Свет
(Видео) Ракетата на Безос лансирана во вселената: „Успеавме, стигна во орбитата“

Лансирањето на ракетата „Њу Глен“ од компанијата „Блу ориџин“, во сопственост на американскиот милијардер Џеф Безос, пред неколку дена беше откажано во последен момент поради технички проблеми.
Но висока речиси триесет ката (висока е 98 метри и широка 7 метри) и дизајнирана за повеќекратна употреба, ракетата „Њу Глен“ беше лансирана рано утринава од Кејп Канаверал, Флорида. Овој беспилотен тест-лет е наменет да ја прикаже демонстрациската технологијата во вселената за потребите на „Блу ориџин“. Главната цел на мисијата беше да докаже дека „Њу Глен“ може да стигне до орбитата, што би го отворило патот за посложени мисии во иднина.
„Го направивме тоа, ракетата стигна до орбитата“, рекоа тие во пренос во живо славејќи го успехот на мисијата.
Џорџ Нилд, претседател на компанија што промовира приватни вселенски активности, смета дека лансирањето на „Њу Глен“ е добра вест за целиот вселенски сектор бидејќи „добро е да се има конкуренција, да се има опција за избор“. „Ова е исклучително важно за комерцијалната вселенска индустрија, но и за владата и за НАСА, бидејќи не само што ги намалува трошоците туку нуди и план Б во случај на проблеми со уредот“, објасни тој за АФП пред летот.
The NG-1 countdown clock is proceeding. The three-hour launch window opens at 1 a.m. EST (0600 UTC).
Live webcast begins here 20 minutes before launch.https://t.co/wDtmxoDKRs
— Blue Origin (@blueorigin) January 16, 2025
Оваа инаугуративна мисија на „Њу Глен“ се очекува да трае шест часа.
„Њу Глен“ е ракета за повеќекратна употреба. Нејзината прва фаза се напојува со мотори BE-4, кои се напојуваат со течен природен гас и течен кислород. „Блу ориџин“ претходно успеа да ја приземји својата ракета „Њу Шепард“ на копно во Тексас, но овој пат ќе се обиде со контролирано слетување на првата етапа на шлеп во морето – деликатен маневар сличен на оние што ги изведува „Спејс икс“.
По одвојувањето, моторите BE-3U на горната етапа, кои користат течен кислород и водород, покренуваат до 45 метрички тони носивост во ниската орбита на Земјата.
Станува збор за мисија без екипаж, а нејзината носивост го вклучува Blue Ring Pathfinder, која содржи комуникациска низа, енергетски систем и компјутер за летање. „Блу ориџин“ планира да го тестира вселенското летало „Блу ринг“, кое ќе овозможи идни мисии со полнење гориво, пренос на податоци.
Доколку ова лансирање биде успешно, дополнителни летови на „Њу Глен“ се очекуваат во 2025 година.
„Блу ориџин“ веќе има потпишано договори со неколку клиенти, меѓу кои и американската вселенска агенција, која ќе го користи за беспилотна мисија на Марс, и американската влада, која ќе го користи за мисии за национална безбедност.
Од комерцијална страна, „Блу ориџин“ планира да лансира интернет-сателити за неколку компании, а како и „Спејс икс“ со „Старлинк“, треба да биде одговорен и за лансирање сателити од групата „Амазон“.
Џеф Безос и Илон Маск, двајца од најбогатите луѓе во светот, се исто така ривали во сателитскиот интернет простор.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Американската војска почнува да ги протерува трансродовите лица

Американскиот министер за одбрана Пит Хегсет издаде интерни инструкции до Пентагон да започне со протерување на трансродовите војници кои нема да одлучат сами да заминат до 6 јуни, според меморандум до кој дошол Ројтерс.
Пентагон не одговори веднаш на барањето за коментар, а одлуката веднаш беше осудена од активистите за права на трансродовите лица. „Тоа е едноставно срамно“, рече Џенифер Леви, виш директор на про-ЛГБТК правната група GLAD Law.
„Бесмислено е да се забрзува отпуштањето од војската на луѓе кои ги исполнуваат стандардите и ги ризикуваат своите животи за да ја бранат земјата“, додаде таа.
Меморандумот на Хегсет илустрира дека администрацијата на претседателот Доналд Трамп има намера брзо да дејствува за отстранување на илјадници трансродови припадници на војската, откако одлуката на Врховниот суд во вторник го отвори патот за стапување во сила на забраната.
Во меморандумот, Хегсет наведува дека трансродовите припадници на активна служба можат да аплицираат за „доброволно одвојување“ од вооружените сили на САД до 6 јуни. Војниците кои се во резервните сили имаат рок до 7 јули.
„По истекот на рокот за аплицирање, воените оддели ќе започнат процеси на присилно одвојување“, се наведува во меморандумот.
Забраната од Пентагон е само еден во низата чекори што администрацијата на Трамп ги презеде за ограничување на правата на трансродовите лица. На првиот ден од неговиот мандат, на 20 јануари, Трамп издаде извршна наредба во која се наведува дека американската влада ќе признава само два пола, машки и женски, и дека тие не можат да се менуваат.
Свет
Џеј Ди Венс: Војната меѓу Индија и Пакистан не е наша работа

