Европа
Рот: ЕУ прокоцка многу време на Западен Балкан, не треба да бега од натпревар меѓу Русија и Кина
Европската Унија прокоцка многу време и доверба на Западен Балкан и ако сака да победи во конкуренцијата со Русија и Кина, мора да ја оживее перспективата за членство, но на таков начин што кандидатите веднаш ќе почувствуваат дел од придобивките од членството во ЕУ, изјави претседателот на Комисијата за надворешна политика на германскиот Бундестаг, Михаел Рот.
Во напис за Die Zeit, Рот нагласува дека Европа мора да преземе решителни чекори за да покаже дека соработката со либералните демократии е многу поатрактивна и поодржлива од соработката со авторитарните режими.
Руската агресија против Украина, според Рот, ја разбудила ЕУ од нејзиниот длабок геополитички сон и ја натерала „повторно да открие еден од нејзините најуспешни инструменти – политиката на проширување“.
Таа политика, пишува Рот, беше „мотор на мирот, демократијата, владеењето на правото и благосостојбата во Европа, а сега е време доследно да се продолжи таа успешна приказна во Источна Европа и во Западен Балкан“.
„Враќањето на војната во Европа нè натера да сфатиме дека стабилизацијата и интеграцијата на нашите источни и југоисточни соседи е во наш и, пред сè, во наш интерес. Затоа, процесот на проширување треба да се реформира“, рече Рот, кој беше државен секретар во МНР на Германија од 2013 до 2021 година.
Во текстот Рот предупредува дека „во Западен Балкан беснее неумолива системска конкуренција меѓу либералната демократија и авторитарните режими на Русија и Кина“.
Поради неподготвеноста и колебливоста на ЕУ, се создаде политички и економски празен простор, како што наведува, во кој влегле други актери кои не само што ги отфрлаат вредностите и интересите на ЕУ туку и се борат против нив.
Меѓу тие актери, како што наведе, Русија поттикнува немири со цел да го дестабилизира Западен Балкан и со тоа да ја спречи понатамошната европска интеграција на регионот. „И таму каде што ЕУ не прави доволно или го прави предоцна, Путин се нуди себеси како спасител во неволја, на пример, во снабдувањето со енергија“, пишува Рот.
Целта на Кина, од друга страна, според Рот, е да го прошири своето влијание на Западен Балкан преку изградба на економски врски, особено преку големи инвестиции во инфраструктурата.
Рот во текстот пишува дека ЕУ не треба да бега од овој натпревар ако сака веродостојно да им покаже на земјите од Западен Балкан дека соработката со либералните демократии на крајот е поатрактивна и поодржлива од соработката со авторитарни режими.
„Големо мнозинство граѓани од регионот сè уште ја гледаат својата земја во иднина во ЕУ и покрај разочарувањата и неисполнетите ветувања“, вели Рот.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
Фицо: Сакаме НАТО да ја зајакне воздушната одбрана во Словачка
Словачка сака НАТО да ја зајакне воздушната одбрана во земјата што е дел од нејзиното источно крило, изјави словачкиот премиер Роберт Фицо по состанокот со генералниот секретар на воениот сојуз.
За време на разговорите во Братислава со генералниот секретар на НАТО, Марк Руте, Фицо, исто така, ги бранеше плановите на Словачка да одлучи за темпото и структурата на трошоците за одбрана во наредните години, додека повеќето членки на НАТО ги зголемуваат таквите инвестиции.
Словачка се спротивстави на политиката на Европската Унија да ѝ помогне на Украина да се одбрани од руска инвазија во 2022 година, а Фицо на состанокот со Руте повтори дека неговата влада нема директно да испраќа смртоносно оружје во Киев, но ќе дозволи комерцијални договори.
„За време на разговорот, тој, исто така, побара од генералниот секретар да ја зајакне воздушната одбрана во Словачка“, се вели во соопштението на словачката влада по синоќешниот состанок, без да даде дополнителни детали.
Словачка во последните години се обидува да ги зајакне своите капацитети за воздушна одбрана, набавувајќи системи за воздушна одбрана од Израел и купувајќи нови борбени авиони Ф-16. Тоа е една од земјите-членки на ЕУ на источниот брег што во септември се согласи да изгради „ѕид од беспилотни летала“ со напредна технологија за детекција.
