Свет
Чиле ќе бара УНЕСКО да ги признае неговите мумии за најстари во светот
Многумина веруваат дека најстарите, најретките мумии потекнуваат од Египет, од иконската Долина на кралевите, но тоа е погрешно. Првите луѓе за кои се знае дека ги мумифицирале своите мртви го сториле тоа во најсувото место на Земјата – крајбрежните заливи на пустината Атакама во Чиле, пренесува „Спутник“.
Народот Чинчоро се населил во Чиле околу 7 000 п.н.е. и развил техника за мумификација во околу 5 000 п.н.е., приближно 2 000 години пред античките Египќани да почнат да ги мумифицираат своите фараони.
Припадниците на Чинчоро биле ловци собирачи од преткерамичкиот период, а иако се малку познати дури и во Чиле, земјата се надева дека апликацијата до УНЕСКО за статус во Светското културно наследство може конечно да ги доведе во центарот на вниманието.
Сместен во долината Азапа е археолошкиот музеј „Сан Мигел де Азапа“ во малото село Сан Мигел де Азапа. Оваа институција поседува мумифицирани остатоци од околу 300 припадници на Чичоро, иако само околу 10 отсто од нејзината колекција е изложена за јавност, бидејќи на музејот му недостигаат финансии и простор за соодветно да ја покаже целата колекција.
„Тоа е многу света колекција бидејќи повеќето предмети се поврзани со церемонијата на смртта”, објаснува кураторот и конзерватор Мариела Сантос.
Постојат пет различни стилови на мумификација кои се користеле во текот на околу 4 000 години иако Сантос вели дека најзастапени се црните и црвените мумии, кои биле обично полнети со стапови и со трска, украсени со перики и маскирани со глина на лицата.
Германски археолог Макс Уле, кој пред еден век ги открил мумиите во близина на плажата во Арика, им го дал името Чинчоро.
До неодамна Чилеанци не им придаваа голема вредност на богатствата по должина на нивната најсеверна граница, но ова веројатно ќе се промени додека Чиле ќе бара статус за локациите на Чинчоро. Предлогот треба да биде поднесен до УНЕСКО најрано во 2020 година.
Во периодот пред понудата локалната власт ги засили напорите за промовирање на археолошкиот туризам и охрабрувајќи ги локалните заедници да се гордеат со тоа што се чувари на погребните места на Чинчхоро.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
(Видео) Авион се запали на аеродром во Бразил, евакуирани 180 патници
На еден од главните меѓународни аеродроми во Бразил изби пожар на авион Airbus A320.
Во моментот на пожарот во авионот имало 180 лица. Сите патници и членови на екипажот биле евакуирани.
Според првите информации, пожарот избил од колички за багаж паркирани блиску до товарниот дел на авионот, а огнот се проширил под едното крило. Екипажот веднаш го активирал протоколот за итни случаи и ги евакуирал патниците со надувувачки лизгалки.
🇧🇷 An Airbus A320 operated by LATAM Airlines caught fire in Brazil while carrying 180 passengers.
The aircraft had begun taxiing for takeoff when the cabin abruptly filled with smoke, and passengers noticed flames beneath the wing. Evacuation was carried out directly onto the… pic.twitter.com/XlkOPPDvy2
— NSTRIKE (@NSTRIKE1231) December 6, 2025
Аеродромската противпожарна служба го изгаснала пожарот, а авионот бил одведен на понатамошна истрага. Летот бил откажан.
Бразилските власти и Националната агенција за цивилно воздухопловство започнале опсежна истрага за причините за пожарот
Свет
(Фото+видео) Русија изврши голем напад врз Украина, Полска подигна борбени авиони
Русија изврши голем ракетен напад и удари со дронови врз украински градови, при што беа повредени најмалку три лица во Киевската област.
Украинското воено воздухопловство соопшти дека руските сили лансирале ракети и десетици дронови кон градовите во околината на украинската престолнина.
Поради нападите, низ целата земја беа активирани аларми за воздушна опасност.
Дронови биле забележани и во Лавовската област на западот на земјата, додека Русија лансирала повеќе бранови напади.
Военото воздухопловство ја пријавило последната серија ракетни удари непосредно пред 7 часот по локално време.
