Свет
Европа ќе се откаже од американскиот долар во плаќањата за иранската нафта

Европската Унија планира плаќањата за купување нафта од Иран да ги врши во евра, со што ги елиминира трансакциите во американски долари, изјави дипломатски извор за „РИА новости“. Брисел е во судир со Вашингтон поради повлекувањето на САД од нуклеариот договор со Иран, кој беше постигнат за време на администрацијата на Барак Обама. Претседателот Доналд Трамп се заложи за повторно наметнување на санкциите против Исламската Република.
„Дојдов до информации дека ЕУ ќе се префрли од долари во евра за плаќање на суровата нафта од Иран“, изјави изворот за агенцијата.
Претходно неделава шефицата на ЕУ за надворешна политика, Федерика Могерини, рече дека министрите за надворешни работи на Велика Британија, Франција, Германија и на Иран се согласиле во следните неколку недели да изготват практични решенија како одговор на потегот на Вашингтон. Наводно, европскиот блок планира да ги одржи и да ги продлабочи економските врски со Иран, вклучително и во областа на нафтата и гасот. Могерини истакна дека страните треба заеднички да работат на укинување на санкциите како интегрален дел од историскиот нуклеарен договор.
„Не сме наивни и знаеме дека ќе биде тешко за сите страни“, изјави таа.
Иранскиот нуклеарен договор беше потпишан пред три години во Виена меѓу Техеран и групата П5 + 1 (Кина, Франција, Русија, Велика Британија, САД плус Германија). Со договорот се укинаа неколкудецениски меѓународни санкции во замена за прекинување на контроверзната нуклеарна програма на Иран. На 16 јануари 2016 година страните на договорот го објавија почетокот на неговото спроведување. Укинувањето на меѓународните санкции првпат по речиси четири децении му овозможи на Иран пристап до светските пазари. Оттогаш Техеран успеа значително да го зголеми својот извоз на сурова нафта.
Иранската економија ќе биде подготвена ако американскиот претседател Доналд Трамп одлучи да го напушти нуклеарниот договор посредуван во 2015 година, велат од Централната банка на земјата. Меѓутоа, нафтата е поврзана со американскиот долар на меѓународните пазари, што им отежнува на иранските партнери да вршат исплати за суровата нафта и нивно префрлање на Техеран.
Бидејќи доларот ја игра водечката улога на меѓународните финансиски пазари, повторното наметнување санкции би значело исклучување на Иран од глобалниот финансиски систем. Со тоа ќе ѝ се наштети на иранската економија, а европските фирми ќе изгубат огромен пазар на Блискиот Исток. Преминувањето во алтернативни валути за исплата им овозможува на двете страни да продолжат со тргување и покрај санкциите на САД.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
(Видео) Трамп: ЕУ игра повалкано од Кина

Американскиот претседател Доналд Трамп вчера повторно ја нападна Европската Унија, велејќи дека е полоша од Кина во многу аспекти, само неколку часа откако Вашингтон и Пекинг постигнаа договор за намалување на меѓусебните тарифи и деескалација на трговската војна.
„Европската Унија е во многу аспекти полоша од Кина, во ред?“ рече Трамп, критикувајќи ја Унијата.
„Тие играат валкано. О, ќе попуштат. Само гледајте. Ние ги држиме сите карти во свои раце. Тие се однесуваат многу неправедно кон нас.“
Trump: "The European Union is in many ways nastier than China. We've just started with them. We have all the cards. They treated us very unfairly." pic.twitter.com/u4ClW1WHtT
— StockMarket.News (@_Investinq) May 12, 2025
И покрај бројните обиди на Брисел да преговара за укинување на царините наметнати од Трамп за европските стоки, ЕУ сè уште не постигна никаков напредок.
Изјавите на Трамп претставуваат значителен пресврт од неговите пофални зборови за претседателката на Европската комисија минатата недела, кога ја нарече Урсула фон дер Лајен „фантастична“ и изрази надеж дека наскоро ќе се сретнат.
Иако Трамп веќе се сретна со голем број европски лидери, фон дер Лајен сè уште не го закажала својот состанок со американскиот претседател. Минатата недела таа изјави дека состанокот ќе се одржи само ако на маса има „конкретен“ трговски пакет за кој може да се преговара.
Свет
Кинескиот претседател по договорот со Трамп: Малтретирањето води до самоизолација

