и излез од државата.

Прикажи повеќе...

Македонија

(Видео) Акција во мотел во Тетово: Приведено лице за проституција, повреден е полицаец

Објавено пред

Полициски службеници од СВР Тетово спречија трагичен крај на млада девојка и истовремено приведеа маж под сомнение за посредување во проституција.

dobivaj vesti na viber

Интервенцијата се случила околу 14:35 часот, по пријава од лице со иницијали Л.К., кое пријавило недоразбирање со женско лице кое не сакало да го напушти мотелот. Кога полицијата пристигнала на терен, било утврдено дека девојката стоела на работ од прозорецот во собата, заканувајќи се дека ќе скокне или ќе се повреди.

По наредба на јавен обвинител, полицајците ја отвориле вратата со сила и успеале да ја спречат девојката во нејзината намера. Таа веднаш била пренесена во Клиничката болница во Тетово за лекарска помош.

Во акцијата, еден полициски службеник се здобил со полесни повреди.

Полицијата во меѓувреме го лишила од слобода Л.К. под сомнение за посредување во проституција. По целосно документирање на случајот, ќе следуваат соодветни поднесоци.

Прикажи повеќе...

Најново

Македонија8 минути

Претежно сончево и многу топло, максималната температура до 42 степени

Времето денеска ќе биде претежно сончево и многу топло. Ќе дува слаб до умерен ветер од променлив правец. Минималната температура...

Свет10 часа

Русија и Украина почнаа мировни преговори во Истанбул – Кремљ: Ќе бидат тешки

Русија и Украина денеска ја почнаа третата рунда директни мировни преговори во Истанбул, јавува руската новинска агенција ТАСС. Делегациите на...

Македонија11 часа

(Видео) Акција во мотел во Тетово: Приведено лице за проституција, повреден е полицаец

Полициски службеници од СВР Тетово спречија трагичен крај на млада девојка и истовремено приведеа маж под сомнение за посредување во...

Македонија12 часа

Ангелов ги замоли газдите на викендички да се заштитат од пожари: Со мотокултиватор или трактор нека изораат мек појас околу дворовите

Директорот на Дирекцијата за заштита и спасување, Стојанче Ангелов, апелира сопствениците на викендички и куќи надвор од градските средини да...

Македонија13 часа

Околу 500 невработени се пријавиле да гаснат пожари за 24.000 денари месечно, огласот истекува денес

Денес истекува огласот за владината мерка за справување со пожарите на кој се бараат 400 невработени за помош при гаснењето...

Македонија13 часа

Грција ја повтори поддршката за ЕУ интеграцијата, со порака за почитување на Преспанскиот договор

Поддршката од Грција за европскиот пат на Северна Македонија останува силна, но придружена со порака за целосна имплементација на Преспанскиот...

Македонија14 часа

Гаши имал интестинална опструкција на тенкото црево, неговата состојба е стабилна, соопшти МЗ

Министерството за здравство информира дека претседателот на Собранието, Африм Гаши е во стабилна здравствена состојба. Тој околу полноќ бил хоспитализиран...

Македонија16 часа

(Видео) Талески: Одбиени сите амандмани на СДСМ, пратениците на ВМРО-ДПМНЕ заложници на Тошковски

На денешната седница на собраниската комисија, пратениците на ВМРО-ДПМНЕ ги одбија сите амандмани поднесени од страна на СДСМ на измените...

Македонија17 часа

Претседателот на Советот за надзор на ревизијата од државни пари плаќал хотели, ресторани и патувања во странство

Основното јавно обвинителство за гонење организиран криминал и корупција поднесе обвинителен предлог против едно лице, на кое му се става...

Топ17 часа

Уапсен 71-годишен маж, предизвикал два пожара во Демиркаписко

Полицијата уапси 71-годишен маж кој предизвикал пожари во Демиркаписко. Според информациите на МВР, вчера во 18 часот полициски службеници го...

Македонија20 часа

„Компании за техника наводно нудат модерни телефони преку внатрешна програма поради оштетена амбалажа, ова е лажна објава“, МВР предупредува за измама на социјалните мрежи

Министерството за внатрешни работи ги информира граѓаните дека во последните денови актуелна е лажна објава на социјалните мрежи во која...

Македонија22 часа

(Фото) Пронајдени автомобилски гуми, картон и суви гранки подготвени за палење: спречен уште еден обид за подметнување шумски пожар

Вчера попладне под Царев Врв на Осоговските Планини, на 2000 метри надморска височина, во месноста наречена Алтн врв, место на...

Европа23 часа

Рускиот парламент усвои закон со кој се казнуваат корисниците за пребарувања на интернет

Русија сè повеќе го ограничува слободниот пристап до интернет, а медиумскиот регулатор „Роскомнадзор“ неодамна го блокира пристапот до 56.000 веб-страници,...

Свет23 часа

Трамп го објави трговскиот договор со Јапонија: ќе инвестира 550 милијарди долари

Американскиот претседател Доналд Трамп објави постигнување трговски договор со Јапонија, според кој, според него, Јапонија ќе инвестира 550 милијарди долари...

Европа24 часа

(Видео) Француски воен авион се урна во Украина, објавена снимка

Украинските воздухопловни сили во вторникот објавија дека француски борбен авион Мираж-2000 се урна во регионот Волин, објави Анадолија. „Вечерта на...

Свет1 ден

Трамп се сретна со Безос во Белата куќа, разговараа повеќе од еден час

Американскиот претседател Доналд Трамп се сретна со основачот на Амазон, Џеф Безос, во Белата куќа минатата недела, дознава Си-ен-би-си. Средбата...

Македонија1 ден

Метеж на границите: се чека до 40 минути на Табановце за влез и на Богородица за излез од државата

Сообраќајот на државните патишта се одвива по суви коловози. Денеска, во временски период од 08:00 – 17:00 часот поради обезбедување...

Македонија2 дена

Работа од далечина, ослободување за ранливите категории на граѓани: власта со препораки за работодавачите поради топлотниот бран

Министерството за здравство информира дека согласно најновата прогноза од Управата за хидрометеоролошки работи (УХМР), топлотниот бран со температури над 40°C...

Македонија2 дена

13 обвинети признаа вина за случајот со измамите со инвалидските пензии и туѓата нега – пресудена затворска казна

Тринаесет обвинети во предметот „Синдром“ склучија спогодби со Обвинителството и врз основа на тоа Основниот кривичен суд Скопје изрече пресуди, при...

Економија2 дена

Линеарното покачување на пензиите од 1.000 денари ќе стигне во Собранието пред да се распишат изборите, вели Мицкоски

Владата, на денешната седница, ќе го разгледа предлог-законот со кој пензиите, место процентуално, наесен и следната пролет ќе се покачат...