Свет
НАТО-самит во Вилнус: последен обид да се убеди Турција да ја пушти Шведска во алијансата

Лидерите на државите членки се собираат во Вилнус оваа недела за НАТО-самитот со цел да ги надминат поделбите во врска со притисокот на Украина за пат кон членство и да стават крај на блокадата на Турција за приклучување на Шведска во трансатлантската воена алијанса.
Самитот во литванската престолнина утре и задутре ќе го чуваат ракетни батерии „Патриот“ од Германија, воени авиони и сили од 17 земји.
Американскиот претседател Џо Бајден, турскиот претседател Таип Ердоган, германскиот канцелар Олаф Шолц, францускиот претседател Емануел Макрон и британскиот премиер Риши Сунак ќе бидат меѓу лидерите на НАТО, кои ќе присуствуваат на самитот во малата балтичка држава.
Се очекува да присуствува и украинскиот претседател Володимир Зеленски и да изврши притисок Украина да биде примена во НАТО набргу по завршувањето на војната предизвикана од руската инвазија.
Членките на НАТО во Источна Европа изразија силна поддршка за ставот на Украина тврдејќи дека ставањето на Киев под чадорот за колективна безбедност на алијансата е најдобриот начин да се спречи нова војна со Русија.
Но, други, како што се САД и Германија, беа многу повнимателни, претпазливи за каков било потег за кој се плашат дека може да го вовлече НАТО во директен конфликт со Русија, што потенцијално ќе предизвика глобална војна.
„Очекувам нашите лидери да потврдат дека Украина ќе стане членка на НАТО и ќе се обединат за тоа како да ја приближат Украина до нејзината цел“, изјави во петокот генералниот секретар на НАТО, Јенс Столтенберг, чиј мандат беше продолжен за една година пред самитот.
Разговори меѓу Турција и Шведска
Руската инвазијата ги поттикна Финска и Шведска да се откажат од децениското воено неврзување и да аплицираат за влез во НАТО. Во Вилнус, Финска ќе присуствува на својот прв самит на НАТО како членка. Но, пристапот на Шведска беше задржан од Турција.
Турција ја обвинува Шведска дека не прави доволно за да ги сузбие курдските милитанти, но Стокхолм вели дека ги исполнила своите обврски од договорот со Анкара – став што го поддржа Столтенберг.
Ердоган во петокот во тенко прикриената референца за Шведска рече дека Турција нема да ѝ верува на земја која е засолниште за терористи додавајќи дека ќе ја усвои секоја одлука што е поволна за Анкара на самитот.
Во пресрет на самитот Столтенберг ќе биде домаќин на Ердоган и на шведскиот премиер Улф Кристерсон на разговори за да се обидат да ги надминат нивните разлики.
На самитот лидерите на НАТО исто така, се очекува да се согласат дека сите треба да потрошат најмалку 2 отсто од националниот БДП на одбраната – надградба на ветувањето од 2014 година за придвижување кон тој број.
Во моментот само 11 од 31 земја членка на НАТО ја исполнуваат целта.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
(Видео) Се запали моторот на авион пред полетување во САД, евакуирани речиси 300 луѓе

Патниците биле принудени да го напуштат авионот на Делта откако се запалил мотор додека авионот бил паркиран на асфалтот на меѓународниот аеродром Орландо во Флорида, јавува Би-би-си. На снимките објавени на социјалните мрежи се гледа чад и пламен кои доаѓаат од десниот мотор и патниците кои излегуваат од авионот на надуени тобогани за евакуација.
Летот 1213 на Делта требаше да тргне од Орландо, познат по Дизни Ворлд, за Атланта, со речиси 300 луѓе во авионот. Нема извештаи за повредени. „Патниците се евакуирани. Спасувачките и противпожарните екипи брзо реагираа“, објави аеродромот на социјалните мрежи.
Делта во изјава за Си-би-ес Њуз соопшти дека авионот бил Ербас А330 со 282 патници, 10 членови на кабинскиот екипаж и двајца пилоти во авионот. Компанијата соопшти дека членовите на екипажот ја евакуирале кабината откако бил забележан пламен на еден од двата главни мотори.
Свет
Ограбена американската министерка за домашна безбедност: украдени се пари, документи, клучеви…

