Свет
Пристигнува вакцината на „Новавакс“ – направена е со помош на стар и проверен метод
Европската агенција за лекови (ЕМА) објави дека нејзините експерти препорачале условно одобрување на вакцината на американската компанија „Новавакс“.
Минатиот петок Светската здравствена организација итно ја одобри вакцината против ковид произведена од „Новавакс“ и Индискиот серумски институт, отворајќи го патот нивната вакцина да биде вклучена во програмата Ковакс на Обединетите нации за испорака на третмани во сиромашните земји.
Тоа е деветта вакцина што СЗО издава дозвола за итна употреба, што може да значи дека ќе биде прифатена од некои земји кои на патниците признаваат само имунизација со вакцини признати од оваа светска организација, пренесе „Радио Слободна Европа“.
„Одлуката на СЗО има за цел да го зголеми пристапот до вакцини, особено во сиромашните земји, од кои 41 земја сè уште не успеале да вакцинираат 10 отсто од населението, додека во 98 земји стапката е помала од 40 отсто“, рече помошник генералниот директор на СЗО за пристап до лекови и медицински производи Марианџело Симао.
Програмата Ковакс дистрибуира вакцини против ковид во многу земји со низок приход. Склучен е договор со Индискиот серумски институт, најголемиот светски производител на вакцини, за испорака на 1,25 милијарди дози вакцини на „Новавакс“.
Сите вакцини функционираат така што го учат имунолошкиот систем на телото да го нападне коронавирусот, но тоа го прават на различни начини. За разлика од вакцините кои се веќе одобрени за употреба во САД, вакцината на „Новавак“, наречена NVKS-CoV2373, е направена со поконвенционални методи.
Оваа вакцина е направена на конвенционален пристап за разлика од другите вакцини и се смета дека ја намалува неодлучноста во врска со вакцините.
Таканаречената технологија на протеинска подединица на Novovac (што значи дека нивните вакцини содржат прочистени делови од патогенот) е веќе тестирана и тестирана и со децении се користи за вакцинација против разни болести, вклучително и хепатитис Б.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Лансиран нов сателит Сентинел-1Д, способен да ја снима Земјата низ облаци
Овој радар-набљудувач се управува од контролен центар и подоцна ќе го замени постариот сателит Сентинел како дел од програмата Коперник. Радарската технологија ќе може да ја снима површината на Земјата во сите услови, дење и ноќе, без оглед на временските прилики.
Раководителот на контролниот центар на Европската вселенска агенција (ЕСА) во Дармштат, Германија, Јозеф Ашбахер, потсети дека програмата Коперник овозможува следење на состојбата на мразот, развојот на земјоделството, климата и климатските промени, бурите и поплавите, а радарот на вселенското летало може да продира низ облаците.
Тој додаде дека сондата, која чини помеѓу 200 и 300 милиони евра, може да детектира промени на Земјата до милиметарска скала од надморска височина од околу 700 километри. Коперник е заеднички проект на Европската комисија и ЕСА.

Според ЕСА, станува збор за светски лидер во набљудувањето на Земјата, со податоци што се користат за документирање на промените на копнените и водните површини и за поддршка на управувањето со катастрофи. Сондата обезбедува континуитет на критични податоци за услугите на Коперник, како што се следење на поплави, лизгање на земјиштето, промени во земјоделството или надзор на морето.
Како дел од мисијата, Сентинел-1Д треба дополнително да ја подобри фреквенцијата и покриеноста на сликите во соработка со Сентинел-1Ц, кој ЕСА го лансираше кон крајот на 2024 година. Според Катрин Молч, раководител на управувањето со мисиите во ЕСА, Сентинел-1Д е дванаесеттиот сателит во орбитата за програмата Коперник.
Номиналното времетраење на мисијата е седум години, а Молч рече дека таа и нејзините колеги се надеваат дека ќе можат да издржат десет.
фото: принтскрин
Европа
(Видео) Путин: Започна сериското производство на Орешник
Русија започна масовно производство на балистичката ракета со среден дострел „Орешник“, објави рускиот претседател Владимир Путин. Соопштението доаѓа речиси една година откако Путин вети во декември 2024 година дека оружјето ќе биде масовно произведено „во блиска иднина“, објавува „Киев Индепендент“.
Зборувајќи на церемонијата на доделување награди на развивачите на руската ракета „Буревестник“ и подводниот дрон „Посејдон“, Путин ја пофали состојбата на руската одбранбена технологија и рече дека масовното производство на „Орешник“ е во тек.
„Го развивме и распоредивме ракетниот систем со среден дострел ‘Орешник’, започнавме масовно производство и ги опремивме нашите интерконтинентални балистички ракети и ракети лансирани од подморница со модерни антибалистички ракетни системи“, рече тој.
We have begun serial production of the Oreshnik system – Putin pic.twitter.com/iZo1BXPx2N
— Ignorance, the root and stem of all evil (@ivan_8848) November 4, 2025
Русија првпат ја употреби својата експериментална ракета „Орешник“ во нападот врз украинскиот град Днепар на 21 ноември минатата година, што Путин рече дека е одмазда за употребата на американски и британски ракети со долг дострел од страна на Украина против руска територија.
„Орешник“ е дизајниран да носи нуклеарно оружје, иако Путин потврди дека во нападот врз Днепар не е употребена нуклеарна боева глава. Уште во 2024 година, Путин тврдеше дека „Орешник“ е нов изум што може да лета десет пати побрзо од звукот и не може да биде пресретнат од западните системи за воздушна одбрана – тврдење што го негираше украинскиот претседател Володимир Зеленски.
Иако се објавени малку детали за ракетата, аналитичарите за одбрана веруваат дека „Орешник“ е надградена верзија на рускиот систем RS-26 Рубез, првпат развиен во 2011 година.
фото: принтскрин
Свет
Дронови го парализираа аеродромот во Брисел, 28 летови откажани
Воздушниот сообраќај на аеродромот во Брисел бил двапати прекинат во вторникот навечер поради појава на дронови, но аеродромот повторно почнал да работи околу 23:15 часот, јави Брисел тајмс.
Првото затворање траело од 20:00 до 21:30, а второто од 22:00 до 23:15, откако контролорите на летови забележале дронови во воздушниот простор над аеродромот.
Инцидентот влијаел на летови во двата правца — 28 летови биле откажани (12 полетувања и 16 слетувања), додека други биле пренасочени кон аеродромите во Мастрихт, Келн и дури Амстердам.

