Свет
Објавени се фотографии од жртвите на масовниот убиец од Прага

Во Чешка е Ден на жалост за жртвите од пукањето на Филозофскиот факултет на Карловиот универзитет во Прага на почетокот од оваа недела. Знамињата на зградите на јавните институции беа спуштени на половина копје, а на нив беа додадени и црни ленти.
Многу предбожиќни настани беа откажани, а државната телевизија емитуваше специјална програма.
Студентот Давид Козак отвори оган во четвртокот попладне од главната зграда на Филозофскиот факултет на Универзитетот, при што загинаа 14 лица, а беа повредени 25. Според полицијата, напаѓачот, кој легално поседувал голем арсенал, потоа се застрелал. Се верува дека го убил својот татко пред масовното пукање во центарот на Прага и дека пред една недела убил маж и неговата ќерка.
Портпаролот на полицијата Јан Данек потврди за iDNES.cz дека оружјето со кое се убиени маж и бебе во шумата Клановице се совпаѓа со она што го поседува напаѓачот од Прага.
„Истрагата сè уште е во тек. Се уште ништо не е завршено. Останува да ги почекаме конечните заклучоци“, изјави портпаролот на полицијата.
Според локалните медиуми, 32-годишен маж и неговата двомесечна ќерка биле убиени во шумата. Шефот на Одделот за убиства во Прага, Алеш Штрах, смета дека убиецот немал само една конкретна причина за убиствата, туку дека тоа е комбинација од повеќе мотиви.
„Во моментов сум убеден дека тоа се сосема случајни жртви“
За убиствата во шумата зборуваше и шефот на полицијата Мартин Вондрашек. Тој рече дека, според достапните информации, напаѓачот е одговорен и за уште две убиства.
„Ја истражуваме претпоставката дека напаѓачот е очигледно одговорен и за убиствата во Клановице“, рече началникот на полицијата, додавајќи дека жртвите ги избрал по случаен избор.
„Што се однесува до шумата Клановице, во овој момент нема апсолутно никаква позната врска со тие жртви, апсолутно никаква поврзана со таа локација. Во моментов сум убеден дека жртвите се избрани по случаен избор“, додаде тој.
Меѓу жртвите има ученици, спортисти, директори…
Во меѓувреме се појавуваат се повеќе детали за жртвите на масовниот убиец. Повеќето беа студенти.
6 out of 14 victims of Christian terrorist of Prague, David Kozák:
Lenka Hlávková (49), musicologist,
Jan Dlask (50), expert on Swedish literature
Aneta Richterová (20), first-year student
Klára Holcová (20), student
Magdaléna Křístková, student
Lucie Špindlerová (20), student pic.twitter.com/7Wn4mkpXRa— Spartacus 🇵🇸 (@gypsyspartacus) December 23, 2023
Една од жртвите е директорката на Институтот за музичка наука Ленка Хлавкова, а нејзината смрт ја пријавил институтот на чело со неа.
„Врз основа на проверени информации од семејството и со нивна дозвола, известуваме дека нашата колешка и директорка на Институтот за музика Ленка Хлавкова не го преживеала вчерашниот напад. Изразуваме длабоко сочувство до сите преживеани, пред се до семејствата“, соопштија од Институтот.
Убиена е и Луси Шпиндлерова, студентка и уредничка на дневниот весник Lidové noviny.
„Со длабоко жалење, врз основа на проверени семејни информации и со нивна дозвола, известуваме дека нашата колешка, уредник на Lidové noviny, студентка од прва година по чешки јазик во комуникација за глуви и пред се пријателка, Луси Шпиндлерова, не го преживеала вчерашниот напад на Филозофскиот факултет. Изразуваме длабоко сочувство до сите ужалени, особено до семејството. Ова е крајно болна вест за нас“, напиша весникот.
Третата жртва е Магдалена Кристкова, студентка од Розток.
„Мајда учеше комуникација за глуви и беше на предавање кога влета напаѓачот. За жал, немаше начин да ја спасиме. Се надевавме дека ќе преживее, но утрото пристигнаа најлошите вести“, напиша општината на социјалните мрежи.
„Многумина од вас ја знаат од училиште, од карневалите и настаните на Здружението Розточ, од средбите во Розтоки. Веселата, љубезна и исклучително способна и активна Мајда повеќе не е меѓу нас и ќе ни недостига. Сочувство до нејзиното семејство и сите нејзини роднини“, се вели во соопштението за медиумите.
Загина и 20-годишната атлетичарка Клара Холкова.
„Клара студираше архивски и боемски студии на Универзитетот Чарлс. 21 декември 2023 година беше судбоносен ден за дваесетгодишниот спортист. Моето искрено сочувство до семејството и сите преживеани и многу сила да го надминат овој трагичен настан. Клара нема да биде запишана само во историјата на целата чешка атлетика, туку пред се, таа засекогаш ќе остане во нашите сеќавања и срца“, велат од атлетскиот клуб Стара Болеслав.
S obrovskou bolestí jsme přijali zprávu, že jednou z obětí útoku na Filozofické fakultě Univerzity Karlovy je Klára Holcová, nadějná vrhačka Staré Boleslavi, majitelka devíti medailí z domácích šampionátů.
Všem pozůstalým vyjadřujeme upřímnou soustrast. Je nám to nesmírně líto. pic.twitter.com/SKJTpgsBJe
— Česká atletika (@czatletika) December 22, 2023
Жртва на масовен убиец стана и студентката Анета Рихтерова. Нејзината трагична смрт ја пријавила противпожарната единица Величовска, чиј член била и таа.
„Таа беше дел од секој од нас. Дозволете ни да го изразиме нашето жалење, искрено сочувство и вака да го почитуваме нејзиниот спомен. Анета остави белег во нашите срца”, соопштија пожарникарите.
Aneta Richterová, milovaná dcera a ségra, usměvavá a za všech okolností vždy upřímná kamarádka a aktivní členka týmu SDH Velichovky… "Byla součástí každého jednoho z nás." pic.twitter.com/nhHpkpsOGV
— 🔎 Katerina Mahdalova 🖤 (@data_zurnalist) December 22, 2023
Масовниот убиец го уби и Јан Дласка, експерт за финска и финско-шведска литература и шведски јазик.
„Една од жртвите на престрелката е нашиот пријател и голем, љубезен и добар човек Јан Дласк, експерт за финска и финско-шведска литература и шведски јазик. Во овој тежок момент најмногу мислиме на неговата мајка “, стои во соопштението за неговата смрт на социјалните мрежи.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Извори на АП: САД и Израел сакаат да ги преселат Палестинците од Газа во Африка

