Европскиот Фронт изразува револт и огорченост поради, како што велат, срамните и неодговорни изјави на Претседателот на Собранието, Африм Гаши, во врска со статусот на албанскиот јазик во Република Северна Македонија.

Тврдењето на Гаши дека единствениот службен јазик во земјата е македонскиот, а дека албанскиот јазик е „преведен јазик,“ за оваа партија претставува не само отворена лага, туку и тежок чин на предавство кон албанскиот народ, историјата и тешко стекнатите права.

„Шокантно е, но не и изненадувачки, што Гаши – личност избрана за да служи како марионета во највисоката хиерархија на државата – може да падне толку ниско, достигнувајќи ниво на самопонижување кое дури и најжестоките анти-Албанци не би се осмелиле да го допрат. Овој срамен чин на подаништво и предавство покажува не само недостаток на интегритет, туку и подготвеност за поткопување на уставните принципи на оваа држава само за да ја зачува својата позиција. Да го потсетиме Гаши за некои непобитни факти: Амандманот V од Уставот јасно го дефинира албанскиот јазик како службен јазик покрај македонскиот. Законот за употреба на јазиците понатаму го консолидира користењето на албанскиот јазик како службен во сите сфери на јавниот живот. Во пракса, албанскиот јазик е составен дел од институционалната, културната и општествената структура на нашата земја – реалност која не може да биде избришана со ниту еден чин на сервилност“.

Според Европскиот фронт, со негирање на овие вистини, Африм Гаши не само што го навредува албанскиот народ, туку ја делегитимира и функцијата кој ја има.

Како Претседател на Собранието, како што појаснуваат, неговата должност е да го брани Уставот, да ја зачува меѓуетничката хармонија и да дејствува во интерес на сите граѓани – а не да предизвикува поделби, да сее раздор и да го намалува достоинството на втората најголема етничка заедница во земјата.

Ова, велат од Европскиот фронт е предавство од големи размери.

„Зборовите на Африм Гаши звучат како реторика на оние кои историски настојувале да ги маргинализираат Албанците, да го избришат нашиот идентитет и да ги потценат нашите придонеси во ова општество. Неговите постапки ги предаваат жртвите на генерациите Албанци кои се бореле за еднаквост, претставеност и почит во оваа држава. Африм Гаши не претставува никого освен себеси и тесните интереси на оние кои го поставиле на оваа позиција. Тој не е глас на албанскиот народ и не ги отелотворува нашите вредности, гордост или аспирации.
Африм Гаши ја премина границата која ниту еден Албанец не ја преминал. Историјата ќе го памети ова предавство, а албанскиот народ нема да го прости“.

Бараат негова итна оставка од функцијата Претседател на Собранието.

„Тој ќе остане срам за нашиот народ, за нашата историја“, потенцираат од Европскиот фронт.

Две нови „Роса школи за доење“ се отворија денес во рамки на општите болници во Струга и во Кавадарци, благодарение на донацијата од „Пивара“ – Скопје и „Coca-Cola“, преку брендот „Роса“, а во соработка со Министерството за здравство. Целта на школите е да им помогне на младите родители во справување со предизвиците од нивните нови животни улоги. Во новите модерно опремени школи за доење во Струга и Кавадарци сите нови и идни мајки ќе добијат бесплатна стручна помош, совети и соодветна едукација за процесот на доење и за родителството воопшто.

Ова е дел од долгорочната иницијатива на „Роса“ за поддршка на новите родители, која од 2018 година се спроведува заедно со Министерството за здравство и во рамки на која досега се отворени 9 школи за родителство и 8 школи за доење во повеќе градови низ земјава.

„Пивара Скопје“ заедно со Министерството за здравство и во 2025 продолжува со оваа иницијатива, со цел унапредување, промоција и поддршка на доењето.

„Исклучително сме горди што овој проект бележи успех уште од самиот почеток, со отворањето на првата школа во 2018, па сѐ до денес. Секое отворање нова „Роса“ школа за доење ни носи особена радост и како компанија, бидејќи токму тоа ја отсликува нашата посветена грижа и поддршка за правилна нега на најмалите и обезбедувањето неопходна едукација за новите родители, но и мене лично како родител кој ја разбира важноста на поддршката во таков чувствителен период“, вели Душан Митрев, генерален директор на Пивара Скопје. Според него, оваа иницијатива има за цел „да создаде здрави основи за идните генерации и е пример како со заедничка посветеност може да се поттикне културата на поддршка и солидарност во нашето општество“.

