Македонија
“Партизанска дипломатија”
Предлогот на Нимиц, за кој се шпекулираше дека е последен, беше уште еден “сет идеи”, околу кој владите во Атина и Скопје ќе треба да се произнесат. Тоа покажа дека не постои т.н. “партизанска дипломатија”, односно дека Советот за безбедност не сака да наметнува решенија во билатерални спорови
Во последната недела во македонската јавност се создаде атмосфера дека медијаторот на ОН за спорот околу името Македонија, Метју Нимиц, ќе изготви готов предлог во стилот “земи или остави”, со кој двете страни во процесот ќе ги стави пред свршен чин. Во таков амбиент, непосредно пред средбата на Нимиц во Њујорк со амбасадорите Василакис и Димитров, во Скопје беше одржана лидерска средба на која политичките партии во Македонија уште еднаш покажаа дека немаат капацитет да постигнат политички консензус околу стратегијата за решавање на едно клучно прашање од национален интерес. Предлогот на Нимиц, за кој интензивно се шпекулираше дека ќе биде последен, беше уште еден нов “сет идеи” – како што тој ги нарече – околу кој владите во Атина и Скопје ќе треба да се произнесат. Тоа уште еднаш покажа дека не постои т.н. “партизанска дипломатија” во светот, односно дека Советот за безбедност на ОН не сака да наметнува решенија на членките на ОН во билатерални спорови, туку дека ОН и натаму, како и во изминативе 15-ина години, ќе бараат заеднички прифатливо решение од двете страни врз кое двете соседни земји ќе можат да продолжат да живеат заедно во иднина. ПРЕДЛОГОТ НА НИМИЦ Бидејќи станува збор за еден од десетиците предлози на Метју Нимиц, веројатно е дека Македонија и Грција ќе се однесуваат кон овие предлози како и досега – односно дека она што им одговара во предлогот ќе го прифатат и поздрават, а оние аспекти што повеќе ì одговараат на другата страна, ќе ги отфрлат. И досега двете влади се однесуваа кон “пакетите” на Нимиц како муштерии во самопослуга кои од пакетот ги одбираат само “артиклите” што им одговараат. Од друга страна, не постои човек на планетава кој може да понуди таков сет идеи кои истовремено ќе им одговараат и на Македонија и на Грција. За да биде изнајдено решение, двете страни ќе мора да прават компромиси и да прифатат нешта кои не им одговараат, односно јасно е дека решението треба да се бара во позициите на Скопје и на Атина и во нивно приближување, а не во некаква магична формула на Метју Нимиц. Во спротивно, овој процес ќе се влечка бесконечно долго, без да има перспектива да биде затворен, а во зависност од актуелната позиција на меѓународната сцена, де Грците, де ние, ќе сметаме дека во некој друг период ќе може да извлечеме подобар компромис. Овој сет идеи што го нуди Нимиц е повеќе или помалку рефлексија на актуелните политички ставови на Македонија и Грција и како тие гледаат на клучот за решението на спорот. Од една страна, компромисното име што е предложено содржи географска одредница – најверојатно Северна Македонија – и во таа смисла повеќе ги респектира позициите на Атина, а од друга страна не задира во македонскиот национален идентитет, за што Македонија порача дека и е светост, за што нацијата и државата не се подготвени да се ценкаат, ниту, пак, некој може да има таков мандат. Клучот, пак, на преговорите, веројатно е опсегот каде сè ќе важи евентуалното договорено име, околу што двете страни имаат дијаметрално спротивставени гледишта. Грција бара тоа да биде едно име, кое ќе важи секаде и секогаш; Македонија, пак, сака тоа име да важи единствено во билатералната комуникација со Грција. МАКЕДОНСКАТА ПОЗИЦИЈА Она што е најважно во овој момент за Македонија е дека мора да постигне консензус меѓу власта и опозицијата околу идната стратегија за надминување на овој проблем. Нема збор дека и едните и другите сакаат да постигнат што поповолно решение за Македонија, но имаат различен пристап кон стратегијата што треба да се употреби во овој миг. Претседателот Црвенковски и опозициските партии сметаат дека по ветото во Букурешт, Македонија мора да ја промени досегашната стратегија базирана врз двојната формула, зашто политичките констелации се променети и Македонија веќе не е таа на која не ì се брза да се изнајде решение. Истовремено, механизмот на одлучување во НАТО покажа дека меѓународните сојузи во кои имаме амбиции да станеме членки – НАТО и ЕУ – функционираат врз принципот на консензус, односно дека е безмалку невозможно грчкиот став да биде изолиран и да станеме земји-членки на овие сојузи наспроти волјата на Грција. Ова во вторникот во Охрид ни го порача и американскиот секретар за одбрана Роберт Гејтс, кој нагласи дека САД се разочарани што Македонија не стана членка на НАТО, но оти не постои друг начин за наше членство во НАТО, освен договор со Грција, бидејќи Алијансата функционира врз принципот на консензуално одлучување. ВМРО-ДПМНЕ и нејзините помали коалициски партнери сметаат дека Македонија не треба да ја промени стратегијата и да се откаже од двојната формула и убедени се дека по ветото во Букурешт, Македонија не смее да манифестира слабост во преговорите со Грција. Со други зборови, за