Свет
Ирачките сили ослободија владина зграда во Мосул, минаа мост на Тигрис

Силите на ирачката влада во петокот ја ослободиле од џихадстите на ултрарадикалната сунитска организација Исламска дражва главната владина зграда во вториот по големина град во земјата Мосул, административен центар на покраината Нинева, изјави помошникот на министерот за одбрана на САД за меѓународна безбедност Елиза Слоткин, а ирачките медиуми објавија дека безбедносните сили продреле и на територијата на тамошниот универзитет во северниот дел од градот, каде е последното силно упориште на џихадистите во Мосул.
„Штотуку ја добив информацијата дека ирачките безбедносни сили напредувале кон административната зграда на гувернерот на покраината Нинева. Над зградата на покраинската влада е развиорено ирачкото знаме“, изјавила Елиза Слоткин, според која станува збор за симболички важна победа и голем успех во операцијата за ослободување на Мосул, пренесува агенцијата РИА.
Истовремено ирачката телевизија al-Sumariah пренесе дека специјалните единици на ирачките безбедносни сили водат борби во кампусот на универзитетот во Мосул и заземале голем број објекти во комплексот. Универзитетскиот кампус служел како база на џихадистичките терористи, кои, наводно, во тамошните лаборатории произведувале хемиско оружје, се додава во извештајот.
Покрај тоа, припадниците на Елитните антитерористички сили (CTS) во петокот го заземале и „Мостот на слободата“. кој е еден од четирите поважни кои преку реката Тигрис го спојува западниот и источниот дел на Мосул, и симболично го истакнале ирачкото знаме. Телевизијата al-Sumariah пренесе дека џихадистите имале план да ги кренат во воздух сите мостови за да го спречат напредувањето на ирачките сили. Нејасно е под кои околности овој мост не бил урнат.
Челникот на операциите за враќање на контролата врз покраината Нинева (Ниневија – Најнива), Абдул-Амир Јар-Алах, објави дека се ослободени и станбени комплекси, како и други владини објекти во административниот покраински центар.
Ирачки извори, исто така, рекле дека и квартот ал-Садријах, на западниот брег од Тигрис, е под контрола на владините трупи. Изворите додале дека најмалку 90 џихадистички борци се убиени и две борбени возила се уништени во судирите во петокот на источниот брег.
Операцијата за ослободување на северниот ирачки град Мосул, кој од летото 2014 година е под контрола на Исламската држава и дефакто претставуваше „престолнина“ на нејзиниот „калифат“ прогласен на териториите во Ирак и соседна Сирија, започна во октомври 2016 година. Во тешките борби терористите загубија многу населби на истокот од Мосул, но западниот дел на спротивниот брег од Тигрис уште е под нивна контрола. Ирачкиот премиер Хајдер ал-Абади изјави дека ќе бидат потребни најмалку уште три месеца да се извојува целосна победа над Исламската држава./крај/мф/сн
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Американските лекари предупредуваат: Четворица починати на Флорида од бактерија што „јаде месо“

Редок тип бактерија која предизвикува некроза на ткивото (позната како „бактерија што јаде месо“) усмртила најмалку четири лица на Флорида оваа година, соопштија здравствените власти на оваа американска сојузна држава.
Во изминатите неколку месеци се пријавени најмалку 11 случаи на инфекција со бактеријата Vibrio vulnificus во округите Беј, Брауард, Хилсборо и Сент Џонс – области во централна Флорида, популарни кај туристите и крајбрежните заедници.
„Во различни води живеат многу видови бактерии“, изјави инфектологот Даниел Иган од болницата Orlando Health. „Vibrio vulnificus е бактерија која сака солена вода.“ Властите засега не откриваат повеќе информации за починатите.
Иако ретка, инфекцијата со оваа бактерија може да биде многу сериозна. Центарот за контрола и превенција на болести (CDC) годишно бележи помеѓу 150 и 200 пријави. Бактеријата може да предизвика некротизирачки фасцитис – сериозна инфекција при која ткивото околу отворена рана брзо умира. Многу пациенти завршуваат на интензивна нега, а во некои случаи е потребна и ампутација.
