Македонија
Сојузот на средношколците: Барањето за укинување еден интерен испит не е во интерес на средношколците
Сојузот на средношколците, денеска, во 11 часот, ќе одржи вонредна седница на генералното собрание, чија единствена точка на дневниот ред ќе биде државната матура.
Пред да ги претстави своите барања, Сојузот чувствува обврска да објасни зошто барањето да се укине еден интерен испит е спротивно на интересите на средношколците. Накратко, интерните испити се полесни од екстерните, а нивното укинување ќе им ја намали можноста на нашите матуранти да се запишат на универзитетски студии, велат од Сојузот на средношколците.
Како резултат на преговорите што Сојузот ги имаше со Владата во 2021 година, државната матура моментно се состои од два екстерни испита (мајчин јазик; странски јазик/математика) и два интерни испита (по избор на ученикот). Доколку се укине еден интерен испит, можноста да се запишат на факултет огромното мнозинство средношколци – околу 80 отсто според анализа на Институтот за комуникациски студии – ќе биде сериозно намалена и нарушена. Едноставно, факултетите нема да може да ги бодираат кандидатите чии испити би содржеле само македонски јазик и литература, англиски јазик или математика и уште еден изборен предмет. Ова особено важи за учениците што планираат да студираат во странство, посочуваат од таму.
Анализата на Сојузот, како што додаваат, покажува дека укинувањето еден интерен испит ќе им наштети на нашите ученици кои аплицираат за студии во странство бидејќи нема да имаат доволен опсег на предмети. „На пример, медицинските факултети во Велика Британија бараат од секој кандидат да приложи најмалку испит по биологија и хемија, а испитот по англиски јазик им служи на странските кандидати да докажат дека го познаваат јазикот. Бидејќи испитот по мајчин јазик не е прифатен на странските факултети, нашите матуранти ќе бидат ставени во подредена положба. А нивниот број не е мал.
Според Државниот завод за статистика, има околу 17 илјади матуранти во Република Северна Македонија. Според ИКС, само во Словенија се запишуваат над 1.300. Овој број не ги вклучува македонските студенти од прва година на приватните универзитети во Словенија, што значи дека, најверојатно, бројот е поголем. Според Фондот за здравствено осигурување, секоја година имаме дополнителни 300-400 матуранти што студираат во уште 17 други земји од Европската Унија, Западен Балкан и Турција. Само оваа година државата стипендира 37 матуранти, т.е. бруцоши што студираат на првите сто универзитети од Шангајската листа. Земајќи ги предвид и студентите што студираат во САД и Велика Британија без државната стипендија, Сојузот со сигурност тврди дека секоја година има над 1.700 матуранти што студираат во странство, а проценува дека бројот може да достигне и 2 илјади, т.е. околу 12 отсто од вкупниот број матуранти“, се додава во пишаната информација од Сојузот.
Оценуваат дека укинувањето еден интерен испит ќе им ги уништи трудот, амбициите и сонот на овие средношколци, а со сличен проблем може да се соочат и матурантите што ќе студираат на домашните универзитети ако и тие решат да бидат построги при уписот имајќи на ум дека факултетите се автономни институции.
Додаваат дека нелогично е барањето да се укине еден интерен испит поради фактот дека интерните испити се полесни за учениците во споредба со екстерните. Просечната оценка на интерните испити е значително повисока од просечната оценка на екстерните испити. Младинските амбасадори на Сојузот оваа недела контактираа со своите училишта и побараа статистички информации за успехот на интерните испити.
„Од досегашните наоди утврдивме дека на повеќето интерни испити 99 % од оценките се 5 (петка) и 4 (четворка), односно двете највисоки. Исто така, нашата анализа покажа дека неретко се случува просечната оценка на дадени интерни испити да биде 5.00. Оттука, Сојузот не разбира како укинувањето на еден интерен испит е во интерес на средношколците имајќи предвид дека успехот на средношколците е значително повисок на овие испити, што значи дека тие носат повеќе поени при уписот на факултет.
