Свет
(Видео) Најнапредниот кинески носач на авиони „Фуџијан“ вплови во Јужното Кинеско Море
Најнапредниот кинески носач на авиони, „Фуџијан“ помина низ Тајванската Теснина и влезе во Јужнокинеското Море – и двете високочувствителни поморски области – како дел од морско тестирање пред неговото веројатно официјално пуштање во употреба, објави „Ројтерс“.
Кинеската морнарица денеска соопшти дека патувањето било за мисии за научно истражување и обука. „Фуџијан“, првпат претставен во 2022 година, е третиот кинески носач на авиони и почна со морски тестирања минатата година. Сè уште официјално не е ставен во употреба.
003 CV-18 “Fujian” Aircraft Carrier has just Left Shanghai pic.twitter.com/C4Hje9ZgXv
— David Wang (@Nickatgreat1220) September 10, 2025
„Оваа меѓурегионална вежба за вежбање и обука за ‘Фуџијан’ е редовен дел од неговиот процес на изградба и не е насочена против која било специфична цел“, се додава во соопштението. Пловењето се совпаѓа со двонеделните воени вежби на американските маринци и нивните јапонски колеги на блискиот остров Окинава, каде што се користат ракетен систем „Тајфон“ и друго напредно противбродско оружје.
Вежбите ќе траат до 25 септември, објави „Ројтерс“.
Јапонското Министерство за одбрана соопшти доцна во четвртокот дека бродот „Фуџијан“ влегол во Источнокинеското Море и пловел југозападно кон Тајван, придружуван од два кинески разурнувача со наведувани ракети. Тајванското Министерство за одбрана соопшти дека ја следи ситуацијата преку заеднички систем за разузнавање и надзор и дека презело соодветни мерки.
China’s third aircraft carrier – Fujian (CV-18) was observed earlier today operating in the East China Sea roughly 140-nautical miles north of Taipei pic.twitter.com/iqr2qwgPhR
— Damien Symon (@detresfa_) September 11, 2025
Висок тајвански безбедносен службеник за „Ројтерс“ изјави дека се очекува бродот „Фуџијан“, именуван по кинеската покраина што се наоѓа спроти островот, да се упати кон Јужното Кинеско Море како подготовка за церемонијата на пуштање во употреба. Кинеското Министерство за одбрана не одговори на барањата за коментар.
фото: принтскрин
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Регион
Лукас: Половина Србија се дружи со Ориќ, нема да остапам ни милиметар пред Додик
Српскиот пејач, Аца Лукас изјави дека доживеал неравда по објавената фотографија со Насер Ориќ и дека „нема да отстапи ниту милиметар“ пред Милорад Додик, кој му го забранил концертот на Јахорина.
За „Аваз.тв“ кажа дека фотографијата погрешно се толкува и дека прв пат го видел Ориќ. Лукас истакна дека не знае дали концертот во Сараево му бил забранет поради неговата претходна поддршка на Додик, додавајќи дека „половина Србија и Република Српска се дружат со Ориќ“.
Откако Олимпискиот центар Јахорина официјално го откажа неговиот настап, Додик изјави дека Лукас „го изгубил кредибилитетот за секое идно гостување во РС“. Лукас му возврати дека тој не барал поддршка од Додик, туку обратно, и дека повторно ќе настапува на Јахорина.
Пејачот нагласи дека нема намера да се извинува за нешто што, според него, е преголема реакција и пример за двојни аршини.
Тој додаде дека не бил свесен кој седел до него кога е направена фотографијата и дека не сака да прави поделби по национална основа, туку „луѓето ги дели на добри и лоши“.
Лукас оцени дека целата ситуација е политички мотивирана, дека никого не навредил и најави правни чекори поради забраната за настапот.
Свет
Уапсена поранешната шефица на дипломатијата на ЕУ, Федерика Могерини
Поранешната висока претставничка на ЕУ за надворешна и безбедносна политика и актуелен ректор на Колеџот на Европа, Федерика Могерини, е приведена како дел од истрагата на Европското обвинителство за можна измама во врска со академијата финансирана од ЕУ за млади дипломати, објавуваат белгиските медиуми.
Европското јавно обвинителствопретходно денес објави дека предмет на истрагата е Дипломатската академија на ЕУ, деветмесечна програма за обука на млади дипломати во земјите-членки, која Колеџот на Европа ја доби на тендерот на Европската служба за надворешна акција (ЕЕАС) во 2021 и 2022 година.
Обвинителството истражува дали ЕЕАС ги прекршила правилата за тендер со споделување доверливи информации со Колеџот пред да му биде доделен проектот.
Поранешната шефица за надворешни работи на ЕУ, Могерини, е приведена на сослушување, потврдија судски извори за белгискиот весник „Стандард“.
Меѓу уапсените е и Стефано Санино, генерален директор на одделот на Европската комисија за Блискиот Исток, Северна Африка и земјите од Заливот, кој беше генерален секретар на ЕЕАС за време на мандатот на Могерини, објавува „Белга“.
Белгиската полиција денес ги претресе канцелариите на ЕЕАС во Брисел, просториите на Колеџот на Европа во Бриж, кој добива средства од ЕУ, како и приватни домови во Белгија, вклучувајќи ја и приватната резиденција на Могерини во Бриж.
Могерини ја предводеше ЕЕАС од 2014 до 2019 година. Од 2020 година, таа е ректор на Колеџот на Европа, а беше избрана и за директорка на Дипломатската академија на ЕУ.
Свет
Ирак ги повика американските компании да го заменат „Лукоил“
Ирачкото министерство за нафта соопшти дека ги поканило американските компании да поднесат понуди за купување на мнозинскиот удел во нафтното поле Западна Курна 2, со кој моментално управува рускиот „Лукоил“. Победникот на тендерот ќе го замени „Лукоил“ како оператор.
Според изворите, ExxonMobil веќе сигнализирал интерес, а интерес покажуваат и BP, TotalEnergies и кинески компании како PetroChina, која управува со соседното поле Западна Курна 1.
„Лукоил“ има 75% од уделот во Западна Курна 2, а остатокот го контролира ирачката државна компанија South Oil Company. По американските санкции воведени во октомври, „Лукоил“ одлучи да го продаде својот странски имот.
Ирак не планира сам да го купи уделот бидејќи проектот е премногу голем за државните компании. Меѓу потенцијалните купувачи се споменуваат и IHC (ОАЕ) и американскиот инвестициски фонд Carlyle, додека швајцарскиот Gunvor се повлекол поради американските регулативи.
Санкциите ја отежнале исплатата на платите и трансферот на пари од „Лукоил“ во Ирак, па владата привремено исплатила заостанати плати за да ја задржи стабилната работа во полето, кое произведува околу 460.000–480.000 барели дневно.
Западна Курна 2 е од клучно значење за Ирак, кој извезува 3,4 милиони барели дневно, а нафтата носи 90% од буџетските приходи на земјата. Производството од ова поле сочинува 0,5% од глобалното производство на нафта.