Стапката на смртност изнесува околу 20 отсто, а доколку бактеријата навлезе во крвотокот, може да достигне и до 50 проценти. Во многу случаи смртта настапува во рок од два дена по појавата на првите симптоми. Бактеријата се развива во топли, солени и мешани (солено-сладководни) води.
Лекарите предупредуваат дека со глобалното зголемување на температурите, бактеријата може да се прошири и на области каде што претходно не постоела. Најактивна е од мај до октомври, кога температурите на морето се највисоки.
Симптомите вклучуваат повраќање, дијареја, висока температура, треска, забрзано чукање на срцето и дезориентација. Додека кај здрави лица инфекцијата може да помине без сериозни последици, многу поранливи се лицата со хронични заболувања или ослабен имунитет, вклучувајќи и болни од рак.
Во 2024 година CDC регистрирал 82 инфекции и 19 смртни случаи – речиси двојно повеќе од претходната година. Порастот се поврзува со невообичаено големиот број на доцносезонски урагани на Флорида и југоистокот на САД.
Бројот на случаи нагло се зголемил по ураганите Милтон и Хелена, кога поплавните води потиснале топла солена вода кон копнените населени места, што довело до поголема изложеност на луѓето на бактеријата. Научниците предупредуваат дека климатските промени дополнително ќе го зголемат бројот на вакви инфекции. Потоплите океани создаваат посилни бури и подолги урагански сезони – идеални услови за ширење на Vibrio vulnificus.
Министерството за земјоделство на САД проценува дека годишните трошоци за лекување на инфекции од вакви бактерии ќе достигнат 6,1 милијарда долари до 2090 година, во споредба со 2,6 милијарди долари во 1995 година.
Свет
Што стои зад историскиот воен сојуз меѓу Германија и Велика Британија?

Во Музејот „Викторија и Алберт“ во Лондон германскиот канцелар Фридрих Мерц и британскиот премиер Кир Стармер го потпишаа таканаречениот договор за пријателство: 27 страници, кои не само што треба да го потврдат туку и да го прошират германско-британското партнерство.
Целта на договорот е двете земји „да бидат водени од желбата, во пресрет на фундаменталните промени во геополитичката средина, да ги здружат силите со цел да обезбедат иднина карактеризирана со просперитет, безбедност и одржливост за своите граѓани, како и за нивните отворени демократски општества“, пишува „Дојче веле“.
По брегзитот, Германија и Велика Британија сакаат повторно да соработуваат потесно. Што предвидува таканаречениот договор за пријателство и кои области ги опфаќа? Преглед на главните точки:
Безбедност
Германија и Велика Британија потврдуваат тесна соработка во оваа област. Забележливо е дека се преговара за клаузула за заемна помош, која треба билатерално да го надополни член 5 од договорот за НАТО. Таму се вели:
„Свесни за блиското совпаѓање на нивните фундаментални интереси и верувајќи дека не постои стратешка закана за едната страна што не е исто така стратешка закана за другата, договорните страни како блиски сојузници ја потврдуваат својата длабока посветеност на заемна одбрана и си обезбедуваат меѓусебна помош во случај на вооружен напад врз другата договорна страна, вклучително и воени средства“.
Ова треба да важи и за нови области, како што е сајбер-безбедноста.
Политика за оружје
Беше договорен развој на ракета со дострел од повеќе од 2.000 километри. Германија и Велика Британија веќе ја објавија оваа цел кон средината на мај. Таков систем на оружје сè уште не постои во европско производство.
Планирана е и поблиска соработка во развојот на беспилотни воздушни системи, проекти, како што е оклопното транспортно возило „Боксер“, на источното крило на НАТО и во областа на подводната безбедност во Северното Море. Треба да се прошири соработката во извозот на оружје.
Треба да се олесни извозот на заеднички произведена воена опрема. Досега, Германија честопати ги блокира ваквите проекти поради многу строги правила. Британците се надеваат дека промената во насоката ќе донесе дополнителен извоз во вредност од неколку милијарди.