Американскиот потпретседател Џеј Ди Венс изјави дека Индија и Пакистан треба да ги деескалираат тензиите, но додаде дека САД не можат да ги контролираат азиските соседи со нуклеарно оружје.
„Сакаме ова да се деескалира што е можно побрзо. Сепак, не можеме да ги контролираме овие земји“, рече Венс во интервју на Фокс њуз.
„Она што можеме да го направиме е да се обидеме да ги охрабриме овие луѓе малку да ја деескалираат ситуацијата, но нема да се мешаме во средината на војна која фундаментално не е наша работа и нема никаква врска со способноста на Америка да ја контролира“, додаде тој.
Индија е важен партнер за Вашингтон, кој се обидува да се спротивстави на растечкото влијание на Кина, додека Пакистан останува сојузник на САД и покрај неговата намалена важност по повлекувањето на САД од соседен Авганистан во 2021 година.
Аналитичарите и некои поранешни функционери веруваат дека вмешаноста на САД во постигнувањето на дипломатските цели во војната на Русија во Украина и војната на Израел во Газа би можела да го принуди Вашингтон да ги остави Индија и Пакистан сами во наредните денови на нивните тензии, без подиректен притисок од американската влада.
Пакистан и Индија се обвинуваат меѓусебно за напади со беспилотни летала, а министерот за одбрана на Исламабад рече дека понатамошната одмазда е „сè поизвесна“.
Најновата ескалација во децениското индиско-пакистанско ривалство започна на 22 април кога исламистичките милитанти убија 26 лица во индиски Кашмир во напад за кој Њу Делхи го обвини Исламабад, кој ги негираше обвинувањата и повика на неутрална истрага.
„Наша надеж и очекување е дека ова нема да се претвори во поширока регионална војна или, не дај Боже, во нуклеарен конфликт“, рече Венс.
Вашингтон редовно разговараше со двете страни во последните денови, вклучително и вчера кога државниот секретар Марко Рубио разговараше со премиерот на Пакистан и министерот за надворешни работи на Индија, повикувајќи ги да ја деескалираат ситуацијата и да се вклучат во директен дијалог.
Американскиот претседател Доналд Трамп ги нарече зголемените тензии срам. Стејт департментот ги повика двете земји да работат кон она што Вашингтон го нарекува „одговорно решение“.
Свет
Американци: Вистина е, Пакистан собори индиски „Рафал“ со авион од кинеско производство

Борбен авион Ј-10 од кинеско производство, кој им припаѓал на пакистанските воздухопловни сили, собори најмалку два индиски воени авиони, потврдија за Ројтерс двајца американски претставници. Ова е важна пресвртница за кинеската воена технологија.
Портпаролот на индиските воздухопловни сили одби да ги коментира обвинувањата кога беше прашан за извештајот на Ројтерс.
Според американски функционер, кој зборуваше под услов да остане анонимен, Пакистан користел кинески Ј-10 за лансирање ракети воздух-воздух против индиски борбени авиони, соборувајќи најмалку два. Друг официјален претставник додаде дека еден од погодените авиони бил француски борбен авион „Рафал“ што Индија неодамна го вклучи во својата флота.
И двајцата потврдија дека пакистанските авиони Ф-16 од американско производство не биле употребени во нападот.
Во изјава за Ројтерс еден ден по нападот, пакистанскиот министер за одбрана, Хаваџа Мухамед Асиф, изјави дека Пакистан користел Ј-10 за да собори три француски „Рафали“. Тој нагласи дека станува збор за авиони што Индија неодамна ги набави. Според пакистанската верзија на настаните, вкупно пет индиски борбени авиони биле соборени во воздушната борба.
Иако Ројтерс претходно објави, повикувајќи се на локални претставници во Индија, дека во инцидентот биле соборени три индиски авиони, ова е прва западна потврда дека во нападот биле користени пакистански авиони произведени во Кина.
Индиската влада не ја призна загубата на ниту еден авион. Наместо тоа, објави дека нејзините воздухопловни сили извршиле успешни напади врз она што го нарекоа „терористичка инфраструктура“ во Пакистан.
Инцидентот се случува во време на сериозни тензии меѓу Индија и Пакистан, две нуклеарни држави кои веќе водеа три војни и бројни помали конфликти. САД, Русија, Кина и другите светски сили ги повикаа двете страни на воздржаност.