Свет
Нагорно-Карабах престанува да постои како самопрогласена република од јануари, досега избегаа 65.000 Ерменци

Претседателот на самопрогласената Република Нагорно-Карабах, Самвел Шахрамањан, потпиша указ за распуштање на сите институции од 1 јануари в година, соопштија денеска властите на претежно ерменскиот регион.
Таа самопрогласена република ќе престане да постои од тој датум, според указот, пренесува „РИА новости“.
„Донесена е одлука: до 1 јануари 2024 година да се распуштат сите државни институции и организации од нивната одделенска надлежност и Република Нагорно-Карабах да престане да постои“, се наведува во декретот.
Во документот се посочува дека тоа е направено врз основа на приоритетот за обезбедување физичка безбедност и виталните интереси на народот на Карабах, како и земајќи го предвид договорот со Азербејџан што беше постигнат со посредство на руските мировни сили.
Населението на Нагорно-Карабах, вклучително и оние што се наоѓаат надвор од нејзините граници, се поканети да се запознаат со условите за реинтеграција што ќе ги обезбеди Азербејџан, со цел самостојно да одлучува за можноста да остане во регионот во иднина.
Регулативата стапи во сила веднаш по објавувањето.
Ерменскиот премиер Никол Пашинјан смета дека за неколку дена повеќе нема да има Ерменци во Нагорно-Карабах, кои масовно го напуштаат регионот.
„Анализите покажуваат дека во наредните денови нема да има Ерменци во Нагорно-Карабах. Ова е директен чин на етничко чистење и депортација за што долго време ја предупредувавме меѓународната заедница“, рече Пашинјан на владиниот состанок, јавува „Тасс“.
Според ерменскиот вицепремиер, Тигран Хачатријан, утрово, до 9 часот, повеќе од 66.000 пристигнале во Ерменија од Нагорно-Карабах, што е повеќе од половина од 120.000 жители на непризнатата република.
Околу 11.000 луѓе веќе добиле сместување во Ерменија, а на некои од бегалците, како што пренесува руската агенција, не им е потребна помош од ерменската влада.
Претседателот на Азербејџан, Илхам Алиев, го посети градот Џабраил во Нагорно-Карабах, каде што ги обиколи градежните работи, соопшти неговиот кабинет.
Алиев го посети Џабраил неколку дена откако азербејџанските сили ја вратија контролата врз планинскиот регион во молскавична воена операција, јавува „Ројтерс“.
Џабраил, кој беше окупиран од сепаратистичките ерменски сили во 90-тите за време на распадот на Советскиот Сојуз, се врати под контрола на Азербејџан за време на кратката војна во 2020 година.
Претседателството на Азербејџан не прецизира кога се случила посетата, но тоа е веројатно прво патување на Алиев во Нагорно-Карабах по азербејџанската офанзива.
На 19 септември Азербејџан почна воена операција во Нагорно-Карабах нарекувајќи ја „антитерористички мерки од локална природа“ за враќање на уставниот поредок во регионот.
Ереван ги карактеризира овие акции како агресија велејќи дека нема ерменски единици во Нагорно-Карабах.
Еден ден подоцна, со посредство на руските мировни сили, беше постигнат договор за прекин на огнот, а меѓу условите на примирјето особено беше истакнато разоружувањето на ерменските формации.
На 21 септември во азербејџанскиот град Јевлах се одржа состанок на претставници на Ерменците од Карабах со делегацијата на Азербејџан, посветен на интеграцијата на регионот во Азербејџан.
Од утринава повеќе од 65.000 луѓе, од вкупно 120.000 етнички Ерменци што живеат во регионот, веќе го напуштиле Нагорно-Карабах, покажуваат најновите податоци на властите во Ереван.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Регион
Албанија размислува за прво министерство управувано од вештачка интелигенција

