Македонија
Фирми формирани два дена пред конкурсот во изборот за доделување пари од културата
На шест пријавени фирми на скандалозниот конкурс за проекти од национален интерес во културата за 2019 година, во делот за музичко-сценска дејност една како по правило е од Тетово. Само фирмите од Тетово, кои претежно аплицирале за организации на концерти и фестивали на годинешниот конкурс, за кој премиерот Зоран Заев рече дека ќе биде поништен, имаат добиено конкурси од над 8 милиони денари или 133 илјади евра. Со тоа фирмите од Скопје и Тетово се на врвот на листата по добиени најмногу проекти од годинешниот конкурс за проекти од национален интерес во културата.
Ова беше и само една од забелешките во јавноста за фаворизирањето одредени проекти на сметка на други – одбивањето проекти кои имаа долгогодишни традиции, како што се скопскиот Џез-фестивал, „Оффест“, „Златно славејче“ и многу други предизвикаа жестоки реакции во јавноста, а тоа резултира со најавата на Заев дека ќе се поништи конкурсот, оставка од Советот за култура даде театарскиот режисер Зоја Бузалковска, а актерот Оливер Митковски, еден од членовите на комисиите, даде издвоено мислење во кое го критикува изборот.
„Макфакс“ при проверката на компаниите што аплицирале и добиле пари за проекти пронајде и други недоследности. Повеќето од фирмите, претежно оние од Тетово што добиле парични средства, се формирани неколку дена или неколку месеци пред отворањето на конкурсот.
Па, така, продукцијата „Меденица“ ДООЕЛ увоз – извоз Скопје на огласот има добиено 1,7 милион денари. Според податоците од Централниот регистар, продукцијата била формирана лани на 27 септември, а конкурсот на Министерството беше распишан на 29 септември, што значи дека фирмата е основана два дена пред отворањето на конкурсот.
Оваа фирма добила пари за два проекта, но за три ставки. За проектот Come fly with me by Pavle Kamilovski на продукцијата ѝ се одобрени 900.000 денари, а за проектот „Мала Италија патува“, пак, добила 600.000 денари и дополнителни 200.000 денари за истиот проект, но во делот „меѓународна соработка“.
Сопственик на „Меденица“ е Павле Камилоски за кој во медиумите може да се прочита дека од келнер на брод, каде што почнал да пее за своја душа, почнува да навлегува во оперската кариера.
На списокот со добитници формирани лани е и здружението за култура и наука „Арс Албаница“ од Тетово, кое исто така има два одобрени проекта. 200.000 денари добиле за проектот „Огниште на сеќавањето“ и уште 168.000 денари добило здружението за печатење три броја од списанието „Арс Албаница“.
Во август минатата година, еден месец пред објавувањето на конкурсот, формирано е и здружението „Оп-лека“ од Тетово за манифестацијата „Тетово пее“, која ќе чини 100.000 денари.
„Елите евентс“ од Тетово, на пример, добила 400.000 денари од Министерството за култура за одржување рок-концерт, но здружението или фирма со вакво име, според податоците од Централниот регистар, не успеавме да најдеме.
Здружението „Зери Дарданис“ од Тетово, кое добива 100.000 денари за тетовски печалбарски денови, е формирано лани во мај, четири месеци пред распишувањето на конкурсот.
Во делот на драмската уметност најголеми се реакциите дека најголем дел од проектите ги имаат добиено Нела Витошевиќ и Васил Христов, односно за пет проекти одобрени им се вкупно 100.000 евра.
Од друга страна, актерот Един Јакуповиќ преку отворено писмо до македонската јавност бара помош за спас на честа на НУ Турски театар – Скопје и неправдата со само еден одобрен проект за годинава да биде веднаш исправена. Со реакција вчеравечер се јави и директорот на скопскиот Џез-фестивал, Оливер Белопета, реагираа и видни македонски музичари и писатели, а министерот за култура, Асаф Адеми, преку „Фејсбук“ порача дека со големо внимание ги следи критиките, реакциите, пофалбите и предлозите и е во постојан контакт со членовите на комисите и со правната служба, а по консултаците, заедно ќе одлучат за следните чекори.
Премиерот Зоран Заев најави дека конкурсот ќе биде поништен во целост, освен во делот на националните установи, каде што сè било регуларно.
Мери Јордановска и Маја Илиевска-Пачемска
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Затворен сообраќајот на граничниот премин Евзони
Од 11:00 часот граничниот премин Евзони (ГП Богородица) е затворен за сообраќај, соопшти АМСМ.
Сообраќајот на државните патишта се одвива непречено, по претежно суви коловози.
Од 15.11.2025 година започна законската обврска за задолжително поседување на зимска опрема во возилата, без оглед на моменталната временска состојба. Оваа обврска ќе трае до 15.03.2026 година.
