Свет
Гренланд – земја со 150 километри патишта, три семафори и најчист воздух во светот

Гренланд е уживање за геолозите и климатолозите, но и за сите љубители на разни видови патувања, на кои студот не може да им го расипе искуството од спектакуларната природа и посебната култура што плови со овој остров на прагот на Арктикот, пренесува Punkufer.hr.
Гренланд е најголемиот остров во светот, земја со прекрасна природа, парадокси и контрасти. На Гренланд животот на Арктикот го делат Инуитите и потомците на скандинавските доселеници повеќе од еден милениум.
Островот со векови бил управуван од Данска, а мнозинството Гренланѓани не избрале поголема автономија на референдумот во 2008 година, па сега и официјално е данска автономна територија.
Според медиумите, за време на Студената војна, Американците таму изградија антируски воени бази, а денес тие сѐ почесто се истражувачки станици.
Дури 80 отсто од земјиштето на Гренланд е покриено со мраз, а обработливото земјиште сочинува помалку од 1 отсто од островот. Ледената покривка на Гренланд е втора по големина во светот, надмината само со ледената покривка на Антарктикот. На некои места дебелината на ледената покривка е повеќе од 3 и пол километри.
Целиот североисточен Гренланд е национален парк – најголем во светот по површина. Основан 1974 година и заштитен до сегашниот обем од 1988 година тој е засолниште за дивиот свет на Арктикот и пристапот мора да биде дозволен од владата на Гренланд.
Токму благодарение на мразот и ледените услови во кои современиот човек мора да живее поинаку, Гренланд може да се пофали со најчистиот воздух и со најчистата вода на светот.
Археолозите пронајдоа докази за живеење луѓе на Гренланд, кои датираат пред 4.500 години.
Гренланд е дом на нешто помалку од 60.000 луѓе и не е тешко да се види, дури и без математика, дека тоа е едно од најретко населените места на Земјата, со приближно 0,03 луѓе на квадратен километар.
Повеќето од жителите живеат во градовите на попријатниот западен брег.
Главниот град Нук има приближно 17 илјади жители и многу карактеристики на модерните западни градови, но и некои гренландски особености. Еден од нив се, секако, продавниците од игла до локомотива, но со арктички знак.
Гренландските куќи се многу живописни и се издвојуваат од пејзажот, насликани се во живописни бои. Оваа традиција потекнува од колонијалните времиња кога секоја боја имала значење и ја откривала функцијата или целта на куќата. И денес се бојадисани во истите бои, но сопствениците може слободно да ги изберат.
Во Нуук има само три семафори (четири ако се брои и оној на влезот во тунелот), што доволно говори за речиси непостојната важност на автомобилскиот сообраќај на овој остров. Регистрирани се помалку од седум илјади автомобили, а со нив не можете да одите никаде надвор од градовите.
На Гренланд има 150 километри патишта, од кои само 60 километри се асфалтирани. Најдолгиот патен дел на Гренланд е долг 35 километри.
Бидејќи автомобилите не се многу корисни, најголемиот дел од транспортот се одвива по воздушен, морски и по копнен пат со санки, се разбира, почесто со мотор, но и со кучиња. Санките за кучиња понекогаш се единственото превозно средство, а ги влечат исклучиво гренландските кучиња, кои Инуитите од племето Туле, веројатно, ги донеле со себе на Гренланд.
Традиционалната гренландска храна се заснова на лов и риболов, па китови, фоки, риби и морски плодови и ирваси често се на менито.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Извори на АП: САД и Израел сакаат да ги преселат Палестинците од Газа во Африка

Соединетите Американски Држави и Израел контактирале со официјални лица од неколку источноафрикански земји со желба да ја искористат нивната територија за преселување на Палестинците од Газа, објави денеска Асошиејтед прес (АП), цитирајќи американски и израелски официјални лица.
Официјални лица во Судан, Сомалија и отцепениот регион Сомалиленд биле контактирани за предлогот, вели АП.
Суданските власти рекоа дека предлогот е отфрлен, додека оние од Сомалија и Сомалиленд рекоа дека не знаат за какви било контакти, додава агенцијата.
На почетокот на овој месец, арапските лидери усвоија египетски план за реконструкција за Газа, вреден 53 милијарди долари, со кој ќе се избегне раселување на Палестинците од енклавата, за разлика од визијата на американскиот претседател Доналд Трамп за „блискоисточна ривиера“.
Трамп предложи американско преземање на Газа за обнова на разурнатата енклава, откако претходно предложи Палестинците да бидат трајно раселени.
Планот на Трамп ги засили долгогодишните стравови на Палестинците дека трајно ќе бидат протерани од своите домови и наиде на широко меѓународно отфрлање.
Свет
Политико: ЕУ започна огромен проект за инвестирање во одбраната

