Македонија
Хазби Лика со најмногу вработени роднини во државните служби

Функционерите ги пријавуваат во антикорупциската комисија роднините кои се вработени во државните служби, како и своите блиски кои имаат свои фирми и невладини организации, но само кога ќе стапат на функцијата. Не постои податок за тоа дали во текот на нивниот мандат членови на семејството и роднини се вработиле во јавните служби или отвориле фирми.
Оттаму, во земјава не постојат информации за тоа со колку блиски роднини вработени во државниот и јавниот сектор еден функционер доаѓа на функцијата, а со колку си заминува, што го прави процесот на утврдување на конфликт на интереси уште потежок.
„Макфакс“ во Антикорупциската комисија изврши увид во изјавите за интереси што ги пополнувале актуелните министри кога дошле на функцијата во 2017 година. Овие податоци, иако би требало да се јавни како што се анкетните листови за имотната состојба на функционерите, не се објавени на веб-страницата на ДКСК.
Според податоците, може да се заклучи дека најмногу роднини вработени во државни институции од министрите во Владата до Антикорупциската комисија има пријавено Хазби Лика, заменик-претседателот на Владата задолжен за спроведување на Рамковниот договор и политички систем.
Тој по доаѓањето на функцијата пријавил дека негов братучед е член на Државната комисија за одлучување во управна постапка и постапки од работен однос во втор степен, друг негов братучед е директор на Македонски железници – инфраструктура од 2011 година, а негова роднина е професор во средното медицинско училиште во Тетово од 2013 година. Братот на Хазби Лика, пак, е основач на приватна компанија.
Во изјавата за интереси, секој избран и именуван функционер треба да одговори дали е вршител на друга јавна функција, дали е сопственик или член на надзорен и управен одбор во приватни фирми, а одговара и дали негов близок роднина е вработени во државна институција, дали членува во граѓанска организација или, пак, е сопственик на фирма.
Овие изјави на интереси треба да служат како почетна точка во утврдувањето дали има судир меѓу јавната должност и приватниот интерес.
Според изјавите што ги поднеле, министрите Оливер Спасовски, Венко Филипче, Крешник Бектеши, Зоран Шапуриќ, Бујар Османи, Горан Сугарески, Зорица Апостолска, Садула Дураки, Љупчо Николовски и Никола Димитров кога дошле на функцијата изјавиле дека не вршат друга јавна служба, немаат допир со приватни фирми и дека нивни блиски не се вработени во јавните служби ниту, пак, се сопственици, основачи, содружници, членови на собрание, надзорен одбор, управен одбор или се овластени лица во компании.
Премиерот Зоран Заев пријавил само дека неговиот брат Вице Заев е сопственик на фирмата „Тотал инженеринг“ во Струмица.
Роберт Поповски, министер без ресор задолжен за комуникации, отчетност и транспарентност, пријавил дека е сопственик и управител на „Инфинити плус продукција“, а по укажувањето од страна на антикорупциската комисија дека има конфликт на интереси, тој се повлекол од директорското место.
Кочо Анѓушев, заменик-претседател на Владата задолжен за економски прашања, ја пријавил својата фирма „Фероинвест“ каде што има 80 отсто од уделите, додека за ЕДС ДОО стои дека е во фаза на продажба. Анѓушев пријавил и дека е основач на Фондацијата „Анѓушев“ и претседател на ФК „Борец 1919“, но дека од овие места не прима надоместок.
Сопругата на Анѓушев е содружник во фирмата „Офисрент“, додека неговиот брат е содружник во „Фероинвест“, управител во МХЕ и содружник во „Енерџи менаненс солушн“.
Повеќе роднини во државните и јавните служби има пријавено и Елвин Хасан, министер без ресор задолжен за странски инвестиции, чиј прв братучед работи во Општина Штип, првата братучетка работи како наставник исто како неговиот чичко, кој работи во основно училиште во Штип.
Прашање е и колку овие изјави на интереси подлежеле на проверка, со оглед на тоа што антикорупциската комисија во последниве, а особено во последната година беше речиси невидлива институција која треба да се бори против непотизмот, криминалот и судирот на интереси. Како потврда на ова служи и фактот што, на пример, министерката за труд и социјална политика, Мила Царовска, не пријавила дека нејзиниот неформален сопруг има фирма „Флај кем“, а за истата оваа фирма годинава се пишуваше дека добила три јавни набавки од 1.5 милиони денари.
Инаку, под „блиски лица“ се подразбираат лицата во брачна или вонбрачна заедница со службеното лице, син и ќерка, внуци, татко и мајка, баба и дедо, братучеди и секое правно или физичко лице со кое функционерот има приватен интерес.
