Свет
ОН: Џихадистите раселиле речиси половина милион луѓе во Мозамбик
Високата комисија на Обединетите нации за бегалци (УНХЦР) во понеделникот соопшти дека џихадистичките напади во северниот дел на Мозамбик предизвикале најмалку 424.000 луѓе да ги напуштат своите домови, уништувајќи го регионот кој штотуку започнал да закрепнува од циклонот Кенет во 2019 година, пренесува „Ројтерс“.
УНХЦР предупреди дека конфликтот може да се прошири и надвор од Мозамбик и да создаде уште поголем бегалски бран.
„Ова е ситуација која започнува во една земја, но ако сите земји не се здружат за да се справат со неа и чекаат премногу долго, таа може да се прошири во подрегионот“, изјави шефот на УНХЦР за Јужна Африка, Валентин Тапсоба.
Високиот комесар на ОН за човекови права, Мишел Башелет, минатиот месец ја нарече ситуацијата во Мозамбик очајна и рече дека е од витално значење за локалните власти да се погрижат хуманитарните агенции да имаат безбеден и непречен пристап за да обезбедат помош и заштита на животите, особено во екот на пандемијата на коронавирус.
Башелет рече дека ОН веруваат дека илјадници се заробени и се кријат во северниот дел на Мозамбик, протерани од своите домови од насилствата на исламистичкиот бунт, преплашени од убиствата, сексуалното малтретирање, киднапирањата и присилното регрутирање од страна на вооружени групи.
Во Северен Мозамбик има милијарди долари во резерви на нафта и гас, големи меѓународни корпоративни напори за пристап до тие ресурси, голем број осиромашени локални жители и џихадистички бунт што започна како народно востание пред неколку години, а потоа се развија врските со Исламска држава и нападите добија подивјачки карактер.
Масовните обезглавувања и суровите напади врз селаните во ноември привлекоа повеќе меѓународно внимание кон бунтот, што стана пресилно за да може да го потиснат владата на Мозамбик или странските безбедносни компании.
Владата на Мозамбик во петокот објави меѓународен апел за средства за помош на бегалците од северниот дел на регионот Кабо Делгадо. Според Тапсоба, УНХЦР има само една третина од 19,2 милиони долари потребни за да ги нахрани и засолни бегалците во 2021 година, и предвиде дека претстојната дождовна сезона ќе ја претвори веќе тешката ситуација во кошмар.
Лидерите на Зимбабве, Јужна Африка и Боцвана се сретнаа во главниот град на Мозамбик, Мапуто, во понеделникот за да разговараат за соработка против бунтот.
Танзаниските безбедносни сили кон крајот на ноември објавија дека ќе почнат заеднички операции со Мозамбик како одговор на октомврискиот напад врз едно село во Танзанија со дивеење на бунтовниците од Кабо Делгадо.
Минатата недела американските власти изјавија дека се загрижени поради влошената безбедносна состојба во Мозамбик и понудија американска помош за ограничување, деградирање и пораз на џихадистите. Руски платеници наводно се веќе на терен и претрпеле значителни жртви во борбите со бунтовниците.
Претседателот на Мозамбик, Филипе Нјуси, сè уште официјално нема побарано воена поддршка од другите нации против милитантите, кои имаат околу 3.000 борци. Многу од бегалците од Кабо Делгадо заминаа јужно во Пемба, пристанишен град со население од 205.000 жители, кој сега е домаќин на над 130.000 раселени лица.
Властите во Пемба изјавија дека притисокот врз здравствената, санитарната и транспортната инфраструктура станува огромен предизвик и предупредија дека на нивните преоптоварени полициски сили им недостасува работна сила за да ги отстрани терористите од бегалците што доаѓаат.
Локалните жители во понеделникот изјавија за Франс прес дека луѓето кои пристигнуваат со товарни бродови од северен Мозамбик едноставно ја подмитуваат полицијата и влегуваат во Пемба без безбедносни проверки.
„Тие го нападнаа моето село и ја грабнаа ќерка ми. Дојдов во Пемба и ме пречека едно семејство овде. Сè уште не сум заборавил што се случи. Не спијам. Ме боли главата. Мислам дека треба да ја запрат оваа војна “, изјави бегалец за „Франс прес“.
Резервите на гас во Мозамбик се толку важни што беа еден од ретките исклучоци во политиката на Велика Британија за прекин на проектите за нафта и гас во странство во борба против климатските промени, објавени од премиерот Борис Џонсон во понеделникот.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Италија би можела да изгуби 40 проценти од своите плажи до крајот на векот поради покачување на нивото на морето
Италија ризикува да изгуби околу 20 проценти од своите плажи до 2050 година и 40 проценти до 2100 година поради покачување на нивото на морето, поврзано со климатската криза и други фактори, како што се ризиците од поплави и ерозија на почвата, според извештајот на Италијанското географско друштво „Потопени предели“.