фото: принтскрин
Европа
Го нарекуваат втор човек на Украина, за Зеленски е незаменлив: сега е во опасност да падне
Шефот на Кабинетот на украинскиот претседател, Андриј Јермак, близок соработник на Володимир Зеленски, во последниве години акумулираше моќ што ретко се гледа во модерна Украина.
Иако никогаш не беше избран на функција и не ужива широка поддршка, неговите критичари тврдат дека тој ефикасно станал втор човек во земјата – а сега, по најголемиот корупциски скандал во мандатот на Зеленски, тој е под растечки притисок да се повлече, пишува „The Kiev Independent“.
Јермак влијае врз одлуките на парламентот, владата и клучните државни органи, го контролира пристапот до претседателот и е централна фигура во многу дипломатски процеси.
Украинските и западните претставници го опишуваат како личност која сака да има увид и влијание врз речиси секој голем процес во земјата, но во исто време ужива многу ниско ниво на јавна доверба и скептичен став од партнерите во Брисел и Вашингтон.
Најголемиот тест за неговата моќ дојде со неодамнешните истраги против корупција што влијаеја на внатрешниот круг околу Зеленски. Иако Јермак не е меѓу осомничените, повеќе извори тврдат дека неговото име се појавува во истрагата и дека е тешко да се замисли толку голема шема што функционира без негово знаење.
Националното биро за борба против корупцијата објави снимки на кои наводно се гледаат пријателите на претседателот и високите функционери како земаат мито и перат пари преку државни договори, во шема вредна повеќе од 100 милиони долари. Наводниот организатор е Тимур Миндич, долгогодишен партнер на Володимир Зеленски во продуцентската куќа „Квартал 95“, кој го нарекувал Јермак свој пријател. Миндич избегал од земјата пред неговото апсење.
Според извори од органите за спроведување на законот, дел од парите наводно биле искористени за изградба на четири луксузни вили во близина на Киев под надзор на поранешниот вицепремиер Олексиј Чернишов, при што една куќа, тврди изворот, била наменета за Јермак. Корупциски скандали ја следат неговата канцеларија со години: поранешниот заменик-премиер Андриј Смирнов е обвинет за нелегално богатење и поткуп, а други блиски соработници се испитуваат под сомнение за корупција.

За критичарите на Јермак, неподготвеноста на Кабинетот на претседателот да преземе решителни мерки против вмешаните функционери покажува барем толеранција кон корупцијата, а потенцијално и негова лична вмешаност во мрежи на влијание и фаворизирање.
Зошто Јермак е незаменлив за Зеленски
Подемот на Јермак е поврзан со личната доверба на претседателот. Поранешен адвокат и продуцент без политичко искуство, тој влезе во политиката благодарение на неговото познанство со Зеленски од 2010 година. Во Киев, тој е опишан како совршен извршител: некој што презема задачи надвор од неговиот формален опсег и обезбедува волјата на претседателот да се извршува без оспорувања.
Аналитичарите и поранешните вработени во Кабинетот на претседателот велат дека Јермак го изградил своето влијание со тоа што го држел Зеленски во „психолошки удобна“ средина – тој презема одговорност, ги ублажува критиките и ги отстранува луѓето што би можеле да му се спротивстават или да го засенат претседателот.
Во пракса, Зеленски поставува политички цели, додека Јермак управува со оперативните аспекти – од кадровски одлуки до преговори со меѓународни партнери. Неколку извори го опишуваат како „главно копче на далечинскиот управувач“ на претседателот и тврдат дека Јермак е де факто втор центар на моќ во земјата.
Во исто време, неговата лична непопуларност го прави зависен од Зеленски: анкетите покажуваат дека само околу 17 проценти од граѓаните му веруваат, додека повеќе од две третини не му веруваат.
фото: принтскрин
Европа
Напнато во Полска: подигнати борбените авиони поради руските напади врз западна Украина
Полски и сојузнички авиони полетаа рано утрово за да го обезбедат полскиот воздушен простор откако Русија изврши воздушни напади во западна Украина, во близина на полската граница, соопштија вооружените сили на членката на НАТО.
„Парови борбени авиони за брза реакција и авион за рано предупредување беа подигнати во воздух, додека системите за воздушна одбрана и радарска контрола беа ставени на највисоко ниво на готовност“, соопшти Оперативната команда во објава на социјалната мрежа Икс, објави Ројтерс.
Во 05:00 часот по централноевропско време, речиси целата територија на Украина беше под воздушна тревога откако украинските воздухопловни сили предупредија за нови руски ракетни и беспилотни летала напади.
фото: принтскрин

