Свет
Кина со обвинувања за Трамп дека поттикнува трговска војна
Американскиот претседател Доналд Трамп изрази шокираност од она што го нарекува „изненадувачки“ потег на Кина да воведе широка контрола врз извозот на ретки метали, обвинувајќи го Пекинг дека „станува многу непријателски настроен“.
Сепак, според кинеските претставници, токму проширувањето на американските ограничувања врз кинеските компании ги влоши тензиите и ги поттикна да ја заострат контролата врз клучните минерали неопходни за електрониката, автомобилите и полупроводниците, објавува CNN.
Во брзата ескалација на конфликтот за време на викендот, Трамп објави дека новите контроли на Пекинг ќе ги вратат тарифите на троцифрено ниво, поттикнувајќи ја кинеската влада да вети „соодветни мерки“.
Потезите меѓу двете најголеми економии во светот ги потресоа пазарите, ги вознемирија глобалните индустрии за можни производствени шокови и ги разгореа стравувањата од повторување на тарифниот конфликт од пролетта, кога даноците достигнаа нивоа еднакви на трговско ембарго.
Обновените тензии, исто така, го загрозуваат напредокот постигнат за време на повеќемесечните трговски преговори и го покренаа прашањето дали планираната средба меѓу кинескиот лидер Шји Џјинпинг и Трамп во Јужна Кореја на крајот од месецот воопшто ќе се одржи.
Откако Трамп сугерираше дека можеби ќе го откаже состанокот, министерот за финансии Скот Бесент вчера за Фокс њуз изјави дека сè уште очекува тој да се одржи. Кинеското министерство за трговија во вторник изјави дека останува отворено за разговори, но повтори дека САД не можат да бараат дијалог додека се закануваат со нови мерки.
Пекинг: САД први почнаа
Според кинеските експерти и аналитичари, голем дел од сегашната ескалација можеше да се избегне доколку администрацијата на Трамп не воведе дополнителни ограничувања кон крајот на септември, масовно зголемувајќи го бројот на кинески субјекти на својата листа за контрола на извозот.
Џин Канронг, професор по меѓународни односи на Универзитетот Ренмин во Пекинг и владин советник, рече дека Пекинг само реагира на серија „ситни маневри“ од Вашингтон.
„Откако ја гризеа Кина, САД сега се преправаат дека се невини, па дури и се обидуваат да играат жртва“, напиша тој на кинеската платформа за социјални медиуми Веибо во саботата.
Од олеснување до ескалација
Во текот на летото, односите меѓу САД и Кина покажаа знаци на олеснување, но Вашингтон значително ги прошири своите ограничувања за извоз само 10 дена по телефонскиот повик меѓу Шји и Трамп. Бројот на кинески компании кои се соочуваат со ограничувања се зголеми од околу 3.000 на уште неколку илјади, според написите.
„Од кинеска перспектива, ова е исклучително злонамерно“, рече Ву Синбо, декан на Институтот за меѓународни студии на Универзитетот Фудан.
Ако, по повеќе од половина година справување со Кина, САД сè уште не сфатиле дека преземањето такви мерки против Кина ќе има сериозни последици, тогаш би рекол дека луѓето во тимот на Трамп се целосно некомпетентни“, додаде тој.
Фото: принтскрин
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
(Видео) Смртоносни поплави го погодија Мароко по години суша
Најмалку 21 лице загина, а 32 се повредени во катастрофалните поплави што го погодија мароканскиот крајбрежен град Сафи во неделата.
Силната бура предизвика хаос на улиците, поплави домови и однесе автомобили, оставајќи трага од пустош, објавува DW.
Според локалните власти, само еден час силен дожд бил доволен за да предизвика порој од каллива вода што навлезе во десетици домови и продавници. Водата однесе автомобили и блокираше многу патишта во овој град, кој се наоѓа околу 300 километри јужно од главниот град Рабат.
🚨 At least seven people dead and 20 injured after exceptional flooding left large parts of the city of Safi, Morocco, underwater today. pic.twitter.com/2331YzOhn9
— Volcaholic 🌋 (@volcaholic1) December 14, 2025
Потврдено е дека најмалку 70 станбени и комерцијални згради во стариот град се поплавени. Повеќето од 32-те повредени лица се пуштени од болница по добивањето на лекарска помош. Спасувачките екипи се на терен и бараат можни нови жртви, иако нивото на водата се намали до недела навечер.
Додека градот се опоравува од последиците од поплавите, метеоролошката служба издаде ново предупредување. Во вторник се предвидуваат уште обилни дождови низ целата северноафриканска земја. Иронично, катастрофалните поплави доаѓаат по седум последователни години тешка суша што речиси исушија некои од главните резервоари за вода во земјата.
Свет
Израелскиот премиер до Сиднеј: Признавте палестинска држава, поттикнувате омраза кон Евреите
Светските лидери го изразија својот ужас од терористичкиот напад на плажата Бонди во Сиднеј, во кој вчера загинаа најмалку 15 лица. Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху отиде чекор понатаму, директно обвинувајќи ја австралиската влада за неуспеси во борбата против антисемитизмот што, според него, довело до трагедијата, пишува The Guardian.
Сурови обвинувања од Нетанјаху
Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху изјави дека му пишал на својот австралиски колега Ентони Албанез во август, предупредувајќи дека одлуката на владата да признае палестинска држава „додава масло на огнот на антисемитизмот, ги охрабрува оние што им се закануваат на австралиските Евреи и ја разгорува омразата кон Евреите што сега се крие на вашите улици“. Тој тврдеше дека Албанез „ја заменил слабоста со слабост, а попуштањето со поголемо попуштање“.