ЕУ има за цел да започне огромен проект за градење на својата одбранбена индустрија со цел да ја одврати Русија и да ја поддржи Украина додека САД се повлекуваат од континентот, се вели во нацртот на таканаречената Бела книга за одбраната до која дојде Политико.
„Обновата на европската одбрана бара огромни инвестиции во долг период“, се наведува во нацртот.
Документот, подготвен од комесарот за одбрана на ЕУ, Андриус Кубилиус и шефот на дипломатијата на ЕУ, Каја Калас, треба да им биде претставен на водачите на ЕУ следната недела. Нацртот сепак може да се промени пред објавувањето.
Клучните елементи на новата политика на ЕУ вклучуваат давање приоритет на производството на оружје во блокот и на „компании со истомисленици од трети земји“, поттикнување заедничко купување оружје, олеснување на финансирањето на одбранбените проекти, фокусирање на клучните области каде што на блокот му недостигаат капацитети како што се воздушната одбрана и воената мобилност и намалување на бирократијата околу одбранбените инвестиции.
Свет
Најголемата американска банка ги предупредува клиентите: Никогаш не сме виделе пад како оној на „Тесла“

Најголемата американска банка, JPMorgan, предупреди на драматичен пад на вредноста на „Тесла“ под водство на Илон Маск, наведувајќи дека никогаш досега не видела толку голема и брза загуба во автомобилската индустрија.
Форбс пишува дека JPMorgan во новата белешка до клиентите истакна дека пазарната вредност на „Тесла“ паднала за 127 милијарди долари оваа недела за само еден ден, додека политичкиот ангажман на Маск станува сè поконтроверзен.
„Тешко ни е да се потсетиме на нешто слично во историјата на автомобилската индустрија, каде што бренд изгуби толку многу вредност за толку кратко време“, пишуваат аналитичарите на JPMorgan.
Предводен од автомобилскиот аналитичар Рајан Бринкман, извештајот на банката ја намали прогнозата за испорака на возила на „Тесла“ за првиот квартал од 444.000 на 355.000, што е пад од 20%. Ова ги одразува стотиците милијарди долари што Тесла ги загуби во последните месеци.
Главната причина за овој пад, според JPMorgan, е „акутното“ влијание на политичките активности на Маск додека тој презема „сè поподелена улога во владата“ – финансиски еуфемизам за оценката дека Маск ја уништува „Тесла“ со својот политички ангажман.
„Работата на Маск на DOGE предизвика контроверзии во земјата“, напиша Бринкман, според „Бизнис Инсајдер“, додавајќи дека „иако има еднаков број на оние од десната страна кои се задоволни и оние од левата страна кои се незадоволни, влијанието врз продажбата на „Тесла“ сепак е негативно“.
Бринкман, исто така, истакна дека „Тесла“ е „во најголем ризик“ поради „променливата регулаторна клима“ во администрацијата на Доналд Трамп, што е иронично ако се земе предвид дека Трамп, и покрај неговото непријателство кон електричните возила кога ги нарече „демократско лудило“ и „нова зелена измама“ за време на кампањата, оваа недела рече дека ќе купи нов „Тесла“ за поддршка на Маск.
Во Европа ситуацијата е уште полоша, пишува JPMorgan. Блиските односи на Маск со Владимир Путин, дистанцирањето од Украина, анти-НАТО ставовите и поддршката за „екстремно десничарските политички партии“ – сето тоа, според Бринкман, сериозно му наштетува на угледот на „Тесла“. Како резултат на тоа, регистрациите на нови возила на „Тесла“ во Европа во јануари паднаа за 50% во споредба со истиот период во 2024 година.