Премиерот на Гренланд, Муте Егеде, изјави дека островот сака блиски односи со САД и Данска, но до одредена граница.

Гренланѓаните не сакаат да бидат Данци. Гренланѓаните не сакаат да бидат Американци“, рече Егеде во интервју за Фокс њуз.

Неговите изјави би можеле да го фрустрираат новоизбраниот американски претседател Доналд Трамп, кој претходно покажа интерес да ја преземе контролата врз стратешки лоцираниот и богат со ресурси остров.

Данската премиерка Мете Фредериксен го поддржа тврдењето на Егеде дека „Гренланд не е на продажба“ и ја повтори таа порака до Трамп за време на телефонскиот разговор пред два дена во средата.

Во интервјуто со Брет Бајер, Егеде го поздрави силното партнерство со ЕУ и САД и изрази отвореност за зголемени европски и американски инвестиции во рударскиот сектор на островот. Слични ставови изрази и министерката за природни ресурси на Гренланд, Наја Х. Натаниелсен, во авторски текст за Вашингтон пост.

Егеде рече дека Гренланѓани би избрале независност доколку имаат можност да гласаат на референдум, нагласувајќи дека одлуката им припаѓа исклучиво на народот на Гренланд.

Доколку оваа данска територија постигне независност, Егеде посочи дека Гренланд би сакал да остане дел од НАТО како членка на алијансата и да одржува силно безбедносно и одбранбено партнерство со САД и ЕУ.

„Словачката влада игра многу опасна игра критикувајќи ја воената поддршка на Западот за Украина и приближувајќи се кон Русија“, изјави вчера украинскиот претседател Володимир Зеленски во интервју за полски медиуми.

„Словачките лидери играат многу опасна игра. Тие ќе продолжат да го прават тоа додека војната не стигне до нивните домови“, рече Зеленски.

Неговите изјави доаѓаат во време на растечки спор меѓу Украина и Словачка, откако словачкиот премиер Роберт Фицо му се закани на Киев со последици за неговата одлука да го запре транзитот на руски гас во ЕУ.

Фицо, кој ја посети Москва во декември за да разговара за прашањата за снабдување со гас со рускиот претседател Владимир Путин, исто така постојано ја критикуваше воената помош за Украина и санкциите кон Русија.

Во интервју за полски новинари, Зеленски се присети на разговорот со словачкиот премиер за време на состанокот на европските лидери.

„Му реков: Пукаа во тебе. Зошто не прости? Зошто го уапси тоа лице што те повреди?“, рече Зеленски, правејќи паралела помеѓу руската инвазија на Украина и обидот за атентат врз словачкиот премиер.

Фицо беше тешко повреден откако беше застрелан во словачкиот град Хандлови на 15 мај 2024 година, по состанок на владата. Словачките власти соопштија дека нападот бил политички мотивиран. Осомничениот, 71-годишниот писател Јурај Цинтула, е притворен и го чека судењето.

„Го потсетив на тоа и му кажав дека сите ние, без разлика на вашите позиции, го осудуваме таквиот потег затоа што е застрелан жив човек“, рече Зеленски.

„А тоа е Путин. Тој е истиот. Пука во живи луѓе, иако со туѓи раце“, заклучи Зеленски.

Русија ќе бара Украина драстично да ги намали воените врски со НАТО и да стане неутрална држава со ограничена армија во какви било преговори со новиот американски претседател Доналд Трамп, јавуваат американските медиуми.

Сè повеќе уверен дека го има главниот збор на бојното поле во Украина, рускиот претседател Владимир Путин е решен да ја постигне својата цел да го држи Киев надвор од НАТО и да ги ограничи неговите воени способности.

Ставот на Кремљ е дека иако некои членки на НАТО може да продолжат да испраќаат оружје во Украина според билатералните безбедносни договори, ниедно од тие оружја не треба да се користи против Русија или за враќање територија, пишува „Блумберг“.

Овие строги првични барања речиси сигурно ќе бидат неприфатливи за украинските лидери бидејќи војната се приближува кон третата година. Ставот на рускиот лидер исто така е во спротивност со изјавата на Трамп дека сака да заврши конфликтот што е можно побргу и дека може да биде дизајниран да ѝ даде простор на Москва за преговори. Во меѓувреме, рускиот напредок во источна Украина е бавен и има голема цена.