„Вашата влада не направи ништо за да го спречи ширењето на антисемитизмот во Австралија. Не направивте ништо за да ги потиснете клетките на ракот што растеа во вашата земја. Не презедовте никакви мерки. Дозволивте болеста да се шири, а резултатот се ужасните напади врз Евреите што ги видовме денес“, рече Нетанјаху.
Нетанјаху, исто така, ги пофали постапките на еден очевидец кој грабна пиштол од еден од напаѓачите, велејќи дека му оддал почит на „храбриот муслиман“ кој ја спречил смртта на „невини Евреи“. „Но, во моментов сме загрижени за нашиот народ, нашата безбедност и нема да молчиме“, рече Нетанјаху. „Се бориме против оние кои се обидуваат да нè уништат“.
Осудување и пораки на сочувство од целиот свет
Израелскиот претседател Исак Херцог во видео порака рече дека „гнасните терористи намерно ги таргетирале невините еврејски семејства кои ја слават првата ноќ на Ханука“. Тој рече дека израелскиот народ стои со Австралија во ова тешко време.
Американскиот претседател Доналд Трамп рече дека тоа е „ужасен напад“ и „јасен антисемитски напад“. Државниот секретар Марко Рубио рече дека САД остро го осудуваат нападот, велејќи: „Антисемитизмот нема место на овој свет“. Поранешниот американски претседател Барак Обама рече дека тој и неговата сопруга Мишел се молат за семејствата на жртвите.
Британскиот премиер Кир Стармер ја нарече веста „длабоко вознемирувачка“. Кралот Чарлс рече дека тој и кралицата Камила се „згрозени и тажни од најстрашниот антисемитски терористички напад“.
Премиерот на Нов Зеланд, Кристофер Луксон, рече дека е шокиран од сцените од Бонди. „Австралија и Нов Зеланд се повеќе од пријатели, ние сме семејство“, додаде тој.
Украинскиот претседател Володимир Зеленски рече: „Украина е во солидарност со Австралија во лицето на овој брутален терористички напад. Теророт и омразата никогаш не смеат да надвладеат“.
Генералниот секретар на Обединетите нации, Антонио Гутереш, напиша на Икс: „Згрозен сум и го осудувам денешниот гнасен смртоносен напад врз еврејските семејства собрани во Сиднеј за да ја прослават Ханука“.
Свет
(Видео) Татко и син убија 15 луѓе во Сиднеј: „Се заколнале на верност на ИСИС“
Таткото и синот кои убија 15 лица на еврејски фестивал на плажата Бонди во Сиднеј во неделата можеби имале врски со ИСИС, а полицијата го опиша нападот како антисемитски, терористички чин, објави австралиската телевизија ABC.
Високи службеници во истрагата изјавија за ABC дека во автомобилот на напаѓачот се пронајдени две знамиња на ИСИС, иако полицијата на Нов Јужен Велс сè уште официјално не ја потврдила оваа информација.
Во меѓувреме, се појавуваат детали за двојката – 50-годишен татко и неговиот 24-годишен син. Облечени во црно, тие биле видени како стојат еден до друг на мал мост и пукаат со пушки кон луѓе на плажата.
Таткото имал дозволи за шест оружја
Таткото, именуван од локалните медиуми како Саџид Акрам, бил убиен во престрелка со полицијата. Тој имал дозволи за шест оружја, а полицијата верува дека сите биле користени за убивање и повредување луѓе кои уживале во сончев ден на најпознатата плажа во Австралија.
Неговиот син, австралиски државјанин по раѓање, е во критична состојба и е во болница во Сиднеј под полициска заштита.
Под истрага за врски со ИСИС од 2019 година
Премиерот Ентони Албанез во понеделник потврди дека синот – именуван од локалните медиуми како Навид Акрам – го привлекол вниманието на австралиските безбедносни служби од 2019 година.
Drone footage of terrorist attack occurred at Sydney's Bondi Beach during a Hanukkah celebration organized by the local Jewish community. pic.twitter.com/RNFS9zHmBk
— NextMinute News (@nextminutenews7) December 14, 2025
„Тој беше испрашуван за неговите врски со други и беше оценето дека нема индикации за каква било тековна закана или закана за вклучување во насилство“, рече Албанезе.
ABC: Напаѓачите се заколнаа на верност на ИСИС
ABC објави дека се верува дека Навид Акрам имал блиски врски со член на ИСИС кој беше уапсен во јули 2019 година и осуден за подготовка на терористички чин во Австралија. Исто така, се вели дека истражителите за борба против тероризмот веруваат дека двајцата напаѓачи на плажата Бонди се заколнале на верност на ИСИС.
Sky News has obtained footage of the gunmen around Bondi Beach during the terror attack.
One of the gunmen has been named as 24-year-old Naveed Akram. pic.twitter.com/XDU83ZuAhx
— Sky News (@SkyNews) December 14, 2025
Министерот за внатрешни работи Тони Бурк им откри на новинарите во понеделник дека таткото првпат дошол во Австралија во 1998 година со студентска виза, а во 2001 година му била доделена партнерска виза на австралиски државјани. Оттогаш, вели владата, тој патувал во странство три пати.

