Свет
Арагчи: Доколку ЕУ воведе санкции, Иран може да набави нуклеарно оружје

Доколку Европејците повторно воведат санкции, Иран би можел да набави нуклеарно оружје, предупреди неговиот министер за надворешни работи, Абас Арагчи, во интервју за лондонскиот весник „Гардијан“ во петокот во пресрет на разговорите со претставници на три земји што ја критикуваат позицијата на Иран.
Франција, Германија и Велика Британија, сојузници со САД, го осудија наводниот недостиг на соработка на Иран во врска со нуклеарната енергија за време на состанокот на Меѓународната агенција за атомска енергија (МААЕ) минатата недела.
Како одговор Техеран објави дека пушта во употреба нови напредни центрифуги за збогатување на ураниумот потребен за неговата нуклеарна програма.
Сепак, иранските власти никогаш не ја затвориле вратата за дискусии, според медиумите.
Ајатолахот Али Хамнеи, кој е на власт од 1989 година и е последниот одлучувач за чувствителните државни прашања, забрани секаква употреба на атомско оружје со верски декрет (фатва).
„Во Иран се води дебата дека можеби тоа е лоша одлука“, рече Абас Арагчи во интервјуто објавено од британскиот дневен весник „Гардијан“.
„Ако Европејците повторно воведат санкции кон Техеран, тогаш ќе ги убедат сите во Иран дека оваа доктрина е погрешна“, посочи тој.
Официјалната новинска агенција „Ирна“ објави дека иранскиот претставник Маџид Такт-Раванчи денеска требаше да се сретне со бројот два во дипломатската служба на ЕУ, Енрике Моро, во Женева, пред нуклеарните преговори со Франција, Германија и Велика Британија.
За Техеран, целта на овонеделните разговори е да се избегне двојна катастрофална ситуација, што уште еднаш ќе доведе до максимален притисок од САД заедно со притисок од Европејците, изјави политикологот Мостафа Ширмохамади.
Засега „Иран ги нема Европејците на своја страна поради голем број наводи, вклучително и воената поддршка на Техеран за Русија во нејзината војна против Украина“, рече Ширмохамади од Техеран.
Иран, кој категорично ги отфрла обвинувањата, се надева дека ќе ги смири работите со Европејците додека покажува цврстина.
Иранскиот министер за надворешни работи во вторникот зборуваше за ставање во функција неколку илјади напредни центрифуги.
Арагчи, кој ги надгледуваше нуклеарните преговори меѓу неговата земја и големите сили во 2015 година, не ги прецизира роковите.
Според портпаролот на Атомската организација на Иран, „Бехруз Камалванди“, тој процес би можел да потрае четири до шест месеци.
Центрифугите се машини што го збогатуваат ураниумот претворен во гас со негово ротирање со голема брзина, што овозможува зголемување на процентот на изотопски расцеплив материјал (U-235), кој има разни намени.
Во 2015 година Иран склучи договор во Виена со Франција, Германија, Велика Британија, Кина, Русија и со САД за ограничување на својата нуклеарна програма и за возврат доби најава за намалување на меѓународните санкции против Техеран.
Но, во 2018 година Доналд Трамп еднострано ги повлече САД од договорот до кој Техеран, според МААЕ, се придржуваше и повторно воведе тешки санкции кон Иран.
Како одмазда, Техеран значително ги зголеми резервите на збогатен материјал и го подигна прагот до 60 отсто збогатување, а според дефиницијата на МААЕ, потребни се 90 отсто за производство на атомско оружје.
„Во овој момент немаме намера да надминеме 60 проценти“, уверува Арагчи за „Гардијан“.
Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху ја повтори својата решеност да ја спречи Исламската Република да добие атомско оружје: „Ќе направам сè за да ја спречам да стане нуклеарна сила“, рече тој во ТВ-интервју емитувано во четвртокот вечерта.
Основите на иранската нуклеарна програма датираат од доцните 50-ти кога САД потпишаа договор за граѓанска соработка со тогашниот ирански водач, шах Мохамад Реза Пахлави.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
Орбан: Ја најавуваме најголемата програма за намалување на даноците во Европа

Унгарскиот премиер Виктор Орбан во понеделникот објави ослободување од данок на доход за мајките на две или три деца и рече дека од април ќе ги ограничи каматните стапки на станбените кредити на 5 отсто, како дел од чекорите за зајакнување на економијата пред изборите во 2026 година.
„Ја објавуваме најголемата програма за намалување на даноците во Европа“, рече Орбан денеска во своето обраќање за состојбата на нацијата.
Покрај веќе најавеното удвојување на даночните олеснувања за семејствата во две фази до јануари, Орбан рече дека неговата влада ќе ги ослободи мајките на две или три деца од данок на доход, почнувајќи од октомври со мајки на три деца.
Од јануари постепено ќе се воведува ослободувањето за мајките на две деца, рече Орбан. „Тоа ќе биде голем трошок, но економското закрепнување, мерките за поддршка на бизнисот и целосното вработување заедно можат да го платат со намалување на буџетскиот дефицит и јавниот долг“, рече тој.
Орбан, исто така, рече дека неговата влада е подготвена да воведе ограничувања за зголемување на цените на храната, освен ако разговорите со трговците не успеат да ги задржат цените под контрола.
Унгарската инфлација, која пред две години достигна највисоки нивоа во ЕУ, во јануари дојде до 5,5 отсто, што е над прогнозите на аналитичарите.
Европа
(Видео) Насилни протести пред изборите: неонацисти и левичари се судрија во Берлин