Претседателката на Државната комисија за спречување на корупцијата, Билјана Ивановска, вели дека е факт дека во изјавите на интереси има недостатоци на кои допрво треба да се работи.
„Во иднина ќе има еден образец кој ќе го пополнуваат функционерите, и за имотната состојба и изјава за интереси. Софтверското решение е во фаза на подготовка. Факт е дека сега излегуваат на површина некои недостатоци на кои ќе треба да се работи во иднина“, вели таа за „Макфакс“.
Најголемиот недостаток, барем според она што тимот на „Макфакс“ успеа да го види од изјавите за интереси, е неможноста да се знае чии роднини се вработувале во државните служби за време на мандатот на функционерите, бидејќи законот не предвидува да се пријавуваат какви било промени.
Случајот не е ист со поднесувањето анкетни листови за имотната состојба, каде што функционерите се должни во рок од 30 дена да пријават со каков имот располагаат, но треба да ја пријават и секоја промена во имотната состојба.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
Никоски: На Кисела Вода и требаат „паметни“ семафори

Игор Никоски, едно од имињата што сè почесто се споменуваат како потенцијален кандидат за градоначалник на Кисела Вода, во моментов директор на Управата за животна средина и долгогодишен вработен во Општина Кисела Вода, во интервју за „Макакс“ зборува за својата визија и иднината на општината. Со повеќе од 17 години искуство во локалната администрација и непосредна работа на терен, тој ја истакнува разликата меѓу локалното и централното управување и ја нагласува потребата од комбинирање на стратегиски политики со практични решенија за граѓаните.
Никоски посочува дека неговиот најголем адут е долгогодишното искуство и конкретниот пристап кон решавање на проблемите, додавајќи дека „Кисела Вода заслужува европски решенија – од модерна комунална инфраструктура и дигитални услуги, до нови зелени површини и квалитетна јавна чистота“.
Иако неполна година сте директор на Управата за животна средина, жителите на Општина Кисела Вода ве препознаваат како долгогодишен вработен во општината, а подоцна и како шеф на инспекциската служба. Кажете ни, каква е разликата во функционирањето на централната и локалната власт, гледано од вашата професионална перспектива?
„Разликата е суштинска. На локално ниво сте во постојан контакт со граѓаните, ги слушате нивните проблеми и реагирате директно на терен. На централно ниво работата е повеќе стратегиска, со поширок опфат и резултира со носење политики кои се применуваат низ целата држава. Двете искуства се важни – од ситните, секојдневни предизвици на граѓаните до стратешките компоненти кои ја движат државата. Морам да истакнам дека унапредувањето на животната средина на државно ниво бара координирана активност на повеќе институции, ефикасна меѓуресорска соработка и интензивни едукативни програми. Од друга страна, локалната инспекциска работа подразбира поголема ажурност во откривањето прекршувања и доследна примена на казнени одредби. Комбинираното искуство ми овозможува да ја спојам стратегијата со конкретната работа на терен“,
Големото искуство во општината, но и вашето долгогодишно политичко искуство, придонесоа вашето име да се споменува како еден од потенцијалните кандидати за градоначалник на Кисела Вода. Кој е вашиот најголем адут?
„Точно е дека моето име се споменува, иако би сакал да нагласам дека сите потенцијални кандидати се чесни луѓе со капацитет да придонесат за општината. Јас сум човек кој целиот свој живот го има поминато во Кисела Вода. Со долгогодишно искуство во општината и во рамките на мојата матична партија ВМРО-ДПМНЕ, секогаш сум бил достапен за граѓаните. Како шеф на инспекциската служба секојдневно бев на терен – решававме диви депонии, проблеми со канализација, дивоградби.
Мојот најголем адут е искуството и конкретниот пристап во решавањето на проблемите. Луѓето знаат дека не давам празни ветувања, ниту политиката ја гледам низ призмата на личен интерес. Напротив, јас сум човек од народот и за народот. Дополнително, транспарентноста и достапноста се вредности на кои инсистирам – граѓаните ќе имаат право да предлагаат идеи и да бидат дел од процесот на одлучување. Верувам дека мојата професионална биографија, комбинирана со квалитетна програма, е клучната разлика што можам да ја понудам“.
Имате ли веќе конкретни планови и проекти за развојот на Кисела Вода?
„Да. Работејќи над 17 години во општината и живеејќи тука над 40 години, добро ги знам предизвиците и имам конкретни решенија. Најважно е подобрување на комуналната инфраструктура. Иако изминативе години многу работи се решија, сè уште постојат населби без соодветна водоводна и канализациона мрежа, што е неприфатливо за 21 век. Имаме проблеми и со јавната чистота, осветлувањето, сообраќајот и енергетската ефикасност.
