Европа
Борел: Проширувањето на ЕУ – геополитички императив
Проширувањето повторно е високо на агендата на ЕУ, но со неговото заживување, мора да се направат напори за реформирање на Унијата и нејзин начин при донесување на одлуките, бидејќи и проширената Унија мора да може да функционира, изјави високиот претставник на ЕУ за надворешна политика и безбедност Жосеп Борел, пренесуваат медиумите во регионот.
Во авторскиот текст на веб-страницата на Европската служба за надворешни работи, тој посочува дека тоа може да се направи со стеснување на правилата за консензус во надворешната политика и во други области, за да може одлуките да се носат со квалификувано мнозинство.
Руската војна во Украина, како што истакнува, ја забрза историјата од многу перспективи, а создаде и дебата за европскиот поредок и принципите што го поткопуваат.
За многу земји, вклучително и Украина, ова е стратешки момент да ги изразат своите аспирации за пристапување во ЕУ, вели Борел, додавајќи дека во исто време земјите од Западен Балкан со право побарале нивниот пристапен процес да се оценува врз основа на заслуги.
Поминаа речиси 20 години откако ЕУ објави во Солун дека „иднината на Западен Балкан е во ЕУ“, па затоа е разбирливо одреденото нетрпение од нивна страна, наведува тој.
„Проширувањето на ЕУ со земји кои сакаат и можат да ги исполнат условите не е „услуга“ или отстапка. Тоа е наш стратешки интерес. Веродостојната политика на проширување е геостратешка инвестиција во мирот, стабилноста, безбедноста и економскиот раст низ цела Европа“, истакнува Борел.
Истовремено, со заживување на проширувањето на ЕУ мора да се задржи капацитетот на нејзиното дејствување, вели тој, нагласувајќи дека тоа е и геополитички императив.
Посочувајќи на поделеноста на членките на ЕУ во надворешната политика, Борел смета дека ЕУ треба да го преиспита процесот на одлучување.
Силата на системот на ЕУ отсекогаш некако несогласувањата ги претворала во договори. Во таа смисла, важно е дали одлуките се донесени едногласно или со квалификувано мнозинство, објаснува тој.
Војната во Украина ја нагласи потребата ЕУ да може да носи стратешки одлуки во реално време, вели тој, и потсетува дека многу лидери и граѓани на ЕУ апелираат да се откажат од неопходноста од консензус во надворешната политика.
„Сега проширувањето е цврсто вратено на агендата, не можеме повеќе да ги туркаме главите во песок пред прашањето како би функционирала ЕУ со, на пример, 35 членки“, вели тој.
„Постојат убедливи причини за влез на Западен Балкан, давајќи им статус на кандидат за Украина и Молдавија, а наскоро и на Грузија. Но, исто така е лудо да се направи нешто што не функционира 27 години да стане целосно нефункционално на 30 и повеќе години. Мораме да го намалиме Гордиевиот јазол“, рече тој.
Има многу проблеми во надворешната политика на ЕУ и отфрлањето на едногласноста не е решение за сите проблеми, но граѓаните бараат поефикасна акција, рече тој.
Борел укажува и на идејата за изградба на поширока европска политичка заедница, како што предложија претседателот на Франција, Емануел Макрон, и претседателот на Европскиот совет, Шарл Мишел.
„Овој поширок клуб може да ги обедини сите европски земји кои споделуваат демократски принципи и сакаат да создадат конкретни и флексибилни форми на соработка. Станува збор за идната организација на нашиот континент и како ние како ЕУ ќе се позиционираме по војната на Русија против Украина“, напишал тој.
Таквата заедница, вели Борел, би била комплементарна на проширувањето, а не нејзина замена.
Тој веднаш ќе им овозможи на кандидатите да учествуваат во различни политики на ЕУ, а може да вклучи и некои земји кои немаат потреба да се приклучат на Унијата, како Норвешка или Швајцарија или Обединетото Кралство, доколку сакаат, рече Борељ.
Темата е сложена, но идејата има свои предности и дебатата секако ќе продолжи, заклучува Борел.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
(Видео) Трамп: Искрено, Украина веќе изгуби територија
Американскиот претседател Доналд Трамп синоќа изјави дека договорот за завршување на војната во Украина е „поблиску од кога било“ откако Вашингтон му понуди на Киев безбедносни гаранции по моделот на НАТО. Трамп, исто така, изрази увереност дека Москва ќе прифати таков договор, објави „Ле Монд“.
Трамп откри дека имал „многу долги и многу добри“ разговори со својот украински колега Володимир Зеленски, како и со лидерите на НАТО и европските земји како што се Велика Британија, Франција и Германија.
„Се обидуваме да го разработиме тоа и мислам дека сега сме поблиску“, им рече Трамп на новинарите во Овалната соба. „Имавме бројни разговори со претседателот Путин на Русија и мислам дека сега сме поблиску од кога било досега, па ќе видиме што можеме да направиме“.
REPORTER: An Article 5-like deal seems to be emerging without NATO membership for Ukraine. If such a security guarantee is offered, what incentive is there for Ukraine to give up any sort of territory?
US PRESIDENT TRUMP: Well, they've already lost the territory, you know, to be… pic.twitter.com/99sx8a6f03
— Status-6 (Military & Conflict News) (@Archer83Able) December 15, 2025
На прашањето дали неодамна разговарал директно со Владимир Путин, Трамп одговори остро: „да, разговарав“, без да навлегува во детали.