Стотици неонацисти се собраа на плоштадот во близина на метро станицата во областа Мите и маршираа до главната железничка станица (Хауптбанхоф) во Берлин, јавува Анадолија.
Берлинската полиција денеска употреби солзавец против левичарските демонстранти кои ден пред изборите во Бундестагот го блокираа маршот на околу 200 десничарски екстремисти, објавија германските медиуми.
Wir sind hier und sagen unseren israelischen und jüdischen Freundinnen: ihr seid nicht allein. #BringThemAllHomeNow pic.twitter.com/xDWS2EtAIu
— LSquadBerlin🎗️ (@LSquadBerlin) February 22, 2025
Жестоки судири со полицијата се случија кога левичарските демонстранти се обидоа да ги пробијат полициските кордони кои го обезбедуваа митингот на десницата.
Левичарите во неколку наврати ја блокираа маршрутата на десничари, опишани од германските медиуми како неонацисти, од станицата Фридрихштрасе до главната железничка станица во Берлин. Неколку демонстранти беа уапсени по судирите со полицијата.
Според полицијата, попладнево се собрале околу 200 десничарски екстремисти, додека повеќе од 1.000 левичарски демонстранти се обиделе да ги спречат.
Свет
САД и се закануваат на Украина со гасење на Старлинк доколку не се согласи на договорот, открива Ројтерс

Американските преговарачи, кои вршат притисок врз Украина да им даде пристап до клучните минерали, навестија можност за прекин на пристапот до виталниот сателитски интернет на Илон Маск, Старлинк, изјавија за Ројтерс три извори запознаени со ова прашање.
Продолжувањето на пристапот на Украина до Старлинк на Спејс Икс беше спомнат во разговорите меѓу американските и украинските официјални лица откако украинскиот претседател Володимир Зеленски ја одби првичната понуда од американскиот министер за финансии Скот Бесент, велат изворите.
Старлинк обезбедува клучна интернет конекција за Украина, разурната од војна и нејзината војска. Прашањето беше повторно покренато во четвртокот, за време на состаноците меѓу Кит Келог, специјалниот пратеник на САД за Украина, и Зеленски, изјави еден од изворите запознаени со разговорите.
Ukrainian EW expert Serhii “Flash” addresses whether Musk might disconnect Starlink services to Ukraine.
Flash says that would result in a hard situation, but advises that other methods of communication have been put into place since Ukraine has never trusted the Starlink owner. pic.twitter.com/iaCS5gzwVj— Roy🇨🇦 (@GrandpaRoy2) February 21, 2025
За време на состанокот, на Украина и беше кажано дека ќе се соочи со итно исклучување на услугата доколку не постигне договор за клучните минерали, рече изворот, кој побара анонимност бидејќи преговорите се затворени.
„Украина зависи од Старлинк. Тие го сметаат за своја Северна ѕвезда“, рече изворот. „Губењето на Старлинк би било тежок удар“.
Зеленски ги отфрли барањата на администрацијата на претседателот Доналд Трамп за минерални ресурси во вредност од 500 милијарди долари од Украина како компензација за американската помош во војната, велејќи дека САД не понудиле конкретни безбедносни гаранции.
Вчера, украинскиот претседател изјави дека тимовите на САД и Украина работат на договор, а Трамп рече дека очекува договорот наскоро да биде потпишан.
Маск испрати илјадници терминали Старлинк во Украина за да ги заменат комуникациските услуги уништени од Русија по нејзината инвазија во февруари 2022 година.
Starlink service is now active in Ukraine. More terminals en route.
— Elon Musk (@elonmusk) February 26, 2022
Маск потоа јавно изрази поддршка за Украина на социјалната мрежа Икс.
🇺🇦🇺🇦🇺🇦 Hold Strong Ukraine 🇺🇦🇺🇦🇺🇦
— Elon Musk (@elonmusk) March 5, 2022
На пример, на 5 март 2022 година, тој им порача на Украинците „да останат силни“.
Talked to @elonmusk. I’m grateful to him for supporting Ukraine with words and deeds. Next week we will receive another batch of Starlink systems for destroyed cities. Discussed possible space projects 🚀. But I’ll talk about this after the war.
— Volodymyr Zelenskyy / Володимир Зеленський (@ZelenskyyUa) March 5, 2022
Истиот ден се огласи и украинскиот претседател Володимир Зеленски, кој изјави дека разговарал со Маск за Старлинк и му се заблагодарил за помошта што и ја дава на земјата под руски напад.