Албанија ја интензивира употребата на вештачката интелигенција (ВИ) во државното управување со цел да го забрза процесот на пристапување кон Европската Унија и борбата против корупцијата, соопшти владата на земјата.
Албанскиот премиер Еди Рама минатиот месец ја објави можноста за формирање министерство што целосно би било управувано од вештачка интелигенција опишувајќи ја ВИ како најефикасен иден член на владата, пишува бриселски „Политико“.
„Еден ден можеби дури и ќе имаме министерство што ќе биде целосно управувано од вештачка интелигенција. На тој начин нема да има непотизам или судир на интереси“, рече Рама на прес-конференција во јули осврнувајќи се на дигитализацијата.
Локалните ИТ-експерти веќе развиваат модели што би можеле да се користат за избор и назначување дигитални министри, а Рама сугерира дека Албанија би можела да стане првата земја со цела влада базирана на вештачка интелигенција, вклучувајќи го и премиерот.
Иако идејата сè уште не е преведена во официјалната политика, вештачката интелигенција веќе се применува во неколку сектори на државната администрација: од контролата на јавните набавки и следењето на даночните и царинските трансакции до откривањето нелегална градба, надзор на плажите и на плантажите со канабис со помош на дронови и сателити.
Со цел да се подобри безбедноста на патиштата властите планираат да користат препознавање лица за да испраќаат дигитални предупредувања и казни до возачите.
Вештачката интелигенција се користи и во дигиталните јавни услуги – повеќе од 95 проценти од административните услуги се достапни преку порталот e-Albania, каде што на граѓаните им помага виртуелен службеник за вештачка интелигенција.
Според владини податоци, платформата овозможила повеќе од 49 милиони трансакции и им заштедила на граѓаните повеќе од 600 милиони евра.
Албанија ги почна преговорите за членство во ЕУ во 2022 година, а вештачката интелигенција сега се користи за преведување и анализа на сложени правни документи во процесот на усогласувањето со законодавството на ЕУ, кое опфаќа речиси 250.000 страници.
Иако властите ги нагласуваат предностите на технологијата, експертите и опозицијата предупредуваат дека вештачката интелигенција не е замена за реформите.
Како дел од промотивните активности, вештачката интелигенција беше користена и за создавање анимирани бебешки верзии на европските лидери на самитот во Тирана во мај, кои ги пречекаа гостите со дигитални гласови на нивниот мајчин јазик.
Европа
Кремљ: Договорен распоредот за разговорите Путин – Трамп, ќе има и прес-конференција

Договорен е распоредот за разговорите меѓу американскиот претседател Доналд Трамп и рускиот претседател Владимир Путин, изјави советникот на Кремљ, Јуриј Ушаков.
Тој рече дека тоа ќе биде приватна средба, со преведувачи, за време на која ќе се дискутираат чувствителни прашања.
Централна тема на состанокот ќе биде решавањето на кризата во Украина, но двајцата лидери ќе разговараат и за трговската и за економската соработка, рече Ушаков.
Средбата ќе почне во 11.30 часот по локално време, а времетраењето на разговорите ќе зависи од тоа како ќе се одвива дискусијата, рече Ушаков.
На крајот од самитот двајцата ќе одржат заедничка прес-конференција. Трамп и Путин ќе имаат и поширок состанок со делегациите и работен појадок, објави „Скај њуз“.
Европа
(Видео) Зеленски пристигна на средбата со британскиот премиер

Украинскиот претседател Володимир Зеленски пристигна на Даунинг стрит, каде што беше пречекан од британскиот премиер Кир Стармер, објави „Скај њуз“.
Даунинг стрит не даде многу детали за темите на нивните разговори, но средбата се случува само еден ден пред американскиот претседател Доналд Трамп да се сретне со рускиот претседател Владимир Путин на Алјаска за да разговараат за прекин на огнот во Украина.
BREAKING: Volodymyr Zelenskyy arrives at Downing Street and is greeted by Sir Keir Starmer.
The meeting comes just a day before Donald Trump meets Vladimir Putin in Alaska to discuss a ceasefire in Ukraine.https://t.co/rrfAtUSjPC
📺 Sky 501 and YouTube pic.twitter.com/tk9jzCellw
— Sky News (@SkyNews) August 14, 2025
Двајцата мажи се прегрнаа и се ракуваа игнорирајќи ги прашањата од новинарите пред да влезат внатре, објави „Скај њуз“.
фото: принтскрин