Европа
Борел: Проширувањето на ЕУ – геополитички императив
Проширувањето повторно е високо на агендата на ЕУ, но со неговото заживување, мора да се направат напори за реформирање на Унијата и нејзин начин при донесување на одлуките, бидејќи и проширената Унија мора да може да функционира, изјави високиот претставник на ЕУ за надворешна политика и безбедност Жосеп Борел, пренесуваат медиумите во регионот.
Во авторскиот текст на веб-страницата на Европската служба за надворешни работи, тој посочува дека тоа може да се направи со стеснување на правилата за консензус во надворешната политика и во други области, за да може одлуките да се носат со квалификувано мнозинство.
Руската војна во Украина, како што истакнува, ја забрза историјата од многу перспективи, а создаде и дебата за европскиот поредок и принципите што го поткопуваат.
За многу земји, вклучително и Украина, ова е стратешки момент да ги изразат своите аспирации за пристапување во ЕУ, вели Борел, додавајќи дека во исто време земјите од Западен Балкан со право побарале нивниот пристапен процес да се оценува врз основа на заслуги.
Поминаа речиси 20 години откако ЕУ објави во Солун дека „иднината на Западен Балкан е во ЕУ“, па затоа е разбирливо одреденото нетрпение од нивна страна, наведува тој.
„Проширувањето на ЕУ со земји кои сакаат и можат да ги исполнат условите не е „услуга“ или отстапка. Тоа е наш стратешки интерес. Веродостојната политика на проширување е геостратешка инвестиција во мирот, стабилноста, безбедноста и економскиот раст низ цела Европа“, истакнува Борел.
Истовремено, со заживување на проширувањето на ЕУ мора да се задржи капацитетот на нејзиното дејствување, вели тој, нагласувајќи дека тоа е и геополитички императив.
Посочувајќи на поделеноста на членките на ЕУ во надворешната политика, Борел смета дека ЕУ треба да го преиспита процесот на одлучување.
Силата на системот на ЕУ отсекогаш некако несогласувањата ги претворала во договори. Во таа смисла, важно е дали одлуките се донесени едногласно или со квалификувано мнозинство, објаснува тој.
Војната во Украина ја нагласи потребата ЕУ да може да носи стратешки одлуки во реално време, вели тој, и потсетува дека многу лидери и граѓани на ЕУ апелираат да се откажат од неопходноста од консензус во надворешната политика.
„Сега проширувањето е цврсто вратено на агендата, не можеме повеќе да ги туркаме главите во песок пред прашањето како би функционирала ЕУ со, на пример, 35 членки“, вели тој.
„Постојат убедливи причини за влез на Западен Балкан, давајќи им статус на кандидат за Украина и Молдавија, а наскоро и на Грузија. Но, исто така е лудо да се направи нешто што не функционира 27 години да стане целосно нефункционално на 30 и повеќе години. Мораме да го намалиме Гордиевиот јазол“, рече тој.
Има многу проблеми во надворешната политика на ЕУ и отфрлањето на едногласноста не е решение за сите проблеми, но граѓаните бараат поефикасна акција, рече тој.
Борел укажува и на идејата за изградба на поширока европска политичка заедница, како што предложија претседателот на Франција, Емануел Макрон, и претседателот на Европскиот совет, Шарл Мишел.
„Овој поширок клуб може да ги обедини сите европски земји кои споделуваат демократски принципи и сакаат да создадат конкретни и флексибилни форми на соработка. Станува збор за идната организација на нашиот континент и како ние како ЕУ ќе се позиционираме по војната на Русија против Украина“, напишал тој.
Таквата заедница, вели Борел, би била комплементарна на проширувањето, а не нејзина замена.
Тој веднаш ќе им овозможи на кандидатите да учествуваат во различни политики на ЕУ, а може да вклучи и некои земји кои немаат потреба да се приклучат на Унијата, како Норвешка или Швајцарија или Обединетото Кралство, доколку сакаат, рече Борељ.
Темата е сложена, но идејата има свои предности и дебатата секако ќе продолжи, заклучува Борел.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
(Видео) Украина спроведува невиден напад: се шири листата на цели во Русија
Украина соопшти дека нејзините беспилотни летала со долг дострел погодиле голема нафтена платформа во Каспиското Езеро за прв пат оваа недела, што означува нова ескалација во сè поинтензивната кампања на Киев за прекинување на приходите од енергија на Москва што ја финансираат нејзината војна. Мисијата, која претходно беше ненајавена, означува значително проширување на списокот на цели на Украина, објавува Си-ен-ен.
„Ова е првиот украински напад врз руската инфраструктура поврзан со производството на нафта во Каспиското Езеро“, изјави за Си-ен-ен извор во Службата за безбедност на Украина, нарекувајќи го „уште еден потсетник за Русија дека сите нејзини претпријатија што работат за војна се легитимни цели“. Нападот бил насочен кон нафтената платформа Филановски во сопственост на Лукоил, за која се вели дека е најголемото нафтено поле во рускиот сектор на Каспиското Море. Си-ен-ен. контактирал со Лукоил и руското Министерство за одбрана за коментар.
Ukraine has struck a large Russian oil platform in the Caspian Sea.
