Свет
Две карти, две реалности: Зеленски и Трамп гледаат поинаку на фронтот
Петина од украинската територија е под руска окупација, а голема карта која тоа подрачје го прикажува со црвена боја беше поставена во Овалната соба за време на разговорите на претседателот Доналд Трамп со Володимир Зеленски во понеделникот, пишува Би-Би-Си.
„Претпоставувам дека сите ја видовте картата“, рече Трамп за Fox News во вторникот. „Голем дел од територијата е заземен.“
Пораката на Белата куќа до Украина е јасна – таа земја е изгубена и време е да се разгледа територијален компромис со Владимир Путин, или како што некои го нарекоа, размена на територии.
Сепак, тимот на украинскиот претседател Зеленски на средбата донесе своја сопствена карта. Зеленски подоцна изјави дека за време на разговорот со Трамп „се борел со тоа што е на таа карта“, објаснувајќи „кој што контролира – не според гласини, туку во реалност“.
Иако Зеленски сметал дека успеал да исправи одредени погрешни перцепции, до вторникот гледиштето на Трамп останало непроменето. Било јасно, рече тој, дека руската сила е „очигледно многу помоќна“. На прашање за ставот на европските лидери околу размена на територии, рече: „Сега зборуваат за Донбас, но Донбас моментално… 79% е во сопственост и под контрола на Русија.“
Пред почетокот на војната во 2014 година, украинскиот рударски регион Донбас учествувал со околу 16% од економското производство на земјата. Путин наводно му рекол на Трамп дека ја сака целата област Донбас како дел од мировниот договор, што би му заштедило значителни ресурси.
Војна со бројки и проценти
Зеленски откри дека ги оспорил и процентите на картата на Белата куќа кои прикажувале руска контрола врз низа украински региони: 99% од Луганск, 76% од Доњецк, 73% од Запорожје и Херсон, 4% од Харков и 1% од Суми и Миколаев. Анализа на Американскиот институт за проучување на војната (ISW) дала слични бројки, а разликите можат да произлегуваат од различни методологии.
И покрај руските бројки, во утврдените градови Краматорск и Словјанск во Доњецкиот регион и понатаму живее голем број жители. Локалните власти наведуваат дека околу 242.000 луѓе живеат во области под украинска контрола во регионот, и ниту еден украински лидер не би разгледувал предавање на територии на Москва.
Состојбата на терен
Според картата што Зеленски му ја покажал на Трамп, Русија во изминатите 1000 дена успеала да окупира помалку од 1% од украинската територија. Украинската група DeepState наведува дека станува збор за 5.842 квадратни километри од ноември 2022. Иако Русија направила напредок во последните неколку месеци, пошироката линија на фронтот малку се поместила од почетокот на војната.
Одбранбениот аналитичар Конрад Муѕика истакнува дека руското напредување се забрзало на исток околу Купјанск и Кремина. Како причини ги наведува недостигот на украинска работна сила и зголемената руска употреба на дронови. „Гледаме многу повеќе пожари, а Украинците всушност не се во можност да распоредат доволно пожарникари за да ги изгаснат“, изјави тој за Би-Би-Си. Според него, Русија успева да регрутира 30–35 илјади војници месечно и, и покрај тешките загуби, гради големи резервни сили.
Две карти, две реалности
Сепак, брзите руски придобивки на исток не се пресликале на други подрачја. Обидот за руски пробив кај Добропоље во Доњецкиот регион минатата недела беше успешно одбиен. Според неодамнешната проценка на разузнавачката служба на Обединетото Кралство, на руските сили, врз основа на досегашното темпо на напредување во 2025 година, би им требале уште 4,4 години само за заземање на регионите Луганск, Доњецк, Запорожје и Херсон.
Токму тоа го објаснува сосема различното гледање на Трамп и Зеленски кога ги разгледуваат картите на фронтот долг 1200 км. И покрај разликите, Зеленски на крајот од разговорот му рекол на Трамп: „Ви благодарам за картата, патем, беше одлична. Размислувам како да си ја вратам територијата.“
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Макрон: Франција ги осудува визните ограничувања наметнати од САД
Францускиот претседател Емануел Макрон денес изјави дека Франција ги осудува визните ограничувања наметнати од САД врз Тиери Бретон и уште четири европски личности.
„Овие мерки претставуваат заплашување и принуда против европскиот дигитален суверенитет“, рече Макрон во објава на социјалната мрежа Икс.
Како што изјави, дигиталните регулативи на Европската Унија се усвоени преку демократски и суверен процес од страна на Европскиот парламент и Советот.
„Тие се применуваат во Европа за да се гарантира фер конкуренција меѓу платформите, без таргетирање на која било трета земја, и да се спроведат онлајн правилата што веќе важат офлајн“, рече францускиот претседател.