нив е поважно да се зачува националното достоинство, па макар и по цена на забавен прием на Македонија во НАТО и ЕУ. Обете позиции имаат своја логика и издржана аргументација. Она што е важно за државата е овие две концепции целосно да се усогласат и Македонија да настапува во преговорите со цврст консензус околу стратегијата. Ако продолжат преговорите во атмосфера на целосна недоверба, па и отворена кавга меѓу претседателот и премиерот, со двајца преговарачи во Њујорк , едниот што ги застапува ставовите на Владата, а другиот на Кабинетот на претседателот, тоа ќе биде отворена манифестација на слабост и национално неединство. Ова, без сомнение, Грција ќе го искористи до максимални граници, зашто во дипломатските битки умешноста е да се искористат слабите страни на противникот и тие да се ефектуираат во сопствена полза. Јасно е дека клучот не е во пакетите што ги нуди Нимиц, зашто никој не може да нè принуди да прифатиме нешто што сметаме дека е недостоинствено. Треба да изградиме заедничка позиција на државниот, политичкиот и партискиот врв, таа да се изгради полека и без голема врева, а во никој случај “партизански” пред следниот “последен, финален и клучен” предлог на Нимиц , и со јасни ставови да се обидеме да извлечеме компромис кој сметаме дека е поволен и достоинствен. Во спротивно, оваа тема од клучен интерес ќе продолжи да биде полигон за партиска пресметка и политички маркетинг, каде што ќе почнат да се бараат предавници и вештерки, а ќарот од таа ситуација ќе го има Грција, каде што политичката елита постигна апсолутен консензус.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Од ВМРО-ДПМНЕ велат дека планот за управување со квалитетот на воздухот во Скопје ќе го спремаат докажани експерти
Имплементацијата на мерки кои ќе бидат предвидени во План за управување со квалитетот на воздухот во Скопје ќе го спремаат експерти со докажано искуство и успешни проекти позади нив, а не ПР кампањџии, се вели во соопштението од Советничка група на ВМРО-ДПМНЕ и Коалицијата на Град Скопје.
Мерките од овој план ќе бидат поддржани од градските власти и ќе се бара мерливост на резултатите и отчетност во реализацијата.
За дел од мерките ќе бараме помош при финансирањето, а дел од мерките од овој план ќе се финансираат од пари на граѓаните и тие не смее веќе да се трошат како до сега, во проекти со сомнителен квалитет, без мерливи резултати и подготвувани од аматери.
Прашањето на чистиот воздух е прашање на нашето здравје. А нашето здравје и здравјето на нашите деца нема да им го довериме на оние кои својот успех го мерат само во бројот на лајкови кои ловат во матното поле на паниката која ја создаваат кај граѓаните, туку во мерливи резултати.
Прашањата поврзани со квалитетот на воздухот ќе ги решаваме со вклученост на вистински стручњаци, затоа што се работи за здравјето на нашите деца, а не на кариерата на некој опозициски советник.
Светските примери на градови кои влегле во борбата со аерозагадувањето и успешно се борат, покажуваат дека посветената борба трае долги години и не започнува со ПР акции на денот кога воздухот е најзагаден, туку со систематски поставен План за управување со квалитетот на воздухот и имплементација на неговите мерки.
Македонија
Сиљановска Давкова: Турската заедница има значаен придонес во сите сфери на општествениот развој на државата
Уште од формирањето на македонската држава е не само гарантирано, туку и практично овозможено правото на образование на турски јазик, како неразделно од етничкиот и културниот идентитет на Турците, рече претседателката Гордана Сиљановска-Давкова денеска во обраќање на приемот, којшто по повод 21 Декември, Денот на наставата на турски јазик, го организираше Сојузот на турски невладини организации во Македонија – МАТУСИТЕБ, со поддршка на Турската агенција за соработка и координација – ТИКА.
Сиљановска Давкова истакна дека македонската држава отсекогаш ги препознавала различните идентитети, вклучително и турскиот, како вредност, сила и предност.
– Со обезбедување не само индивидуални, туку и колективни права коишто, денес, ги надминуваат стандардите на многу високоразвиени демократии, успеавме да изградиме демократски модел на соживот! Сепак, свесна сум дека во реалната/практичната примена на уставно утврденото право на образование на турски јазик постојат недорешени прашања и потешкотии, но и решеност и подготвеност за нивно надминување преку координирана, одговорна и ефикасна соработка меѓу локалната самоуправа и централните институции, рече претседателката Сиљановска Давкова.

Нашите сограѓани од турско потекло овде, како и лицата од македонско потекло коишто живеат во Република Турција, наведе претседателката, се најцврстата човечка врска меѓу нас и пријателската Република Турција.
– Вие сте најсилната алка на македонско-турските односи. Верувам дека во периодот што следи, заедно со претседателот на Република Турција, господинот Реџеп Таип Ердоган, ќе продолжиме да ги продлабочуваме овие односи во духот на пријателството и на меѓусебната почит, подвлече претседелката Сиљановска Давкова.