Честите соопштенија на групите што ги организираат протестите неделава покажаа дека лицата што стојат зад нив не ја познаваат државната матура баш најдобро. На пример, беше побарано МОН да објави кој испитен материјал е скратен, а таа информација уште од минатиот месец е јавно достапна на веб-страницата за државната матура (matura.gov.mk). Зачудува барањето МОН да објави кој материјал е скратен, кога всушност Државниот испитен центар е надлежната институција за ова прашање“, велат од Сојузот на средношколците.
Од овие причини Сојузот на средношколците смета дека е прилично лесно на јавноста да ѝ се пласираат непромислени и популистички барања и мерки, кои не се базирани на факти, статистики и докази. Борбата за квалитетно образование е навистина тешка и оттука ја прашуваме јавноста каде беа овие групи кога Сојузот секојдневно реагира на дојавите за бомби и бараше нивно итно решавање?
„Ние јавно кажавме дека за оваа генерација сите четири наставни години беа нарушени. Токму затоа нашето генерално собрание ќе донесе неколку конкретни барања, кои истовремено ќе бидат во интерес на сите средношколци и ќе го приспособат и олеснат полагањето на државната матура. Овие барања ќе бидат јавно објавени штом собранието ги усвои“, потенцираат од Сојузот на средношколците.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
42,32 отсто од граѓаните гласале на претседателските избори до 17 часот, соопшти ДИК
До 17 часот до ДИК биле пристигнати податоци за излезност на гласачите за претседателските избори од 2.040 избирачки места, од вкупно запишани 1.069. 029 гласачи.
На овие избирачки места гласале 452.412 гласачи односно 42,32 отсто.
Најголемата излезност за претседателските избори според ДИК, има во Новаци со 66,47 проценти, а најмала излезност има во Липково со 6,48 проценти.
Споредено со вториот круг на претседателските избори во 2019 година, има зголемување на излезноста од 7,19 проценти, рече претседателот на ДИК, Александар Даштевски.
Споредено со првиот круг на претседателските избори 2024 година има зголемување од 0,01 процент, додаде тој.
До 17 часот, појасни Даштевски, пристигнати се податоци за излезност на гласачите за парламентарните избори од 1920 избирачки места. Од вкупно запишани 1.003. 459 гласачи на овие избирачки места гласале 470. 950 односно 46.93 проценти.
Најголемата излезност за парламентарните избори има во Кривогаштани 79.73%, најмала има во Маврово-Ростуше со 22.93 проценти.
Излоезноста по изборни единици за парламентарните избори е следна: ИЕ 1-53.22%; ИЕ 2-41.83%; ИЕ 3-51.49; ИЕ 4-48.49; ИЕ 5-47.45%; ИЕ 6- 34.71%.
До 17 часот до ДИК се доставени вкупно 450 приговори за заштита на лично избирачко право. Од нив 228 приговори се усвоени, кажа Даштевски.
22 приговори биле отфрлени како неуредни а 67 приговори биле одбиени.
Македонија
ДИК за одѕивот до 15 часот: за претседателски избори гласале 33.73 отсто а за парламентарни 37.44 отсто од гласачите
До 15 часот како што информра ДИК биле пристигнати податоци за излезеност на гласачите за Претседателските избори од 2271 избирачки места.
Од вкупно запишани 1.172.912 гласачи на овие избирачки места, гласале 395.576 односно 33.73 %. Најголема излезеност во моментов, за Претседателските избори има во Новаци, со 52.32 %. Најмалата излезеност за претседателските избори е во Липково, со 3.60 %.
„Споредбено со вториот куг од Претседателските избори во 2019 година имаме зголемување на излезеноста од 3.39% на овие избори. Додека споредбено со првиот круг од Претседателските избори 2024 имаме намалување од 0.84%.