Сепак, Трамп се чини дека сугерираше дека во замена за безбедносни гаранции, Украина ќе мора да се согласи да отстапи делови од источниот регион Донбас што сè уште се контролирани од Киев – можност што Зеленски претходно силно ја отфрли.
На прашањето каков поттик ќе има Украина за да се откаже од територија, Трамп одговори: „Па, искрено, тие веќе изгубија територија“.
Тој додаде дека Европа, која и покрај противењето на Русија повторно предложи испраќање мултинационални мировни сили, ќе биде „голем дел“ од секоја безбедносна гаранција.
Европа
Крај на краткорочните изнајмувања на станови за туристи во Шпанија, Airbnb е казнет
Шпанија го казни Airbnb со огромни 65 милиони евра за рекламирање недвижности за краткорочно изнајмување без соодветни дозволи. Одлуката доаѓа во време кога расте притисокот врз владата да го ограничи туристичкото сместување во услови на продлабочување на кризата со домувањето, објавува Euronews.
Шпанското Министерство за заштита на потрошувачите соопшти дека казната е конечна и дека на платформата со седиште во САД ѝ е наредено веднаш да ги отстрани сите нелегални огласи. Официјалните лица изјавија дека повеќе од 65.000 огласи на Airbnb ги прекршуваат шпанските закони за заштита на потрошувачите, вклучително и огласување недвижности без дозволи или со неважечки броеви за лиценца.
Казната е шест пати поголема од профитот што Airbnb го оствари од спорните огласи помеѓу времето кога властите ја предупредија компанијата и времето кога огласите конечно беа отстранети.
Зошто беше казнет Airbnb?
Според шпанските власти, 65.122 огласи на Airbnb ги прекршиле прописите дизајнирани да ги заштитат закупците и потрошувачите. Многу од овие имоти се наоѓале во региони каде што краткорочните изнајмувања се ограничени или бараат експлицитно одобрение.
Министерството нагласи дека од платформите како Airbnb се очекува да проверат дали имотите рекламирани во Шпанија се во согласност со локалните и регионалните прописи за домување. Кога не го прават тоа, велат, тие изнајмувања остануваат на пазарот подолго отколку што треба, намалувајќи го бројот на домови достапни за жителите кои бараат долгорочен смештај.
Министерот за права на потрошувачите, Пабло Бустиндуј, рече дека има „илјадници семејства кои живеат на работ“ поради кризата со домувањето во земјата, додека некои компании профитираат од „бизнис модели што ги принудуваат луѓето да ги напуштат своите домови“.
Борбата против нелегалните изнајмувања не е ограничена само на Airbnb. Во јуни, Шпанија, исто така, му наложи на Booking.com да отстрани повеќе од 4.000 нелегални огласи.
Барселона ја предводи борбата против масовниот туризам
Барселона стана епицентар на борбата на Шпанија против краткорочните изнајмувања. Градот оваа година објави планови за постепено укинување на сите туристички станови до 2028 година, со што ефикасно ќе им се забрани на платформи како Airbnb да продаваат приватно сместување во станбени згради.
Градските лидери велат дека краткорочните изнајмувања ги испразнија локалните населби, ги истиснаа жителите од пазарот за изнајмување и ги трансформираа цели населби исклучиво за туризам. Локалните заедници се согласуваат, а протестите – од мирни маршеви до напади со водени топови – се сè почести против масовниот туризам и растечките трошоци за живот.
Другите регионални и национални власти во Шпанија следат сличен пат. Повеќе од 53.000 нелегални туристички станови неодамна беа отстранети од официјалните регистри низ целата земја, главно во Андалузија, Канарските Острови, Каталонија и Валенсија.
Шпанија пречека рекордни 94 милиони странски туристи во 2024 година и е на добар пат да го надмине тој рекорд оваа година. Иако туризмот останува клучен економски столб, официјалните лица велат дека построгата регулација на краткорочните изнајмувања е клучна за балансирање на растот на бројот на посетители со квалитетот на животот на локалното население.
Европа
Турски борбени авиони соборија дрон „надвор од контрола“ во близина на брегот на Црното Море
Турција собори беспилотно летало „надвор од контрола“ кое се приближувало до нејзиниот воздушен простор над Црното Море, соопшти Министерството за одбрана. Инцидентот се случува по украинските напади врз руските танкери од „флотата во сенка“ покрај турскиот брег и предупредувањата од турските политичари за опасностите од ширење на војната во Украина, објави АП њуз.
Министерството во соопштението наведува дека борбените авиони Ф-16 биле испратени по откривањето на објектот. „За да се избегне каква било потенцијална штета, тој бил соборен во безбедна зона надвор од населените области“, се додава во соопштението. Во соопштението не се дадени дополнителни детали за локацијата или времето на инцидентот.
Украина соопшти дека нејзините поморски беспилотни летала погодиле два танкери на 28 ноември, додека трет брод бил погоден на 2 декември додека се движел кон турското пристаниште Синоп. Турскиот претседател Реџеп Таип Ердоган ги осуди претходните напади како закана за „безбедноста на навигацијата, животите и животната средина, особено во нашата ексклузивна зона“.