The Security Service of Ukraine (SBU) struck the Filanovsky offshore platform, operated by Lukoil-Nizhnevolzhskneft, marking Ukraine's first strike against Russian oil production infrastructure in the Caspian… pic.twitter.com/u6UCzRnEqn
— Meanwhile in Ukraine (@MeanwhileInUA) December 11, 2025
Сè пожестоки напади врз руската енергија
Кампањата на Украина за длабоки напади врз руските енергетски објекти започна сериозно на почетокот на 2024 година, но од почетокот на август Киев значително ги засили своите напори, удвојувајќи го она што украинскиот комесар за санкции Владислав Власиук го нарекува „долгорочни санкции“ насочени кон најголемата финансиска линија на Русија. Украина сега се насочува кон сè поширок спектар на цели, вклучувајќи не само рафинерии, туку и инфраструктура за извоз на нафта и гас, цевководи, танкери, а сега и инфраструктура за дупчење.
More footage of the area near the Syzran refinery in the Samara region, Russia. Russian air defense tried to intercept the Ukrainian UAVs. pic.twitter.com/f9NPR4udtx
— (((Tendar))) (@Tendar) December 5, 2025
Промена на стратегијата и западната поддршка
Ескалацијата доаѓа во критичен момент од војната. Неодамнешните мировни напори предводени од САД само се чинеше дека ги зацврстуваат максималистичките барања на Русија, додека силите на Москва напредуваат бавно на неколку фронтови. Ова, заедно со глобалната презаситеност со нафта што ги ублажува пазарните шокови, ги наведе западните сојузници сè повеќе да ја поддржуваат кампањата.
That’s what I call real sanctions: Ukraine is shutting down Russian oil production (alone!)
Reuters: Transneft warned Russian oil producers they may need to cut output due to Ukrainian drone attacks on export ports and refineries
Zelenskyy calls it sanctions that work faster 1/ pic.twitter.com/UpShFOPfKf
— Tymofiy Mylovanov (@Mylovanov) September 16, 2025
Последици за Москва: од недостиг до пад на приходите
Додека Русија останува непопустлива во мировните преговори, нејзиниот нафтен сектор – најголемиот финансиски столб на војната – изгледа значително понестабилен отколку пред една година. Руските рафинерии преработуваат околу 6% помалку нафта отколку во ова време минатата година, а повторените напади, според аналитичарите, „го забавуваат темпото на какви било поправки“.
Gasoline crisis in Russia.
The situation in Primorsky Krai is getting worse.
In the first video I counted 85 cars in the queue! pic.twitter.com/gWt044YRPi— Evgen Istrebin 🇺🇦 (@evgen1232007) August 23, 2025
Во септември и октомври оваа година се појавија снимки од долги редици автомобили на бензинските пумпи, а руската влада, соочена со недостиг во некои региони, го забрани извозот на бензин до крајот на годината. Ескалацијата на нападите се совпадна и со новите санкции на САД. Во октомври, Трамп најави целосно блокирачки санкции против најголемите руски нафтени компании – Роснефт и Лукоил.
Цените на руската сурова нафта оттогаш паднаа, што придонесе за пад на приходите од извоз на нафта на Русија на најниско ниво од февруари 2022 година. Во ноември, државните медиуми објавија дека приходите од нафта и природен гас се намалиле за речиси 34% во споредба со истиот месец минатата година.
Европа
Напад за време на божиќен пазар во Германија: малолетник избоден со нож
Сериозен инцидент се случи во германскиот град Херфорд, каде што 16-годишно момче e во животна опасност по напад со нож.
Нападот се случил во споредна улица на работ на божиќен пазар, потврди портпаролот на локалната полиција, според германскиот магазин „Шпигел“.
Според првичните полициски извештаи, напаѓачот и жртвата се познавале.
Сторителот успеал да избега по нападот и сè уште се бара. Од тактички причини, полицијата сè уште не е подготвена да открие повеќе информации за осомничениот.
Шеснаесетгодишно момче е избодено во грб и е однесено во болница на лекување.
Одделот за убиства го презеде случајот, а полицијата апелираше до сите можни сведоци да дојдат со информации што би можеле да помогнат во истрагата.
Европа
(Видео) Вучиќ снимен како разговара со Фон дер Лајен: „Тукушто добив порака од Москва“
Српскиот претседател Александар Вучиќ се најде во центарот на вниманието коаг камерите го фатија како синоќа накратко разговара со претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, во Брисел. Кога пристигна на состанокот, Вучиќ ѝ рече дека „штотуку добил порака од Москва“, на што таа одговори: „Добро, да почекаме и да видиме“.
Снимката ја објави новинарката Марија Тадео.
The mic is always hot. Serbia’s president Vucic last night «I got a message from Moscow now…» von der Leyen aware of cameras «Let’s…let’s wait till we are…» pic.twitter.com/YoDuGOF44R
— Maria Tadeo (@mariatad) December 11, 2025
Оваа кратка, но значајна размена на мислења, бргу го привлече вниманието на европските новинари, особено имајќи го предвид чувствителниот момент во односите меѓу Европската Унија и Русија. Брисел постојано ја критикува Србија за неусогласеност со надворешната политика на ЕУ, особено кон Москва.
Сè уште не е познато на што конкретно се однесуваше пораката на Вучиќ, а ниедна страна сè уште официјално не го коментира настанот.
фото: Depositphotos