Украина
Двете земји ветија дека ќе продолжат да ја поддржуваат Украина – во нејзината одбрана од Русија, но и во нејзината реконструкција.
Западен Балкан
Велика Британија исто така сака да учествува во таканаречениот берлински процес, кој треба да ги приближи земјите од Западен Балкан до Европската Унија преку засилена меѓурегионална соработка.
Миграциска политика
За да се потисне нерегуларната миграција, двете земји сакаат да воспостават свој акциски план. Борбата против трговијата со луѓе ќе се подобри, меѓу другото, преку меѓусебна правна помош, поддршка во гонењето на криминалците и ефикасна гранична контрола.
Повеќе од 20.000 бегалци го преминале Ла Манш од почетокот на годината. Германија се смета за транзитна точка за гумени чамци и друга опрема и застанување за мигрантите.
Треба да се зајакне и соработката во борбата против прекуграничниот криминал. Ова особено се однесува на перење пари, нелегални финансиски текови и трговија со дрога.
Патувања
До крајот на годината училишните групи треба да може да патуваат без виза помеѓу Обединетото Кралство и Германија. Во моментот проблемот е што учениците без германски пасош, на пример, од Сирија или Авганистан, мора да аплицираат за виза за Велика Британија, што често е комплицирано. За да не бидат овие деца де факто исклучени од училишните екскурзии, некои училишта во моментот целосно се откажуваат од размени со Велика Британија.
Од крајот на август на Британците ќе им биде полесно да патуваат во Германија преку терминалите Е-порти на граничните премини. Причината за сегашната регулатива е тоа што Велика Британија не само што ја напушти ЕУ туку никогаш не ѝ се приклучи на шенген-зоната – создавајќи значителни тешкотии за Британците при патување во ЕУ.
Економија
Договорен е германско-британски економски форум. Соработката треба да се прошири во областите на високата технологија и деловните финансии.
Енергетика
Двете земји сакаат да соработуваат во снабдувањето со енергија преку Северното Море и во изградбата на инфраструктура за водород и CO₂.
Сообраќај
За десет години, првите директни возови од Германија до Велика Британија треба да сообраќаат – под Ла Манш. Во моментот, поради пасошката контрола, ова е можно само со префрлање. Ќе се формира работна група за реализација на железничката врска.
Свет
Орбан: Војната во Украина нема да заврши додека Трамп и Путин не седнат на преговарачка маса

Унгарскиот премиер Виктор Орбан повика на директна средба меѓу рускиот претседател Владимир Путин и неговиот американски колега Доналд Трамп опишувајќи го тоа како единствен реалистичен начин за завршување на конфликтот во Украина, објавува „24.ху“.
Во интервју за јутуб-каналот Ultrahang објавено вчера Орбан го нарече Трамп човек на мирот, но изрази скептицизам во врска со искреноста на другите западни влади и функционери во Киев.
„Сите велат дека сакаат мир, но војната сè уште трае. Тоа значи дека некој лаже“, рече тој обвинувајќи ги некои страни дека имаат свои интереси во продолжувањето на војната.
„Тие сакаат војната да продолжи, без разлика што велат. Договорот нема да дојде од Киев. Мора да дојде од Вашингтон и од Москва. Дотогаш нема да има мир. Конфликтот нема да заврши сè додека рускиот и американскиот претседател не седнат на преговарачка маса“, рече Орбан.
Тој изрази надеж дека таков состанок би можел да постави основа за широк договор, што би ја опфатил не само Украина туку и глобалната трговија и контролата на оружјето.
Претходно оваа недела, Трамп изјави дека е многу, многу незадоволен од Путин и им се закани на трговските партнери на Москва со сериозни секундарни тарифи ако нема дипломатски напредок во рок од 50 дена.
Будимпешта постојано ги критикува напорите за вооружување на Киев и се спротивставува на неговите амбиции за членство во ЕУ и НАТО предупредувајќи дека тоа го продолжува конфликтот на сметка на европската економија и даночните обврзници.
По враќањето на функцијата во јануари, Трамп имаше неколку телефонски разговори со Путин и размени изјави за тоа кој е одговорен за недостигот на напредок – Москва или Киев.