Соединетите Американски Држави и Израел контактирале со официјални лица од неколку источноафрикански земји со желба да ја искористат нивната територија за преселување на Палестинците од Газа, објави денеска Асошиејтед прес (АП), цитирајќи американски и израелски официјални лица.
Официјални лица во Судан, Сомалија и отцепениот регион Сомалиленд биле контактирани за предлогот, вели АП.
Суданските власти рекоа дека предлогот е отфрлен, додека оние од Сомалија и Сомалиленд рекоа дека не знаат за какви било контакти, додава агенцијата.
На почетокот на овој месец, арапските лидери усвоија египетски план за реконструкција за Газа, вреден 53 милијарди долари, со кој ќе се избегне раселување на Палестинците од енклавата, за разлика од визијата на американскиот претседател Доналд Трамп за „блискоисточна ривиера“.
Трамп предложи американско преземање на Газа за обнова на разурнатата енклава, откако претходно предложи Палестинците да бидат трајно раселени.
Планот на Трамп ги засили долгогодишните стравови на Палестинците дека трајно ќе бидат протерани од своите домови и наиде на широко меѓународно отфрлање.
Свет
Политико: ЕУ започна огромен проект за инвестирање во одбраната

ЕУ има за цел да започне огромен проект за градење на својата одбранбена индустрија со цел да ја одврати Русија и да ја поддржи Украина додека САД се повлекуваат од континентот, се вели во нацртот на таканаречената Бела книга за одбраната до која дојде Политико.
„Обновата на европската одбрана бара огромни инвестиции во долг период“, се наведува во нацртот.
Документот, подготвен од комесарот за одбрана на ЕУ, Андриус Кубилиус и шефот на дипломатијата на ЕУ, Каја Калас, треба да им биде претставен на водачите на ЕУ следната недела. Нацртот сепак може да се промени пред објавувањето.
Клучните елементи на новата политика на ЕУ вклучуваат давање приоритет на производството на оружје во блокот и на „компании со истомисленици од трети земји“, поттикнување заедничко купување оружје, олеснување на финансирањето на одбранбените проекти, фокусирање на клучните области каде што на блокот му недостигаат капацитети како што се воздушната одбрана и воената мобилност и намалување на бирократијата околу одбранбените инвестиции.
Свет
Најголемата американска банка ги предупредува клиентите: Никогаш не сме виделе пад како оној на „Тесла“

Најголемата американска банка, JPMorgan, предупреди на драматичен пад на вредноста на „Тесла“ под водство на Илон Маск, наведувајќи дека никогаш досега не видела толку голема и брза загуба во автомобилската индустрија.
Форбс пишува дека JPMorgan во новата белешка до клиентите истакна дека пазарната вредност на „Тесла“ паднала за 127 милијарди долари оваа недела за само еден ден, додека политичкиот ангажман на Маск станува сè поконтроверзен.
„Тешко ни е да се потсетиме на нешто слично во историјата на автомобилската индустрија, каде што бренд изгуби толку многу вредност за толку кратко време“, пишуваат аналитичарите на JPMorgan.
Предводен од автомобилскиот аналитичар Рајан Бринкман, извештајот на банката ја намали прогнозата за испорака на возила на „Тесла“ за првиот квартал од 444.000 на 355.000, што е пад од 20%. Ова ги одразува стотиците милијарди долари што Тесла ги загуби во последните месеци.
Главната причина за овој пад, според JPMorgan, е „акутното“ влијание на политичките активности на Маск додека тој презема „сè поподелена улога во владата“ – финансиски еуфемизам за оценката дека Маск ја уништува „Тесла“ со својот политички ангажман.
„Работата на Маск на DOGE предизвика контроверзии во земјата“, напиша Бринкман, според „Бизнис Инсајдер“, додавајќи дека „иако има еднаков број на оние од десната страна кои се задоволни и оние од левата страна кои се незадоволни, влијанието врз продажбата на „Тесла“ сепак е негативно“.
Бринкман, исто така, истакна дека „Тесла“ е „во најголем ризик“ поради „променливата регулаторна клима“ во администрацијата на Доналд Трамп, што е иронично ако се земе предвид дека Трамп, и покрај неговото непријателство кон електричните возила кога ги нарече „демократско лудило“ и „нова зелена измама“ за време на кампањата, оваа недела рече дека ќе купи нов „Тесла“ за поддршка на Маск.
Во Европа ситуацијата е уште полоша, пишува JPMorgan. Блиските односи на Маск со Владимир Путин, дистанцирањето од Украина, анти-НАТО ставовите и поддршката за „екстремно десничарските политички партии“ – сето тоа, според Бринкман, сериозно му наштетува на угледот на „Тесла“. Како резултат на тоа, регистрациите на нови возила на „Тесла“ во Европа во јануари паднаа за 50% во споредба со истиот период во 2024 година.