До 15 часот пристигнати се податоци за излезеност на гласачите за Парламентарните избори од 2136 избирачки места. Од вкупно запишани 1.113.441 гласачи на овие избирачки места, гласале 416.915 односно 37.44%.
Најголема излезеност во моментов, за парламентарните избори има во Крива Паланка, со 58.18 %. Најмалата излезеност за парламентарните избори е во Центар Жупа, со 13.74 %“, информира комисијата.
Споредбено со Парламентарните избори во 2020 година, на овие избори има зголемување на излезеноста од 5.66 % .
Излезеноста по изборни единици за парламентарните избори е следна: Изборна единица 1- 42.31 %; Изборна единица 2-36.69 %; Изборна единица 3- 41.02 %; Изборна единица 4-36.88 %; Изборна единица 5- 35.95 % ; Изборна Единица 6-29.14 % .
До овој момент до ДИК биле доставени вкупно 405 приговори за заштита на личното избирачко право.
„Од нив 176 приговори се усвоени и на избирачите им е овозможено да го остварат своето право на глас, 18 приговори се отфрлени како неуредни, а 58 приговори се одбиени. Останатите приговори се во обработка. Овој изборен ден го набљудуваат 1303 домашни набљудувачи, 860 меѓународни набљудувачи и 83 странски новинари. Активен е и бесплатниот телефонски број 0800 555 44, на кој заинтересираните граѓани можат да постават прашање или да пријават неправилности до Државната изборна комисија. Исто така активна е и видео кол линијата на број 076 488 360 преку која граѓаните со оштетен слух и говор ќе можат во текот на изборниот ден преку видео повик да постават прашање до Државната изборна комисија и да добијат одговор на знаковен јазик“, појаснуваaт од ДИК.
Македонија
Гласачите задолжително да се прашуваат дали ќе гласаат за претседателски или за парламентарни избори, Избирачките одбори да ги почитуваат законските одредби, апелира ДИК
Избирачките одбори да ги почитуваат законските одредби и задолжително да ги прашуваат гласачите дали ќе гласаат за претседателски или за парламентарни избори и тоа да го прават кон секој избирач, потенцираа од Државната изборна комисија.
Според комисијата на секој гласач тие треба да му ја објаснат процедурата на гласање.
Гласачот, како што прецизираа од ДИК, може да се појави на гласачкото место само еднаш и да го оствари своето право на глас.
„Не сакаме да ги исплашиме претседателите на изборните органи, но, доколку не се почитува правото на глас врз основа на Кривичниот законик, секој член на изборен орган кој го попречува гласањето или намерно го попречува гласањето на некој друг член ќе се казни со најмалку три години затвор“, рече Дитмире Шеху, потпретседателка на ДИК појаснувајќи дека од терен добиле информации дека дел од избирачките одбори не постапувале согласно нивните надлежности кои произлегуваат од Изборниот законик и подзаконските акти на Комисијата.
Потсети дека комисијата на вчерашна седница на јасен начин покажала кој е начинот на гласање и го презентирала упатството за начинот на гласање и за Парламентарни и за Претседателски избори.
„Од самото упатство, кое исто така, се наоѓа и во самите избирачки места се гледа начинот на кој гласачот треба да гласа, а исто така во тоа упатство е наведено и како гласачот и избирачкиот одбор треба да се однесува“, дополни Шеху.
Откако гласачот ќе се изјасни дали ќе гласа за едни или други избори, или пак и за Претседателските и за Парламентарните избори, тој оди на идентификација со биометрискиот уред, па го зема гласачкото ливче и се потпишува во избирачкиот список. Потоа го зема гласачкото ливче и нормално гласа сам зад параван, појасни.
„Затоа ги замолуваме сите избирачки одбори детално да ги почитуваат законот и сите наши подзаконски акти и да постапуваат врз основа на сите наши напатствија и наши подзаконски акти и согласно закконот“, рече таа.
Ова, како што рече, се однесува на неколку општини, неколку избирачки одбори, кај кои било реагирано.