Експлозии биле забележани во Полтава, Луцк, Одеса, Запорожје…
Гувернерот на Киевската област, Никола Калашник, соопшти дека 42-годишен маж бил повреден во градот Фастив, околу 60 километри југозападно од центарот на Киев.
I saw it today –
two banks of Kyiv:
one with electricity,
the other without.A powerful sight. pic.twitter.com/T8tnW7911t
— Yaroslava (@strategywoman) December 5, 2025
Украинските железници соопштија дека Русија извршила „масовно гранатирање на железничката инфраструктура“ во Фастив.
Калашник исто така соопшти дека две жени, на возраст од 46 и 40 години, биле повредени во Вишгородската област, северно од Киев. Една од нив е хоспитализирана.
Градоначалникот на Луцк, Игор Пољишчук, соопшти дека повеќе складишта за храна биле зафатени од пожар.
Kyiv metro stations tonight. People hide from Russian attack.
📸: Yan Dobronosov pic.twitter.com/Q1JGrv7jB8
— Kate from Kharkiv (@BohuslavskaKate) December 6, 2025
Полското воено воздухопловство соопшти на социјалните мрежи дека подигнало борбени авиони за да го заштити својот воздушен простор за време на повеќечасовниот напад на западна Украина.
За потсетување, украинските дронови пред две вечери извршија напади врз клучни руски енергетски објекти, погодувајќи го морското пристаниште Темрјук во Краснодарскиот крај и нафтената рафинерија Сизран во Самарската област, пренесува „Киев Индепендент“.
Свет
МААЕ: Заштитната структура на Чернобил е тешко оштетена
Заштитната структура на напуштената нуклеарна електрана Чернобил, која треба да го спречува ширењето на радиоактивен материјал, повеќе не може да ја извршува својата безбедносна функција поради штетата предизвикана од напад со дрон на почетокот на годината, соопшти Меѓународната агенција за атомска енергија (МААЕ).
Инспекцијата на заштитната структура што МААЕ ја спроведе минатата недела покажала дека нападот со дрон во февруари предизвикал пропаѓање на конструкцијата, објави агенцијата на ОН.
Во мисијата е потврдено дека заштитната структура ги загубила „примарните заштитни функции“, вклучувајќи го и задржувањето на радиоактивниот материјал, но дека на носечката конструкција и на контролните системи нема трајна штета, се наведува во соопштението.
Веќе се извршени привремени поправки на покривот, изјави директорот на агенцијата Рафаел Гроси, нагласувајќи дека за спречување на понатамошно пропаѓање и обезбедување долгорочна нуклеарна безбедност е неопходно да се спроведе сеопфатна обнова.
Врз основа на истрагата, МААЕ препорачува понатамошна обнова и заштита на структурата, како и ажурирање на системите за следење на влага и корозија и други надзорни програми, се наведува во соопштението.
На 14 февруари дрон ја пробил надворешната обвивка на заштитната структура и предизвикал пожар. Украинските власти тогаш соопштија дека нападот го извела Русија, а Москва го демантираше тоа.
Заштитната структура е поставена во 2019 година околу реакторот број 4, кој експлодираше во нуклеарната катастрофа во 1986 година, со цел да се спречи понатамошно истекување на радијација во околината.
По нападот со дрон, радијацијата останала на нормално и стабилно ниво и немало извештаи за нејзино истекување, соопштиja ОН во февруари.
Несреќата во Чернобил се случи во април 1986 година. Советските инженери околу реакторот поставија саркофаг, кој подоцна беше заменет со нова структура. Преостанатите три реактори постепено беа исклучени, а последниот престана со работа во 2000 година.
Руските сили накратко ја окупираа нуклеарната електрана на почетокот на инвазијата на Украина во 2022 година.
МААЕ во Чернобил има постојан тим експерти и ќе продолжи да прави сè што е во нејзина моќ за да го поддржи повторното воспоставување целосна нуклеарна безбедност во Чернобил, нагласи шефот на агенцијата на ОН.
Истовремено со инспекцијата во Чернобил, МААЕ спроведе и истражување на штетата на електричните трафостаници низ Украина.