Според него, правилата што важат за дигиталниот простор на Европската Унија не се наменети да се утврдуваат надвор од Европа.
„Заедно со Европската комисија и нашите европски партнери, ќе продолжиме да го браниме нашиот дигитален суверенитет и регулаторна автономија“, заклучи Макрон.
Претходно, Стејт департментот соопшти дека САД одлучиле да им одбијат визи на пет лица, вклучувајќи го и поранешниот комесар на Европската Унија, поради, како што рекоа, обиди да се принудат американските платформи на социјалните медиуми да ги ограничат ставовите на кои се спротивставуваат.
Американскиот државен секретар Марко Рубио во соопштението изјави дека, „радикалните активисти и вооружените невладини организации ги унапредија мерките за цензура на странските земји, насочени кон американските говорници и американските компании“.
Меѓу луѓето на кои им беа одбиени визи е и поранешниот комесар на Европската комисија задолжен за дигитални прашања, Тјери Бретон.
Свет
Зеленски бара двомесечно примирје како услов за референдум за мир
Референдум за мировен договор во украинскиот конфликт е можен само ако се обезбеди целосно примирје во траење од најмалку 60 дена, изјави украинскиот претседател Володимир Зеленски.
Зеленски го изјави ова во разговор со новинарите, откако го објави планот од 20 точки за решавање на конфликтот, објавува агенцијата Интерфакс-Украина на својот канал Телеграм.
„За референдумот се потребни најмалку 60 дена. А ни е потребно вистинско примирје во траење од 60 дена. Во спротивно, нема да го одржиме“, рече украинскиот лидер.
Според него, планот што бил дискутиран за време на преговорите во Соединетите Американски Држави вклучува неколку клучни точки, меѓу кои се безбедносни гаранции за Украина слични на Член 5 од Северноатлантскиот договор, кој предвидува принцип на колективна одбрана, потоа договорот за неагресија меѓу Москва и Киев, како и зголемување на бројот на украинските вооружени сили во мирновременски услови на 800.000 припадници.
Планот предвидува и размена на затвореници „сите за сите“, како и одржување избори во Украина.
Зеленски особено нагласи дека постои можност парламентарните и претседателските избори да се одржат истовремено со референдумот за мировниот договор, доколку за тоа се создадат безбедносни и политички услови.
Фото: депозитфотос
Регион
Милановиќ: Го пречекуваме Божиќ во сенка на сè поголема неизвесност
Претседателот на Република Хрватска, Зоран Милановиќ, во својата божиќна честитка до граѓаните, рече дека Божиќ оваа година доаѓа во време на глобална неизвесност, закани од насилство и војни и неизвесна иднина, нагласувајќи дека е особено загрижен за поделбите и растечката недоверба во хрватското општество.
Во пораката упатена до своите сограѓани, Милановиќ нагласи дека, како претседател и граѓанин, би сакал да посака мирни и радосни празници, но дека околностите во кои се пречекува Божиќ не го дозволуваат тоа.
„Ќе го пречекаме и прославиме Божиќ пред нас во сенка на сè поголема неизвесност, сè поголеми закани од насилство и војни и неизвесна иднина“, рече претседателот, додавајќи дека во таква глобална средина во Хрватска гледа и чувствува поделби, меѓусебни обвинувања и растечка недоверба.
Тој нагласи дека негова прва и главна обврска како претседател е да стори сè што е можно за безбедноста и стабилноста на хрватското општество и државата, за да можат сите граѓани, без оглед на националноста, религијата или политичката припадност, да живеат мирно, да работат, да одгледуваат семејства и да планираат за иднината.
Зборувајќи за идентитетот на Хрватска, тој нагласи дека земјата е силна поради нејзината разновидност, не само природна, туку и разновидноста на обичаите, традициите и културата на животот кои, како што изјави, се трајно вткаени во нацијата и ја прават поотпорна на закани.
Тој, исто така, потсети на историските искуства, нагласувајќи дека Хрватска била најсилна кога била обединета, без непотребни поделби и меѓусебна недоверба, и рече дека не смее да се дозволи поделбите во мир да ја загрозат постигнатата стабилност и безбедност.
Милановиќ предупреди и на промените во глобалниот поредок, во кој, како што рече, моќта и бруталната сила сè повеќе стануваат правило, а од помалите држави се очекува послушност што се граничи со покорност. Во такви околности, нагласи тој, хрватскиот народ мора да се грижи за сопствените интереси и за иднината на своите деца, останувајќи добронамерен и праведен кон другите.
Изрази надеж дека разумот и мирот ќе преовладаат во светот, а хармонијата и меѓусебното разбирање меѓу хрватскиот народ ги наведе како своја најголема божиќна желба.