Кинескиот лидер Кси Џинпинг ги осуди малтретирањето и хегемонијата во своето прво јавно појавување откако САД и Кина постигнаа привремен договор за примирје во трговската војна и суспендирање на царините, објави Си-ен-ен.
„Големи промени какви што не сме виделе во последните сто години се забрзуваат“, им рече Кси на претставниците од Латинска Америка и Карибите собрани на самитот во Пекинг, додавајќи дека единството и соработката меѓу нациите станале неопходни.
„Нема победници во трговските и царинските војни. Насилството и хегемонизмот водат само до самопрогласена изолација“, рече Кси, повторувајќи го предупредувањето што повеќепати го упатуваше за време на трговскиот конфликт со американскиот претседател Доналд Трамп.
Кинескиот претседател зборуваше еден ден откако САД и Кина објавија дека значително ќе ги намалат тарифите за стоките што се тргуваат меѓусебно за почетен период од 90 дена – изненадувачки пробив што го ублажи трговскиот конфликт и ги подигна глобалните пазари.
Неочекуваниот пресврт на настаните донесе привремено олеснување во ослабувачката трговска војна што ги потресе финансиските пазари, ја загрози трговијата меѓу двете најголеми економии во светот и ги зголеми стравувањата од глобална рецесија.
Свет
Русија прогласена за виновна за соборувањето на патничкиот авион во кој загинаа 298 луѓе

Советот на Меѓународната организација за цивилно воздухопловство (ICAO) вчера заклучи дека Русија е одговорна за соборувањето на патничкиот авион MH17 во јули 2014 година.
Летот MH17, Боинг 777 на „Малезија ерлајнс“, полета на 17 јули 2014 година од аеродромот „Схипхол“ во Амстердам до Куала Лумпур.
Три часа по полетувањето, тој беше погоден над украинскиот регион Донецк со ракета земја-воздух „Бук“ испукана од проруските сепаратистички сили.
Сите патници и членови на екипажот, вкупно 298 лица, вклучувајќи 196 холандски државјани, загинаа.
Иако Русија никогаш не ја презеде одговорноста за нападот, таа систематски ширеше теории на заговор за да ја префрли одговорноста на други.
Според соопштението на холандското Министерство за надворешни работи, „огромно мнозинство“ од членовите на ICAO гласале во корист на Холандија и Австралија, кои во 2022 година покренаа постапка против Русија пред оваа меѓународна организација.
Во пресудата се наведува дека Русија е „одговорна за соборувањето на летот MH17“ и дека нејзините постапки „ја прекршиле Конвенцијата за меѓународно цивилно воздухопловство.
„Во наредните недели, Советот на ICAO ќе разгледа која форма на репарација е соодветна“, рече холандскиот министер за надворешни работи Каспар Велдкамп. „Во овој контекст, Холандија и Австралија бараат од ICAO да ѝ наложи на Русија да започне преговори со двете земји и да посредува во процесот.“
Семејствата на жртвите од MH17 претходно побараа руското признавање на одговорноста да биде составен дел од секој иден мировен договор за ставање крај на руската инвазија на Украина, потсетува „Европска правда“.
Амбасадорот на Украина во Канада и претставник на Киев во ICAO, Јулија Ковалив, за „Европа правда“ изјави дека оваа одлука претставува „уште еден важен чекор кон одговорност на Русија“.
„Цивилната авијација е болна тема за Русија и ние ќе продолжиме да работиме на тоа да ги повикаме на одговорност сите што ја прекршуваат Конвенцијата, вклучувајќи ги Русија и Иран“, додаде Ковалив.