Мојата визија е да се надградат постоечките успеси и да се воведат нови европски решенија – проширување на зелените површини, изградба на нови паркови со спортски содржини, целосна дигитализација на услугите на општината (онлајн пријави, електронски документи, транспарентен буџет), енергетска ефикасност на јавните објекти и „паметни“ семафори. Особен акцент ќе ставам на младите преку отворање младински клубови и функционален младински совет“.
Како планирате да ги вклучите граѓаните во носењето одлуки и да ја зголемите транспарентноста?
Граѓаните ќе бидат во срцето на одлучувањето. Ќе организираме редовни средби по месни заедници и консултативни средби за конкретни проекти. Ќе се развие модерна онлајн платформа и мобилна апликација „Пријави проблем“, каде жителите во реално време ќе пријавуваат дефекти или проблеми, а општината ќе реагира брзо. Исто така, ќе објавувам редовни извештаи за трошоците и реализацијата на проектите, со детални информации за буџетот. Целта е граѓаните да се чувствуваат вклучени и да имаат доверба во локалната власт“.
Имате ли порака за граѓаните доколку станете кандидат за градоначалник?
„Ќе им порачам дека заедно можеме да изградиме општина која ќе биде пример за цела Македонија – со чисти улици, зелени паркови, модерни училишта, безбедна инфраструктура и бројни културни и спортски настани. Тоа не се празни зборови, туку план кој ќе биде реализиран. Моите врати секогаш ќе бидат отворени за граѓаните – за нивните идеи, предлози и критики. Општината е на граѓаните, а нашата должност е да им служиме чесно, одговорно и професионално“.
Македонија
Арсовска: „Такво време дојде, ем да тепаат жени, ем да глумат жртви дека се тепани“

Градоначалничката на Град Скопје, Данела Арсовска со објава на социјалните мрежи пред утрешното рочиште во Кривичниот суд во Скопје, на кое по изведувањето на доказите и сослушување на сведоците, ќе има завршни зборови со кои постапката за насилството влегува во својата последна фаза, информираат од нејзиниот кабинет.
„Командант Барути Љамалари на вчерашното судење се обиде да поднесе кривична пријава за насилство извршено од моја страна врз него.
Тврди дека сум го тепала со лекарски извештај од дигестивен хирург изваден отпосле во градска болница, кој му дал потврда по негово кажување дека повреди имал на ногата ќутекот што го јадел од мене.
Судот и обвинителството вчера одбија од него да прифатат кривична пријава, со која командантов Барути Љамалари тврди дека сум го тепала“, вели Арсовска.
На утрешното судење, додава Арсовска, ќе има завршни зборови, искрено вели, би сакала од него уште еднаш гласно да слушне „како јадел ќутек“.
„Такво време дојде ем да тепаат жени, ем да глумат жртви дека се тепани“.
Македонија
Интервју со Тони Тоневски, директор на „Булмак 2016“: Над милион евра од рудникот годинава ќе отидат во општините Пробиштип, Крива Паланка и Кратово

Рударската компанија „Булмак 2016“, која управува со рудниците Тораница и Злетово, годинава речиси двојно го зголеми износот за концесискиот надоместок за експлоатација на минерални суровини. Со тоа во буџетите на трите општини Пробиштип, Крива Паланка и Кратово ќе се слеат над милион евра. Растот се должи на висината на концесискиот надоместок, кој од јануари годинава е зголемен од 2 на 4 проценти.
Директорот Тони Тоневски, кој е и кандидат за градоначалник на Пробиштип, зборува за тоа како Булмак го гледа својот придонес во локалниот развој, какви се бизнис плановите за наредните години и зошто рударството мора да се гледа како стратешка индустрија за Македонија. Компанијата е дел од групацијата „Минстрој холдинг“.
Рударството повторно станува актуелно во Европа како економски двигател, но овој пат во фокусот на индустријата е постигнување на целите на зелената транзиција. Дали овој бран на промени се чувствува и кај нас?
„Булмак 2016 работи во традиционално рударски регион, но како индустриска гранка се уште има простор да се развива и расте, се разбира, како и досега со примена на европските стандарди за заштита на животната средина. За двата рудника, Злетово и Тораница, Булмак 2016 поседува А-интегрирана еколошка дозвола, и со тоа нашата работа е строго регулирана и под контрола на државните органи. Тоа значи дека сме обврзани да го следиме и пријавуваме секој аспект – од емисии во воздухот, до квалитетот на водите, управувањето со отпад и бучавата. Ова не е формалност, туку законска рамка која гарантира дека рударството е усогласено со европските стандарди. Месечно доставуваме извештаи до Министерството за животна средина и просторно планирање и Државниот инспекторат, и таа транспарентност е дел од нашата одговорност.
