Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини го финализираше Планот за реконструкција на згради кои ги користат лицата од јавниот сектор на државно ниво за периодот 2025–2028 – документ кој поставува, како што е соопштено, јасна, тригодишна рамка за најобемната енергетска обнова на институции во земјата досега. Планот веќе е усвоен од Владата, по процес на усогласување со вкупно 33 институции.

Овој стратешки документ, нагласуваат од министерството, произлегува од реформската агенда и законската обврска секоја година да се реконструираат најмалку 3% од вкупната корисна подна површина на јавните згради. Притоа, мерките за енергетска ефикасност се задолжителен дел од секоја реконструкција.

Во програмата се опфатени 14 јавни згради со вкупна корисна површина од 102.992 m², во кои функционираат 33 институции, што секојдневно ги користат повеќе од 5.000 лица. Целта е: намалени енергетски трошоци, подобрени услови за работа, помали емисии и модернизиран јавен сектор согласно европските стандарди.

„Кои објекти се реконструираат?

Планот ги групира зградите според нивната состојба и итноста на интервенцијата:

· Прва група – објекти во лоша состојба, кои се приоритет за реконструкција: зградата на Министерството за здравство (заедно со Институтот за јавно здравје и ДСЗИ), зградата на Државниот завод за статистика, објектот на Агенцијата за катастар на недвижности и главната зграда на Управата за хидрометеоролошки работи.

· Втора група – објекти во добра состојба, но со значајни потреби од санација: дел од комплексот на Министерството за економија и труд, зградата во која се сместени Агенцијата за администрација, Државниот инспекторат за енергетика, рударство и минерални суровини, како и големиот административен блок на МИОА, МОН, МЛС, ДИК, Агенцијата за лекови, УМЕ и Секретаријатот за законодавство (НИП „Нова Македонија“).

· Трета група – Осум објекти претходно реновирани, но кои имаат потреба од енергетска надградба и современи системи.

Модернизација со јасен фокус: заштеда, ефикасност и обновливи извори

Секоја зграда ќе мине низ енергетска контрола, по што ќе се дефинираат конкретните мерки – од топлинска изолација на фасади и замена на прозорци, до поставување соларни системи за топла вода, фотоволтаици на кровните конструкции и модерни системи за греење, осветлување и автоматска контрола на потрошувачката.

Овие интервенции се насочени кон драстично намалување на трошоците за енергија во јавниот сектор, кои традиционално се високи и го оптоваруваат буџетот на институциите. Паралелно, планот ги намалува емисиите на CO₂ за 29%, односно за 1.091 тони годишно, што претставува значајна придобивка за квалитетот на воздухот во урбаните средини“.

Индикативната вредност на Планот изнесува околу 11,11 милиони евра, вклучувајќи технички контроли, проекти, надзор и изведба. Процесот ќе се одвива во координација со сите 33 институции чии објекти се предмет на реконструкција.

Паралелно, Планот претставува важен чекор во транспонирањето на европското законодавство во делот на енергетската ефикасност (Директивата 2018/2002/EU и Регулативата 2018/1999/EU) и е директно усогласен со обврските кон Енергетската заедница.

Министерството ќе работи на обезбедување финансиски средства, воспоставување функционална единица за спроведување, како и брза подготовка на документацијата потребна за старт на реконструкциите.

Реализацијата на оваа тригодишна програма ќе значи подготвен јавен сектор со поефикасни и поекономични институции, современи стандарди за одржливост и директни придобивки за граѓаните. Помалку загадување, подобар квалитет на воздухот и поефикасно трошење јавни пари – придобивки што ќе ги почуствуваат и институциите и граѓаните, најавуваат од Министерството за енергетика.

Денес, градоначалничката Бети Стаменкоска Трајкоска оствари работна средба Викторија Трајков, заменик министерката во Министерството за европски прашања на Република Македонија. Средбата беше посветена на можностите за реализација на нови проекти финансирани од странски фондови, со акцент на инструментите на Европската Унија кои би донеле директни и одржливи бенефити за жителите на Општина Кисела Вода.

