Свет
Царините на Трамп ги урнаа берзите во светот: „Волстрит“ и Азија се во неволја

Во согласност со одлуката на претседателот на Соединетите Американски Држави, Доналд Трамп, денеска стапи во сила нов сет на царини, кои погодуваат 60-ина земји, со посебен фокус на Кина. Овие мерки предизвикаа сериозни потреси на глобалните финансиски пазари, при што цените на акциите драстично паднаа во Азија, а „Волстрит“ падна на најниско ниво во една година.
На азиските берзи индексот MSCI на азиско-пацифичките акции утрово беше во минус за речиси 2 %. Јапонскиот Nikkei потона за повеќе од 4 %, а индексите во Хонг Конг, Јужна Кореја и на Австралија паднаа меѓу 1,6 и 1,9 %. Иако кинеските берзи во Шангај забележаа благ пораст, инвеститорите беа јасно потресени од воведувањето дополнителни царини.
Немирите на пазарот се проширија во Европа и САД. Фјучерс-индексите во Европа и на „Волстрит“ влегоа во црвената зона, при што фјучерсите на Eurostoxx 50 паднаа над 3,5 %, а Nasdaq и S&P 500 забележаа пад од над 1,5 %.
На „Волстрит“ сите главни индекси забележаа пад.
Трамп, и покрај надежите на инвеститорите дека мерките може да се олеснат, ги исполни своите закани – царините за кинеските производи се зголемени за дополнителни 50 % достигнувајќи вкупно 104 %. Како одговор, Кина најави контрамерки во форма на царини од 54 % за американските стоки и отфрли секаква можност да попушти под притисокот на Вашингтон.
Економистите предупредуваат дека двете најголеми светски економии влегле во кукавичка игра, без јасен излез. Тинг Лу, економист од компанијата „Номура“, истакна дека ситуацијата е исклучително флуидна и дека во моментот е невозможно да се процени како трговската војна ќе влијае на кинеската економија.
Покрај падот на акциите, пазарите ги потресоа и движењата на валутите. Доларот ослабе во однос на јапонскиот јен за 0,8 % и во однос на швајцарскиот франк за 0,5 % – валути што инвеститорите традиционално ги гледаат како безбедни засолништа во нестабилни времиња. Индексот на доларот падна од 102,95 на 102,20 поена, а еврото зајакна на 1,1045 долар.
Во меѓувреме, кинеската централна банка дозволи јуанот да падне на најниско ниво од септември 2023 година, што Трамп го искористи за да го обвини Пекинг за валутна манипулација. И покрај тоа, тој изрази уверување дека Кина на крајот ќе побара договор.
Ситуацијата дополнително се комплицира со порастот на приносите на американските обврзници, што сугерира дека странските инвеститори – првенствено кинеските – би можеле да почнат да го повлекуваат капиталот од САД. Индексот на нестабилност на пазарот, познат и како индекс на страв, скокна на највисоко ниво од пандемијата во 2020 година, што укажува на сериозна загриженост кај инвеститорите.
Негативно реагираа и нафтените пазари – цената на барел сурова нафта на лондонскиот пазар падна 4,14 %, на 60,25 долари, а пад од 4,55 % е забележан на американскиот пазар, на 56,90 долари.
И додека американските и азиските берзи се во пад, европските берзи вчера забележаа силен раст – инвеститорите се надеваат дека преговорите меѓу САД и Европската Унија за царините може да донесат позитивен исход.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Регион
(Фото) Пијан Македонец удри во паркиран автомобил во Загреб, казнет е со 4.860 евра

