Свет
Најлошото допрва доаѓа, алармантно предупредување на научниците за клима
Недостиг на вода, глад, исчезнување на одредени видови животни и растенија, животот на Земјата, неизбежно ќе се трансформира со климатските промени за 30 години или дури и порано, се предупредува во извештајот на ООН.
Нацрт-извештајот, напишан од стотици научници од Меѓународниот панел за климатски промени, осцилира помеѓу апокалиптичниот тон и надежта што им се дава на луѓето да ја променат својата судбина со непосредни и драстични мерки.
Извештајот за проценка на 4.000 страници е многу поалармантен од претходниот од 2014 година. Иако неговите главни заклучоци нема да се променат, тој нема да биде официјално објавен дури до февруари 2022 година, откако ќе биде одобрен со консензус од 195 земји-членки.
Без оглед на стапката на намалување на емисиите на стакленички гасови, разорните ефекти на затоплувањето врз природата и човештвото ќе се забрзаат и ќе станат болно опипливи дури и пред 2050 година, предупредуваат научниците.
„Животот на Земјата може да се опорави од големите климатски промени со развивање во нови видови и создавање нови екосистеми“, се забележува во техничкото резиме на Извештајот.
„Најлошото допрва следува, со многу повеќе импликации по животот на нашите деца и на нашите внуци отколку на нас“, тврдат научниците.
Ефектите се сериозни и ќе бидат посилни, дури и ако се намалат емисиите на СО2.
За некои животни и видови на растенија може да биде дури и доцна.
„Ненадејните загуби се зголемуваат во сите системи за производство на храна“, се вели во извештајот, посочувајќи ги климатските опасности како главен двигател.
Според предвидувањата, повеќе од 80 милиони луѓе би можеле да умрат од глад до 2050 година, 130 милиони би можеле да западнат во екстремна сиромаштија во рок од десет години, а стотици милиони жители на крајбрежните градови ќе бидат загрозени од почести поплави предизвикани од покачување на нивото на морето, што пак ќе доведе до значителни миграции.
Извештајот исто така ја нагласува опасноста од каскадни ефекти. Некои региони (Источен Бразил, Југоисточна Азија, Централна Кина) може да бидат погодени од три или четири истовремени временски непогоди или дури и повеќе: топлина, суша, циклони, пожари, поплави, болести пренесени од комарци.
Но и покрај алармантните заклучоци, во извештајот сепак постои доза на надеж. Човештвото сè уште може да ја насочи својата судбина кон подобра иднина.
„Потребна ни е радикална трансформација на процесите и однесувањето на сите нивоа: поединци, заедници, компании, институции и влади“, се тврди во извештајот.
„Треба да ги редефинираме нашиот начин на живот и потрошувачката“, сметаат научниците.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Регион
Двојно убиство во Црна Гора, се бара сторителот
Безживотните тела на маж и жена беа пронајдени синоќа во стан во центарот на Никшиќ, а се сомнева дека станува збор за двојно убиство. Телата беа пронајдени во стан на улицата Пека Павловиќ во центарот на Никшиќ. Се бара сторителот, пишува Телеграф.рс.
„Полициските службеници на Западниот регионален безбедносен центар, Оддел за безбедност во Никшиќ, синоќа околу 19:20 часот биле известени од член на семејството дека лицето М.П. (74) не одговара на телефонски повици и дека не воспоставиле контакт со неа два дена“, се наведува во соопштението за медиумите. Како што истакнува полицијата, веднаш биле преземени мерки за пронаоѓање на М.П., по што полициските службеници лоцирале стан, кој бил заклучен.
„Во согласност со законските овластувања, полициските службеници влегоа во внатрешноста на станот каде што го пронајдоа безживотното тело на М.П., како и безживотното тело на М.В. (41) со видливи повреди за кои постои сомневање дека се предизвикани со употреба на ладно оружје, поточно нож. Изнајмениот стан го користел М.В.“, додаде полицијата.
„За инцидентот веднаш беше информиран обвинителот на Вишото државно обвинителство во Подгорица, кој заедно со полициските службеници спроведе истрага на местото на настанот. За време на полициско-обвинителските активности, полицијата дозна за идентитетот на сторителот на ова кривично дело, и се работи интензивно на негово лоцирање и апсење“, се наведува во соопштението за медиумите.
