Свет
Алекс Салмонд: Мадрид прави маченици од лидерите на независност на Каталонија
Со казнувањето на деветтемина каталонски политичари на вкупно 100 години затвор за противдржавно дејствување поради ненасилен отпор, Мадрид ги направи маченици и си ја потпиша својата смртна казна, изјави поранешниот шкотски прв министер, Алекс Салмонд, за РТ.
„Пресудата на шпанскиот суд за деветтемина каталонски политичари на девет до 13 години затвор, секој за архаичниот прекршок противдржавно дејствување поради нивните мирни напори за постигнување независност, ќе биде ден на демократскиот срам за Шпанија. Уште полошо – за Шпанија, барем тоа е знак дека шпанската контрола врз покраината завршувa“, рече Салмонд, кој како прв министер го водеше шкотскиот референдум за независност во 2014 година.
Пресудите, според Салмонд, се недемократски, угнетувачки и тотално контрапродуктивни за шпанската влада затоа што сега политичарите за независност ќе постигнат статус на мачеништво.
„Ова е ден кога овие шпански судии всушност ја запечатија судбината на шпанската држава. Не верувам дека каталонската криза ќе заврши на поинаков начин, освен со независност на Каталонија“, објасни Салмонд.
Каталонците беа прогласени за виновни за противдржавно дејствување, но не и за бунт, најсериозно од обвиненијата со кои се соочија поради прогласувањето независност во 2017 година. Обидот за отцепување следува по референдумот, забранет од владата на Мадрид, на кој 90 отсто од Каталонците се изјаснија за независност и покрај големиот притисок врз оние 42 отсто што излегоа на гласање.

Жестоко критикувајќи го Мадрид за архаичната дефиниција на противдржавното делување како кривично дело, дури и во отсуство на насилство, Салмонд повика Владата да биде судена поради нејзините недемократски дејства и предвиде дека каталонските политичари ќе добијат правда во Европскиот суд на правдата во Стразбур, каде ќе ја обжалат пресудата.
„Кога избраните политичари користат неизбрани судии за казнување на други избрани политичари на вкупно 100 години за деветмина од нив, тогаш работите достигнале точка што не може да се одржи и не мислам дека шпанската држава ќе го преживее овој бес“, посочи Салмонд.
Зборовите на Салмонд се совпаѓаат со оние на лидерот на партијата на Каталонската Републиканска левица, Ориол Јункерас, кој доби најдолга затворска казна во групата – 13 години. По изрекувањето на казната, Јункерас рече дека независноста на Каталонија е поблизу од кога било.
Карлос Пуџдемон, поранешниот премиер на Каталонија кој го предводеше обидот за независност во 2017 година, објави твит во знак на солидарност од Белгија, каде што избега за да избегне апсење по бунтот, нарекувајќи ја пресудата злосторство.
Шпанија досега не успеа да ги убеди другите европски земји да ги екстрадираат Пучдемон и неговите колеги, каталонски политичари поборници за независност, но тоа не го спречи Врховниот суд да ја реактивира европската потерница за него по изрекувањето на казната во понеделникот.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Сè што досега е познато за терористичкиот напад на плажата Бонди во Сиднеј
Најмалку 12 лица загинаа, а 29 беа повредени во терористички напад што се случи за време на прославата на првата ноќ на Ханука на познатата плажа Бонди во Сиднеј.
Нападот се случил околу 18:47 часот по локално време, кога најмалку две вооружени лица отвориле оган кон околу 1.000 луѓе собрани во паркот Арчер, каде што еврејската заедница организирала јавна прослава. Меѓу загинатите има 12-годишно девојче и рабин, пренесуваат медиумите.
Полицијата соопшти дека еден од осомничените бил убиен на местото на настанот, додека вториот е повреден и приведен. Не е исклучена можноста за вмешаност на трет осомничен, но истрагата е во тек.
Полицијата на сојузната држава Нов Јужен Велс воведе безбедносен кордон околу делови од плажата Бонди. Во близина на местото на нападот беше пронајдено возило со импровизирани експлозивни направи, кои подоцна беа безбедно отстранети од специјалните служби.