Министерот за здравство, Арбен Таравари, смета дека ваквите иницијативи се многу значајни, при што ја истакна одличната соработка со Пивара Скопје.

„На одделот за гинекологија и акушерство во Општа болница Струга и Општа болница Кавадарци, во соработка со Пивара Скопје, се опремени посебни простории каде штотуку породените мајки и идни родители ќе имаат можност, со поддршка од медицински лица, да се информираат за важноста и придобивките од доењето. По тој повод сакам да ја истакнам одличната соработка со Пивара Скопје, како општествено одговорна компанија, со чија поддршка, во рамки на втората фаза на овој проект, годинава промовираме уште две нови школи за доење во болниците во Струга и во Кавадарци. Во нив младите родители имаат можност за консултација со стручен тим – педијатар, гинеколог-акушер и патронажна сестра – за предностите на ексклузивно доење, како и за други актуелни прашања поврзани со постпородилниот период“, истакна министерот за здравство, д-р Арбен Тарвари.

За реализација на овој проект и опремување и реновирање на просторот, „Пивара Скопје“ одвојува по 1 денар од секое продадено шише „Роса“ од 1,5 и 0,5 литри.

Роса школите за доење и за родителство се клучен дел од заложбите на „Пивара Скопје“ за поддршка на заедницата. Овие школи претставуваат дел од пошироката стратегија на „Пивара Скопје“ за активно учество во унапредување на општественото здравје и благосостојба. Со посебен акцент на важноста на доењето и родителството, проектот има за цел да создаде долгорочен позитивен ефект врз заедницата.

(ПР)

Советот на Народната банка го усвои Извештајот за ризиците во банкарскиот систем на Република Северна Македонија во третиот квартал од 2024 година. Исто така, Советот донесе нова Одлука за методологијата за идентификување системски значајни банки со која се унапредува постојната методологија врз основа на која Народната банкa ги идентификува системски значајните банки во земјава и за нив го утврдува заштитниот слој на капиталот. Ова претставува макропрудентен инструмент за јакнење на отпорноста на банкарскиот систем преку јакнење на солвентноста и стабилноста на системски значајните банки на неочекувани шокови или загуби коишто можат да настанат во текот на нивното работење. Измените на одлуката за системски значајни банки се прави и заради натамошно приближување кон Насоките од Европскиот банкарски орган (ЕБА) за идентификување на домашните системски значајни банки, соопшти НБРМ.

Според Извештајот за ризиците во банкарскиот систем во текот на третиот квартал, показателите за изложеноста на ризиците на банкарскиот сектор и натаму се стабилни, а стрес-тестовите укажуваат на добар капацитет за справување со шокови. Стапката на адекватност на капиталот се задржа на нивото од 19%, коешто е највисоко во последните седумнаесет години, додека учеството на нефункционалните кредити во вкупните е на историски ниски 3%. Во третиот квартал од годината банките работеа во услови на позначително забавување на домашната инфлација и поволен девизен пазар, но ризиците од окружувањето сѐ уште постојат и е потребно нивно натамошно внимателно следење и претпазливост во водењето на политиките заради задржување на стабилноста на банкарскиот сектор и во следниот период.

Растот на депозитите од граѓаните и фирмите забрза и овозможи одржување на кредитниот раст, но и зголемување на ликвидните средства на банките. Притоа, забрза годишниот раст на депозитите искачувајќи се до нивото од 7,9%, во кој преовладува долгорочното штедење, како и денарските депозити, поттикнато и од мерките на Народната банка за поддршка на денаризацијата и штедењето на подолг рок. Се забележува забрзување на годишниот раст кај кредитирањето до 7,5%, додека резултатите од Анкетата за кредитната активност во третиот квартал од 2024 година укажуваат на натамошно нето-олеснување на вкупните кредитни услови и нето-зголемување на кредитната побарувачка, и кај двата сектора − претпријатијата и домаќинствата.

Советот, како што е нагласено во информацијата, усвои и измени на регулативата за сметководство и финансиско известување за банките и штедилниците заради спроведување на барањата на меѓународниот стандард за финансиско известување („МСФИ“) 16 „Наеми“ и усогласување со важечките МСФИ, објавени од Одборот за меѓународни сметководствени стандарди.

Разгледани се и повеќе други прашања поврзани со работењето и сегашните активности на централната банка, а ги донесе и Финансискиот план и Планот за инвестициите на Народната банка.