Свет
(Видео) Ракетата на Безос лансирана во вселената: „Успеавме, стигна во орбитата“

Лансирањето на ракетата „Њу Глен“ од компанијата „Блу ориџин“, во сопственост на американскиот милијардер Џеф Безос, пред неколку дена беше откажано во последен момент поради технички проблеми.
Но висока речиси триесет ката (висока е 98 метри и широка 7 метри) и дизајнирана за повеќекратна употреба, ракетата „Њу Глен“ беше лансирана рано утринава од Кејп Канаверал, Флорида. Овој беспилотен тест-лет е наменет да ја прикаже демонстрациската технологијата во вселената за потребите на „Блу ориџин“. Главната цел на мисијата беше да докаже дека „Њу Глен“ може да стигне до орбитата, што би го отворило патот за посложени мисии во иднина.
„Го направивме тоа, ракетата стигна до орбитата“, рекоа тие во пренос во живо славејќи го успехот на мисијата.
Џорџ Нилд, претседател на компанија што промовира приватни вселенски активности, смета дека лансирањето на „Њу Глен“ е добра вест за целиот вселенски сектор бидејќи „добро е да се има конкуренција, да се има опција за избор“. „Ова е исклучително важно за комерцијалната вселенска индустрија, но и за владата и за НАСА, бидејќи не само што ги намалува трошоците туку нуди и план Б во случај на проблеми со уредот“, објасни тој за АФП пред летот.
The NG-1 countdown clock is proceeding. The three-hour launch window opens at 1 a.m. EST (0600 UTC).
Live webcast begins here 20 minutes before launch.https://t.co/wDtmxoDKRs
— Blue Origin (@blueorigin) January 16, 2025
Оваа инаугуративна мисија на „Њу Глен“ се очекува да трае шест часа.
„Њу Глен“ е ракета за повеќекратна употреба. Нејзината прва фаза се напојува со мотори BE-4, кои се напојуваат со течен природен гас и течен кислород. „Блу ориџин“ претходно успеа да ја приземји својата ракета „Њу Шепард“ на копно во Тексас, но овој пат ќе се обиде со контролирано слетување на првата етапа на шлеп во морето – деликатен маневар сличен на оние што ги изведува „Спејс икс“.
По одвојувањето, моторите BE-3U на горната етапа, кои користат течен кислород и водород, покренуваат до 45 метрички тони носивост во ниската орбита на Земјата.
Станува збор за мисија без екипаж, а нејзината носивост го вклучува Blue Ring Pathfinder, која содржи комуникациска низа, енергетски систем и компјутер за летање. „Блу ориџин“ планира да го тестира вселенското летало „Блу ринг“, кое ќе овозможи идни мисии со полнење гориво, пренос на податоци.
Доколку ова лансирање биде успешно, дополнителни летови на „Њу Глен“ се очекуваат во 2025 година.
„Блу ориџин“ веќе има потпишано договори со неколку клиенти, меѓу кои и американската вселенска агенција, која ќе го користи за беспилотна мисија на Марс, и американската влада, која ќе го користи за мисии за национална безбедност.
Од комерцијална страна, „Блу ориџин“ планира да лансира интернет-сателити за неколку компании, а како и „Спејс икс“ со „Старлинк“, треба да биде одговорен и за лансирање сателити од групата „Амазон“.
Џеф Безос и Илон Маск, двајца од најбогатите луѓе во светот, се исто така ривали во сателитскиот интернет простор.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Експерт за вештачка интелигенција: Никој не знае што нè очекува, дури ни водечките компании

Итан Молик, еден од водечките експерти за генеративна вештачка интелигенција, тврди дека се појавуваат докази за зголемена продуктивност на работното место, но истакнува дека сè уште знаеме многу малку за вистинското влијание на вештачката интелигенција врз пазарот на трудот. Неговото мислење го делат и директорите за човечки ресурси на водечките компании, кои се согласуваат дека доаѓаат големи промени, но дека има повеќе прашања отколку одговори за лидерите, пишува Си-ен-би-си.
Професорот од Вортон школата на Универзитетот во Пенсилванија, кој советувал многумина, од претседателот на Федералните резерви, Џером Пауел, до Џими Фалон, сподели директна порака на самитот CNBC Workforce Executive Council во Њујорк. „Можам да ви кажам, никој ништо не знае“, рече Молик. Ова, вели тој, ги вклучува и врвните лаборатории за истражување на вештачката интелигенција. „Тие не знаат за што служи. Ми велат дека го користат мојот Твитер – Икс – фид за да сфатат“, додаде тој.
Неговата поента е едноставна: ниедна компанија денес не може да вработи човек со петгодишно искуство во користењето на генеративна вештачка интелигенција. „Тие не постојат“, заклучи тој.
Потребно е отстапување од старите навики
Голем дел од напредокот во вештачката интелигенција се случува во она што експертите го опишуваат како „црна кутија“, а сличен јаз постои и во разбирањето на влијанието на вештачката интелигенција врз економијата.
Клер Мекинтајр, виш потпретседател на Sam’s Club, забележа дека модерната култура на кариера се базира на наградување на „имањето одговори“, но тоа се менува. „Веќе не станува збор за тоа да ги имате одговорите. Станува збор за поставување брилијантни прашања, уредување информации и донесување одлуки со брзината на Тик-ток“, рече таа.
Кристина Шелинг, главен директор за таленти во Verizon, се согласи, додавајќи дека со децении сме биле наградувани за перфекционизам. Со вештачката интелигенција, исходот е ретко совршен. „Во ред е да се биде во ред со неуспех или грешка“, рече таа.
Меките вештини како емпатија, љубопитност и агилност се поважни сега од кога било. Молик забележа дека сегашната вештачка интелигенција е повеќе човечка отколку машинска, па затоа луѓето кои се добри со луѓе можат да ја искористат во своја корист.
Иако постојат докази за зголемување на продуктивноста, како што е студијата на која работел со „Бостон консалтинг груп“, Молик се плаши дека неимагинативните компании ќе ја гледаат автоматизацијата како единствен пат напред.
„Се грижам дека неимагинативните организации ќе мислат дека автоматизацијата е патот напред“, рече тој, додавајќи дека работниците нема да ја прифатат вештачката интелигенција освен ако не почувствуваат дека зголемувањето на продуктивноста ќе им се врати преку дополнителни придобивки.
Компании како „Волмарт“ и „Веризон“ веќе гледаат резултати. Во „Волмарт“, повеќе од 100.000 работници на првата линија користеле генеративна вештачка интелигенција, додека „Веризон“ користел вештачка интелигенција за анализа на јавно достапни податоци за своите вработени за да им помогне да ги планираат своите кариерни патеки. Иако работниците првично биле скептични, стапката на отпуштање во пилот-групата била помала од 1%. Главниот совет на Молик за сите лидери е едноставен.
„Мојот совет број еден е да платите 20 долари месечно за Claude на Anthropic или GPT на OpenAI или Gemini на Google и да го користите за сè за што можете законски да го користите“, рече тој, препорачувајќи користење на алатките најмалку 10 часа неделно. Според него, чекањето одговори или препуштањето на сè на ИТ одделот се најголемите грешки што лидерите можат да ги направат.
фото: принтскрин
Свет
(Видео) Во Лондон, жена ги сечеше лентите поставени во спомен на израелските заложници, минувач: Одвратна си

