Свет
Бајден: Напад врз една членка на НАТО е напад врз секого
Американскиот претседател Џо Бајден денеска во Брисел рече дека колективната одбрана на НАТО, принципот дека нападот врз една членка се смета за напад врз сите, е „света обврска“.
„Членот 5 е света обврска. Сакам цела Европа да знае дека Соединетите Американски Држави се тука “, рече Бајден по пристигнувањето на самитот на Алијансата.
„Постојано ги потсетувам Американците дека НАТО се мобилизираше кога Америка беше нападната на нејзино тло за прв пат од почетокот на Втората светска војна. Сојузниците го почитуваа членот 5 “, рече Бајден, осврнувајќи се на сојузничката солидарност по терористичките напади на 11 септември 2001 година.
Тој ги повика членките да се соочат заедно со новите предизвици што ги поставуваат Русија и Кина.
„Во последните две години расте свеста дека имаме нови предизвици. Ја имаме Русија која не се однесува како што се надевавме. А тука е и Кина “, рече Бајден.
Неговиот претходник Доналд Трамп избегнуваше изрично да потврди дека САД го поддржуваат членот 5 од Северноатлантскиот договор, кој ја дефинира колективната одбрана на НАТО.
Во последната декларација денеска, водачите на НАТО за прв пат ќе ја именуваат Кина како „системски предизвик“, пренесуваат агенциите.
„Јавно изразените амбиции и наметливото однесување на Кина претставуваат системски предизвици за меѓународниот поредок заснован на правила и во области релевантни за безбедноста на сојузниците“, се вели во нацрт документот.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
ЕУ воведе санкции за 30 руски функционери што се сметаат за одговорни за смртта на Алексеј Навални
Земјите од ЕУ ќе воведат санкции против 30 руски функционери поради смртта на водечкиот критичар на Кремљ, Алексеј Навални, изјави високиот претставник за надворешна политика и безбедност на Европската Унија, Жозеп Борел.
„Се договоривме за санкции за одговорните за убиството на Алексеј Навални“, изјави Жозеп Борел по состанокот на министрите за надворешни работи на ЕУ, пишува „Евроњуз“.
Навални, најистакнатиот руски опозициски лидер, почина во арктичкиот затвор во февруари, каде што беше задржан во тешки услови.
Официјални лица рекоа дека Европската Унија ќе ги следи Соединетите Држави и Велика Британија во наметнувањето забрани за патување и замрзнување на имотот на руските службеници одговорни за третманот на Навални.
Имињата на санкционираните од ЕУ ќе бидат објавени во наредните денови.
Договорот за санкционирање на одговорните за смртта на Навални доаѓа откако рускиот лидер Владимир Путин освои нов шестгодишен мандат на изборите што Западот ги означи како наместени.
Навални стана познат за време на масовните продемократски протести во Русија во 2011-2012 година. На критичарот на Кремљ му беше забрането да се кандидира на претседателските избори во 2018 година поради пресудата за измама што САД и ЕУ ја критикуваа како политички мотивирана.
Свет
Во светот има сè помалку демократија, автократските режими се посилни, покажуваат најновите студии
ОД 2006 година Фондацијата „Бертелсман“ проценува околу 140 земји на секои две години врз основа на тоа дали тие се развиваат кон демократија или автократија. Сегашната студија покажува дека автократиите сега се мнозинство, пишува „Дојче веле“ во анализата.
Според една нова студија, квалитетот на демократијата се влошил во изминатите 20 години во 137 земји, кои може да се опишат како земји во развој или т.н. земји во подем. Според индексот на трансформација на Фондацијата „Бертелсман“, сега имаме 63 демократии наспроти 74 автократии, односно земји во кои нема слободни избори или функционално владеење на правото.
Само во последните две години, обележани со новата геополитичка ситуација, руската агресивна војна против Украина и пандемијата на коронавирусот, изборите во 25 земји беа помалку слободни и фер од порано. Слободата на изразување и слободата на печатот сè повеќе се ограничуваат во 39 земји.
Фондацијата го покани и германскиот канцелар Олаф Шолц на презентацијата на индексот на трансформацијтаа. Со зголемувањето на десничарскиот популизам и во Германија, Шолц рече дека е задоволен што стотици илјади луѓе неодамна излегоа на улиците поради тоа. „Тоа не дојде одозгора или од партиите. Мора да размислуваме за одбрана на демократијата, а тоа не е игра, не се прави на интернет, тоа сме ние. Ние самите мора да ја заштитиме демократијата“, рече тој.
Сабине Донер е една од авторите на студијата. Таа за „Дојче веле“ зборува за ефектот што пандемијата на коронавирусот, со полицискиот час и привременото намалување на граѓанските слободи, го имаше врз демократскиот развој: „Пандемијата беше можност уште повеќе да се ограничат правата и да се концентрира уште поголема моќ на владите. Но, во основа, пандемијата не создаде проблеми што веќе не постоеја“.
Според Фондацијата „Бертелсман“, студијата е најголемото и најсеопфатно истражување од ваков вид. Студијата се заснова на 5.000 страници извештаи за земји, составени од Фондацијата, со помош на 300 експерти, универзитети и тинк-тенкови во речиси 120 земји. Ја испитува состојбата на демократијата, економскиот развој и владините активности. Сите три категории моментно се на историски ниско ниво.
Но, Сабине Донер не сака да очајува и покрај сите негативни извештаи. Таа забележува дека расте свеста во воспоставените демократии дека светот станува сè помалку слободен: „Во последните две-четири години, граѓаните и владите, демократиите, вклучително и кај нас овде во Германија, станаа повнимателни за предизвиците што произлегуваат од автократијата. И овие предизвици се значително посилни отколку пред десет години. Но, мислам дека тоа е наша сопствена вина“, додава таа.
Регион
Тинејџер загина во Будва, со „ситроен“ излетал од патот со двајца патници
Тинејџерот Лазар Ф. (15) загина во неделата во тешка сообраќајна несреќа што се случила во Будва кога автомобилот што го управувал излетал од патот.
Во незгодата се повредени две лица, од кои едното е полнолетно – Ј. М., а другиот е малолетник – М.М.
Повредените веднаш биле префрлени во болницата во Котор.
Во полициското соопштение се наведува дека несреќата се случила во близина на стадионот, кај плажата Јаз, и се додава дека возилото удрило во дрво.
Тинејџерот управувал автомобил „ситроен“ со будвански регистарски таблички.