45-годишен државјанин на Северна Македонија бил вклучен во сообраќајна несреќа на улицата Радничка во Загреб околу 6 часот наутро во неделата, објави хрватски Индекс.
Тој управувал со „фолксваген пасат“ со загрепски регистарски таблички и возел југозападно низ паркинг на северната страна од пристапниот пат до ресторан.
Пристигнувајќи до куќата број 27, тој се вратил на пристапниот пат, застанал и возел напред. Во тој момент, предниот лев дел од неговиот автомобил удрил во задниот дел од „рено клио“ со загрепски регистарски таблички, сопственост на 40-годишна жена, кое било паркирано.
Со истрагата и алкотестот е утврдено дека 45-годишниот возач управувал возило со 1,76 промили алкохол.
Сообраќајната несреќа предизвикала материјална штета. Возачот бил уапсен и сместен во посебни простории додека не исчезнат ефектите од опојната материја. Потоа бил изведен во Општинскиот прекршочен суд во Загреб.
Во обвинителниот акт, полицијата предложила возачот да биде казнет со парична казна од 5.360 евра и затвор, како и да му се изрече заштитна мерка забрана за управување со моторно возило Б категорија во траење од 12 месеци.
Судот го прогласи обвинетиот за виновен, му изрече парична казна од 4.860 евра и му изрече заштитна мерка забрана за управување со моторно возило Б категорија во траење од 12 месеци, објави Индекс.
Европа
Зеленски за масакрот во Австрија: Длабоко сме потресени

Украинскиот претседател Володимир Зеленски го коментираше денешното пукање во училиште во Грац, во кое беа убиени 10 лица, од кои осум деца.
„Длабоко сме шокирани од трагичната пукање во училиште во Грац, во која беа изгубени многу невини животи. Училиштата никогаш не треба да станат места на насилство. Нашите срца се со жртвите, нивните семејства и народот на Австрија. Им посакуваме брзо закрепнување на сите повредени. Украина го споделува овој момент на тага со пријателска Австрија“, напиша Зеленски на Икс.
Deeply saddened by the tragic school shooting in Graz, which claimed many innocent lives. Schools should never become places of violence. Our hearts go out to the victims, their families, and the people of Austria. We wish a swift recovery to all those wounded. Ukraine shares…
— Volodymyr Zelenskyy / Володимир Зеленський (@ZelenskyyUa) June 10, 2025
Нападот се случил во средно училиште во Грац, каде што 22-годишен поранешен ученик, вооружен со пиштол и пушка, отворил оган во две училници. Според полицијата, напаѓачот дејствувал сам и е меѓу загинатите.
Локалните медиуми објавија дека околу 30 лица се повредени и се лекуваат во болница. Градоначалничката на Грац, Елке Кар, го опиша нападот како „страшна трагедија“, додека австрискиот канцелар рече дека настанот „длабоко ја потресол целата земја“.
Полицијата пристигнала на местото на настанот околу 10 часот наутро, а училиштето било евакуирано. Учениците биле однесени на безбедна локација, а подоцна ќе бидат однесени на локалниот стадион ASKÖ, каде што родителите и роднините можат да ги земат.
Ова е најсмртоносниот напад врз училиште во Австрија во повоената историја. Последниот значаен инцидент се случил во ноември 2020 година, кога напаѓач уби четири лица и рани 23 во Виена, а Исламска држава ја презеде одговорноста.
Европа
Двајца млади луѓе со босанско потекло меѓу убиените во пукањето во училиштето во Грац

Најмалку 10 лица беа убиени, а 12 се ранети во утринското пукање во средното училиште во Грац, Австрија, од кои седум се во критична состојба.
Меѓу загинатите има двајца млади луѓе по потекло од Босна и Херцеговина – 17-годишна ученичка со иницијали К.Ј. и девојка по име Х.А., која починала од повредите. Како што неофицијално објави „Кликс“, лекарите се борат за животот на уште едно лице по потекло од Босна и Херцеговина.
Иако Амбасадата на БиХ во Австрија во моментов нема официјални или неофицијални информации за убиени државјани на БиХ, потврдено е дека станува збор за лица кои се по потекло од БиХ, но не и државјани на таа земја.
Информациите за идентитетот на жртвите ги потврдил за „Кликс“ имамот во Грац, Сабахудин Хасиќ.
Нападот го извршил 21-годишен поранешен ученик кој, според австриските медиуми, влегол во училиштето вооружен со пиштол и пушка. Тој испукал десетици куршуми пред да изврши самоубиство во тоалетот на училиштето, каде што го пронашле полицајци кои ја евакуирале зградата.
Пукањето ја шокираше австриската јавност, а истрагата за мотивите за нападот сè уште е во тек.