Со проекција на документарниот филм „Шијачки“ синоќа завршија активностите на второто издание на Women’s Rights Nights

Со проекција на документарниот филм „Шијачки“ во режија на Билјана Гарванлиева, дискусија на тема „Феминизација на сиромаштијата“, изложба на фотографии, промоција на календар и пригоден коктел, синоќа завршија активностите на второто издание на Women’s Rights Nights. Настанот беше организиран од Канцеларијата на жени на ОН во Скопје, Институтот за родови студии при Филозофскиот Факултет и Универзитетот за аудио-визуелни уметности ЕСРА од Скопје.Како најава на проекцијата на филмот „Шивачки“ Слободанка Марковска, од Институтот за родови студии при Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“, го нагласи значењето на денот 8 Март и ги дефинираше облиците со кои се празнувал низ историјата.„Борбата за женските права се води повеќе од 200 години. Повеќе од 100 години се слави 8 Март. Облиците на прослава на Денот на жената се движеле од празник на убавината на жената до празник на мајката. Кај нас најчесто се слави како празник на мајката, но има и кич-прослави со шопинг-тури и масовно собирање по кафеани. Сепак, најбитно е што борбата за рамноправност на жената е извојувана и правата на жените се внесени во конвенциите на ОН“ – нагласи Слободанка Марковска.Ректорот на Универзитетот за аудио-визуелни уметности ЕСРА, Јордан Плевнеш, на метафоричен начин даде свој прилог во контекст на вечерта. Цитатот на една мисла од Малина Поп-Иванова, современичка на поетот Кочо Рацин и една од првите поборнички на женските права во Македонија, гласи:„Жената е цвет што расте врз машките урнатини во светот“.Соодветен пример за оваа мисла беше филмот „Шијачки“ на Билјана Гарванлиева, која го следи животот на неколку шијачки во фабриките за конфекција во Штип. Станува збор за трето нејзино документарно остварување. Во последниве пет години ги сними и документарните филмови „Девојчето со хармоника“ и „Тутуноберачката“. Главниот акцент во филмовите на Гарванлиева е ставен на функцијата и условите во кои живее жената во македонското современо општество.„Женските ликови во македонските филмови секогаш се прикажуваат во улога на жртви – или се домаќинки или се проститутки. Со моите филмови сакав да го прекршам тој стереотип и да ја претставам жената како хероина. Во филмот за шијачките од Штип, тие не кукаат и не плачат, туку се борат за себе и вистински успеваат да го издржуваат своето семејство“ – изјави режисерката Гарванлиева по проекцијата на филмот.Во дискусијата на тема „Феминизација на сиромаштијата“ учествуваа и професорката Милева Ѓуровска, од Институтот за социологија при Филозофскиот факултет во Скопје, и Лилјана Јанкуловска од Сојузот на синдикатите на Македонија.„Сиромаштијата во Македонија е долгорочен процес. Според последните статистички показатели сиромаштијата го достигна нивото од 31,7 проценти. Исто така, жената на пазарот на трудот не е на она место коешто го заслужува. Општата слика вели дека дури 52 отсто од вработените земаат плата под 200 евра месечно, што ја нагласува сиромаштијата. Бројот на жените кои чекаат прво вработување е голем и во просек се чека по четири години за првпат да добиете вработување. Жените имаат 20 отсто пониска пензија од мажите. Тоа значи дека родовата нееднаквост најмногу се чувствува во областа на трудот“ – заклучи Лилјана Јанкуловска од Сојузот на синдикатите на Македонија.„Долгата транзиција и процесот на приватизацијата во државата се главните фактори за продлабочување на родовите јазови. Со оглед на зголемувањето на процентот на сиромаштијата од социолошки аспект проблемот станува сè посложен. Во ЕУ и во Македонија се појави тренд на флексибилни работни места, односно работа по договор, што уште повеќе го усложни проблемот. Флексибилизацијата на пазарот на трудот, односно можноста да се променат повеќе работни места, и флексибилизацијата на претпријатијата практично го деквалификува трудот на вработените, а особено на жените“ – нагласи професорката Милева Ѓуровска, од Институтот за социологија при Филозофскиот факултет во Скопје.Како заклучок беше извлечена поуката дека стравот поактивно да се вклучи во општествените процеси е една од клучните причини за експлоатацијата на жените, и дека македонската жена треба да се охрабри да го земе својот живот во свои раце./крај/т.д.