Во него се наведува дека загрозените области ги вклучуваат северниот јадрански брег, плажите Гаргана во Апулија, неколку делови од тиренскиот брег помеѓу Тоскана и Кампанија и областите Каљари и Ористано во Сардинија, објавува Анса.
Половина од националната пристанишна инфраструктура, повеќе од 10 проценти од земјоделското земјиште и таканаречените „амфибиски“ крајбрежни области, почнувајќи од делтата на реката По и венецијанската лагуна, се исто така во опасност.
Фото: принтскрин
Свет
Зеленски: Кина и помага на Русија да ги заобиколи санкциите
Украинскиот претседател Володимир Зеленски изјави дека Кина префрла машини за производство на оружје во Русија, повикувајќи го Пекинг да престане со таквата поддршка и да го искористи своето влијание за да ја охрабри Москва да склучи мир.
Зборувајќи на состанокот во Киев со холандскиот министер за надворешни работи Давид ван Вил, Зеленски потсети дека претходно добил уверенија од кинескиот претседател Шји Џјинпинг дека Кина нема да испорача оружје на Русија.
„Моите пораки се многу едноставни. Имавме телефонски разговори со Џјинпинг. Тој ме увери дека оружјето нема да им се продава на Русите. Сепак, гледаме дека Кина и обезбедила машини за производство на оружје на Руската Федерација.
Гледаме дека Кина помага да се заобиколат санкциите. Гледаме дека има кинески платеници кои се бореле против украинската армија“, го цитираше Зеленски украинската државна новинска агенција Укринформ.
Зеленски нагласи дека Пекинг треба да изврши притисок врз Москва да ја запре својата агресија, наместо да ги поддржува напорите што ја продолжуваат војната.
Коментарите дојдоа откако американскиот претседател Доналд Трамп изјави дека планира да разговара за војната на Русија против Украина со Џјинпинг за време на нивниот претстоен состанок во Јужна Кореја на 30 октомври.
Трамп рече дека Шји би можел да има значително влијание врз рускиот претседател Владимир Путин и додаде дека ќе го повика кинескиот лидер да престане да купува руска нафта.
Кина негираше дека ѝ обезбедува таква помош на Русија, но се соочува со зголемен надзор од Западот поради нејзината улога во снабдувањето со технологии за двојна употреба поради тековните санкции.
Фото: принтскрин
Свет
(Видео) Ураганот „Мелиса“ ја погоди Јамајка, жителите добиваат драматична порака: „Последна шанса за бегство“
Ураганот „Мелиса“, вториот најмоќен ураган во историјата на Атлантикот, ја погоди Јамајка, носејќи катастрофални ветрови и обилни врнежи од дожд. Националниот центар за урагани (NHC) издаде драматични предупредувања до жителите, повикувајќи ги веднаш да побараат засолниште.
„Мелиса“ е ураган од категорија 5, со ветрови што достигнуваат брзина од 300 км/ч и централен притисок од 892 милибари. Островот го погоди во утринските часови, а метеоролозите предупредуваат дека дождот ќе се спушти по планините како „воден лизгач“, предизвикувајќи сериозни поплави во градовите и местата.
Catastrophic flooding and storm surge from #HurricaneMelissa in Alligator Pond, Manchester, Jamaica. pic.twitter.com/GD6aOY4YGB
— Joint Cyclone Center (@JointCyclone) October 28, 2025
Јамајканската влада веќе евакуираше околу илјада луѓе и ги смести во засолништа бидејќи земјата се соочува со директен удар од една од најмоќните бури во својата историја. Министерката во кабинетот на премиерот Абка Фиц-Хенли нагласи дека се очекува значителна штета на инфраструктурата.
🌪️ 🇯🇲Impactantes imágenes desde Kingston, Jamaica muestran los estragos del huracán Melisa , que avanza por el Caribe con fuerza devastadora.
🙏 Solidaridad con las familias afectadas.#Huracan #Melissa
pic.twitter.com/JTjQQVIBdQ— Mónica Saade (@MonicaSaadeX) October 28, 2025
На жителите им беше советувано да се држат подалеку од брегот и да бараат засолниште во цврсти згради, подалеку од дрвја и надворешни ѕидови, и доколку е можно да ги заштитат главите со душек или кацига.
Првичните снимки што се појавија на социјалните мрежи покажуваат разорни налети на ветер и обилни дождови додека ураганот минува покрај копното на Јамајка. Метеоролозите предупредуваат дека ефектите од бурата ќе траат со денови, а жителите се повикуваат да бидат исклучително внимателни.
„Мелиса“ се засили и продолжува да се движи кон североисток, што значи дека другите карипски земји би можеле да го почувствуваат влијанието на ураганот во наредните часови.