Таа посочи дека празниците како овој не се само повод за радост и свеченост, туку и моменти кога повторно се потсетуваме на нашите обврски кон општеството и државата во којашто живееме.

– Основачот на модерна Турција и син на македонската држава, големиот Мустафа Кемал Ататурк, мудро рекол: „Татковината најмногу ја сака оној што најдобро ја извршува својата должност“. Водејќи се од оваа максима, нашата заедничка должност е јасна: каде и да се наоѓаме, што и да работиме, да ја извршуваме својата задача чесно, посветено и одговорно. Само така ќе придонесеме за нејзиниот развој и за нејзиното заслужено место меѓу европските држави, порача претседателката.
Според Сиљановска Давкова, наставниците се особено заслужни за едукацијата на турски јазик на бројни генерации ученици, воспитувајќи ги во духот на соживот и одговорност за заедничкиот живот во мултикултурното македонско општество.
Претседателката во обраќањето истакна дека припадниците на турската заедница имаат значаен придонес во сите сфери на општествениот развој на државата, почнувајќи од образованието и културата, до спортот и политиката.
Ја нагласи и важноста на интензивната турско-македонска меѓудржавна соработка и се заблагодари за континуираната турска финансиска подршка, особено преку ТИКА, со чие разбирање и помош се реновираа важни верски објекти, се подобрија здравствените капацитети, се модернизираа научните и образовни инстититуции, се подржааа земјоделските иновации.
За Сиљановска Давкова, сограѓаните од турска припадност, како и турските граѓани од македонско потекло во Република Турција, се најцврстата врска меѓу нас и Република Турција, што мора да се негува и зацврстува.

На настанот се обратија и: Фатих Улусој, турски амбасадор во земјава, Мустафа Шентоп, поранешен претседател на Големото национално собрание на Република Турција, како и организаторот на настанот, Тахсин Ибрахим, претседател на МАТУСИТЕБ, на кои, вклучувајќи ја и претседателката, им беа доделени признанија за истакнатата улога во градењето и зацврстувањето на турско-македонското пријателство.
– Доделените награди на најуспешните ученици на натпреварите во поезија, проза и цртање на Денот на наставата на турски јазик ја потенцираа важноста на знаењето, креативноста, стручноста и компетентноста, без коишто нема прогрес на заедницата, ниту европеизација на државата!, информира Кабинетот на претседателката.
Македонија
Грипот се шири брзо, раст од над 31 проценти за една недела
Во периодот од 8 до 14 декември, во Република Северна Македонија се пријавени 126 случаи на грип и заболувања слични на грип, што претставува зголемување од 31,3% во споредба со претходната недела, покажуваат најновите податоци од здравствените власти.
Најмногу заболени се регистрирани во Тетово (30 случаи) и Куманово (20), а веднаш потоа следи Македонски Брод (18). Во Скопје се пријавени 15 случаи. Иако по број на пријави не е прв, Македонски Брод има највисока инциденца – 178,0 заболени на 100.000 жители.
Според старосната распределба, најзасегната е групата 15–64 години со 97 случаи. Кај лицата над 65 години регистрирани се 16 случаи, додека кај децата бројките се пониски: 7 случаи кај групата 5–14 години и 6 случаи кај 0–4 години.
Во Институтот за јавно здравје (ИЈЗ) биле тестирани 24 материјали, при што се детектирани 4 позитивни случаи на грип: три Influenza A(H3) и еден Influenza A(H1)pdm09. Дополнително, регистриран е и еден случај на RSV тип B, додека SARS-CoV-2 не е детектиран.
Кумулативно, од почетокот на сезоната 2025/2026, регистрирани се 998 случаи на грип/заболувања слични на грип, што е зголемување од 51,2% во однос на истиот период минатата сезона.
Најголем број пријави има во Гостивар (244) и Куманово (241), а Македонски Брод повторно се издвојува со највисока инциденца – 583,5 на 100.000 жители.
Вакцинацијата против грип останува најсигурна заштита, посочуваат здравствените власти. За сезоната 2025/2026 обезбедени се 80.000 бесплатни четиривалентни вакцини за ризичните групи:
-
лица над 65 години,
-
деца од 6 до 59 месеци,
-
лица со хронични болести,
-
бремени жени,
-
здравствени работници.
Според досегашните податоци, вакцинирани се 78.730 лица (со бесплатни или комерцијални вакцини).
Епидемиолошкиот надзор покажува дека грипот сè уште има спорадична активност низ земјата, а процентот на позитивност е под 10%, што укажува дека сезоната не е во полн интензитет. Сепак, бројот на пријавени случаи постојано расте, па се апелира на зголемено внимание, особено кај ризичните групи.
Министерството за здравство и ИЈЗ препорачуваат:
-
често миење раце,
-
избегнување големи гужви,
-
топло облекување, доволен одмор и внес на течности/витамини,
-
доколку се разболите: останете дома, избегнувајте блиски контакти, покривајте нос и уста при кашлање/кивање и користете заштитна маска при контакт со блиски.