Се одржуваат ограничени разговори

Украина и Русија водат ограничени разговори во Катар за правилата за заштита на нуклеарните постројки од напади.

Украинските претставници запознаени со разговорите истакнаа дека единствените преговори меѓу Киев и Москва во моментоt се ограничени на размена на затвореници и враќање на депортираните деца.

Условите на Русија исто така вклучуваат задржување барем де факто контрола врз речиси 20 отсто од територијата под контрола на Русија во Украина, вклучувајќи го и полуостровот Крим, кој го анектира во 2014 година, иако Москва е отворена за некои територијални размени.

Трамп минатата недела изјави дека е планиран состанок со Путин, иако портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, во понеделникот изјави дека сè уште не се направени значителни подготовки за разговорите. Преговорите за прекин на конфликтот сѐ уште не се почнати.

Во ноември украинскиот претседател Володимир Зеленски го омаловажи можниот прекин на огнот додека Русија сè уште ја окупира територијата велејќи дека Киев треба да се потпре на дипломатијата за враќање на земјиштето заземено од Москва.

Иако новиот американски лидер и неговите клучни советници покажуваат мал ентузијазам за обврзувачките безбедносни гаранции за Украина, особено преку членството во НАТО, некои од таборот на Трамп го поддржаа обезбедувањето поддршка на Киев доколку се вклучи во дипломатијата за да преговара од позиција на сила.

Од февруари 2022 година, кога руските трупи ја преминаа границата, Украина доби десетици милијарди долари воена помош од САД и Европа.

Најголемата загриженост на Украина е дека прекинот на борбите ќе ѝ овозможи на Русија да се прегрупира и повторно да нападне поради што Киев вели дека ѝ треба западно оружје и доволно силна армија.

Неутрална и безопасна Украина

„Украина треба да биде неутрална, безопасна и под никакви околности не треба да биде истурена станица на НАТО или на САД. Таа треба да има мала армија, доволна да ги заштити украинските граници од бегалци и да врши полициски функции, но не доволно голема за да се бори против Русија“, рече во интервју минатиот месец рускиот националистички тајкун и сојузник на Кремљ, Константин Малофеев.

Неутралниот статус треба да биде вклучен во Уставот на Украина, изјави Малофеев во Москва.

Пред нешто повеќе од една година Путин индиректно им пренесе на високи американски претставници дека потенцијално може да размисли да се откаже од своето инсистирање за неутрален статус на Украина, па дури и против евентуалното членство во НАТО, изјавија тогаш два извора блиски до Кремљ. Путин постојано ја користеше заканата за пристапување на Украина во НАТО како клучна причина за неговата инвазија, а извештаите за можна истрага на терен беа дочекани со скептицизам во САД.

Оттогаш воената ситуација на Русија е подобрена додека таа напредува на фронтот во источна Украина. Ова го охрабри Путин да заземе поостар став.

Се разбира, Украина сè уште држи територии во руската Курска област по ненадејниот упад минатата година, што може да биде договор за пазарење доколку Киев успее да ја задржи, а во петокот САД ги објавија своите досега најсеопфатни и агресивни санкции за руската трговија со нафта.

Минималните барања на Русија се неутрална Украина, запирање на понатамошното проширување на НАТО во постсоветските држави и строги ограничувања на големината на украинската армија, според Павло Данилин, политички аналитичар, кој работи со Кремљ.

Путин рече дека секој мировен договор треба да се заснова на Истанбулскиот договор. Според последниот нацрт на документот од пролетта 2022 година, странските трупи во Украина, заедничките вежби и членството на Киев во која било надворешна воена алијанса ќе бидат забранети, изјави рускиот лидер во јуни.

Минатата година американските медиуми објавија детали од документи што прецизираа дека странско оружје не треба да влезе во Украина, вклучително и проектили. Двете страни останаа во несогласувања за одредени точки, вклучително и ограничувањата на украинските вооружени сили, се вели во публикациите.

Русија инсистира на ограничување на украинските вооружени сили на 85.000 луѓе и 342 тенка и ограничување на дострелот на украинските ракети на 40 километри, а Украина сакаше армија од 250.000 војници и 800 тенка и дострел на ракети од 280 километри.

Двете земји исто така не можеа да се договорат за безбедносните гаранции што ќе ги добие Украина – веројатно клучен елемент на идните преговори.