Градоначалничката ја запозна заменик министерката Трајков со активните проекти и стратешките насоки на Општина Кисела Вода во областа на меѓународната соработка, при што особено го истакна фактот дека Кисела Вода е првата општина во Македонија членка на Форумот на јадранско-јонските градови – ФАИЦ.

Нагласи дека членството во ова престижно европско тело отвора можности за поголема регионална поврзаност, учество во меѓународни настани, размена на добри практики и вклучување во проекти кои се во целосна усогласеност со Стратегијата на Европската Унија за Јадранско-Јонскиот регион- EUSAIR. Во разговорот беше споменато и дека значењето на ова членство станува уште поголемо во периодот од 1 јуни 2025 година, кога Македонија го презеде Претседателството со EUSAIR, што и’ овозможува на Општина Кисела Вода да даде уште поголем придонес во макро-регионалниот развој на Јадранско–Јонскиот регион, следејќи ги принципите на ФАИЦ за еднаков и одржлив развој за сите заедници.

Градоначалничката Стаменкоска Трајкоска ја презентираше и досегашната реализација на повеќе меѓународни и европски проекти, меѓу кои:
-проектот AMPLE Skopje на програмата EIT Food за економско јакнење на жените преку иновации во агро-прехранбениот сектор;
– единственото европско поврзување меѓу ФАИЦ и проектот EIT Food на Програмата на Европската комисија;
– членството во OGP Local. Имено, Општина Кисела Вода е првата општина во Македонија која стана членка на OGP Local-Партнерство за отворена локална власт (ПОВ), како глобална иницијатива која поставува нови стандарди за транспарентност, отчетност и активно учество на граѓаните во процесите на одлучување. Како дел од ПОВ, креиран e првиот акциски план на општина Кисела Вода, со две заложби кои се темелат на главните принципи на ПОВ: промовирање на дигитализацијата во работењето на општината и транспарентност и отворена локална власт.
– Horizon проектот CLIMAS за климатска неутралност,
-имплементацијата на апликацијата City and Me.

Информираше и за проектите за поставување фотонапонски системи во сите основни училишта, прочистувачи на воздух во училиштата и во поголемите паркови, проектот за паметно јавно осветлување, изградбата на новата енергетски ефикасна училишна зграда во Драчево која е во тек, како и обезбедувањето бесплатен WiFi во парк „Шопен“.

Во рамки на разговорот, беше отворена и темата за креирање системски пристап кон искористување на европските фондови, преку заеднички активности, зголемена координација и поддршка на локалните самоуправи во подготовката на стратешки и развојни проекти.

– Како општина која се стреми кон имплементација на европски стандарди, активно работиме на креирање на проекти што носат подобар квалитет на живот за нашите граѓани. Денешната средба со заменик министерката Трајков покажува дека кога локалната и централната власт комуницираат отворено и конструктивно, се отвораат нови перспективи. Сметам дека со јасна визија, партнерства и посветена администрација, европските фондови носат конкретни и видливи резултати. Убедена сум дека заедно ќе создадеме уште многу успешни, европски проекти-изјави Стаменкоска Трајкоска.

Со полагање свежо цвеќе и пригодна церемонија денеска во Битола беше одбележана 81-годишнината од формирањето на Првата егејска македонска ударна бригада.

Пред спомен-плочата кај ТППЕ Битола почит оддадоа градоначалникот Тони Коњановски, претседателот на Советот на општина Битола Бојан Бојкоски, претставници на Советот на општината, здруженија на граѓани, политички партии и гости.

Комеморацијата беше организирана од Сојузот на здруженијата на Македонците и децата бегалци од Егејскиот дел на Македонија – МАКЕДОН, како и од Здружението на Македонците од Егејскиот дел на Македонија од Битола, со поддршка од Општина Битола.

Првата егејска македонска ударна бригада, формирана за време на Втората светска војна, беше расформирана на 2 април 1945 година, при што боречкиот состав беше распореден во други единици.

Голем дел од борците подоцна се вратија во Егејскиот дел на Македонија, каде што ги формираа првите одреди на Народноослободителниот фронт (НОФ). Подоцна тие станаа дел од единиците на Демократската армија на Грција, повторно покажувајќи исклучителна посветеност и пожртвуваност во борбата за национални и социјални права и слободи.