Интензитетот на сообраќај на патните правци надвор од градските средини е умерен. На граничните премини од македонска страна, нема подолги задржувања за влез и излез од државата.
АМСМ препорачува прилагодена брзина на движење, почитување на поставената сообраќајна сигнализација и внимателно управување со возилата, особено на патиштата низ котлините, речните долини и клисурите, каде има можност од појава на одрони. Ова посебно се однесува за делниците Катланово – Велес, Маврово – Дебар – Струга, Виница – Берово и Кочани – Делчево.
Македонија
За првпат во Македонија е изведена хируршка интервенција кај дете со ретка конгенитална деформација
На Универзитетската клиника за трауматологија, ортопедски болести, анестезија, реанимација, интензивно лекување и ургентен центар (ТОАРИЛУЦ) за прв пат во Македонија е изведена комплексна хируршка интервенција кај 4-годишно дете со редок конгенитален Спренгелов деформитет (Sprengel deformity), во соработка со проф. д-р Уфук Ајдинли од Република Турција.
Интервенцијата претставува значаен чекор во јакнење на капацитетите на македонскиот здравствен систем за третман на ретки и сложени ортопедски состојби во детската возраст, преку тимска работа, пренос на знаење и примена на современи оперативни техники.
„Оваа интервенција е резултат на врвна мултидисциплинарна координација – ортопедски тим, анестезија, интензивна нега и ургентна поддршка – со јасен фокус на сигурноста и квалитетот на самата постапка. Благодарение на соработката со проф. д-р Уфук Ајдинли, направивме значаен исчекор во третманот на ретки конгенитални деформации кај деца. Нашата цел е овој тип процедури да станат стандарден дел од клиничката пракса во земјата, со континуирана едукација и развој на домашните тимови,“ вели директорот на ТОАРИЛУЦ, проф. д-р Игор Мерџаноски.
Според министерот за здравство, Азир Алиу градењето доверба во здравствениот систем се прави со ваков вид на резултати, со знаење, со тимска работа и со создавање услови најсложените интервенции да се изведуваат во државата.
„Ова е пример како меѓународната соработка, размената на експертиза и знаење директно се претвораат во подобра грижа за пациентите. Министерството ќе продолжи да ја поддржува модернизацијата на клиниките, развојот на човечките ресурси и воведувањето современи медицински методи, со цел граѓаните да добијат модерен, функционален и одржлив здравствен систем“, вели министерот Алиу.
Спренгеловиот деформитет е ретка конгенитална состојба при која лопатката е поставена ненормално високо и е недоволно развиена поради неуспешна надолна миграција за време на ембрионалниот развој. Ова најчесто предизвикува видлива „испакнатина“ и ограничување на движењето на рамото. Состојбата неретко е поврзана и со други придружни наоди, како синдромот Клипел-Фил, сколиоза, а понекогаш и дополнителна коскена/влакнеста врска со ’рбетот (омовертебрална лента), поради што за прецизна дијагностика и планирање се користат снимања како КТ и/или МРИ. Оперативниот третман најчесто се резервира за потешки случаи во возраст од 3 до 8 години, со цел подобрување на функцијата и изгледот.
Македонија
„Зелен хуман град“: Министерството за животна средина со децении противзаконски толерирало загадувачи
Граѓанската иницијатива „Зелен хуман град“ денеска го обвини Министерството за животна средина дека со децении противзаконски толерирало загадување, дозволувајќи информациите за емисии и согорување да се кријат под изговор на „деловна тајна“.
Во соопштението се наведува дека Министерството, обидувајќи се да се оправда за едно, како што велат, злодело, признало друго – дека со години дозволувало загадувањето да се третира како деловна тајна, иако, според иницијативата, не постои законска основа загадувањето или штетата по животната средина и здравјето да бидат класифицирани на таков начин.
Од „Зелен хуман град“ посочуваат дека Министерството тврди оти постоеле закони и подзаконски акти што ѝ овозможувале на индустријата да ги крие податоците за согорување, но прашуваат кои се тие акти и каде се, наведувајќи дека, освен Законот за тутун, не постои друг пропис во кој загадувањето може да се смета за деловна тајна.
Според иницијативата, додека институциите ја насочувале вината кон домаќинствата како најголеми загадувачи, со најновите изјави излегло дека со децении се прикривал еколошки криминал на штета на здравјето на граѓаните и животната средина.
„Зелен хуман град“ бара Јавното обвинителство по службена должност да отвори итна истрага за институционалната улога во прикривањето на загадувањето, да утврди кој, кога и по чија наредба дозволил информациите да се кријат од јавноста и да се утврди кривична одговорност кај сите инволвирани.
Иницијативата бара и целосна јавност на сите податоци за емисии, без исклучоци, посочувајќи дека правото на здрав живот е загарантирано со Уставот.
Фото: pexels

