Свет
Арагчи: Доколку ЕУ воведе санкции, Иран може да набави нуклеарно оружје

Доколку Европејците повторно воведат санкции, Иран би можел да набави нуклеарно оружје, предупреди неговиот министер за надворешни работи, Абас Арагчи, во интервју за лондонскиот весник „Гардијан“ во петокот во пресрет на разговорите со претставници на три земји што ја критикуваат позицијата на Иран.
Франција, Германија и Велика Британија, сојузници со САД, го осудија наводниот недостиг на соработка на Иран во врска со нуклеарната енергија за време на состанокот на Меѓународната агенција за атомска енергија (МААЕ) минатата недела.
Како одговор Техеран објави дека пушта во употреба нови напредни центрифуги за збогатување на ураниумот потребен за неговата нуклеарна програма.
Сепак, иранските власти никогаш не ја затвориле вратата за дискусии, според медиумите.
Ајатолахот Али Хамнеи, кој е на власт од 1989 година и е последниот одлучувач за чувствителните државни прашања, забрани секаква употреба на атомско оружје со верски декрет (фатва).
„Во Иран се води дебата дека можеби тоа е лоша одлука“, рече Абас Арагчи во интервјуто објавено од британскиот дневен весник „Гардијан“.
„Ако Европејците повторно воведат санкции кон Техеран, тогаш ќе ги убедат сите во Иран дека оваа доктрина е погрешна“, посочи тој.
Официјалната новинска агенција „Ирна“ објави дека иранскиот претставник Маџид Такт-Раванчи денеска требаше да се сретне со бројот два во дипломатската служба на ЕУ, Енрике Моро, во Женева, пред нуклеарните преговори со Франција, Германија и Велика Британија.
За Техеран, целта на овонеделните разговори е да се избегне двојна катастрофална ситуација, што уште еднаш ќе доведе до максимален притисок од САД заедно со притисок од Европејците, изјави политикологот Мостафа Ширмохамади.
Засега „Иран ги нема Европејците на своја страна поради голем број наводи, вклучително и воената поддршка на Техеран за Русија во нејзината војна против Украина“, рече Ширмохамади од Техеран.
Иран, кој категорично ги отфрла обвинувањата, се надева дека ќе ги смири работите со Европејците додека покажува цврстина.
Иранскиот министер за надворешни работи во вторникот зборуваше за ставање во функција неколку илјади напредни центрифуги.
Арагчи, кој ги надгледуваше нуклеарните преговори меѓу неговата земја и големите сили во 2015 година, не ги прецизира роковите.
Според портпаролот на Атомската организација на Иран, „Бехруз Камалванди“, тој процес би можел да потрае четири до шест месеци.
Центрифугите се машини што го збогатуваат ураниумот претворен во гас со негово ротирање со голема брзина, што овозможува зголемување на процентот на изотопски расцеплив материјал (U-235), кој има разни намени.
Во 2015 година Иран склучи договор во Виена со Франција, Германија, Велика Британија, Кина, Русија и со САД за ограничување на својата нуклеарна програма и за возврат доби најава за намалување на меѓународните санкции против Техеран.
Но, во 2018 година Доналд Трамп еднострано ги повлече САД од договорот до кој Техеран, според МААЕ, се придржуваше и повторно воведе тешки санкции кон Иран.
Како одмазда, Техеран значително ги зголеми резервите на збогатен материјал и го подигна прагот до 60 отсто збогатување, а според дефиницијата на МААЕ, потребни се 90 отсто за производство на атомско оружје.
„Во овој момент немаме намера да надминеме 60 проценти“, уверува Арагчи за „Гардијан“.
Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху ја повтори својата решеност да ја спречи Исламската Република да добие атомско оружје: „Ќе направам сè за да ја спречам да стане нуклеарна сила“, рече тој во ТВ-интервју емитувано во четвртокот вечерта.
Основите на иранската нуклеарна програма датираат од доцните 50-ти кога САД потпишаа договор за граѓанска соработка со тогашниот ирански водач, шах Мохамад Реза Пахлави.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Трамп: Склучивме договор со Хамас дека ќе се однесуваат добро, ако не, ќе ги искорениме