Покрај тоа, инвестираме и во заштита на самите вработени – модерни системи за вентилација, лична заштитна опрема, во обуки на вработените и медицински надзор. Здравјето и безбедноста на луѓето кои работат под земја се наш највисок приоритет.
Македонија има потенцијал да се вклучи во европскиот процес на развој на технологијата на чиста енергија и да имаме свој придонес во таа зелена транзиција. Очекуваме дека најновите законски решенија за рударството ќе го овозможат тоа“.
Годинава рударските компании одвојуваат речиси двојно повеќе средства за концесиските надоместоци за поддршка на општините. Како Булмак 2016 е подготвена за оваа промена?
„Се разбира дека промената влијае, но ние сме подготвени и го прифаќаме како дел од нашата обврска да го зацврстиме општествениот капацитет и локалниот развој. Во интерес и на нас и на локалната заедница во трите општини – Пробиштип, Крива Паланка и Кратово е тие средства да се искористат за вложувања во развој на заедницата. Односно, ако тие пари се вложат во патишта, училишта, болници, директно во тие општини каде работите, сите ќе имаме корист. Овие средства за нас се и алатка која обезбедува транспарентност, која е клучна за компанијата, затоа што сакаме луѓето да гледаат дека дел од вредноста што ја создава рударството се враќа таму од каде потекнува. Ние ќе продолжиме со инвестициски активности и модернизација, бидејќи тоа е предуслов за стабилна работа.
Рударството е столб на економскиот развој на регионот. Нашите рудници обезбедуваат стотици директни и индиректни работни места. Имаме подизведувачи со кои работиме. Значи директно сме вклучени во над 700 домаќинства, а индиректно таа бројка е многу поголема. Поддржуваме и други локални проекти во образование, култура и спорт што ја потврдува нашата цврста заложба дека рударството може да биде симбиотичка алатка на локалните заедници, а не само индустрија.
Како партнер на локалната заедница, на рудниците не гледаме само како на извор на суровини, туку и двигател на општествен живот“.
Дел сте од многу голем рударски ходлинг, колку искористувате од тоа искуство за развој на македонското рударство?
„Булмак 2016 е дел од Минстрој Холдинг, една од најголемите рударски корпорации во регионот со седиште во Бугарија. Поддршката од матичната компанија ни овозможува стабилност и пристап до современи технологии и знаење, што е клучно за долгорочен развој. Тоа ни овозможува во Пробиштип и Крива Паланка да сме значаен фактор за економски раст – обезбедуваме стотици директни и индиректни работни места и ја поддржуваме локалната инфраструктура, спортот и културните настани. Тоа е начин да покажеме дека рудникот е партнер, а не само индустриски капацитет“.
Кои се главните бизнис цели и планови на Булмак 2016 за периодот по 2025 година?
„Нашата цел е модернизација на технологијата, зголемување на безбедноста и продолжување на животниот век на рудниците. Работиме на нови истражувања кои треба да потврдат резерви за долгорочна експлоатација. Постојано воведува новини – системи за управување со производството, како и да ја зголемиме енергетската ефикасност. Паралелно, планираме соработки со образовните инсутуции, од каде во моментов младите доаѓаат за пракса во нашата компанија. Посветуваме внимание на оваа соработка затоа што младите се важен сегмент од општините, сакаме да придонесе за намалување на одливот на млади и да ги задржиме во регионот. За нас, одржливоста значи три нешта: стабилно производство, безбедни вработени и здрава животна средина. На тие три столба ќе градиме и понатаму“.
Вие не сте ново име во политиката – ова е вашата третa трка за градоначалник на Пробиштип. Како ја гледате врската меѓу овој ангажман и раководењето со Булмак 2016?
„Како човек кој двапати ја добил поддршката од моите сограѓани од 2009 до 2017 година, сега влегувам со многу поголемо искуство и докажан успех во јавниот и во приватниот сектор. Раководењето со ’Булмак 2016’ ми даде дополнително практично искуство во управување на големи тимови, испорачување на цели, планирање на инвестиции и финансиска дисциплина – вештини кои особено ќе помогнат во уште поефикасно општинско менаџирање со јасни приоритети и рокови. Од другата страна, искуството од локалната власт ми потврди дека во раководењето со јавните процеси нема место за импровизации: процедурите мора да бидат ефикасни и транспарентни, а тимовите да бидат координирани.
Координацијата помеѓу локалната власт, Владата и бизнис заедницата е единствен начин како да се продуцира економски раст и инвестиции за подобар живот во Пробиштип. Мислам дека тоа можам да го постигнам со моето искуство и контакти. Ако не привлечеме поддршка од Владата и бизнис заедницата, Пробиштип ќе биде запоставен како што е последните години, а можеме повеќе“.