Како што додаваат, мотивот за тешкото кривично дело им е познат на властите. „Имајќи ја предвид неговата тежина, како и приватните околности на повредените лица и сторителите, во оваа фаза од постапката не можеме да дадеме повеќе детали“, соопшти полицијата.
Свет
Забраната за социјални мрежи за помлади од 16 години стапи во сила во Австралија
Забраната за користење социјални мрежи за лица помлади од 16 години стапи во сила на полноќ по локално време во Австралија.
Платформите како Инстаграм, ТикТок и Јутјуб сега се обврзани да ги блокираат профилите на корисниците помлади од 16 години или ќе се соочат со казни до 33 милиони долари, пренесе Ројтерс.
Забраната, која ја пофалија родителите и активистите за заштита на децата, а ја критикуваа технолошките гиганти и застапниците на слободата на говор, претставува прв практичен обид за регулирање на пристапот на децата до дигиталните платформи и се очекува да стане модел за други земји што размислуваат за слични мерки.
„Иако Австралија е прва што усвои вакви ограничувања, малку е веројатно дека ќе биде последна“, изјави професорката за интернет-студии на Универзитетот Кертин, Тама Ливер.
Влади – од Данска до Малезија, како и поединечни американски држави – веќе разгледуваат слични чекори, истакнува Ројтерс.
Забраната првично ги опфаќа десетте најголеми платформи, вклучително и Јутјуб, Инстаграм и ТикТок, а листата ќе се проширува како што се појавуваат нови производи и корисниците преминуваат на алтернативи.
Платформите ќе ја проценуваат возраста на корисниците со помош на алгоритми, податоци од лични документи или поврзани банкарски информации.
Иако платформите тврдеа дека забраната ја ограничува слободата на говор и го загрозува идниот прилив на корисници, владата истакнува дека целта е заштита на децата и намалување на штетното влијание на дигиталните медиуми.
Пред стапувањето на забраната во сила, 86 проценти од децата на возраст од осум до 15 години користеле социјални мрежи.
Комесарот за е-безбедност го ангажирал Универзитетот Стенфорд и 11 академици да ги следат ефектите од забраната најмалку две години, за Австралија да може да обезбеди податоци за регулаторите и законодавците ширум светот.
Ко-директорот на Центарот за вештачка интелигенција, доверба и управување на Универзитетот во Сиднеј, Тери Флу, оцени дека „деновите на неограничено самоизразување на децата на социјалните мрежи полека поминуваат“, истакнувајќи ја важноста на новата регулатива.
Европа
Објавени нови мапи; Русите: Напредуваме на сите фронтови, Украинците се опколени
Рускиот генерал Валериј Герасимов изјави дека руските сили напредуваат по целата фронтова линија во Украина и ги напаѓаат опколените украински сили во градот Мирноград.
На состанокот на командниот пункт со офицери од Групата Центар кои се борат во украинскиот Дњепропетровски регион, Герасимов рече дека претседателот Владимир Путин наредил пораз на украинските сили во Мирноград, град со предвоено население од околу 46.000 источно од Покровск.
Русија ја презеде контролата врз повеќе од 30% од зградите во Мирноград, рече Герасимов. Русија, која го користи советското име Красноармејск за соседниот Покровск, вели дека го освоила целиот град и тврди дека ги опколила и украинските сили во Мирноград, кој Русите го нарекуваат Димитров.
NEW: Kremlin officials continue to demonstrate Russia’s unwillingness to compromise to end Russia’s war against Ukraine.
Putin is trying to portray the Russian economy as able to support a protracted war in Ukraine — likely to buttress the ongoing Russian cognitive warfare… pic.twitter.com/mBYBNhs0W0
— Institute for the Study of War (@TheStudyofWar) December 9, 2025
Украина негира дека Покровск е паднат
Украина постојано ги негира руските тврдења дека Покровск е паднат и вели дека нејзините сили сè уште држат дел од градот и се борат во Мирноград.
Русија моментално контролира 19,2% од Украина, вклучувајќи го Крим, кој го анектираше во 2014 година, Луганск, повеќе од 80% од Донецк, околу 75% од Херсон и Запорожје, како и делови од регионите Харков, Суми, Николаев и Дњепропетровск.
Украина тврди дека ги држи своите одбранбени линии и ја принудува Русија да плати висока цена за она што го нарекува релативно скромни добивки.
Путин минатата недела изјави дека Русија ќе преземе целосна контрола врз регионот Донбас во Украина со сила доколку украинските сили не се повлечат, тврдење што Киев цврсто го отфрли.