Американската секретарка за домашна безбедност Кристи Ноем остана без чантата откако непознато лице ја ограбило додека вечерала во ресторан во центарот на Вашингтон, потврди Ноем, пишува Си-ен-ен. На прашањето за кражбата за време на традиционалниот велигденски настан во Белата куќа, Ноем призна дека инцидентот се случил и рече дека случајот се уште не е решен.
Тајната служба, која ја обезбедува министерката, ги прегледала снимките од надзорните камери од ресторанот Капитал Бургер. На нив се гледа како белец носи медицинска маска како ја зема нејзината чанта и го напушта ресторанот, изјави извор од обезбедувањето.
Крадецот побегнал со министерска возачка дозвола, лекови, клучеви од стан, пасош, лична карта од Министерството за внатрешна безбедност, чанта со козметика, бланко чекови и приближно 3.000 долари во кеш. Тајната служба покрена истрага за да утврди дали некој се обидел да ги искористи нејзините финансиски документи, додаде истиот извор.
„Целото нејзино семејство беше во Вашингтон, вклучително и нејзините деца и внуци. Парите што ги повлече беа наменети за вечера, излети и велигденски подароци за семејството“, изјави портпаролката на Одделот за домашна безбедност.
Безбедносните експерти предупредија дека инцидент како овој, во кој крадец успеал толку да се доближи до член на владата и да избега со нејзините лични работи, може да укаже на сериозен безбедносен пропуст.
„Ова е сериозно нарушување на безбедноста што може да има далекусежни последици и бара итна и темелна истрага од страна на Тајната служба, Одделот за домашна безбедност и други безбедносни агенции“, рече Џонатан Вакроу, висок безбедносен аналитичар на Си-ен-ен и поранешен агент на Тајната служба.
„Доколку е потребно, Тајната служба ќе мора да го промени начинот на кој го организира обезбедувањето на вакви приватни настани“, изјави Вакроу за Кејтлан Колинс на Си-ен-ен. Тој додаде дека Кристи Ноем „и понатаму е изложена на зголемен ризик од насочени закани, и странски и домашни, а нејзината јавна функција сама по себе ја прави цел“.
Свет
(Фото/Видео) Најпознатите градби во светот блескаат за папата Франциско

Откако вчера беше објавена веста за смртта на папата Франциско, бројни светски метрополи и верски заедници му оддадоа почит со симболични гестови и собири.
Во Париз вчера вечерта беше исклучена Ајфеловата кула како силен знак на жалост и почит кон починатиот понтиф. Гестот, кој го најави градоначалничката Ана Идалго, беше дел од серијата официјални и верски почести организирани во текот на денот во француската престолнина.
Исто така, беше посочено дека ќе се предложи плоштад во Париз да го носи името на папата Франциско по примерот на плоштадот Јован Павле Втори од 2006 година.
Os sinos da catedral de Notre-Dame, em Paris, tocando 88 vezes em homenagem ao Papa Francisco, que faleceu aos 88 anos. De arrepiar. pic.twitter.com/tQnYhKwFXR
— Sérgio Santos (@ZAMENZA) April 21, 2025
Во исто време, камбаните на катедралата Нотр Дам во Париз заѕвонија 88 пати, колку што имаше години папата Франциско, по што следеше специјален концерт со ѕвона, вечерна миса и молитвено бдение. Верниците запалија свеќи и оставаа пораки пред неговата фотографија, оддавајќи му почит и сеќавајќи се на неговото наследство на мир, солидарност и грижа за најсиромашните.
Слични сцени беа снимени и во Рим, каде низ градот одекнуваа црковни ѕвона, а националните знамиња на официјалните згради беа спуштени на половина копје. Стотици верници се собраа на плоштадот Свети Петар, каде со тишина и молитва му оддадоа почит на починатиот папа. Во Италија, папата Франциско е препознаен како симбол на надеж и сочувство, а неговата смрт во понеделникот на Велигден дополнително ги погоди верниците и граѓаните.
Знамињата беа спуштени на половина копје и на врвот на Сиднејскиот Харбор мост во Австралија по смртта на папата Франциско.
Вчера од 22 часот до 2 часот по полноќ, во спомен на папата Франциско, зградата Емпајер Стејт во Њујорк беше осветлена во златна и бела боја.
Верските заедници ширум Европа, вклучително и Шпанија, организираа специјални миси и бдеење, додека политичките лидери и претставниците на другите религии од целиот свет испратија изрази на сочувство и ја истакнаа важноста на посветеноста на папата за мир, дијалог и социјална правда.