Австралискиот премиер Ентони Албанезе го осуди нападот, нарекувајќи го „чин на зло, антисемитизам и тероризам“.
„Ова беше целен напад врз еврејската заедница на ден што требаше да биде ден на радост и прослава. Ова е удар во срцето на нашата нација“, изјави Албанезе, кој свика итна седница на Комитетот за национална безбедност.
Премиерот на Нов Јужен Велс, Крис Минс, ја пофали храброста на граѓанин кој се соочил со еден од напаѓачите и му го одзел оружјето.
„Тој човек е вистински херој и без сомнение спаси многу животи“, рече Минс.
Нападот предизвика осуди и изрази на сочувство од бројни светски лидери. Израелскиот претседател Исак Херцог го нарече нападот „подол терористички чин“, додека британскиот премиер Кир Стармер и лидерите на повеќе европски земји изразија солидарност со Австралија и семејствата на жртвите.
Европа
Зеленски стигна во Берлин, ќе се сретне со американскиот преговарачки тим
Украинскиот претседател Володимир, Зеленски, пристигнал во Берлин, каде што во текот на денот треба да се сретне со американскиот преговарачки тим за да разговара за предлогот за постигнување мир во Украина.
– Се фокусираме на тоа како сигурно да ја гарантираме безбедноста на Украина, така што искуството со Будимпештанскиот меморандум и руската инвазија никогаш повеќе нема да се случи. Сметаме на конструктивни разговори – рече Зеленски во објава на платформата X.
Тој рече дека сè уште не добил официјален одговор од Соединетите Американски Држави на најновите предлози за мировен план.
Пред неговото пристигнување, Зеленски нагласи дека сака да ги убеди Американците да ја поддржат идејата за замрзнување на фронтовската линија во Украина во нејзината сегашна состојба пред било какви преговори со Москва.
Американската делегација ја предводат специјалниот пратеник Стив Виткоф и Џаред Кушнер, зетот на претседателот Доналд Трамп.
Извори од германската влада за „Билд“ изјавија дека разговорите со претставниците на Украина во Берлин ќе траат два дена , а дека денес ќе се одржат прелиминарни разговори со советници за надворешна политика, вклучувајќи ги и претставниците на САД и Украина.
Европа
Речиси три четвртини од Европејците ја поддржуваат ЕУ, рекордна поддршка за еврото и за заедничка одбрана
Речиси три четвртини од граѓаните на Европската Унија (ЕУ) сметаат дека нивната земја имала корист од членството во Унијата, покажува најновиот Евробарометар.
Според податоците, 59% од Европејците се оптимисти за иднината на ЕУ, а 73% се чувствуваат како граѓани на Унијата. Довербата во институциите останува висока, при што 48% изјавиле дека им веруваат на европските институции.
Анкетата покажува и рекордна поддршка за еврото – 74% од испитаниците го поддржуваат воведувањето на единствената валута, а во Еврозоната процентот изнесува 82%.
Во однос на заедничката одбрана и безбедност, 79% од граѓаните го поддржуваат воспоставувањето на заедничка политика меѓу земјите-членки, што е втор највисок резултат од 2004 година. Повеќе од две третини (67%) сметаат дека ЕУ е „место на стабилност“ во свет полн со немири, а 83% веруваат дека Унијата треба да ги диверзифицира трговските односи за да ја зајакне економската независност.
77% од Европејците сметаат дека инвазијата е закана за безбедноста на ЕУ, додека 73% ја поддржуваат економската блокада на Русија. Повеќе од три четвртини (81%) го поддржуваат приемот на бегалци од Украина, а 57% се согласуваат со финансирање на набавката и испораката на воена опрема за Киев.
Граѓаните сметаат дека главните приоритети на буџетот на ЕУ треба да бидат вработувањето, социјалните прашања и јавното здравје (42%), образование, култура и медиуми (36%) и одбрана и безбедност (35%).
Истражувањето, спроведено помеѓу 9 октомври и 5 ноември 2025 година во сите 27 земји-членки, вклучуваше 26.445 интервјуа лице в лице.

