Свет
Песков: Украина ќе учествува, но клучни преговарачи се Русија и САД

Кремљ потврди дека Украина ќе биде дел од преговорите со Русија и САД на еден или друг начин, но клучните преговори ќе останат билатерални меѓу Москва и Вашингтон, изјави портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков.
Песков нагласи дека главниот преговарач во овој процес е Вашингтон, пренесе руската државна агенција.
„Украина ќе учествува во преговорите на еден или друг начин. Се разбира, постои билатерална руско-американска линија на дијалог, но и линија што ја вклучува Украина“.
Оваа изјава доаѓа по турбулентните 24 часа, во кои американскиот претседател Доналд Трамп телефонски разговараше со рускиот претседател Владимир Путин и најави дека набргу ќе почнат преговорите меѓу САД и Русија за ставање крај на војната во Украина. Сепак, Украина беше речиси целосно изоставена од неговите јавни изјави, анализираат светските медиуми.
Во исто време, американскиот секретар за одбрана, Пит Хегсет, го нарече враќањето на старите украински граници илузорна цел. Подоцна истиот ден Трамп избегна директен одговор на прашање за улогата на Украина во преговорите, велејќи: „Интересно прашање“.
Тој додаде дека Украина мора да најде начин да постигне мир и посочи дека „тоа беше војна во која не требаше да се влезе“.
Одлуката на администрацијата на претседателот Трамп да ја намали улогата на Украина во преговорите со Русија и повторно да ги отвори каналите за комуникација со Кремљ предизвика загриженост кај европските лидери.
„Независноста и територијалниот интегритет на Украина се безусловни“, изјави високата претставничка на ЕУ за надворешна политика, Каја Калас. „Наш приоритет мора да биде зајакнување на Украина и обезбедување силни безбедносни гаранции.
Украинскиот претседател Володимир Зеленски се обиде да проектира оптимизам по неговиот разговор со Трамп опишувајќи го како смислен разговор за мирот. Сепак, еден ден подоцна тој беше значително поостар нагласувајќи дека тој и полскиот премиер Доналд Туск се согласиле дека „никакви преговори со Путин не може да почнат без обединета позиција на Украина, Европа и САД“.
„Ги предупредив и светските лидери да не веруваат во тврдењата на Путин за неговата подготвеност да стави крај на војната“, заклучи Зеленски, според „Политико“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Регион
Црна Гора планира да произведува дронови; САД: Покажуваат дека се сериозни

Црна Гора планира да започне со производство на беспилотни летала во соработка со американска компанија, а првата серија ќе биде донирана на Украина, објавија денес црногорските медиуми, повикувајќи се на „писмо за намери“ усвоено од владата во Подгорица кон крајот на мај.
Во тој документ, како што објави Радио Слободна Европа, црногорската влада наведува дека оваа иницијатива ќе ги подобри капацитетите на војската во однос на НАТО, ќе ги поддржи одбранбените потреби на Украина, како и позицијата на Црна Гора како сигурен снабдувач на најсовремена одбранбена опрема на глобалниот пазар.
Се нагласува дека договорот вреден 15 милиони долари ќе биде поддржан и од американската администрација предводена од претседателот Доналд Трамп. Писмото за намери усвоено од црногорската влада на 29 мај наскоро ќе го потпишат црногорскиот министер за економски развој Ник Ѓељошај и Роберт Џ. Донахју, директор на компанијата „Бај Лајт Профессионал ИТ Сервисиз ДОО“. Тоа ќе биде претходница на договорот што треба да се потпише во септември.
Договорот предвидува користење на компании од Црна Гора и регионот за тестирање на воздушни и подводни технологии на беспилотни системи. Исто така, се наведува дека владата на Црна Гора се согласува да ја донира првата серија беспилотни системи од рано производство и сродна одбранбена опрема на Украина.
Амбасадата на САД објави дека договорот, доколку биде одобрен, ќе промовира заедничка безбедност, стабилност и напредок и дека владата на САД ги охрабрува сите земји-партнери да инвестираат и да соработуваат со американските компании.
„Инвестирањето во одбранбени капацитети, како што се американските беспилотни воздушни системи, ја покажува сериозноста на Црна Гора во исполнувањето на своите обврски кон Алијансата во време кога бараме од Европа да преземе поголем товар за нејзината безбедност“, порачаа тие.
Европа
Естонија се повлекува од Конвенцијата за забрана на противпешадиски мини, стравува од Русија

Парламентот на Естонија денес гласаше за повлекување од Конвенцијата од Отава со која се забранува употребата на противпешадиски мини, поради загриженост за потенцијална воена закана од соседна Русија.
Осумдесет и еден од 101 пратеници го поддржаа предлогот, соопшти прес-службата.
Сите пет земји од Европската Унија и НАТО што граничат со Русија – Литванија, Латвија, Естонија, Полска и Финска – објавија планови за повлекување од меѓународниот договор поради воената закана што ја претставува нивниот многу поголем сосед.
Русија не е членка на Конвенцијата од Отава и користеше мини при инвазијата на Украина. Гласањето на Естонија следеше по гласањето на Латвија и Литванија, чии парламенти веќе го одобрија повлекувањето. Земјите ќе можат да складираат и распоредуваат мини шест месеци откако ќе ги известат другите членки на договорот и Обединетите нации за нивната одлука. Ниту една од петте земји сè уште не го сторила тоа.
Регион
Европската комисија не се откажува од рудникот за литиум во Србија, тој се појави на новата листа

Европската комисија денес објави список од 13 стратешки проекти во областа на критичните суровини во трети земји, вклучувајќи го и проектот Јадар во западна Србија, кој предизвика силни протести и спротивставување во таа земја.
Списокот на стратешки проекти во областа на критичните суровини во трети земји вклучува проекти во Канада, Гренланд, Казахстан, Норвешка, Србија, Украина, Замбија, Нова Каледонија, Мадагаскар, Малави, Јужна Африка и Обединетото Кралство.
Според проценката на Комисијата, избраните проекти, од кои повеќето се однесуваат на суровини неопходни за производство на електрични возила и батерии, како што се литиум, никел, кобалт, манган и графит, бараат вкупно 5,5 милијарди евра капитални инвестиции за да започнат со работа.
На листата е вклучен и проектот Јадар во долината на реката Јадар во западна Србија, кој предизвика широко распространето негодување и отпор поради страв од загрозување на здравјето на луѓето и животната средина.
На почетокот на 2022 година, српската влада го поништи усвоениот просторен план за рудникот во долината на реката Јадар и го запре проектот. Сепак, во јули минатата година, повторно донесе одлука со која му дозволи на британско-австралискиот рударски гигант „Рио Тинто“ да го рестартира својот проект за рударство на литиум.
Избраните стратешки проекти ќе добијат поддршка од Комисијата, земјите-членки и финансиските институции во форма на полесен пристап до финансирање. Комисијата, исто така, ќе ја зајакне соработката со трети земји за да се обезбеди развој на овие проекти, особено преку стратешки партнерства што веќе се воспоставени со некои од земјите.