Претседателот на САД, Доналд Трамп, денес изјави дека Хамас ќе биде искоренет ако не го почитува договорот за прекин на огнот во Појасот Газа, еден ден по извештаите за нови напади во енклавата.
„Имаме договор со Хамас дека ќе се однесуваат пристојно, а ако не го сторат тоа, ќе ги искорениме доколку е потребно“, изјави американскиот претседател пред новинарите заедно со австралискиот премиер Ентони Албанезе, кого го прими во Белата куќа.
„Тие ќе бидат искоренети и тие го знаат тоа“, увери тој.
Претставниците на Трамп, Стив Виткоф и Џаред Кушнер, денеска се сретнаа со израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху, еден ден откако новото насилство во Појасот Газа предизвика стравувања дека прекинот на огнот што стапи на сила на 10 октомври ќе пропадне.
Израел соопшти дека извршил напади во Газа во неделата како одговор на нападите на Хамас, тврдење што групата го негираше. Цивилната одбрана на Газа објави дека најмалку 45 Палестинци биле убиени во гранатирањето.
Претседателот на САД инсистира дека американските сили нема да дејствуваат против Хамас, но дека неколку земји кои се согласиле да се приклучат на меѓународните сили за стабилизација за Газа би биле „среќни да интервенираат“.
„Освен тоа, Израел би интервенирал за две минути ако ги замолам“, рече тој. „Но, ние не сме го побарале тоа во овој момент. Ќе им дадеме шанса и се надеваме дека насилството малку ќе стивне. Но, знаете, ова се насилни луѓе“, додаде американскиот претседател.
Свет
ЕУ е пред усвојување на драстични мерки, Унгарија е бесна

Унгарија ќе ги искористи сите расположиви политички и правни средства за да го спречи усвојувањето на предлогот REPowerEU, кој има за цел да забрани увоз на руска енергија во Европската Унија, изјави Петер Сијарто, унгарски министер за надворешни работи и трговија, во Луксембург, објави Mfor.hu.
По седницата на Советот за надворешни работи и енергија на ЕУ, Сијарто на прес-конференција изјави дека нема енергетски, експертски, безбедносни или економски причини за предлогот за забрана на увоз на руска енергија, туку исклучиво политички и идеолошки.
„И Европската комисија нема поим какви последици ќе има овој пакет мерки за поединечните европски земји“, рече Сијарто.
Тој го критикуваше комесарот за енергетика на Европската Унија, Дане Јоргенсен, кој, како што тврди, зборувал за пакетот користејќи само политички фрази и пропаганда, без никакви експертски аргументи, а во еден момент дури и ја напуштил салата.
„Разочарувачки беше што комесарот за енергетика на Европската Унија успеа да каже околу пет реченици за овој пакет како вовед и приближно исто толку како завршна изјава“, рече Сијарто.
„Никој во светот, ниту во Европската комисија, ниту овде во Луксембург, не се грижи какво влијание има овој предлог врз безбедноста на снабдувањето со енергија. После тоа, никој нека не ни држи лекции за солидарност на Европската Унија“, рече тој.
Тој тврди дека ова е кршење на регулативите на ЕУ и удар за Унгарија.
Иако Унгарија гласаше против, Советот на ЕУ го усвои својот став со квалификувано мнозинство. Сега следат преговори со Европската комисија и Парламентот, по што предлогот ќе се врати во Советот за конечна одлука.
„Сакам јасно да ставам до знаење дека ќе го заштитиме унгарскиот народ. Ќе ја заштитиме енергетската безбедност на Унгарија и ќе ги заштитиме резултатите од намалувањето на режиските трошоци. Нема да дозволиме Брисел да им наметне брутално зголемување на цените на унгарскиот народ“, рече тој.
„Затоа, ќе ги искористиме сите политички и сите правни средства за да го спречиме усвојувањето на овој правен акт“, заклучи унгарскиот министер.
Свет
Зеленски ќе учествува на состанокот на сојузниците во Лондон

Претседателот на Украина, Володимир Зеленски, ќе учествува на состанокот на сојузниците во Лондон овој петок, потврди францускиот претседател Емануел Макрон. Состанокот, познат како „коалиција на добронамерните“, е клучен за Киев во неговите напори да ја зајакне поддршката во војната против Русија, објави „Ројтерс“.
Макрон го објави ова денеска за време на обраќањето пред новинарите во Словенија. „Овој петок ќе имаме состанок на коалицијата на добронамерните – делумно виртуелен и делумно во живо – во Лондон, а претседателот Зеленски ќе биде таму“, рече тој.
Таканаречената „коалиција на добронамерните“ беше формирана во февруари од Франција и Обединетото Кралство. Разговорите се водат на различни нивоа со месеци со цел да се дефинираат планови за воен придонес во Украина. Една од клучните цели е да се одврати Русија од потенцијални идни напади по воспоставувањето прекин на огнот.
Денеска Зеленски, исто така, коментираше за средбата од минатата недела со американскиот претседател Доналд Трамп, опишувајќи ја како успех што резултираше со напредок во набавката на нови системи за воздушна одбрана. Неговата изјава е во спротивност со некои медиумски извештаи дека Трамп вербално го нападнал во Белата куќа.
фото: принтскрин