Жена е снимена во Масвел Хил, северен Лондон, како сече жолти ленти врзани за ограда и поставени во спомен на израелските заложници.
Двајца минувачи изразија незадоволство од нејзините постапки, но таа рече: „Не правам кривично дело. Ако правам, тогаш јавете се во полиција и кажете им дека имате проблем со ова.“
Еден од минувачите ја нарече „одвратно мало човечко суштество“, на што таа одговори: „Мислам дека толерирањето на геноцидот е одвратно.“
Еден минувач ја праша: „Значи, ние одобруваме геноцид?“
Despicable woman cutting down Hostage Ribbons placed by the Jewish Community of Muswell Hill in London
The same week of the Synagogue Attacks in Manchester.
The UK has a problem. This is getting out of hand. https://t.co/ZCE91MwcCz
— Kosher🎗 (@koshercockney) October 6, 2025
Потоа жената покажа кон лентите и рече: „Тоа е тоа.“
Жолтата лента се користи како симбол на страдањето на заложниците од заложничката криза меѓу САД и Иран во 1979 година, а стана и симбол за заложниците држени во Газа од 7 октомври 2023 година.
Лентите се користат како дел од кампањата „Вратете ги дома“, која беше започната за да се подигне свеста за тешката положба на заложниците и да се помогне во засилувањето на повиците за безусловно ослободување на оние што сè уште ги држи Хамас.
фото: принтскрин
Свет
Мал астероид прелета неверојатно блиску до Земјата, бил откриен откако поминал

Минатата недела, мал астероид прелета неверојатно блиску до Земјата, на растојание помало од орбитата на Меѓународната вселенска станица (ISS), што го прави второто најблиско прелетување некогаш забележано, пишува Science Alert.
Поблиску од вселенската станица
Астероидот, означен како 2025 TF, прелета над Антарктикот во средата, 1 октомври, на надморска височина од само 428 километри. Ова го стави во орбитата на Меѓународната вселенска станица, која орбитира на надморска височина помеѓу 370 и 460 километри. Иако ова е исклучително блиска средба, рекордот сè уште го држи астероидот 2020 VT4, кој помина на само 368 километри од нашата планета во ноември 2020 година.
Нема реална опасност
Важно е да се напомене дека ова се најблиските забележани прелетувања без удар. Низ историјата, бројни астероиди се судриле со Земјата, а некои едноставно влегле во атмосферата и „одбиле“ од неа како камчиња на вода. Астрономите нагласуваат дека зборуваме само за објекти што сме можеле да ги следиме – многу е веројатно дека во својата 4,5 милијардигодишна историја, Земјата доживеала многу поблиски средби кои останале незабележани.
Откриен дури подоцна
Дури и во случај на судир, 2025 TF не би претставувал закана. Со дијаметар од само еден до три метри, би изгорел во атмосферата и би создал само светлосна претстава, а можеби само неколку помали метеорити би паднале на земја. Интересно е што оваа вселенска карпа била откриена дури откако поминала покрај Земјата. Астероидот првпат бил пријавен од опсерваторијата Кит Пик-Бок во Аризона, но последователната проверка на податоците открила дека системот за истражување на небото Каталина го регистрирал само два часа по неговото најблиско поминување.
Повторна средба само во 2087 година
Астероидот 2025 TF сега го продолжува своето патување низ вселената, но астрономите предвидуваат негово враќање. Според пресметките на Лабораторијата за млазен погон (JPL) на НАСА, тој повторно ќе се приближи до нашата планета во април 2087 година. Сепак, во тоа време ќе се држи на безбедно растојание од околу осум милиони километри, што е околу 21 пат подалеку од растојанието помеѓу Земјата и Месечината.
фото: принтскрин